Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo việc Mỹ không giữ lời hứa chuyển giao F-35

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cảnh báo Washington sẽ phải trả giá đắt nếu từ chối giao cho Thổ Nhĩ Kỳ các máy bay chiến đấu tiên tiến F-35 do Mỹ sản xuất.

Hai chiếc F-35 Lightning II của Không quân Mỹ. Nguồn: Military.com

“Liên quan đến F-16, chúng tôi muốn những chiếc máy bay này từ Mỹ nhưng họ không chuyển giao. Ban đầu, họ định cung cấp F-35 nhưng cuối cùng đã không giữ lời. Mặc dù chúng tôi đã chi khoảng 1,4 tỷ USD nhưng không nhận lại được gì. Điều này sẽ khiến các ông phải trả giá đắt”, hãng truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ dẫn lời Tổng thống Erdogan.

Lời cảnh báo của nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ được đưa ra sau tuyên bố của Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu hồi đầu tháng cho rằng Ankara đang chờ Mỹ chấp thuận việc cung cấp chiến đấu cơ F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Bob Menendez, người đang là Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ (SCFR), đã nói trong một tuyên bố rằng ông kịch liệt phản đối đề xuất của chính quyền Tổng thống Joe Biden bán máy bay F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ.

“Cho đến khi ông Erdogan ngừng những lời đe dọa… và bắt đầu hành động như một đồng minh đáng tin cậy, tôi sẽ không chấp thuận thương vụ này”, ông Menendez nhấn mạnh.

Với giá trị 20 tỷ USD, thỏa thuận F-16 bao gồm 40 máy bay chiến đấu mới và 79 bộ dụng cụ nâng cấp cần có sự chấp thuận của Bộ Ngoại giao, SCFR và Ủy ban Đối ngoại Hạ viện.

Năm ngoái, một tờ báo Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin Ankara có thể cân nhắc mua chiến đấu cơ Eurofighter Typhoon thế hệ thứ 4 nếu thỏa thuận mua F-16 thất bại.

Mâu thuẫn giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ, dẫn đến việc Ankara bị loại khỏi chương trình F-35, bắt đầu sau khi chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ quyết định mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 do Nga sản xuất. Phản ứng trước động thái này của Ankara, Washington đã hủy bỏ việc bán máy bay F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ vì tuyên bố rằng điều này có thể tiết lộ bí mật quân sự cho Nga.

Tuy nhiên, vào tháng 10/2021, Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định hệ thống phòng không của Nga không gây ra mối đe dọa nào đối với an ninh của Mỹ hoặc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Tổng thống Erdogan tuyên bố Mỹ đã đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ mua máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư F-16 thay vì thế hệ thứ năm F-35.

Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một thỏa thuận trị giá 2,5 tỷ USD để cung cấp 4 hệ thống S-400 vào tháng 12/2017. Việc chuyển giao tất cả các thành phần của hệ thống tên lửa phòng không S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ đã hoàn tất vào năm 2020.