Tổng thống Kazakhstan: Phiến quân Trung Á, Afghanistan, Trung Đông đứng sau bạo loạn

Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev ngày 10/1 tuyên bố Kazakhstan đã đánh bại một âm mưu đảo chính trong làn sóng bạo loạn tuần trước ở nước này, đồng thời cáo buộc các phiến quân từ Trung Á, Afghanistan và Trung Đông đứng sau vụ bạo loạn này.

Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev. Ảnh: AFP/TTXVN

Tại cuộc họp trực tuyến với lãnh đạo các nước thuộc Tổ chức Hiệp ước an ninh tập thể (CSTO), Tổng thống Kazakhstan cho biết các phần tử có vũ trang đã trà trộn vào người biểu tình ở nước này nhằm tìm cách làm suy yếu trật tự hiến pháp, phá hoại các cơ quan chính phủ và chiếm quyền. Ông khẳng định “đó là một âm mưu đảo chính”.

Tuyên bố của Văn phòng Tổng thống Kazakhstan cho biết tại cuộc điện đàm cùng ngày với Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel, Tổng thống Tokayev nêu rõ các tay súng từ Trung Á, Afghanistan và Trung Đông đứng sau âm mưu đảo chính nói trên.

Tổng thống Tokayev nhấn mạnh các binh sĩ của CSTO do Nga dẫn đầu mà Kazakhstan đề nghị đến hỗ trợ dập tắt bạo loạn chỉ thực hiện nhiệm vụ bảo vệ các cơ sở chiến lược và sẽ sớm về nước.

Người biểu tình tập trung tại thành phố Almaty, Kazakhstan ngày 5/1/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Cùng ngày, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị (Wang Yi) đã có cuộc điện đàm, trong đó thảo luận tình hình ở Kazakhstan. Bộ Ngoại giao Nga cho biết hai Ngoại trưởng nhấn mạnh “quan ngại về sự can thiệp của các lực lượng bên ngoài” vào tình hình quốc gia Trung Á này.

Theo Tân Hoa xã, tại cuộc điện đàm, ngoại trưởng Vương Nghị nêu rõ phía Trung Quốc tán thành đánh giá của Tổng thống Tokayev về bản chất cuộc bạo loạn ở Kazakhstan và ủng hộ CSTO hỗ trợ Kazakhstan chống các lực lượng khủng bố bạo lực cũng như đóng một vai trò tích cực trong việc khôi phục ổn định ở Kazakhstan, trên cơ sở tôn trọng chủ quyền của Kazakhstan.

Làn sóng biểu tình nổ ra ở Kazakhstan trong những ngày đầu năm 2022 để phản đối tình trạng tăng giá nhiên liệu. Bất ổn an ninh khiến Tổng thống Tokayev phải ban bố tình trạng khẩn cấp tại nhiều tỉnh và thành phố lớn của đất nước, trong đó có tỉnh Mangistau, thành phố Almaty và thủ đô Nur-Sultan. Trước tình hình bạo lực leo thang tại Kazakhstan, theo đề nghị của Tổng thống Tokayev, CSTO đã cử lực lượng gìn giữ hòa bình đến nước này. Tình hình bất ổn ở Kazakhstan hiện đã được kiểm soát. Trong thông báo ngày 9/1, Phủ Tổng thống Kazakhstan cho biết tổng cộng khoảng 5.800 đối tượng tham gia bạo loạn đã bị bắt giữ, trong đó có “một số lượng lớn người nước ngoài”.