Tổng thống Nga điện đàm với lãnh đạo Armenia và Azerbaijan

Bích Liên23:12 24/11/2020

Ngày 24/11, Điện Kremlin cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có các cuộc điện đàm riêng rẽ với người đồng cấp Azerbaijan Ilham Aliyev và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan về tình hình tại khu vực xung đột Nagorny- Karabakh và hoạt động của lực lượng gìn giữ hòa bình của Nga tại đây.

Xe quân sự thuộc Lực lượng giữ gìn hòa bình Nga chuẩn bị được đưa lên máy bay vận tải quân sự Antonov AN-124-100 ở Ulyanovsk. Ảnh: AFP/TTXVN

Tuyên bố của Điện Kremlin nêu rõ trong các cuộc điện đàm này, lãnh đạo các nước cũng đề cập tới vấn đề hỗ trợ nhân đạo cho người dân vùng xung đột và hoạt động khôi phục kinh tế cũng như nối lại hoạt động đi lại trong khu vực.

Trước đó, ngày 23/11, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (TTK LHQ) Antonio Guterres cho biết các cơ quan liên quan của LHQ sẵn sàng hợp tác với Nga để đánh giá tình hình nhân đạo ở Nagorny-Karabakh. Văn phòng điều phối các vấn đề nhân đạo của LHQ và các cơ quan liên quan của tổ chức này cũng sẵn sàng thảo luận các vấn đề cần tiến hành trên thực địa, trong đó có cả việc đánh giá độc lập của các cơ quan quốc tế tại Nagorny-Karabakh và các khu vực lân cận ngay khi điều kiện cho phép nhằm có được một bức tranh tổng thể và toàn diện về nhu cầu nhân đạo tại đây.

Khu vực Nagorny-Karabakh nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, nhưng có đa số dân cư là người gốc Armenia sinh sống và muốn sáp nhập vùng này vào Armenia. Điều này đã châm ngòi cho những tranh chấp chủ quyền giữa hai nước, mà đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994, khiến khoảng 30.000 người thiệt mạng.

Căng thẳng tái bùng phát tại khu vực này từ ngày 27/9 vừa qua đã khiến con số thương vong ước tính lên tới hàng nghìn người.

Ngày 9/11, các nhà lãnh đạo Nga – Armenia – Azerbaijan đã ký thỏa thuận ngừng bắn tại Nagorny-Karabakh sau hơn một tháng xảy ra giao tranh. Theo thỏa thuận, Nga đã triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình tại khu vực tiền tuyến Nagorny-Karabakh và hành lang giữa khu vực này với Armenia nhằm giám sát lệnh ngừng bắn.

Thỏa thuận đình chiến phơi bày thế yếu của Nga ở 'sân sau'

Việc đồng minh Armernia ký "thỏa thuận đau đớn" với Azerbaijan đặt ra câu hỏi về tầm ảnh hưởng địa chính trị của Nga tại khu vực Kavkaz.

Sau hơn một tháng "khoanh tay" chờ đợi, Nga cuối cùng cũng ra tay can thiệp vào cuộc giao tranh đẫm máu giữa Armenia và Azerbaijan quanh khu vực Nagorno-Karabakh.

Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan ngày 10/11 ký tuyên bố ba bên về việc lập tức ngừng bắn. Theo tuyên bố này, Armenia trả lại 4 vùng lãnh thổ đang kiểm soát cho Azerbaijan, Nga triển khai gần 2.000 lính gìn giữ hòa bình vào hành lang kiểm soát rộng khoảng 5 km ngăn giữa khu vực Nagorno-Karabakh và Armenia trong 5 năm.

Quân đội Nga ngày 11/10 triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình, được điều động từ lữ đoàn bộ binh cơ giới số 15, tới giám sát thỏa thuận ngừng bắn tại khu vực Kavkaz. Tuy nhiên, động thái quân sự này được cho là quá muộn màng để có thể giúp đồng minh Armenia tránh khỏi một thất bại "đau đớn" trước Azerbaijan.

