Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ bất ngờ nêu điều kiện mới để Thụy Điển gia nhập NATO
Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 10/7 đã yêu cầu Liên minh châu Âu (EU) nối lại các cuộc đàm phán về đơn xin gia nhập khối này của Thổ Nhĩ Kỳ.
Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg (trái) tiếp nhận đơn xin gia nhập liên minh quân sự từ đại sứ Thụy Điển tại NATO Axel Wernhoff ở Brussels (Bỉ), ngày 18/5/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo ông Erdogan, chỉ khi đó Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ mới quyết định việc Thụy Điển gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Đây là lần đầu tiên Thổ Nhĩ Kỳ nêu ra mối liên hệ giữa việc Thụy Điển gia nhập NATO với việc Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập EU.
Tuyên bố trên được ông Erdogan đưa ra trước khi lên đường tới thủ đô Vilnius của Litva dự Hội nghị thượng đỉnh NATO, nơi vấn đề gia nhập của Thụy Điển được dự báo sẽ là một trong những chủ đề thảo luận quan trọng.
Tổng thống Erdogan cũng phủ nhận việc Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn việc Thụy Điển gia nhập NATO có liên quan đến việc Ankara mua chiến đấu cơ F-16 của Mỹ, đồng thời nhấn mạnh ông muốn thảo luận riêng với người đồng cấp Mỹ Joe Biden tại Vilnius về thương vụ này. Trước đó, Tổng thống Biden đã tỏ ra lạc quan về việc Thụy Điển sẽ trở thành thành viên NATO, đồng thời hé lộ rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang tìm cách hiện đại hóa phi đội chiến đấu cơ F-16 và điều này phải được sự chấp thuận của Washington.
Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary là hai quốc gia thành viên cuối cùng vẫn ngăn cản Thụy Điển gia nhập NATO. Cho đến nay, Ankara vẫn viện dẫn việc Thụy Điển ủng hộ các tổ chức khủng bố, trong đó có đảng Công nhân người Kurd (PKK) là lý do quyết định trì hoãn.
Lý giải cho tuyên bố mới nêu trên, Tổng thống Erdogan nhấn mạnh: “Thổ Nhĩ Kỳ đã chờ đợi trước ngưỡng cửa của EU hơn 50 năm và gần như tất cả các quốc gia thành viên NATO hiện là thành viên EU”. Do đó, ông mong muốn Thổ Nhĩ Kỳ có thể trở thành thành viên của EU, khi đó Ankara sẽ mở đường cho Thụy Điển, như đã làm với Phần Lan.
Hồi tháng 4, Phần Lan đã trở thành quốc gia thành viên thứ 31 của NATO, trong khi Thụy Điển, quốc gia láng giềng Bắc Âu cùng nộp đơn xin gia nhập với Phần Lan vẫn phải chờ đợi Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary chấp thuận.
Thổ Nhĩ Kỳ để ngỏ khả năng chấp thuận Phần Lan gia nhập NATO
Trong một cuộc trao đổi với cử tri trẻ được truyền hình trực tiếp ngày 29/1, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan lần đầu tiên để ngỏ khả năng nước này chấp thuận cho Phần Lan, nhưng không bao gồm Thụy Điển, gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan phát biểu tại Ankara. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Hiện tại Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary hiện là 2 nước duy nhất trong số 30 thành viên của liên minh quân sự này chưa đồng ý với nguyện vọng gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan, tổ chức quy định chỉ tiến hành các bước kết nạp thành viên mới với điều kiện đồng thuận tuyệt đối của các thành viên chính thức. Tuy nhiên, quốc hội Hungary dự kiến bỏ phiếu thông qua yêu cầu của Stokholm và Helsinki vào tháng 2 tới.
Tổng thống Erdogan đưa ra phát biểu trên chỉ vài ngày sau khi chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ tạm ngừng các cuộc đối thoại với Thụy Điển và Phần Lan về việc gia nhập NATO. Ankara đã nhiều lần phê phán việc Stokholm từ chối dẫn độ một số công dân Thổ Nhĩ Kỳ thuộc sắc tộc Kurd mà Ankara cho rằng có liên quan tới cuộc đảo chính bất thành năm 2016.
Trong buổi đối thoại được truyền hình ngày 29/1, ông Erdogan nêu rõ: "Nếu cần, chúng ta có thể đưa ra một đáp án khác biệt cho Phần Lan (về việc gia nhập NATO). Thụy Điển sẽ bị sốc khi chúng ta đưa ra một đáp án khác cho Phần Lan... Nếu bạn (Thụy Điển) thực sự muốn gia nhập NATO, bạn sẽ trao trả những kẻ khủng bố đó cho chúng tôi".
Lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ và Thụy Điển thảo luận tháo gỡ khó khăn về gia nhập NATO Trong cuộc điện đàm ngày 26/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã nói với Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson rằng hai nước có lợi ích chung trong việc ngăn chặn các tổ chức khủng bố phá hoại quan hệ song phương cũng như nỗ lực của Stockholm gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Tổng thống...