Tổng thống đắc cử Biden hưởng lợi trong đàm phán với Trung Quốc nhờ ông Trump

Khi tuyên thệ nhậm chức vào tháng 1 tới, ông Joe Biden sẽ được “thừa kế hàng loạt di sản” trong quan hệ với Trung Quốc từ thời người tiền nhiệm Donald Trump bao gồm chiến tranh thương mại, tranh cãi về nguồn gốc dịch COVID-19… Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn tồn tại những lợi thế.

Ông Joe Biden lắng nghe phát biểu của Chủ tịch Tập Cận Bình tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới tại Thụy Sĩ năm 2017. Ảnh: Bloomberg

Bà Eswar Prasad từng làm việc tại Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nhận định: “Các biện pháp trừng phạt thương mại của Tổng thống Trump đối với Trung Quốc và sự phản kháng của nhiều quốc gia khác với chính sách địa chính trị của Bắc Kinh sẽ tạo điều kiện để chính quyền của ông Biden có lợi thế trong đàm phán thương mại song phương. Các lệnh trừng phạt và độc lực chính trị trong nội bộ Mỹ sẽ trở thành thế mạnh đàm phán cho chính quyền ông Biden”.

Hãng tin Bloomberg cho biết ngoài Mỹ, Trung Quốc đang có bất đồng đánh chú ý với một số quốc gia khác như xích mích ở biên giới cùng Ấn Độ và căng thẳng thương mại với Australia.

Trong khi Tổng thống đắc cử Biden và nhiều thành viên đảng Dân chủ bày tỏ phản đối chiến lược ông Trump áp dụng để gây áp lực với Trung Quốc. Tuy nhiên, những chiến lược này vẫn hiện diện trên bàn đàm phán trong trường hợp ông Biden muốn trao đổi với lãnh đạo Trung Quốc.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn đăng ngày 2/12 trên New York Times, Tổng thống đắc cử Joe Biden chia sẻ: “Tôi sẽ không thực thi động thái ngay tức khắc nào, điều tương tự áp dụng với các mức thuế. Chiến thuật tốt nhất về Trung Quốc theo tôi là để tất cả các đồng minh Mỹ, hoặc ít nhất từng là đồng minh, cùng thống nhất quan điểm. Ưu tiên hàng đầu đối với tôi trong những tuần đầu nhậm chức là đưa Mỹ về cùng ý tưởng với các đồng minh”.

Bloomberg nhận định trong khi đó Trung Quốc đã “bắn tiếng” kỳ vọng cải thiện quan hệ với Mỹ sau thay khi Nhà Trắng thay đổi người đứng đầu. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong tháng 12 kêu gọi hai phía cùng tái khởi động đối thoại và “về đúng đường”.

Mặc dù Tổng thống đắc cử Biden và Chủ tịch Tập Cận Bình đã biết nhau hơn một thập niên nhưng quan hệ Mỹ-Trung đã thay đổi rất nhiều so với thời ông Biden còn giữ chức Phó Tổng thống. Trong thời gian từ đó đến nay, Trung Quốc đã tăng cường sức mạnh quân sự. Về kinh tế, Chủ tịch Tập Cận Bình đã áp dụng lập trường cứng rắn với Mỹ. Nhà lãnh đạo Trung Quốc nhiều lần kêu gọi nước này “tự lực” trong những lĩnh vực then chốt.

Ông Ryan Hass từng làm việc tại Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ nhấn mạnh: “Tôi cho rằng các lãnh đạo Trung Quốc không chịu áp lực phải nhún nhường để đổi lại việc Mỹ gỡ bỏ sức ép”.