Tổng thống Mỹ: Cứu đói là ưu tiên hàng đầu tại Gaza

Ngày 28/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố cứu đói là ưu tiên hàng đầu tại Dải Gaza , trong bối cảnh khủng hoảng nhân đạo ngày càng nghiêm trọng tại vùng lãnh thổ.

Người dân Palestine nhận thức ăn cứu trợ tại thành phố Gaza. Ảnh: THX/TTXVN

Phát biểu sau cuộc gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer tại khu nghỉ dưỡng Turnberry ở Scotland, Tổng thống Trump cho biết Mỹ sẽ thiết lập các trung tâm phát lương thực tại Gaza để giúp người dân dễ tiếp cận hơn. Ông nêu rõ: “Chúng tôi sẽ thiết lập các trung tâm nơi người dân có thể đi bộ đến – không có hàng rào, không có ranh giới”.

Tổng thống Mỹ khẳng định Washington đã viện trợ 60 triệu USD cho Gaza và đang thúc đẩy các nước, đặc biệt là châu Âu và Anh, cùng tham gia. Ông cho biết Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã cam kết Liên minh châu Âu sẽ “gia tăng đáng kể” viện trợ nhân đạo cho Gaza.

Về phần mình, Thủ tướng Anh Starmer mô tả tình hình tại Gaza là “thảm họa nhân đạo” và cho rằng cần nhanh chóng đưa lương thực vào vùng đất bị bao vây này. Đáng chú ý, ông Starmer cũng khẳng định Hamas không thể đóng bất kỳ vai trò nào trong chính quyền tương lai của một nhà nước Palestine. Tuyên bố này thể hiện lập trường cứng rắn hơn so với các đồng minh châu Âu như Pháp, trong bối cảnh cuộc tranh luận về công nhận nhà nước Palestine đang ngày càng gay gắt tại Anh.

Trong khi ông Trump từ chối bình luận về khả năng công nhận Nhà nước Palestine, ông bày tỏ hy vọng về một lệnh ngừng bắn, mặc dù thừa nhận điều đó “không dễ đạt được”. Ông Trump tiết lộ đang bàn bạc với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về “nhiều kế hoạch” giải cứu con tin, đồng thời chỉ trích Hamas từ chối thả thêm người bị bắt giữ. Trong khi đó, Hamas tuyên bố sẵn sàng trao trả con tin trong khuôn khổ một lệnh ngừng bắn – đề xuất mà họ đã chuyển tới các bên trung gian tại Doha tuần trước, ngay trước khi phái đoàn Israel rút khỏi bàn đàm phán.

Cùng ngày, Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi gửi thông điệp trực tiếp tới ông Trump, kêu gọi ông “sử dụng mọi nỗ lực” nhằm chấm dứt chiến tranh và cho phép viện trợ nhân đạo vào Gaza. Ông Sisi cho rằng ông Trump “có khả năng ngăn chặn cuộc chiến này”, đồng thời nhấn mạnh Ai Cập đã và đang nỗ lực đảm bảo đưa lượng viện trợ lớn nhất có thể vào Gaza, nhưng cần sự phối hợp từ phía Israel.

Trong một diễn biến liên quan, Tây Ban Nha tuyên bố sẽ tiến hành không vận 12 tấn lương thực vào Gaza trong tuần này nhằm ứng phó nguy cơ nạn đói quy mô lớn. Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez cho biết chuyến bay sẽ xuất phát từ Jordan vào ngày 1/8 bằng máy bay quân sự Tây Ban Nha.

Theo Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha, đây là đợt không vận thứ 2 sau động thái tương tự hồi tháng 3/2024, khi nước này chuyển 26 tấn thực phẩm vào Gaza. Đây là một trong số ít lần một quốc gia châu Âu tham gia trực tiếp vào hoạt động viện trợ bằng đường không – hình thức vẫn bị các tổ chức nhân đạo nghi ngờ về hiệu quả và tính an toàn lâu dài.

Trong một động thái nhằm xoa dịu áp lực quốc tế, Israel đã công bố thực hiện “khoảng dừng nhân đạo” kéo dài 10 giờ mỗi ngày tại một số khu vực ở Gaza và mở các tuyến đường an toàn để chuyển hàng cứu trợ. Tuy nhiên, các cơ quan nhân đạo của Liên hợp quốc cảnh báo những biện pháp này vẫn chưa đủ để đối phó với nạn đói đang lan rộng tại Gaza.