Tổng thống Tunisia ra sắc lệnh tổ chức trưng cầu ý dân về hiến pháp mới
Tunisia sẽ tiến hành trưng cầu ý dân về hiến pháp mới vào ngày 25/7 tới. Đây là nội dung trong sắc lệnh được Tổng thống Tunisia Kais Saied ban hành ngày 25/5.
Tổng thống Tunisia Kais Saied. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo trang tin chính thức của Phủ Tổng thống Tunisia, câu hỏi duy nhất được đưa ra trong cuộc trưng cầu ý dân sẽ là: “Bạn có đồng ý với hiến pháp mới không?”. Cuộc trưng cầu ý dân sẽ bắt đầu vào lúc 6h00 và kết thúc vào 22h00 ngày 25/7.
Tuần trước, Tổng thống Saied đã bổ nhiệm Giáo sư Sadok Belaid chuyên ngành luật đứng đầu một ủy ban tư vấn có trách nhiệm soạn thảo hiến pháp mới cho một “nước cộng hòa mới”, qua đó loại bỏ các đảng phái chính trị khỏi quy trình tái cơ cấu hệ thống chính trị. Các đảng chủ chốt của Tunisia đã tuyên bố sẽ tẩy chay việc đơn phương điều chỉnh nền chính trị tại nước này.
Trong tuyên bố ngày 25/5, Giáo sư Belaid khẳng định vẫn sẽ triển hoạt động của ủy ban soạn thảo hiến pháp mới, bất chấp việc nhiều học giả tên tuổi đã từ chối tham gia, làm dấy lên lo ngại về việc quá trình tái cơ cấu hệ thống chính trị tại Tunisia sẽ không nhận được sự đồng thuận rộng rãi.
Tổng thống Saied đã nắm quyền hành pháp theo quy định của hiến pháp vào ngày 25/7/2021 khi sa thải Thủ tướng, đình chỉ Quốc hội Tunisia và bắt đầu cầm quyền bằng việc ban hành các sắc lệnh. Ông đã tuyên bố sẽ thay thế bản Hiến pháp năm 2014 bằng một hiến pháp mới và tổ chức bầu cử quốc hội mới vào tháng 12 tới. Những người chỉ trích cáo buộc Tổng thống Saied đã thực hiện “đảo chính hiến pháp” và gây tổn hại cho lợi ích quốc gia. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo này khẳng định rằng những hành động của ông là hợp pháp và cần thiết nhằm đưa Tunisia thoát khỏi khủng hoảng chính trị kéo dài. Tuy nhiên, các động thái gần đây cho thấy ông nhận được sự ủng hộ lớn của người dân, trong bối cảnh người dân Tunisia thất vọng vì tham nhũng và quản lý yếu kém trong một tầng lớp chính trị do đảng Hồi giáo Ennahda cầm quyền.
Tổng thống Tunisia tuyên bố sẽ sửa đổi hiến pháp
Chỉ 7 tuần sau khi lên nắm quyền trong động thái mà các đối thủ gọi là đảo chính, ngày 11/9, Tổng thống Tunisia Kais Saied cho biết đang chuẩn bị cho việc sửa đổi hiến pháp nước này dựa trên hiến pháp hiện hành.
Tổng thống Tunisia Kais Saied. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại khu vực Bắc Phi, Tổng thống Saied tuyên bố ông tôn trọng hiến pháp dân chủ năm 2014 nhưng văn bản này không phải là vĩnh cửu và có thể được sửa đổi trong khuôn khổ hiến pháp. Theo một trong những cố vấn của ông Saied, vị tổng thống này đang có kế hoạch đình chỉ hiến pháp hiện hành và đưa ra một phiên bản sửa đổi thông qua một cuộc trưng cầu dân ý, kéo theo làn sóng phản đối của các đảng phái chính trị và Liên đoàn Lao động hùng mạnh của Tunisia (UGTT).
Ý định của Tổng thống Saied đã gây ra sự lo lắng ngày càng gia tăng cả trong nội bộ Tunisia cũng như đối với các nước phương Tây ủng hộ tài chính công của nước này, kể từ khi ông sa thải Thủ tướng và đình chỉ hoạt động của quốc hội vào ngày 25/7. Ông biện minh cho những động thái của mình bằng cách viện dẫn các biện pháp khẩn cấp trong hiến pháp mà những người chỉ trích và nhiều học giả pháp lý không ủng hộ.
Cũng trong ngày 11/9, Tổng thống Saied cho biết thêm rằng ông sắp bổ nhiệm một chính phủ mới. Trong tuần này, các đại sứ Nhóm các nước phát triển hàng đầu thế giới (G7) đã thúc giục ông nhanh chóng hoàn tất công việc này và quay trở lại "trật tự hiến pháp, trong đó một quốc hội được bầu lên đóng vai trò quan trọng."
Các đồng minh phương Tây của Tunisia là những nước tài trợ quan trọng nhất giúp hỗ trợ ngành tài chính công của nước này trong thập kỷ qua do nền kinh tế Tunisia sụp đổ kể từ sau cuộc cách mạng mùa Xuân Arab năm 2011.
Kể từ tháng 1/2021, Tunisia đã rơi vào bế tắc chính trị trong bối cảnh bất đồng giữa Tổng thống Saied và Thủ tướng Hisham al-Mashishi về một cuộc cải tổ chính phủ. Đất nước này cũng đang đối mặt với khủng hoảng kinh tế, trong khi số ca mắc COVID-19 tăng nhanh giữa lúc có cảnh báo về khả năng sụp đổ của hệ thống chăm sóc y tế. Mới đây nhất, ngày 25/7, Tổng thống Saied đã giải tán chính phủ của Thủ tướng Mechichi và đình chỉ hoạt động của quốc hội. Một ngày sau đó, Tổng thống Saied đã cách chức Bộ trưởng Quốc phòng Ibrahim Bartaji và quyền Bộ trưởng Tư pháp Hasna Ben Slimane.
G7 kêu gọi Tunisia khôi phục trật tự hiến pháp Ngày 6/9, các đại sứ thuộc Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) đã kêu gọi Tổng thống Tunisia Kais Saied gấp rút bổ nhiệm người đứng đầu chính phủ mới, đồng thời khôi phục trật tự hiến pháp, trong đó một Quốc hội dân cử đóng vai trò quan trọng. Tổng thống Tunisia Kais Saied phát biểu...