Tôn trọng luật pháp trên biển Đông
Trong Tuyê n bố Naypyitaw ngày 11.5, các lãnh đạo ASEAN đồng lòng kêu gọi đối tượng đang gây căng thẳng trên biển Đông tôn trọng pháp luật và dừng các hành động leo thang.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự và phát biểu tại Phiên họp toàn thể của Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 24 tổ chức tại thủ đô Naypyitaw (Myanmar) – Ảnh: TTXVN
Các lãnh đạo ASEAN đồng ý tăng cường hợp tác đảm bảo thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC – Ảnh: Reuters
Tuyên bố được đưa ra tại thủ đô Naypyitaw của Myanmar sau khi lãnh đạo 10 quốc gia ASEAN kết thúc các cuộc họp thượng đỉnh lần thứ 24. Bản “Tuyên bố về xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015″ đưa ra 28 điều cam kết đóng vai trò như chương trình hành động cho tương lai hòa bình và thịnh vượng lâu dài của khối, không chỉ đến thời điểm 2015. Trong đó, an ninh khu vực, đặc biệt là tại biển Đông, được đề cập đậm nét. “Các lãnh đạo ASEAN đồng ý tăng cường hợp tác bảo đảm thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC), tuân thủ các nguyên tắc được thừa nhận phổ quát của luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về luật Biển 1982″.
Việt Nam cực lực phản đối các hành động xâm phạm và kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia và lợi ích chính đáng của mình phù hợp với luật pháp quốc tế
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng
Giữa lúc biển Đông “đang sôi sục” – như nhìn nhận của Ngoại trưởng Singapore K.Shanmugam – vì hành động ngang ngược và khiêu khích của Trung Quốc tại vùng đảo Tri Tôn của Việt Nam, bản tuyên bố “đặc biệt kêu gọi tất cả các bên thực hành kiềm chế và không sử dụng vũ lực, không tiến hành các hoạt động có thể làm gia tăng thêm căng thẳng và sớm đạt được Bộ Quy tắc về ứng xử biển Đông (COC) như đã được thể hiện trong Tuyên bố 6 điểm của ASEAN về biển Đông”.
Nguồn tin riêng của Thanh Niên cho biết chiều qua, khi thông báo về kết quả hội nghị với các cơ quan báo chí của nước mình có mặt tại Naypyitaw, Tổng thống Philippines Benigno Aquino III thuật rằng Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng đã báo cáo rõ với hội nghị về những “hành động cực kỳ nguy hiểm” trên biển Đông. “Thủ tướng Việt Nam đã mô tả tình hình bằng những con số cụ thể”. “Có một sự đồng thuận giữa các ngoại trưởng và tiếp theo là các lãnh đạo ASEAN về vấn đề biển Đông… Mọi người đều nói đến việc tuân thủ luật pháp quốc tế, không sử dụng vũ lực…”, ông Aquino III cho biết.
Kêu gọi phản đối
Video đang HOT
Tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nêu chi tiết vụ việc: “Từ ngày 1.5.2014 Trung Quốc ngang nhiên đưa giàn khoan nước sâu cùng hơn 80 tàu vũ trang, tàu quân sự và máy bay hộ tống đi vào vùng biển Việt Nam và đã hạ đặt giàn khoan này tại vị trí nằm sâu trên 80 hải lý trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước LHQ về luật Biển (UNCLOS) năm 1982. Các tàu vũ trang hộ tống bảo vệ giàn khoan của Trung Quốc đã rất hung hăng bắn vòi nước có cường độ mạnh và đâm húc thẳng vào các tàu công vụ, tàu dân sự của Việt Nam, gây hư hại nhiều tàu và làm nhiều người bị thương”.
Thủ tướng Nguyễn TấnDũng hội đàm với các tổng thống của Myanmar và Indonesia Bên lề hội nghị, hôm qua, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng gặp song phương với Tổng thống Myanmar Thein Sein trước khi các phiên họp thượng đỉnh bắt đầu. Tại cuộc gặp, hai bên nhất trí phối hợp cùng các nước ASEAN khác thúc đẩy đoàn kết, xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015 và cùng có tiếng nói chung của ASEAN trong các vấn đề quốc tế và khu vực, trong đó có vấn đề biển Đông. Ngoài ra, trong cuộc gặp với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sau hội nghị, Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono thể hiện sự sẵn sàng phối hợp cùng Việt Nam và các bên liên quan tìm những giải pháp phù hợp cho vấn đề biển.