Nga chỉ đưa quân tới khi lực lượng Armenia đã phải rút khỏi các vùng đất ở Nagorno-Karabakh thuộc Azerbaijan mà họ kiểm soát được sau cuộc chiến năm 1994. Việc chấp nhận để quân đội Azerbaijan chiếm lại các vùng đất chiến lược ở Nagorno-Karabakh từ tay Armenia tạo điều kiện cho Tổng thống Putin có "lối thoát danh dự" khỏi tình thế bế tắc tồi tệ trong khu vực, theo bình luận viên Leonid Bershidsky của Bloomberg .

Song giải pháp của Putin với xung đột giữa Armenia và Azerbaijan bị đánh giá là không hoàn hảo, khi nó làm suy yếu tuyên bố của ông về khả năng khống chế các "đám cháy âm ỉ" ở Kavkaz, nơi được coi như "sân sau" của Nga, thậm chí gây ra hậu quả tiêu cực đối với vai trò địa chính trị tương lai của Nga ở khu vực.

Xe tăng của lực lượng gìn giữ hòa bình Nga tại biên giới Armenia-Azerbaijan, ngày 10/11. Ảnh: Reuters.

Thủ tướng Pashinyan đăng trên Facebook rằng đây là một "thỏa thuận đau đớn", dù không chịu thừa nhận Armenia đã thất bại trước Azerbaijan. Tuy nhiên, quyết định của ông vấp phải làn sóng biểu tình, bạo động tại thủ đô Yerevan. Hàng trăm người biểu tình xông vào đập phá dinh thủ tướng, "lấy máy vi tính, nước hoa, bằng lái xe và những thứ khác" tại đây, Pashinyan cho biết.

Người biểu tình cũng tràn vào tòa nghị viện, đập phá đồ đạc, ẩu đả với các nghị sĩ và đánh bất tỉnh Chủ tịch quốc hội Armenia Ararat Mirzoyan. Pashinyan đang cố kiểm soát tình hình, song lời kêu gọi những người ủng hộ "sẵn sàng cho một cuộc đấu tranh" khiến tương lai chính trị của Thủ tướng Armenia trở nên bấp bênh.

Cơn giận của người dân nhắm vào Pashinyan, người trở thành Thủ tướng Armenia sau cuộc biểu tình phản đối cựu tổng thống Serzh Sargsyan, được cho là một trong những mục tiêu mà Putin muốn đạt được khi Nga "án binh bất động" trong khoảng một tháng. Putin đã có thể giải quyết cuộc xung đột từ trong trứng nước bằng cách điều động hoặc đe dọa tăng lực lượng đồn trú Nga tại Armenia vào tháng 9 hoặc tháng 10, song ông không làm vậy.

Trong cuộc biểu tình năm 2018, Pashinyan tìm cách thuyết phục Putin rằng việc những người ủng hộ ông đòi tự do hóa và chấm dứt tình trạng tham nhũng "không hướng tới cuộc nổi dậy chống Nga" như tại Ukraine năm 2014. Putin duy trì mối quan hệ tương đối tốt với lãnh đạo mới của Armenia.

Putin được cho là không ưa những cuộc chính biến hậu Liên Xô, đồng thời bày tỏ thái độ phật ý trước các cuộc cải cách tự do thận trọng của Pashinyan và việc các tổ chức phi chính phủ phương Tây ngày càng hiện diện nhiều ở Armenia. Tuy nhiên, Tổng thống Nga có thể có những tính toán phức tạp hơn khi quyết định không can thiệp sớm vào cuộc xung đột mà ông nói đã khiến khoảng 5.000 người thiệt mạng.

