Tổng thống Zelensky gặp Thủ tướng Anh; phương Tây bác thỏa thuận không có Ukraine

Ngày 14/8, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer tại số 10 phố Downing ở London để thảo luận các biện pháp gia tăng áp lực kinh tế và quân sự lên Nga, trong bối cảnh hội nghị thượng đỉnh Nga – Mỹ dự kiến diễn ra ngày 15/8 tại Alaska.

Thủ tướng Anh Keir Starmer (trái) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại cuộc gặp ở London ngày 1/3/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Theo trang The Guardian (Anh), Thủ tướng Starmer đã đón tiếp ông Zelensky bằng cái ôm thân mật trước khi hai nhà lãnh đạo bước vào bên trong, từ chối trả lời câu hỏi của giới truyền thông.

Tờ Kyiv Post cho hay chuyến thăm London của ông Zelensky là một phần trong khuôn khổ công du châu Âu. Trước đó một ngày, Tổng thống Ukraine đã tới Berlin để gặp Thủ tướng Đức Friedrich Merz. Tại đây, hai nhà lãnh đạo cùng tham gia một hội nghị trực tuyến với Tổng thống Mỹ Donald Trump, các lãnh đạo châu Âu và Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết trong cuộc họp này, ông Trump tái khẳng định mọi vấn đề liên quan tới lãnh thổ Ukraine chỉ có thể được bàn luận với sự tham gia của Kiev.

Ngày 13/8, ông Zelensky cùng một số lãnh đạo châu Âu đã tham gia cuộc gọi video với Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Mỹ JD Vance. Cuộc gọi được xem là bước tham vấn nhằm thống nhất các mục tiêu trước hội nghị thượng đỉnh giữa ông Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trong cuộc trao đổi, các lãnh đạo châu Âu tỏ ra thống nhất trong việc ủng hộ “lằn ranh đỏ” do ông Zelensky đặt ra – đặc biệt là phản đối mọi hình thức đổi lãnh thổ lấy hòa bình.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhấn mạnh lệnh ngừng bắn là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ cuộc đàm phán nào tiếp theo.

“Châu Âu, Mỹ và NATO hôm nay đã củng cố nền tảng chung cho Ukraine. Chúng tôi sẽ duy trì phối hợp chặt chẽ. Không ai mong muốn hòa bình hơn chúng tôi – một nền hòa bình công bằng và bền vững”, bà viết trên mạng xã hội X.

Thủ tướng Đức cũng cho biết đã nhận được cam kết từ phía ông Trump rằng yêu cầu ngừng bắn sẽ là một trong những ưu tiên tại hội nghị sắp tới.

“Tất cả các cuộc đàm phán với ông Putin trong ba năm rưỡi qua đều đi kèm với các phản ứng quân sự leo thang. Lần này phải khác”, ông Merz nói.

Ông JD Vance trấn an các đồng minh rằng Mỹ không có ý định đàm phán bất kỳ thỏa thuận nào dẫn đến việc Ukraine nhượng lãnh thổ.

Tổng thư ký NATO, ông Rutte, cảnh báo rằng bất kỳ sức ép nào buộc Ukraine phải từ bỏ các khu vực ở tỉnh Donetsk có thể tạo tiền lệ nguy hiểm. Ông cho biết đề xuất của ông Putin với đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff có thể mở “con đường cao tốc” cho quân đội Nga tiến sâu hơn vào Ukraine.

Ông Trump nhiều lần tuyên bố chỉ có thể đánh giá khả năng đạt được hòa bình tại Ukraine sau cuộc gặp trực tiếp với ông Putin. Dù đặt kỳ vọng vào quan hệ cá nhân với lãnh đạo Nga, ông Trump cũng tỏ ra thận trọng, cho rằng viễn cảnh đạt được ngừng bắn còn phụ thuộc vào thái độ của Moskva. Ông đồng thời cảnh báo “hậu quả nghiêm trọng” nếu Nga từ chối ngừng bắn, ám chỉ khả năng siết chặt lệnh trừng phạt dầu mỏ.

Hiện Mỹ chưa áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt lớn lên Nga, song theo dự kiến, vào cuối tháng, Washington sẽ tăng thuế nhập khẩu hàng hóa từ Ấn Độ – động thái nhằm phản đối việc nước này tiếp tục mua dầu từ Nga.

Cùng với đó, phía Anh kêu gọi Mỹ xem xét thêm các biện pháp nhắm vào đội tàu chở dầu ngầm của Nga và các nhà máy lọc dầu sử dụng nguồn dầu từ Moskva. Tuy nhiên, truyền thông Nga cho biết hội nghị thượng đỉnh tại Alaska có thể bao gồm nội dung thảo luận về các thỏa thuận kinh tế song phương Mỹ – Nga, điều này có thể giúp Nga giảm áp lực tài chính.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio gọi hội nghị Alaska là “cuộc gặp thăm dò”, nhấn mạnh Tổng thống Trump muốn đánh giá trực tiếp quan điểm của ông Putin.

Dự kiến, hội nghị sẽ bắt đầu lúc 11h30 giờ địa phương tại Anchorage, với cuộc gặp riêng giữa hai nhà lãnh đạo cùng phiên dịch, sau đó mở rộng thành cuộc họp đa phương. Phái đoàn Nga gồm Ngoại trưởng Sergei Lavrov, Bộ trưởng Quốc phòng Andrei Belousov, Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov và Giám đốc quỹ tài sản quốc gia Kirill Dmitriev. Hai bên dự kiến tổ chức họp báo chung sau hội nghị.

Ông Zelensky nhận định cuộc gặp tại Alaska chính là “chiến thắng cá nhân” của ông Putin trên mặt trận ngoại giao. Tuy nhiên, ông khẳng định Ukraine sẽ không rút lui khỏi khu vực Donbass , cảnh báo điều này có thể dẫn đến các hành động quân sự leo thang từ phía Nga.

Phát biểu ngày 14/8, Thủ tướng Anh cho rằng cuộc gặp sắp tới tại Alaska có thể đánh dấu bước ngoặt trong nỗ lực tìm kiếm giải pháp cho xung đột.

“Chúng ta chưa từng đến gần một giải pháp khả thi để đạt được ngừng bắn như lúc này. Và đó là nhờ vào nỗ lực của Tổng thống Trump”, ông nói.