Tổng thống Biden ra lệnh treo cờ rủ ở Mỹ để vinh danh ông Abe

Quốc Đạt06:58 09/07/2022

Trong khi Tổng thống Mỹ Biden tuyên bố Mỹ sẽ treo cờ rủ để vinh danh ông Abe, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro ra lệnh quốc tang 3 ngày ở nước này để tưởng nhớ cựu thủ tướng Nhật.

Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 8/7 nói rằng ông đã ra lệnh treo cờ rủ ở Mỹ tới ngày 10/7 để vinh danh ông Shinzo Abe sau khi cựu thủ tướng Nhật Bản bị ám sát trong khi vận động bầu cử quốc hội tại Nara, theo Reuters.

“Ông Abe là nhà lãnh đạo đáng tự hào của người dân Nhật Bản và là một người bạn trung thành của Mỹ”, ông Biden nói. “Ngay cả trong khoảnh khắc bị tấn công và bị sát hại, ông Abe vẫn đang tham gia vào công việc vì nền dân chủ, mà ông đã cống hiến cả cuộc đời mình”.

Ông Joe Biden, khi đó là phó tổng thống Mỹ, và ông Shinzo Abe, khi đó là thủ tướng Nhật Bản, trong cuộc gặp tại dinh thự chính thức của ông Abe ở Tokyo, ngày 3/12/2013. Ảnh: AFP.

Nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định: “Trong khi có nhiều chi tiết mà chúng tôi chưa biết, chúng tôi biết rằng các cuộc tấn công bạo lực không bao giờ được chấp nhận và bạo lực súng đạn luôn để lại vết sẹo sâu cho cộng đồng bị ảnh hưởng. Mỹ sát cánh cùng Nhật Bản trong thời khắc đau buồn này. Tôi gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình ông ấy”.

Theo Reuters, Tổng thống Biden cho biết ông sẽ tới thăm Đại sứ quán Nhật Bản tại Washington để ký vào sổ chia buồn sau khi cựu Thủ tướng Abe bị ám sát.

Ông Biden cũng chia sẻ ông đã cố gắng gọi điện thoại cho Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida hôm 8/7, đồng thời nhấn mạnh rằng “Nhật Bản là một đồng minh rất vững vàng”.

Trong khi đó, tại Brazil, Tổng thống Jair Bolsonaro ngày 8/7 bày tỏ “sự phẫn nộ và đau buồn” về vụ ám sát cựu Thủ tướng Nhật Bản, đồng thời cho biết ông đã ra lệnh quốc tang 3 ngày ở Brazil.

“Tôi phẫn nộ và đau buồn khi biết tin về sự ra đi của ông Shinzo Abe, một nhà lãnh đạo tài ba, một người bạn tuyệt vời của Brazil. Tôi gửi đến gia đình Abe, cũng như những người anh em Nhật Bản của chúng tôi, tình đoàn kết của tôi và mong ước của tôi rằng chúa sẽ theo dõi linh hồn họ trong thời điểm đau đớn này”, ông viết trên Twitter, theo CNN.

Tổng thống Brazil đã gặp ông Abe nhiều lần khi ông tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 ở Osaka, vài tháng sau khi nhậm chức vào năm 2019, và trong chuyến thăm chính thức Nhật Bản vào cuối năm đó.

Ngày rúng động của nước Nhật vì cái chết của ông Shinzo Abe .Vụ ám sát một cựu thủ tướng có ảnh hưởng lớn như ông Shinzo Abe, và tại một đất nước với tỷ lệ bạo lực súng đạn thấp như Nhật Bản đã tạo nên một cơn “địa chấn” đối với người dân.

Thế giới sẽ còn nói rất lâu về Shinzo Abe

Tầm ảnh hưởng của Shinzo Abe đã vượt quá hai nhiệm kỳ thủ tướng của ông. Sau ngày hôm nay, di sản đó sẽ kéo dài hơn cả cuộc đời Abe.

Di sản của Shinzo Abe, người giữ nhiệm kỳ thủ tướng lâu nhất ở chính trường Nhật Bản, quá đồ sộ và phức tạp để có thể viết trong 7 tiếng.

Nhưng 7 tiếng là thời gian từ lúc ông trúng hai phát đạn đến khi tử vong. Cựu thủ tướng Nhật Bản đã qua đời ngày 8/7 sau khi bị bắn và mất máu quá nhiều.

Ở tuổi 67 và không còn giữ một vị trí chính thức trong chính phủ Nhật Bản, Shinzo Abe vẫn phủ bóng lên đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, cũng như những di sản của ông trong hai nhiệm kỳ thủ tướng vẫn tiếp tục định hình Nhật Bản và cả khu vực.