Đây là lần đầu tiên Trung Quốc làm việc này với một nước trong ASEAN. Và đó là “sự vi phạm đặc biệt nghiêm trọng luật pháp quốc tế, UNCLOS, và cũng là sự vi phạm đặc biệt nghiêm trọng DOC mà Trung Quốc là một bên tham gia ký kết”, Thủ tướng lên án. “Hành động cực kỳ nguy hiểm này đã và đang đe dọa trực tiếp đến hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở biển Đông”, ông nói thêm.
Khẳng định lập trường nhất quán và những đề xuất hết sức xây dựng của Việt Nam trong việc giải quyết vấn đề này, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ: “Việt Nam đã hết sức kiềm chế, bày tỏ mọi thiện chí, sử dụng mọi kênh đối thoại, giao thiệp với các cấp khác nhau của Trung Quốc để phản đối và yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan và các tàu vũ trang, tàu quân sự ra khỏi vùng biển của Việt Nam. Tuy nhiên, đến nay Trung Quốc không những không đáp ứng yêu cầu chính đáng của Việt Nam mà còn vu khống, đổ lỗi cho Việt Nam và tiếp tục gia tăng các hành động vi phạm ngày càng nguy hiểm và nghiêm trọng hơn”. Ông cũng nói rõ: “Việt Nam đặc biệt coi trọng và luôn làm hết sức mình để gìn giữ và tăng cường quan hệ hữu nghị tốt đẹp với Trung Quốc. Việt Nam luôn chân thành mong muốn cùng với Trung Quốc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định của khu vực và thế giới”.
Tuy nhiên, trước thái độ hung hăng của Trung Quốc, ông khẳng định mạnh mẽ: “Việt Nam cực lực phản đối các hành động xâm phạm và kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia và lợi ích chính đáng của mình phù hợp với luật pháp quốc tế”.
Và để tìm tiếng nói chung của cộng đồng quốc tế, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nói: “Chúng tôi trân trọng cám ơn và khẩn thiết kêu gọi các nước ASEAN, các nước trên thế giới, các cá nhân và tổ chức quốc tế tiếp tục lên tiếng phản đối hành động vi phạm nghiêm trọng nêu trên và ủng hộ yêu cầu hợp pháp, chính đáng của Việt Nam”. Riêng trong nội khối, “Việt Nam đề nghị ASEAN khẳng định lại mạnh mẽ các nguyên tắc đã được nêu tại Tuyên bố 6 điểm về biển Đông, đồng thời yêu cầu Trung Quốc tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS, phải đặc biệt tôn trọng thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của các quốc gia ven biển và thực hiện đầy đủ, nghiêm túc DOC và cùng ASEAN thương lượng thực chất về COC. Theo đó, Việt Nam đề nghị đưa các nội dung nêu trên về vấn đề biển Đông vào Tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị cấp cao ASEAN lần này”.
Đoàn kết là sức mạnh
Tuyên bố Naypyitaw, và trước đó là Tuyên bố của các Bộ trưởng Ngoại giao về tình hình biển Đông hiện nay, thể hiện một sự đồng thuận trong ASEAN như phương châm “Đoàn kết hướng tới một cộng đồng hòa bình và thịnh vượng” của hội nghị lần này.
Có lẽ không phải ngẫu nhiên mà Tổng thống Thein Sein của nước chủ nhà trong diễn văn khai mạc hội nghị của các lãnh đạo sáng 11.5 đã dẫn câu thành ngữ “Đoàn kết là sức mạnh”. Thông điệp này trở nên vô cùng phù hợp với tình hình hiện nay trên biển Đông, là đòi hỏi các nước ASEAN cần tăng cường đoàn kết để có các biện pháp duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực, cũng như phát huy vai trò trung tâm của ASEAN.
Trên tinh thần đó, các lãnh đạo ASEAN đã nhất trí thông qua bản tuyên bố riêng ngày 10.5 của các Bộ trưởng Ngoại giao về tình hình biển Đông hiện nay. “Điều này thể hiện sự đoàn kết, nhất trí cao và vai trò chủ động, trách nhiệm của ASEAN đối với hòa bình, ổn định và an ninh ở biển Đông nói riêng và của khu vực nói chung”, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhận định với báo chí về kết quả quan trọng của Thượng đỉnh thứ 24.
“Có thể thấy, đây là lần đầu tiên sau gần hai thập niên (kể từ 1995), ASEAN có được một tuyên bố riêng về một tình hình phức tạp đe dọa hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải ở biển Đông”, ông nói thêm. Còn Tổng thống Aquino thì bác bỏ một số nhận định cho rằng các bản tuyên còn thiếu khi chưa đề cập rõ tên “các bên liên quan”. “Tôi không thấy có điều gì bị thiếu trong phần về biển Đông của Tuyên bố Naypyitaw”, ông nói.
