Tổng thống hai nước Nga và Azerbaijan thảo luận về thỏa thuận 3 bên với Armenia
Theo hãng tin TASS của Nga, trong tuần này, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Azerbaijan Ilham Aliyev đã có cuộc điện đàm thứ hai, thảo luận về một loạt thỏa thuận 3 bên với nhà lãnh đạo Armenia.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev trong cuộc gặp tại Saint Petersburg (Nga) ngày 20/6/2016. Ảnh tư liêu: AFP/TTXVN
Thông báo ngày 26/11 của Điện Kremlin nêu rõ hai nhà lãnh đạo đã xem xét các bước tiếp theo để thực hiện các thỏa thuận 3 bên giữa Nga, Azerbaijan và Armenia, với trọng tâm là dỡ bỏ rào cản giao thông và thúc đẩy quan hệ kinh tế trong khu vực. Theo thông báo, cuộc điện đàm trước đó giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Aliyev diễn ra vào ngày 22/11. Sau đó, các nhà lãnh đạo đã thảo luận về việc thực hiện các thỏa thuận 3 bên với Armenia để đảm bảo an ninh ở biên giới Armenia – Azerbaijan và khôi phục các tuyến giao thông ở Nam Caucasus. Ngày 23/11, Tổng thống Putin đã gặp Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan tại Yerevan.
Quan hệ giữa Armenia và Azerbaijan đã trở nên căng thẳng liên quan quyền kiểm soát khu vực Nagorny – Karabakh. Khu vực này nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, song có đa số dân cư là người gốc Armenia nên muốn sáp nhập vào Armenia. Vấn đề này đã gây ra tranh chấp chủ quyền giữa hai nước láng giềng, đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994. Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn đạt được năm 1994 và nhiều cuộc đàm phán hòa bình sau đó, xung đột vẫn xảy ra tại đây. Kể từ năm 2008, Azerbaijan và Armenia đã tổ chức hàng chục cuộc gặp cấp cao để giải quyết vấn đề này, nhưng chưa tìm được giải pháp hòa giải phù hợp. Hồi tháng 5 năm nay, hai nước thông báo đã thành lập một ủy ban phân định biên giới và động thái này được đánh giá là bước đi hướng tới sớm chấm dứt tranh chấp khu vực Nagorny-Karabakh.
Gần đây, Armenia và Azerbaijan cũng bắt đầu thảo luận về một hiệp ước hòa bình với sự trung gian của Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ. Tuy nhiên, tháng 10, sau một số phát biểu của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trên truyền hình về tình hình xung đột tại khu vực, Bộ Ngoại giao Azerbaijan đã ra thông báo về việc xem xét lại vai trò trung gian của Pháp trong các cuộc đàm phán hòa bình.
Trong khi đó, Nga cũng thúc đẩy vai trò trung gian hòa giải. Ngày 31/10 vừa qua, 3 nhà lãnh đạo đã tiến hành hội nghị thượng đỉnh tại thành phố Sochi (Nga) với việc ra tuyên bố chung, trong đó Armenia và Azerbaijan đã “nhất trí không sử dụng vũ lực” để giải quyết tranh chấp vùng lãnh thổ Nagorno-Karabkh. Baku và Yerevan cũng nhất trí “giải quyết tất cả các tranh chấp chỉ trên cơ sở công nhận chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của hai bên”.
Về phần mình, Tổng thống Putin đánh giá cuộc đối thoại là hữu ích và điều này tạo điều kiện cho các bước tiếp theo nhằm giải quyết tình hình một cách tổng thể. Ông khẳng định Nga sẽ nỗ lực hết sức để đảm bảo đạt được một giải pháp cuối cùng và toàn diện cho tranh chấp lãnh thổ giữa Armenia và Azerbaijan.
Hội nghị thượng đỉnh 3 bên này được tiến hành theo sáng kiến của Nga, một tháng sau cuộc đụng độ tồi tệ nhất giữa Armenia và Azerbaijan kể từ cuộc chiến giữa hai nước này năm 2020. Tháng 9 vừa qua, xung đột đã bùng phát trở lại, khiến 286 người của cả hai bên thiệt mạng. Hai nước đã ký lệnh ngừng bắn ngày 14/9 sau hai ngày xung đột.
Armenia và Azerbaijan thống nhất đàm phán về vấn đề Nagorny-Karabakh
Các nhà lãnh đạo Armenia và Azerbaijan đã nhất trí tổ chức những cuộc hòa đàm nhằm giải quyết căng thẳng liên quan đến vùng lãnh thổ tranh chấp Nagorny-Karabakh.
Binh sĩ Armenia trong cuộc giao tranh với lực lượng Azerbaijan tại khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh ngày 25/10/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng tin Reuters của Anh, ngày 6/4, tuyên bố của Văn phòng Thủ tướng Armenia đưa ra sau cuộc hội đàm giữa Thủ tướng Nikol Pashinyan và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev tại Brussels (Bỉ) cho biết Yerevan và Baku đã nhất trí tổ chức những cuộc hòa đàm về tranh chấp lãnh thổ. Hai nhà lãnh đạo cũng đồng ý thiết lập một ủy ban chung để phân định đường biên giới, có trách nhiệm giải quyết các vấn đề về đảm bảo an ninh và ổn định tại khu vực này.
Tuyên bố nhấn mạnh: "Thủ tướng Armenia và Tổng thống Azerbaijan đã yêu cầu các ngoại trưởng bắt đầu công tác chuẩn bị cho những vòng hòa đàm giữa hai nước." Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cũng tham dự cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo này.
Trước thềm cuộc gặp, ngày 5/4, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã điện đàm với Tổng thống Azerbaijan Aliyev và Thủ tướng Armenia Pashinyan, kêu gọi hai bên giảm căng thẳng trong khu vực.
Trong một tuyên bố, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết trong cuộc điện đàm với Tổng thống Azerbaijan Aliyev, Ngoại trưởng Blinken đã "kêu gọi kiềm chế, giảm căng thẳng và khôi phục ngoại giao". Trong khi đó, Ngoại trưởng Blinken đã nói với Thủ tướng Armenia Pashinyan rằng "hiện không phải là lúc gia tăng căng thẳng trong khu vực".
Armenia, Azerbaijan đối thoại về hiệp ước hòa bình Ngày 7/11, Ngoại trưởng Armenia Ararat Mirzoyan và người đồng cấp Azerbaijan Jeyhun Bayramov đã tiến hành đàm phán tại Washington dưới sự trung gian của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken. Đây là cuộc gặp kín, diễn ra chỉ vài giờ sau khi hai bên cáo buộc nhau nổ súng ở khu vực biên giới tranh chấp. Binh sỹ Armenia tuần tra trên...