Nếu can thiệp sớm hơn, động thái này của Nga có thể được coi là ủng hộ công khai và một chiều cho Armenia. Điều đó sẽ đẩy Azerbaijan sâu hơn vào vòng tay của Thổ Nhĩ Kỳ, bên đã cam kết sẽ ủng hộ Tổng thống Aliyev.

Nga cũng đứng trước những thử thách lớn nếu ra mặt hỗ trợ Armenia. Azerbaijan nhiều năm qua thu được khoản tiền lớn từ xuất khẩu dầu khí, giúp quân đội nước này sở hữu nhiều vũ khí tốt hơn. Quân đội Azerbaijan được xếp hạng thứ 64 trên thế giới, trong khi Armenia đứng thứ 111. Hậu quả là Armenia hứng tổn thất nặng trong giao tranh với Azerbaijan.

Quyền kiểm soát của Armenia với Nagorno-Karabakh cũng không được quốc tế công nhận, hiệp ước phòng thủ tập thể ký với Nga không bao hàm vùng lãnh thổ này. Nếu Nga can thiệp thay mặt cho Armenia, động thái này sẽ vượt quá thỏa thuận về nghĩa vụ phòng thủ tập thể.

Điều này sẽ làm suy yếu quan hệ cuối cùng giữa Azerbaijan với Nga, vốn dựa trên lĩnh vực dầu khí.

Vị trí thành phố Shusha và vùng Nagorno-Karabakh. Đồ họa: Guardian .

Cộng đồng Azerbaijan và Armenia tại Nga tương đương về dân số, mức độ giàu có và ảnh hưởng. Do xung đột trong quá khứ giữa Armenia và Azerbaijan, chính quyền Nga chọn cách không ủng hộ bên nào một cách quá công khai.

Putin vẫn cứu vãn được một số tín nhiệm trong cộng đồng Armenia khi can thiệp muộn vào cuộc xung đột. Lực lượng gìn giữ hòa bình Nga "cứu" Armenia thoát khỏi thất bại toàn diện và mất kiểm soát hoàn toàn với khu vực Nagorno-Karabakh. Đó là cách Thủ tướng Pashinyan giải thích cho việc mất quyền kiểm soát một số vùng lãnh thổ.

"Quân đội tuyên bố chúng tôi phải dừng lại bởi một số vấn đề không rõ có thể giải quyết được hay không, đồng thời nguồn lực chúng tôi đã cạn kiệt", Pashinyan nói trong một video được phát ngày 10/11, song khẳng định sẽ ngăn Thổ Nhĩ Kỳ mở rộng ảnh hưởng bằng cách đảm bảo Nga triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình.

Dù vậy, biến cố này có thể làm lung lay ý chí của người Armenia trong quan hệ hợp tác với Nga. Không giống Azerbaijan, Armenia là thành viên Liên minh Kinh tế Á-Âu, khối thị trường chung do Putin khởi xướng, và Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO). Dân Armenia trong và ngoài nước sẽ đặt câu hỏi về giá trị những mối quan hệ này.

Trong khi đó, Azerbaijan được cho sẽ tăng cường quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ nhằm giành nhiều nhượng bộ hơn từ phía Nga. Azerbaijan thậm chí còn đề xuất cho binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ tham gia giám sát lệnh ngừng bắn bên cạnh quân nhân Nga, song sau đó bị bác.

"Ảnh hưởng của Nga trong không gian hậu Xô Viết đã bị tổn hại nặng nề", bình luận viên Bershidsky viết. "Hậu quả lớn nhất từ động thái can thiệp giờ chót của Nga là thiệt hại nó gây ra cho khả năng của Putin trong việc đóng băng những xung đột tại các quốc gia từng thuộc Liên Xô".

Bài phát biểu của Tổng thống Azerbaijan Aliyev ngày 9/11 được cho thể hiện rõ nguy cơ này. "Người dân Azerbaijan nhiều lần nghe thấy các nhà hòa giải và lãnh đạo một số tổ chức quốc tế nói rằng không có giải pháp quân sự nào cho cuộc xung đột này. Tôi từng nói không đồng ý với luận điểm này và tôi đã đúng", Aliyev nói.

