Tổng thư ký LHQ kêu gọi duy trì thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen
Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres ngày 7/7 đã kêu gọi duy trì thỏa thuận cho phép xuất khẩu thực phẩm và phân bón từ Nga và Ukraine.
Tàu chở ngũ cốc di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Trong thông báo, người phát ngôn của Tổng thư ký LHQ, ông Farhan Haq cho biết cần phải duy trì thỏa thuận được ký hồi tháng 7 năm ngoái ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) để các sản phẩm có thể được đưa ra thị trường một cách thuận lợi, hiệu quả và trên diện rộng.
Ông khẳng định: “Thỏa thuận đó là minh chứng hiếm hoi cho thấy thế giới có thể cùng nhau giải quyết những thách thức lớn nhất trong thời đại hiện nay. Cùng nhau, các thỏa thuận đang góp phần giảm giá lương thực toàn cầu, hiện ở mức dưới 23% so với mức kỷ lục hồi tháng 3 năm ngoái”.
Theo thông báo, Tổng thư ký LHQ và nhóm trợ lý cam kết sẽ tiếp tục dựa vào những tiến bộ đạt được và duy trì liên lạc với các bên liên quan trong vấn đề này. Ông cũng kêu gọi các bên ưu tiên cho vấn đề an ninh lương thực.
Năm ngoái, Nga và Ukraine đã ký riêng rẽ với Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ về Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen, cho phép xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine và các loại nông sản khác qua các cảng ở vùng biển này.
Sau nhiều lần gia hạn, thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen sẽ hết hiệu lực vào ngày 17/7 tới nhưng Nga cho biết nước này không thấy có lý do gì để gia hạn vì phương Tây đã có những hành động “thái quá” với thỏa thuận này. Tuy vậy, Moskva đảm bảo xuất khẩu ngũ cốc sang các nước nghèo sẽ vẫn được tiếp tục.
Trước đó, Chương trình Lương thực thế giới (WFP) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp LHQ (FAO) cảnh báo việc chấm dứt thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen sẽ tác động mạnh đến khu vực Sừng châu Phi, đồng thời cảnh báo việc giá lương thực tăng mạnh lần nữa sẽ khiến hàng chục triệu người đối mặt với đói kém.
WFP và FAO cảnh báo nguy cơ của việc chấm dứt thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen
Ngày 26/6, Chương trình Lương thực thế giới (WFP) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) nhận định việc chấm dứt thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen sẽ tác động mạnh đến khu vực Sừng châu Phi, đồng thời cảnh báo việc giá lương thực tăng mạnh lần nữa sẽ khiến hàng chục triệu người đối mặt với đói kém.
Tàu chở ngũ cốc di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Mùa mưa tốt hơn dự báo đã giúp ngăn chặn nạn đói tại một số khu vực của vùng Sừng châu Phi trong năm nay. Tuy nhiên, WFP và FAO nêu rõ khoảng 60 triệu người vẫn đang đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực tại 7 quốc gia Đông Phi. Phát biểu tại họp báo ở Geneva (Thụy Sĩ), quan chức cấp cao phụ trách vấn đề khẩn cấp của WFP Dominique Ferretti cho rằng việc chấm dứt sáng kiến ngũ cốc Biển Đen chắc chắn sẽ tác động mạnh đến khu vực Đông Phi. Hiện có một số quốc gia đang phụ thuộc vào lúa mỳ của Ukraine và giá lương thực chắc chắn sẽ tăng lên nếu thiếu đi nguồn lương thực này. WFP đang tích cực chuẩn bị nhiều lương thực nhất có thể và sẽ buộc phải chuyển sang các nhà cung cấp khác nếu thỏa thuận bị hủy.
Trong khi đó, bà Brenda Lazarus, đại diện của FAO cho biết lúa mỳ là lương thực chính trong khẩu phần ăn của người dân tại Somalia, Sudan, Djibouti và Eritrea, do đó bất kỳ sự thay đổi nào cũng sẽ diễn ra rất chậm.
Các số liệu của LHQ cho thấy khoảng 700.000 tấn ngũ cốc đã được vận chuyển tới Kenya và Ethiopia kể từ khi thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen có hiệu lực. Dù con số này chỉ chiếm khoảng 2% tổng lượng xuất khẩu, song khu vực này vẫn chịu ảnh hưởng của giá lúa mỳ tăng cao kể từ khi xung đột tại Ukraine bùng phát vào năm ngoái. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo khoảng 10,4 triệu t.rẻ e.m đang đối mặt với suy dinh dưỡng, trong khi tỷ lệ nhập viện tại Somalia, Nam Sudan và một số khu vực của Kenya đã lên mức cao nhất trong 3 năm qua.
Tháng 7/2022, LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ đã đứng ra làm trung gian cho thỏa thuận ngũ cốc mang tên Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu ngày càng trầm trọng do tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine - nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới. Trong khuôn khổ sáng kiến, Nga và LHQ đã ký bản ghi nhớ về việc tạo điều kiện cung cấp các sản phẩm nông nghiệp và phân bón của Nga ra thị trường thế giới, trong khi Ukraine ký thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ về xuất khẩu thực phẩm và phân bón an toàn từ Ukraine qua Biển Đen. Thỏa thuận đã 3 lần được gia hạn và theo lần gia hạn mới đây nhất vào ngày 18/5, thỏa thuận sẽ hết hiệu lực vào ngày 17/7 tới. Tổng thống Nga Vladimir Putin gần đây cho biết Nga đang xem xét rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen nếu những rào cản đối với xuất khẩu lương thực và phân bón của nước này không được khắc phục.
Thổ Nhĩ Kỳ tin thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen sẽ được gia hạn Thỏa thuận Ngũ cốc Biển Đen được gia hạn thêm 120 ngày hồi tháng 11 năm ngoái và sẽ được gia hạn tiếp vào ngày 18/3 tới nếu không bên nào phản đối. Tàu chở ngũ cốc của Ukraine di chuyển dọc Eo biển Bosphorus qua Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 2/11/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN) Reuters đưa tin, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ...