Trong nước, ông Abe lãnh đạo nước Nhật trải qua thời kỳ suy thoái, dù với một kết quả vẫn còn gây tranh cãi. Tại khu vực, ông đặt nền móng đầu tiên cho khuôn khổ hợp tác Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, khái niệm mà 10 năm sau đó đã trở nên quan trọng cấp thiết. Đối với Hàn Quốc, Abe lại là người phủ nhận quá khứ đen tối của lính Nhật tại bán đảo Triều Tiên.

Thế giới và nước Nhật sẽ nhớ về Shinzo Abe theo những cách rất khác nhau. Dù vậy, ít ai có thể phủ nhận việc ông là thủ tướng Nhật có ảnh hưởng nhất.

Jeffrey Hall, một chuyên gia chính trị Nhật Bản thuộc Đại học Nghiên cứu Quốc tế Kanda, gọi ông Abe là một trong thủ tướng thành công nhất của nước Nhật thời hậu chiến, nhận định dựa trên việc vị cựu thủ tướng đã nhiều lần dẫn dắt đảng Dân chủ Tự do (LDP) trung hữu tới chiến thắng.

Hai lần làm thủ tướng

Sinh năm 1954 tại Tokyo, ông Abe Shinzo là điển hình cho mẫu chính trị gia xuất thân từ các "gia tộc chính trị" có truyền thống khuynh đảo chính trường Nhật Bản. Ông ngoại của ông là Nobusuke Kishi, Thủ tướng Nhật Bản giai đoạn 1957-1960, cha ông là Shintaro Abe từng giữ chức ngoại trưởng.

Ông Abe đã tiếp nối truyền thống ấy và được bầu vào nghị viện lần đầu tiên vào năm 1993. Ông trở nên nổi tiếng khắp toàn quốc vì lập trường cứng rắn đối với nước láng giềng Triều Tiên. Truyền thống của gia đình còn ảnh hưởng lên tầm nhìn trọn đời của Abe: cả ông và ông ngoại, cựu Thủ tướng Kishi, đều ôm mộng thay đổi hiến pháp hòa bình của Nhật Bản - bản hiến pháp do Mỹ viết nên.

Trong ảnh, ông Abe (trái) chụp ảnh cùng cha, mẹ và anh trai năm 1957. Ảnh: Getty.

Năm 2006, ông Abe lần đầu ngồi vào chiếc ghế thủ tướng, trở thành thủ tướng trẻ tuổi nhất của Nhật Bản kể từ Thế chiến II. Nhưng sau một năm vấp phải nhiều bê bối, ông Abe từ chức với lý do căn bệnh viêm loét đại tràng.

"Điều tôi lo lắng nhất là vì tôi từ chức, lý tưởng bảo thủ mà chính quyền Abe đã đặt ra sẽ tan biến", ông Abe viết trên tạp chí Bungei Shunju. "Từ nay trở đi, tôi muốn hy sinh bản thân mình với tư cách một nhà lập pháp để khiến chủ nghĩa bảo thủ đích thực cắm rễ tại Nhật Bản".

5 năm sau, năm 2012, chính ông Abe lại là người dẫn dắt đảng LDP trở lại vị thế đứng đầu sau khi để mất quyền lực vào năm 2009. Giai đoạn cầm quyền này của ông Abe đã đạt được nhiều thành công hơn, trong đó cần kể đến chiến lược kinh tế mang thương hiệu của vị thủ tướng để đẩy lùi lạm phát trầm kha và khôi phục tăng trưởng kinh tế.

Hiệu quả của chính sách này, được gọi là Abenomics theo tên vị thủ tướng, đến nay vẫn còn được tranh luận nhưng nó vẫn một phần giúp nền kinh tế nước Nhật thoát khỏi nhiều thập kỷ trì trệ, theo nhà quan sát Nobuko Kobayashi thuộc hãng kiểm toán Ernst & Young, chi nhánh Tokyo.

Tuy nhiên, khủng hoảng kép do đại dịch Covid-19 gây ra đã phá hỏng kế hoạch tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản. Năm 2020, đại dịch khiến Nhật Bản trải qua lần suy giảm kinh tế sâu nhất của nước này.

Ông Abe tại trụ sở của đảng LDP ở Tokyo vào ngày bầu cử 16/12/2012. Ông Abe một lần nữa được Quốc hội bầu làm thủ tướng Nhật Bản. Ảnh: Kyodo.

Cùng năm ấy, ông Abe từ chức cũng với lý do căn bệnh viêm đại tràng. Nhưng ông cũng đã trở thành người nắm giữ vị trí thủ tướng lâu năm nhất của Nhật Bản với hơn 2.800 ngày liên tục lãnh đạo đất nước, vượt qua kỷ lục trước đó của chú ruột Eisaku Sato.