Theo TNO
ASEAN ra tuyên bố lịch sử về biển Đông
Tuyên bố được đưa ra bởi các ngoại trưởng ASEAN trưa 10.5 tại Myanmar "là sự ủng hộ đối với Việt Nam" trước các hành động ngang ngược của Trung Quốc trên biển Đông.
Ngoại trưởng các nước ASEAN chụp hình lưu niệm tại AMM - Ảnh: Thục Minh
Các ngoại trưởng ASEAN hôm qua đã họp 3 cuộc quan trọng gồm họp Ngoại trưởng (AMM), Hội đồng cộng đồng chính trị - an ninh và Hội đồng điều phối trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ 24. Hình ảnh truyền trực tiếp về trung tâm báo chí hội nghị cho thấy các cuộc họp khá căng thẳng và kéo dài hơn dự kiến. Kết quả là: "Các bộ trưởng đã nhất trí ra một tuyên bố riêng của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN về tình hình biển Đông hiện nay với 4 điểm rất quan trọng", Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh thông báo với báo chí sau các cuộc họp bắt đầu từ 9 giờ sáng và kết thúc sau 2 giờ chiều. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1995, AMM ra tuyên bố riêng về một vấn đề cụ thể nóng bỏng.
Trước những căng thẳng trên thực địa vẫn đang tiếp tục leo thang, ASEAN cần phải đoàn kết và có phản ứng chung đối với tình hình nghiêm trọng này
Phó thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh
Trong bản "Tuyên bố của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN về tình hình biển Đông hiện nay", các ngoại trưởng "bày tỏ quan ngại sâu sắc về các vụ việc đang diễn ra trên biển Đông, đã làm gia tăng tình hình căng thẳng tại khu vực". Tuyên bố "yêu cầu các bên liên quan thực hiện kiềm chế và tránh các hành động có thể làm phương hại đến hòa bình và ổn định của khu vực; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực". Đây cũng chính là những nguyên tắc trong Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) mà Trung Quốc đã ký kết với ASEAN năm 2002.
Tuy nhiên, bất chấp những cam kết, Trung Quốc ngày 2.5 đã ngang ngược đưa giàn khoan nước sâu khổng lồ Hải Dương-981 đặt vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Chưa hết, tàu bè hộ tống giàn khoan của Trung Quốc, dưới sự yểm trợ của máy bay, còn chủ động tấn công gây thương tích và hư hại phương tiện thi hành nhiệm vụ của Cảnh sát biển Việt Nam. Nhiều chính khách và học giả thế giới đã lên tiếng gọi những hành động đó của Trung Quốc là "hung hăng", "khiêu khích" và "trái ngược với tinh thần và lời văn DOC".
Vì vậy, Tuyên bố "đồng thời kêu gọi các bên tham gia DOC thực hiện đầy đủ" các nguyên tắc của văn kiện này. Tuyên bố cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử biển Đông (COC).
"Không thể im lặng"
Ngoại trưởng Singapore K Shanmugam hôm qua phát biểu trước báo chí rằng "ASEAN không thể im lặng" khi căng thẳng trên biển Đông "gây quan ngại nghiêm trọng". Vì vậy, việc đưa ra bản tuyên bố là hết sức cần thiết trên nhiều phương diện. "Không đưa ra một tuyên bố như thế sẽ tiếp tục làm tổn thương uy tín của ASEAN. Chúng ta không thể im lặng khi biển Đông đang sôi sục", ông Shanmugam nói. "Vì lợi ích của toàn khu vực, chúng ta cần có hòa bình chứ không phải biến cố", ông nói thêm.
Chiều qua, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đến Naypyitaw và dự tiệc tối cùng các lãnh đạo ASEAN khác. Hôm nay, bên cạnh tham dự các phiên họp Thượng đỉnh ASEAN và các cuộc họp với đại diện các tổ chức dân sự và thanh niên, Thủ tướng sẽ có một loạt cuộc gặp song phương bên lề và gặp gỡ các doanh nghiệp Việt Nam tại Myanmar.
Và để duy trì hòa bình và ổn định an ninh, an toàn hàng hải, tự do hàng hải và hàng không ở biển Đông, vốn có tầm quan trọng sống còn đối với các quốc gia ven biển và kinh tế thế giới, "những gì đang diễn ra đặt ra yêu cầu khẩn cấp về việc phải có một Bộ quy tắc ứng xử biển Đông" giữa ASEAN và Trung Quốc, Ngoại trưởng Singapore khẳng định.
