Tổng thống Nga Putin làm gì khi “bị phương Tây lừa gạt”?

Nga có Chính phủ và Quốc hội, có Hội đồng An ninh quốc gia, nhưng tất cả các quyết định quan trọng của đất nước chủ yếu do Tổng thống Nga Vladimir Putin đưa ra.

Hiện nay, tất cả mọi con mắt đang đổ dồn về Moscow, nơi ông Putin đang hoạch định chiến lược để Nga quyết đấu với phương Tây. Đó là lý do tại sao khi phân tích về nước Nga, tìm hiểu xem Moscow suy nghĩ và có kế hoạch gì thì Mỹ phải hiểu được và phải tự đặt mình vào vị trí của ông Putin.

Ông Vladimir Putin đang nghĩ gì về Ukraine, về Mỹ, về EU? Điều gì ảnh hưởng tới các bước đi ngoại giao của ông? Đâu là mục tiêu của ông? Có thể hiểu rằng, điều làm Tổng thống Vladimir Putin nổi cáu là cảm giác ông đang bị lừa dối. Điều này có thể thấy rõ trong sự kiện Libya năm 2011.

Khi đó, phương Tây đã “dỗ ngọt” được Moscow không phủ quyết nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về vùng cấm bay ở Lybia với mục đích “nhân đạo” là để “bảo vệ thường dân”. Nhưng hành động quân sự của NATO đã vượt quá xa so với dự tính của Nga: Thay đổi chế độ ở Lybia và cái c.hết của Đại tá Muammar Gaddafi.

Điều này đã giải thích tại sao Nga nhanh chóng phủ quyết các nghị quyết về Syria mà phương Tây đưa ra hồi cuối năm ngoái. Sự cảnh giác của ông Putin không phải là thừa, nếu ông không cứng rắn thì giờ chắc Tổng thống Adssad đã không còn tại vị. Rồi đến vấn đề liên quan tới Ukraine cũng vậy, Tổng thống Putin cảm thấy phương Tây đã lừa ông.

Tháng trước, ông cử đặc phái viên tới Kiev để tham gia đàm phán về hiệp định thỏa hiệp giữa Tổng thống Viktor Yanukovych và lãnh đạo phe đối lập. Thỏa thuận đó, rõ ràng là “sáng kiến dân chủ” do Đức, Pháp và Ba Lan môi giới, với những hứa hẹn rất tươi sáng về tương lai của Ukraine, với viễn cảnh “bầu cử sớm, cải cách Hiến pháp và lập chính phủ đoàn kết dân tộc”.

Tuy đại diện của Kremlin không ký vào thỏa thuận, nhưng Moscow có vẻ chấp nhận nó như là một giải pháp tốt nhất trong tình hình hiện nay. Thế nhưng, nó chỉ là những lời hứa suông, tựa hồ phương Tây đã dùng “bút bay màu” để soạn thảo những “lời có cánh” để lừa Nga vậy.

Chưa đầy 24 giờ sau khi thỏa thuận được ký kết, ông Yanukovych đã phải bỏ chạy khỏi Ukraine mới giữ được an toàn, quốc hội truất quyền Tổng thống hợp pháp của ông và bổ nhiệm tân Tổng thống lâm thời từ phe đối lập – những người mà Moscow luôn tin rằng là những kẻ “cướp chính quyền bằng bạo lực, dựng dân chủ trên đầu mũi s.úng”.

Tốc độ diễn biến của hành động “đảo chính” (theo cách gọi của Moscow) đã khiến người ta hoàn toàn ngạc nhiên. Ông Putin một lần nữa khẳng định, đây là âm mưu của phương Tây chống lại Nga. Theo cách nhìn của ông, Nga đang sống trong thế giới mà các nước phương Tây ngày đêm lập mưu để gây bất ổn cho nước Nga và tất cả cái gì “có liên quan đến Nga”.

Hơn 20 năm qua, sau sự sụp đổ của Liên bang Xô Viết, người Nga đau lòng nhìn phương Tây “làm cỏ” dần đồng minh hoặc các nước có thiện cảm với Liên Xô và sau này là Nga. Lần lượt Nam Tư, Afganistan, Iraq, Lybia… bị t.iêu d.iệt; giờ Syria, Iran, Cuba, Venezuela, Bolivia, Paragoay, Nicaragua… cũng đang nằm trong tầm ngắm trực tiếp hoặc là mục tiêu lâu dài của Mỹ và NATO.