Nhưng không giống những chính khách khác rút lui khỏi chính trường sau khi rời khỏi vị trí quyền lực nhất, ông Abe vẫn xuất hiện trước công chúng. Ngay trước khi bị bắn, ông Abe đang vận động cử tri ủng hộ đảng LDP trong cuộc bầu cử thượng viện sắp tới.

Tham vọng dang dở

Mọi người đều biết giấc mơ lớn của ông Abe: Đưa đất nước Nhật Bản, vốn nằm dưới chiếc ô hạt nhân Mỹ và bị giới hạn trong khuôn khổ bản hiến pháp theo chủ nghĩa hòa bình, trở thành cường quốc quyết đoán hơn và tương tác nhiều hơn với thế giới.

Đặc biệt, ông cho rằng điều 9, vốn bác bỏ chiến tranh và cấm Nhật Bản có quân đội, là vật cản ngăn Tokyo có vai trò tương xứng với vị thế là cường quốc tại khu vực.

Nhưng bất chấp sức ảnh hưởng chính trị, ông Abe không thể gom được sự ủng hộ đủ mạnh mẽ để tổ chức trưng cầu dân ý về việc sửa đổi bản hiến pháp đóng vai trò nền tảng cho nước Nhật hiện đại.

Dù vậy, chính trong giai đoạn ông Abe nắm quyền, nước Nhật cũng đã chuyển mình mạnh mẽ trên vấn đề an ninh, thông qua đưa ra các cải cách như việc lần đầu cho ra đời chiến lược an ninh quốc gia vào năm 2013, hay việc thông qua đạo luật mở rộng vai trò của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản vào năm 2015.

Ông Abe cùng các học sinh ở thành phố Chiba tham gia cuộc diễn tập thảm họa toàn quốc ngày 1/9/2013. Ảnh: AP.

"Chính quyền thứ hai của ông Abe cũng chứng kiến nước Nhật bắt đầu thể hiện sức mạnh địa kinh tế của mình một cách chiến lược", ông Robert Ward, học giả cấp cao về nghiên cứu an ninh Nhật Bản thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), viết trên Twitter ngày 8/7.

Khái niệm "Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở", vốn thường xuyên xuất hiện trong tuyên bố của các nước phương Tây như hiện nay, cũng khó có thể tồn tại nếu không có ông Abe.

"Việc Nhật Bản cứu hiệp định TPP sau khi Mỹ rút lui và việc tái khởi động hiệp định ấy thành CPTPP là một thành tựu đáng nhớ của chính quyền Abe thứ 2", ông Ward nhận định. "Thương mại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương sẽ nghèo nàn hơn nếu không có CPTPP".

Và ông Abe cũng là một trong những người sớm nhận ra tác động tới từ sự trỗi dậy của Trung Quốc. Năm 2014, bài phát biểu dẫn đề của ông tại Đối thoại Shangri-La cho thấy tầm nhìn từ sớm của vị cố thủ tướng khi ông kêu gọi "pháp quyền cho tất cả".

Bất chấp một số thất bại như trong chính sách đối ngoại với Nga hay Hàn Quốc, di sản của ông Abe đã khiến Nhật Bản trở thành nguồn ủng hộ không thể thiếu đối với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ tại vùng Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, theo ông Ward.

Vào ngày 8/7, hai tiếng súng lần lượt vang lên giữa một con phố ở tỉnh Nara không chỉ cắt ngang bài phát biểu của ông Abe, nó còn làm thế giới rúng động. Cựu thủ tướng đổ gục, máu loang trên chiếc áo sơ mi. Vài tiếng sau, viễn cảnh mọi người đều lo sợ trở thành sự thật: Ông Abe, 67 tuổi, đã qua đời sau vụ ám sát.

Hai viên đạn từ khẩu súng tự chế trong tay một người đàn ông "bất mãn" đã tước đi mạng sống của ông Abe, người nắm giữ kỷ lục về số ngày giữ chức vụ thủ tướng Nhật Bản. Nhưng thế giới sẽ còn thảo luận về di sản của ông trong khu vực trong một thời gian dài nữa.

Zing từ Nara: Hiện trường nơi cựu Thủ tướng Abe bị bắn.CTV Thanh Hải (từ Nara, Nhật Bản) cho biết hiện trường vụ cựu Thủ tướng Shinzo Abe bị bắn vẫn đang được phong toả, rất đông phóng viên, người dân tập trung theo dõi sự việc.