Ủng hộ Việt Nam
Bác bỏ nhận định của một phóng viên rằng bản tuyên bố là chung chung, không đề cập các vụ việc cụ thể, nên có thể không đủ sức mạnh để tạo ra ảnh hưởng làm thay đổi tình hình, Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh nói: "Chúng ta thấy được bản tuyên bố nhắm vào nước nào". Ông chỉ ra: "Bản tuyên bố đề cập Nguyên tắc 6 điểm của ASEAN về biển Đông, Tuyên bố cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 15 kỷ niệm 10 năm DOC, và Bộ quy tắc ứng xử biển Đông" vốn là những văn kiện chỉ có giữa ASEAN với Trung Quốc.
Trao đổi với Thanh Niên về kết quả mà ông gọi là "diễn biến nóng" từ thủ đô Naypyitaw của Myanmar, Giáo sư Carlyle Thayer từ Học viện Quốc phòng Úc tỏ ra lạc quan: "Bản tuyên bố phản ánh sự thống nhất và đồng thuận cao giữa các lãnh đạo ASEAN so với trước đây".
Cũng ghi nhận bản tuyên bố không đề cập cụ thể các bên liên quan, đặc biệt là Trung Quốc, như các lần AMM ra tuyên bố riêng về một vấn đề cụ thể nóng bỏng năm 1992 và 1995, nhưng Giáo sư Thayer nhìn nhận "nó sẽ cung cấp nền tảng cho các lãnh đạo ASEAN chuẩn thuận văn kiện này" tại các cuộc họp thượng đỉnh sẽ diễn ra trong hôm nay 11.5.
Nhưng điều đáng nói hơn cả là, "Tuyên bố này rất đáng chú ý bởi nó nhằm đến tình hình liên quan giữa Việt Nam và Trung Quốc", chuyên gia theo dõi an ninh chính trị khu vực Đông Nam Á Carlyle Thayer nhấn mạnh. Ông giải thích: "Các thành viên ASEAN thường coi những tranh chấp ở quần đảo Hoàng Sa là một vấn đề song phương Việt - Trung. Trong trường hợp này, bản tuyên bố có thể được nhìn nhận là một sự ủng hộ đối với Việt Nam".
Đánh giá về tác động có thể có của việc ASEAN đạt được đồng thuận trong vấn đề biển Đông thể hiện qua bản tuyên bố ngày 10.5.2014, Giáo sư Thayer nói: "Trung Quốc sẽ phải lưu tâm đến bản tuyên bố do tất cả các ngoại trưởng ASEAN đưa ra". Và, "Trung Quốc tất nhiên sẽ lưu tâm đặc biệt nếu bản tuyên bố được chuẩn thuận bởi các lãnh đạo của khối", ông phân tích.
Phát biểu tại Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN sáng qua, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình hiện nay ở biển Đông. "Việt Nam đã tiến hành nhiều cuộc tiếp xúc ở các cấp khác nhau với phía Trung Quốc, phản đối và yêu cầu Trung Quốc rút ngay tàu và giàn khoan ra khỏi thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam", ông nói. Việt Nam cũng đề nghị Trung Quốc giải quyết tranh chấp liên quan đến chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán tại biển Đông thông qua đàm phán và các biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế, bao gồm Hiến chương LHQ và Công ước LHQ về luật Biển năm 1982. Bản thân ông đã điện đàm với Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì vào ngày 6.5, ông nói thêm. Phó thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh: "Trước những căng thẳng trên thực địa vẫn đang tiếp tục leo thang, ASEAN cần phải đoàn kết và có phản ứng chung đối với tình hình nghiêm trọng này". Do đó, ông đề nghị ASEAN có tiếng nói chung bằng việc ra tuyên bố riêng về tình hình biển Đông hiện nay.
Theo TNO
Ngoại trưởng Singapore: 'ASEAN không thể im lặng khi biển Đông sôi sục' Ngoại trưởng Singapore K Shanmugam hôm nay gọi căng thẳng trên biển Đông "là chuyện gây quan ngại nghiêm trọng" mà "ASEAN không thể im lặng". Ngoại trưởng Singapore K Shanmugam (đứng bên phải) nói chuyện với người đồng cấp Indonesia Marty Natalegawa trước khi Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN khai mạc - Ảnh: Thục Minh Ông Shanmugam phát biểu như vậy với...