Lực lượng gìn giữ hòa bình Nga trên đường tới Nagorno-Karabakh, ngày 10/11. Video: BQP Nga, RIA Novosti .

Niềm tin rằng giải pháp quân sự có thể giải quyết vấn đề và Nga chỉ can thiệp khi quá muộn sẽ làm đảo lộn trật tự các cuộc xung đột đang âm ỉ tại các quốc gia vùng Kavkaz. Tổng thống Aliyev cho rằng Azerbaijan có thể đợi tới khi quân đội Nga rời Nagorno-Karabakh và không cam kết từ bỏ quyết tâm đòi lại những vùng lãnh thổ còn lại.

Tương tự, Gruzia, Ukraine và Moldova cũng có thể cho rằng giải pháp quân sự là chìa khóa để giành lại những vùng lãnh thổ họ tuyên bố chủ quyền. Azerbaijan đã phát động chiến dịch quân sự được chuẩn bị kỹ lưỡng nhân thời điểm Nga bị phân tâm vì biến động chính trị tại Belarus hồi tháng 9.

Uy tín của Moskva thậm chí còn bị tổn hại khi họ không hành động ngay dù quân nhân Nga thiệt mạng trong xung đột. Moskva đã chấp nhận lời xin lỗi của Baku khi binh sĩ Azerbaijan vô tình bắn rơi một trực thăng Nga đang bay trên vùng trời Armenia ngày 9/11, khiến hai thành viên phi hành đoàn thiệt mạng.

Tình hình trong không gian hậu Liên Xô phụ thuộc nhiều vào nhận thức về sức mạnh quân sự của Nga và việc Moskva sẵn sàng sử dụng điều này. Kết quả của giao tranh giữa Armenia và Azerbaijan tại Nagorno-Karabakh cho thấy nhận thức này đang thay đổi, có thể mang đến hậu quả khó lường cho Nga và không gian phức tạp thời hậu Liên Xô, Bershidsky nhấn mạnh.

Armenia và Azerbaijan cáo buộc lẫn nhau sử dụng vũ khí hóa học Giao tranh tiếp tục bùng phát giữa Azerbaijan và phe Armenia ở khu vực Nagorno-Karabakh. Hai bên còn tố nhau sử dụng vũ khí hóa học đã bị cấm. Nga hôm 31/10 tuyên bố sẵn sàng cung cấp hỗ trợ cần thiết cho Armenia nếu cuộc xung đột với Azerbaijan tại khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh lan rộng tới lãnh thổ nước này....

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Sự cố chấn động điền kinh: VĐV bị đối thủ vụt gậy vào đầu, nghi vỡ hộp sọ02:05

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Đặc phái viên Mỹ hé lộ điều Nga - Ukraine phải làm để đạt thỏa thuận hòa bình07:56

Xe mất thắng lao xuống rãnh ven đường, ít nhất 18 người thiệt mạng tại Thái Lan01:07

Chi tiết màn tranh cãi "đốt nóng" cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky01:38

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

NASA có trạm không gian mới thay thế ISS trong vòng 5 năm tới?

15:20:29 10/03/2025

Một quan chức Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) xác nhận kế hoạch thay thế Trạm không gian quốc tế (ISS) nhằm tiếp tục hoạt động ở quỹ đạo tầm thấp của trái đất.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol rời trại giam sau lệnh thả của tòa án

15:15:25 10/03/2025

Tổng thống bị luận tội Hàn Quốc Yoon Suk Yeol rời khỏi trại giam sau 52 ngày bị giam giữ với cáo buộc kích động nổi loạn.