Ông Putin vẫn còn nhớ cuộc “Cách mạng Hoa Hồng” ở Gruzia hồi năm 2003, cuộc “Cách mạng Cam” ở Kiev trong năm sau đó. Nga dám chắc phương Tây đạo diễn cả hai vụ này. Thậm chí là gần đây, điện Kremlin còn tố cáo phương Tây tài trợ và tiếp nhiệt cho các cuộc biểu tình trên đường phố phản đối Moscow.

Trong nhiều tháng qua, Nga đã tố cáo Hoa Kỳ và EU can thiệp vào Ukraine để chiếm ưu thế địa chính trị. Hôm 04-03, Tổng thống Putin nói việc ông Viktor Yanukovych từ chối ký thỏa thuận hợp tác với EU cuối năm ngoái “đã được dùng làm cái cớ để ủng hộ các lực lượng đối lập trong cuộc tranh giành quyền lực và đây không phải là lần đầu tiên phương Tây làm điều này ở Ukraine”.

Trong phỏng vấn với báo Kommersant hồi năm 2010, ông Vladimir Putin nhắc lại chuyện liên minh này đã từng hứa với Liên Xô sẽ không mở rộng quá ranh giới hiện nay. Ông đã phải chua chát thốt lên: “Họ lừa chúng ta theo cách thô thiển nhất”. Khi chính phủ thân phương Tây lên nắm quyền ở Kiev, Nga biết là NATO sẽ nuốt tiếp Ukraine để thọc dao vào sườn mình. Moscow xem đó là đe dọa trực tiếp cho an ninh quốc gia của họ.

Tại phương Tây, sự can thiệp của Moscow vào Crimea đã bị đả phá là “sự xâm lược tàn bạo”. Tổng thống Putin cho rằng đó là “sự bịa đặt trắng trợn, trò đạo đức giả ghê tởm”. Đồng thời, ông luôn tận dụng mọi cơ hội để nhắc thế giới về sự can thiệp của Hoa Kỳ ở Iraq, Libya và Afghanistan.

Trong diễn văn tại Hội nghị An ninh Munich hồi năm 2007, ông Putin đả phá điều ông xem là “thế giới đơn cực” – một thế giới mà Hoa Kỳ là ông chủ duy nhất. Ông kiên quyết bảo vệ điều mà Nga xem là lợi ích chính đáng của Nga trên thế giới – dù là xa như Syria hay gần hơn là ở Ukraine và ông đã làm được ở Gruzia, ở Syria và hiện nay là Ukraine.

Hơn nữa, bất kể những tuyên bố có vẻ cương quyết của Washington về khả năng hỗ trợ EU khi bị Moscow “phản đòn”, dựa vào tỷ lệ khống chế lượng khí đốt cung cấp cho EU và những lợi ích mà mình mang lại cho các nước châu Âu trong giao dịch thương mại, điện Kremlin tin rằng các đối thủ phương Tây sẽ không dám làm sứt mẻ quan hệ với Nga trong vụ này.

Tổng thống Putin quả quyết rằng sự can thiệp của Nga là “nhân đạo”, để bảo vệ người dân ở đó khỏi “hỗn loạn”. Ông nhấn mạnh rằng Nga đã, đang và sẽ luôn tin tưởng rằng Ukraine “không chỉ là nước láng giềng gần nhất, mà thực sự là nước cộng hòa anh em của chúng tôi, một người hàng xóm tốt” và Nga không định chiến đấu với nhân dân Ukraine.

Tuy nhiên ta còn phải hiểu rằng, đối với ông, lợi ích quốc gia là tối thượng, Nga phải hành động cứng rắn để đảm bảo là Kiev không thể đẩy Hạm đội biển Đen khỏi Crimea, địa thế chiến lược của nó không cho phép Nga bị hất cẳng dễ dàng như thế. Đồng thời, Nga phải làm cho các nhà lãnh đạo mới của Ukraine phải cân nhắc kỹ trước khi bỏ Nga đi theo phương Tây.

Vì thế, nếu Mỹ nghĩ rằng ông Putin dễ dàng mắc cái bẫy mà Washington đã giăng ra là ngồi vào bàn đàm phán (có nghĩa là công nhận sự hợp pháp) với chính quyền mới ở Kiev, EU nghĩ có thể thoát khỏi sự phụ thuộc vào khí đốt Nga là rất sai lầm, kể cả những biện pháp cấm vận và đe dọa của phương Tây chắc chắn sẽ không làm Nga nhụt chí.

Chúng ta sẽ chờ đợi là phương Tây sẽ đưa ra những con bài nào tiếp theo và ông Putin sẽ làm gì để hóa giải những áp lực cực lớn của Mỹ và đồng minh.

Theo ANTD