2 phút 30 giây hành động của nghi phạm ám sát cựu thủ tướng Nhật Bản Các đoạn video do nhân chứng có mặt tại hiện trường quay lại cho thấy từng động tĩnh của nghi phạm trong vụ bắn chết cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Một đoạn video quay ngay trước khi ông Abe bắt đầu bài phát biểu của mình cho thấy nghi phạm, Yamagami Tetsuya (41 tuổi), đang đứng bên cạnh một biểu ngữ...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Bi kịch tuổi già tại Nhật Bản: Những người phụ nữ muốn ở tù

18:42:22 21/01/2025

"Dân số" ở Nhà tù nữ Tochigi phản ánh xã hội già hóa bên ngoài và vấn nạn người già cô đơn đang lan rộng, mà các giám thị cho biết là rất nghiêm trọng đối với một số tù nhân lớn tuổi đến mức họ muốn ở lại tù.

Bước ngoặt tiềm năng về phát triển công nghệ quốc phòng Mỹ sau tuyên bố của ông Trump

18:32:11 21/01/2025

Lấy cảm hứng từ hệ thống phòng thủ tên lửa nổi tiếng của Israel, sáng kiến này, được nêu bật trong cương lĩnh của đảng Cộng hòa, hướng tới việc tạo ra một "lá chắn bảo vệ" cho toàn nước Mỹ.

75 năm quan hệ Việt-Nga: Góc nhỏ Việt Nam nơi thủ phủ vùng Ural nước Nga

18:30:19 21/01/2025

Ông Lê Thành Độ, chủ tịch Hội người Việt tại tỉnh Sverdlovsk và cũng là người khởi xướng ý tưởng lập Phòng trưng bày tâm sự, cộng đồng xa Tổ quốc nhưng luôn hướng về Tổ quốc và luôn theo dõi sự phát triển của xã hội Việt Nam.

Trung Quốc tuần tra tác chiến ở Biển Đông, Mỹ triển khai tàu sân bay

18:30:18 21/01/2025

Quân đội Trung Quốc đã tiến hành cuộc tuần tra sẵn sàng chiến đấu kéo dài 2 ngày ở Biển Đông, theo South China Morning Post hôm nay 19.1.

Hội nghị Davos 2025: Những ưu tiên thảo luận trong tình hình mới

18:21:00 21/01/2025

Trong khi đó, ông Jim Rowan - CEO của Volvo Cars - bày tỏ lo ngại về nguy cơ gia tăng căng thẳng thương mại trên toàn cầu, vấn đề giảm phát thải carbon cũng như thực hiện các cam kết về AI.

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran

18:16:51 21/01/2025

Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ngày 18.1 hé lộ một cơ sở lưu trữ ngầm chiến lược mới được xây dựng ở bờ biển phía nam Iran để chứa một đội tàu tấn công nhanh và những tàu khác.

Quan chức LHQ tin tưởng cánh cửa cho Hiệp định Paris vẫn mở

18:11:48 21/01/2025

Giới khoa học đang có chung quan điểm rằng việc tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch khiến nhiệt độ toàn cầu tăng lên, góp phần gây ra các thảm họa khí hậu ngày càng nghiêm trọng.

Bộ trưởng Quốc phòng Syria bác bỏ đề xuất của lực lượng được Mỹ hậu thuẫn

18:11:01 21/01/2025

Bộ Quốc phòng Syria Murhaf Abu Qasra ngày 19.1 cho hay ông bác bỏ một đề xuất của Lực lượng Dân chủ Syria được Mỹ ủng hộ.

Một số nội dung thảo luận chính tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới 2025

17:09:08 21/01/2025

Khoảng 3.000 nhà lãnh đạo từ hơn 130 quốc gia dự kiến sẽ tham gia hội nghị, trong đó có khoảng 350 nhà lãnh đạo chính phủ, bao gồm 60 nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu các chính phủ trên thế giới.

Tổng thống Mỹ hủy bỏ lệnh trừng phạt những người định cư Israel ở Bờ Tây

17:07:40 21/01/2025

Trang web của Nhà Trắng cho biết Tổng thống Trump đã hủy bỏ sắc lệnh hành pháp 14115 được ban hành ngày 1/2/2024, cho phép áp dụng một số lệnh trừng phạt đối với những đối tượng có hành vi làm suy yếu hòa bình, an ninh và ổn định ở Bờ T...

Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ định quyền Bộ trưởng Quốc phòng

16:56:49 21/01/2025

Trước đó, trong bài phát biểu nhậm chức, Tổng thống Trump đã đề cập khả năng triển khai thêm lực lượng đến khu vực biên giới Mỹ và Mexico để hoàn thành việc xây dựng bức tường biên giới.

Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh đổi tên Vịnh Mexico và Núi Denali

16:24:23 21/01/2025

Quyết định này yêu cầu Bộ trưởng Nội vụ Doug Burgum - người được ông Trump bổ nhiệm, thực hiện việc thay đổi trên các tài liệu chính thức và bản đồ liên bang. Tuy nhiên, tên gọi của hai địa danh trên trong phạm vi quốc tế sẽ không bị ản...