Ông Kim Jong-un thị sát dự án đóng tàu ngầm hạt nhân, công bố mục tiêu

15:06:09 10/03/2025

Nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un đã kiểm tra một dự án đóng tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, theo Hãng thông tấn KCNA hôm nay 8.3.

Thống tướng Myanmar công bố thời điểm tổ chức tổng tuyển cử

14:48:20 10/03/2025

Báo Global New Light of Myanmar hôm nay 8.3 dẫn lời Thống tướng Min Aung Hlaing, đứng đầu chính quyền quân sự Myanmar, cho hay chính quyền quân sự sẽ tổ chức tổng tuyển cử vào tháng 12.2025 hoặc tháng 1.2026.

Những vấn đề chính trong bàn đàm phán Ukraine và Mỹ tại Saudi Arabia

14:40:22 10/03/2025

Theo ông Ivan Us, Tổng thống Ukraine Zelensky tuyên bố sẵn sàng đến Riyadh để chứng minh thiện chí đàm phán với Mỹ, điều mà các đối tác châu Âu đã khẩn cấp yêu cầu ông thực hiện.

Tổng thống Trump trấn an doanh nghiệp về chính sách thuế quan

14:36:30 10/03/2025

Tuần trước, Tổng thống Trump đã dỡ bỏ áp thuế đối với xe hơi nhập khẩu từ Mexico và Canada, cũng như hầu hết các mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ, nhưng vẫn giữ nguyên mức thuế đối với hàng hóa Trung Quốc.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu thúc đẩy thành lập liên minh quốc phòng EU

14:33:48 10/03/2025

Bên cạnh đó, Ủy ban châu Âu dự kiến công bố một báo cáo đánh giá các mối đe dọa an ninh mà EU đang đối mặt, đồng thời đưa ra các đề xuất nhằm nâng cao năng lực phòng thủ chung của khối.

Ông Trump: Thương chiến với Mexico, Canada giúp World Cup 2026 hấp dẫn hơn

14:05:04 10/03/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh căng thẳng thương mại với Mexico và Canada sẽ trở thành động lực cho giải bóng đá World Cup 2026, được đăng cai tại 3 nước Bắc Mỹ.

Trung Quốc áp thuế tới 100% lên một số mặt hàng Canada

12:30:02 10/03/2025

Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 8.3 thông báo sẽ áp thuế đối với một số sản phẩm của Canada bao gồm dầu hạt cải và thịt lợn.

Ông Trump muốn đàm phán lại biên giới Mỹ - Canada

12:22:19 10/03/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ông không công nhận hiệp ước xác định biên giới giữa Mỹ và Canada, đồng thời bày tỏ ý định đàm phán lại thỏa thuận này.

Mỹ lần đầu xử bắn tử tù sau 15 năm

12:14:56 10/03/2025

Cơ quan chức năng tại bang Nam Carolina (Mỹ) ngày 7.3 đã xử bắn phạm nhân bị kết tội sát hại cha mẹ bạn gái cũ.

Ông Trump dự tính rút quân khỏi Đức, đưa sang Đông Âu

12:11:16 10/03/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cân nhắc rút 35.000 quân đội Mỹ khỏi Đức và tái triển khai lực lượng này sang Đông Âu, một động thái có thể ảnh hưởng nghiêm trọng mối quan hệ giữa Mỹ và châu Âu.

Có thể bạn quan tâm

9 điểm khiến phim của Ngu Thư Hân, Lâm Nhất "nóng" trước ngày lên sóng

Phim châu á

15:21:04 10/03/2025

Sau nhiều lần mong chờ hụt, Suỵt, Nhà vua đang ngủ đông sẽ chính thức lên sóng từ 11/3. Mức độ quan tâm của bộ phim này thậm chí được đánh giá cao hơn Khó dỗ dành, Yêu em đang được yêu thích.

