Tổng thống Nga ‘hướng đông’

Vladivostok , một thành phố nhỏ bé thuộc vùng Viễn Đông của Nga, đã bỗng chốc thu hút sự quan tâm của toàn thế giới khi trở thành nơi đăng cai Hội nghị thượng đỉnh APEC 2012 .

Bằng sự lựa chọn không thể sáng suốt hơn này, Tổng thống Vladimir Putin đã chứng minh được sức mạnh kinh tế đáng nể của nước Nga, đồng thời góp phần tăng cường quan hệ với các quốc gia nằm gần khu vực Viễn Đông, thông qua hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) được tổ chức cuối tuần này.

Liên bang Nga, quốc gia rất giàu tài nguyên gas và khí đốt, sở hữu một vị trí vô cùng thuận lợi để tận dụng thị trường châu Á – Thái Bình Dương như một hàng rào bảo vệ, nhằm chống lại mọi đe dọa từ thị trường phương Tây, nơi đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng kinh tế.

Quyết định chuyển hướng đầu tư vào miền Viễn Đông, đặc biệt là thành phố Vladivostok, của ông Putin, phần nào bị ảnh hưởng bởi lợi ích chính trị, khi ông muốn thông qua khu vực này để thắt chặt các mối quan hệ, đặc biệt là với Bắc Kinh. Một ví dụ điển hình, đó là việc Nga và Trung Quốc sử dụng sức mạnh đồng minh tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc để loại bỏ đề nghị can thiệp vào tình hình Syria do các bên còn lại, trong đó có Mỹ, đề xuất.

Tổng thống Nga Putin chờ đợi Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào trước hội đàm song phương bên lề APEC. Ảnh: AFP

“Hiện tại, quan hệ Nga – Trung đang đạt mức cao chưa từng có. Chúng tôi có rất nhiều niềm tin chung về cả chính trị và kinh tế”, Tổng thống Putin nói trong một cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình Russia Today. Chương trình này được phát sóng hôm thứ 5, thời điểm ông đã có mặt tại thành phố Vladivostok để chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh APEC.

Đây là lần đầu tiên diễn đàn kinh tế thường niên APEC được tổ chức tại Nga, và thay vì những trung tâm kinh tế và chính trị lớn khác, chính phủ nước này đã quyết định chọn Vladivostok, một thành phố chỉ có vỏn vẹn 600.000 dân. Kremlin đã chi hơn 20 tỷ USD để nâng cấp cơ sở hạ tầng của thành phố, bao gồm việc xây dựng một sân bay, hàng trăm dặm đường bộ và ba cây cầu mới.

Một hợp đồng “bom tấn” để xuất khẩu khí hóa lỏng sang Nhật Bản, bao gồm việc xây dựng một hệ thống vận chuyển trị giá 13 tỷ USD ở Vladivostok, sẽ là một phần trong khuôn khổ các cuộc thảo luận của Tổng thống Putin với Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda.

Trước đây, việc cung cấp khí hóa lỏng từ Nga sang Nhật Bản được thực hiện thông qua Sakhalin, một hòn đảo lớn ở bắc Thái Bình Dương, do Gazprom, Shell và hai doanh nghiệp đầu tư Nhật Bản, Mitsui và Mitsubishi, quản lý.

Các cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo Nga và Nhật Bản sẽ diễn ra trong bối cảnh những người đứng đầu Liên minh châu Âu vừa tuyên bố về một cuộc điều tra chống độc quyền liên quan tới Gazprom, doanh nghiệp khí đốt quốc doanh của Nga, nơi cung cấp khoảng 1/4 nguồn cung khí tự nhiên cho lục địa và bị buộc tội ấn định giá.

Với sự gia tăng nhu cầu năng lượng toàn cầu, Điện Kremlin đã quyết định thay đổi chiến lược bằng cách chuyển hướng kinh doanh khí gas tới các quốc gia châu Á. Hiện tại, Nga sắp hoàn thành giai đoạn hai của đường ống vận chuyển dầu mỏ Siberia, hệ thống gần như chạm tới biên giới Trung Quốc và sẽ sớm được nối tới cảng Kozmino, gần Nhật Bản, nhằm tăng cường năng lực vận chuyển dầu mỏ tới các khách hàng châu Á.

“2/3 lãnh thổ Nga nằm trên châu Á, nhưng hơn một nửa hoạt động thương mại nước ngoài của chúng tôi lại đến từ châu Âu, trong khi châu Á chỉ chiếm 24%”, ông Putin nói trong cuộc phỏng vấn với Russia Today.

Mặc dù năng lượng là thế mạnh của Nga, đó không phải cơ hội thúc đẩy thương mại duy nhất của nước này với châu Á. Với tư cách chủ nhà của hội nghị APEC, Tổng thống Putin đã chọn an ninh lương thực là vấn đề hàng đầu trong các chương trình nghị sự. Ngoài ra, đột biến giá cả và bất ổn xã hội cũng là các vấn đề được sẽ được nhắc tới.

Việc xuất khẩu lương thực được dự đoán cũng sẽ mang tới một cơ hội tiềm ẩn và mối quan hệ gần gũi hơn với châu Á. “Nông nghiệp Nga là cơ hội của thế kỷ”, Charles Robertson, chuyên gia kinh tế toàn cầu tại Renaissance Capital, một ngân hàng đầu tư, cho hay.

Về phía Mỹ, do đang tập trung cho chiến dịch tái ứng cử và Hội nghị Toàn quốc của đảng Dân chủ, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã quyết định sẽ không tham gia hội nghị APEC năm nay. Những mục tiêu của Mỹ trong kỳ hội nghị lần này cũng được giới hạn hơn, tập trung chủ yếu vào những tiến bộ có được từ hội nghị năm ngoái tổ chức ở Hawaii.

Cảng Vladivostok ở Viễn Đông của Nga. Ảnh: NYT

Các quan chức và người dân của thành phố Vladivostok nhỏ bé đang rất vui mừng khi nhận được sự chú ý từ Moscow, bao gồm cả việc thành lập một cơ quan liên bang mới tập trung vào vùng Viễn Đông, cũng như dòng tiền nóng từ liên bang đổ về.

Một nhà máy xử lý nước thải và khuôn viên cho trường Đại học Liên bang Viễn Đông trên đảo Russky, nơi diễn ra hội nghị APEC, đã được xây dựng. Hệ thống đường sá và cầu cống cũng được xây mới.

“Nó đồng nghĩa với một cuộc sống mới cho thành phố”, Roman V. Karmanov, phó Thị trưởng Vladivostok, nói.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành công, vẫn có không ít những rắc rối khiến giới chức của thành phố phải phiền lòng. Hai khách sạn hạng sang và một nhà hát vẫn chưa được hoàn thành để kịp với ngày khai mạc hội nghị. Ngoài ra, một phần của con đường dẫn tới một trong ba cây cầu mới đã bị phá hỏng vì thiên tai và đang trong quá trình xây dựng lại.

Tuy nhiên, những bước tiến mới đã chứng tỏ rằng, hình ảnh của miền Viễn Đông cũng như mối quan hệ của chính phủ với khu vực này đã bắt đầu nở hoa, nhờ vào dòng tiền nóng từ chính phủ và tư nhân. Sergei Sidirov, phó Thống đốc khu vực Primorsky Krai, khẳng định, Moscow đang có một cam kết rất rõ ràng.

“Bạn hoàn toàn có thể nhận thấy rằng, chính quyền liên bang đã và đang sẵn sàng quan tâm hơn tới những gì đang diễn ra ở vùng Viễn Đông”, ông nói.

Theo VNE