Sức mạnh phim độc lập - Từ Oscar 2025 đến sự khơi dậy niềm tin điện ảnh

Hậu trường phim

15:11:27 10/03/2025

Lễ trao giải Oscar 2025 đã làm nên lịch sử khi các bộ phim độc lập thống trị đêm trao giải, đặc biệt với chiến thắng vang dội của Anora .

Truy sát chém nhau giữa trung tâm TPHCM, một người tử vong

Pháp luật

14:58:37 10/03/2025

Hôm nay (10/3), Phòng Cảnh sát hình sự - Công an TPHCM phối hợp cùng Công an phường 4, quận 3 để điều tra, truy xét các đối tượng liên quan đến vụ án mạng một người tử vong xảy ra trên địa bàn.

Không thời gian - Tập 57: Tâm tỏ tình với thủ trưởng Đại

Phim việt

14:31:55 10/03/2025

Trong trích đoạn giới thiệu Không thời gian tập 57, cô giáo Tâm (Lê Bống) quyết định một lần nữa bày tỏ tình cảm dành cho thủ trưởng Đại, dù biết có thể anh sẽ lại từ chối mình.

Dinh dưỡng cải thiện các triệu chứng của hội chứng Sjgren

Sức khỏe

14:21:30 10/03/2025

Các khuyến nghị khác bao gồm tăng lượng acid béo omega-3 hấp thụ bằng cách ăn cá béo như cá hồi nhiều lần mỗi tuần và kết hợp các loại dầu lành mạnh như dầu ô liu và dầu hạt lanh.

Chiều cao gây sốc hiện tại của bộ 3 "em bé quốc dân" Daehan - Minguk - Manse ở tuổi 13

Sao châu á

14:19:33 10/03/2025

3 nhóc tỳ Daehan - Minguk - Manse thừa hưởng gen của bố mẹ nên đã sớm sở hữu chiều cao nổi bật so với nhiều bạn bè cùng trang lứa.

Cảnh trái ngược của Zirkzee và Garnacho

Sao thể thao

14:19:31 10/03/2025

Manchester United chắc chắn sẽ trải qua cuộc đại thanh lọc vào mùa hè 2025, để tìm kiếm những cái tên phù hợp với sơ đồ 3-4-3 HLV Ruben Amorim ưa thích.

16 phút "nổi da gà" của SOOBIN: Visual màn hình LED đẹp chấn động, phong độ biểu diễn làm fan tự hào

Nhạc việt

14:16:06 10/03/2025

Sau đêm diễn, khiến người hâm mộ nức nở vì biểu hiện sân khấu quá xuất sắc. Set diễn của giọng ca Giá Như dài 16 phút, hoành tráng như một minishow thực thụ.

Người con trai hiến giác mạc của ba: "Ba mất đi nhưng ánh sáng ấy còn mãi"

Netizen

14:04:57 10/03/2025

Trong suốt quá trình bác sĩ thu nhận giác mạc của ba, người con trai điềm tĩnh, mắt không rời, thỉnh thoảng xoa cơ thể của ba như cách để ba bớt đau.

Bữa sáng hạng thương gia của 1 hãng hàng không gây sốc với thứ được mang ra, càng bực hơn nữa khi dụng cụ ăn uống lại là đũa

Lạ vui

13:47:59 10/03/2025

Được biết, đây là một tình huống xảy ra với một vị hành khách có tên là Kris Chari khi người này sử dụng hạng thương gia của Japan Airlines với chuyến bay từ Jakarta đến Tokyo.

Chi Pu - Quỳnh Anh Shyn sau 5 năm nghỉ chơi: Tối còn ôm hôn, tự đào lại drama gốc mít, sáng ra nhìn nhau "sượng trân", "mất trí nhớ"!

Sao việt

13:36:59 10/03/2025

Hành động khoác tay nhau nhún nhảy trong sự hân hoan của Chi Pu và Quỳnh Anh Shyn đã khiến cặp đôi nhân vật chính là cô dâu Salim và chú rể Hải Long bị giật spotlight .

Thế giới