Tổn thương có thể xảy ra khi bị sét đánh

Sét đánh có thể làm bạn chấn thương màng nhĩ, xương và mô mềm, bỏng hoặc tử vong do dòng điện quá mạnh.

Mùa mưa thường xuyên xảy ra sấm sét. Sấm sét hình thành là kết quả của các hạt mưa và băng va vào nhau trong một đám mây gây ra sự dư thừa điện tích âm ở dưới cùng của đám mây. Điện tích này mạnh đến mức đẩy lùi các electron (hạt tích điện âm) trên mặt đất bên dưới. Một tia sét có thể dài đến 8 km và làm nóng không khí xung quanh tới mức nhiệt gần 50.000 độ F (27.700 độ C) – nóng hơn bề mặt của mặt trời khoảng năm lần.

Có rất nhiều điều có thể xảy ra khi bạn bị sét đánh. Đầu tiên, khi sét đi xuyên qua cơ thể, tóc và quần áo bắt lửa, cháy sém. Nếu bạn đang đeo các vật bằng kim loại như vòng cổ, vật này sẽ dẫn điện và gây bỏng da độ ba trở lên. Tia sét vào cơ thể và thoát ra qua bàn chân có thể đánh bay đôi giày của bạn. Theo Dịch vụ thời tiết quốc gia Mỹ, riêng lực nổ của sét đã đủ để làm gãy xương hoặc chấn thương mô mềm.

Sét tạo ra âm thanh lớn làm vỡ màng nhĩ, gây mất thính giác. Các mạch máu bị vỡ do điện và nhiệt tạo thành sẹo gọi là hình Lichtenberg trên da. Những vết sẹo này phân nhánh khắp cơ thể người giống như nhánh của một cái cây theo đường di chuyển dòng điện qua người.

Tia sét đánh vào Nhà thờ Hồi giáo Fatih trên bầu trời Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, trong cơn giông bão ngày 7/5/2017.

Tia sét mang từ một đến 10 tỷ jun năng lượng, đủ để cung cấp năng lượng thắp sáng một bóng đèn 100 watt trong ít nhất ba tháng. Lượng điện này đi vào cơ thể sẽ làm gián đoạn hoạt động của tim, phổi và hệ thần kinh. Sự gián đoạn nhịp tim có nguy cơ dẫn đến ngừng tim – một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở nạn nhân bị sét đánh. Cú sốc cũng sẽ khiến nạn nhân co giật hoặc khó thở. Dòng điện đi vào đầu, khả năng sẽ “nấu chín” não, dẫn đến tổn thương não, nạn nhân hôn mê.

Sét đánh cũng có thể làm nạn nhân bị tê liệt tạm thời hoặc vĩnh viễn. Một số người sống sót đã trải qua những thay đổi về tính cách, tâm trạng và mất trí nhớ. Năm 2013, Betsy Smith, bị sét đánh khi ở trên một mỏm đá thuộc bang Utah và là một trong số ít người sống sót.

“Tôi đã nghĩ rằng cơ thể của mình ‘trở thành súp’ bên trong quần áo”, Betsy Smith cho hay. Cô bất động trong 45 phút sau khi bị sét đánh, cánh tay trái bỏng nặng. Một trong những ngón tay của Betsy Smith sau đó bị hoại tử đến mức bác sĩ phải cắt cụt.

Làm thế nào để tránh sét đánh

Theo John Jensenius, chuyên gia về an toàn chống sét của NOAA (Đoàn Ủy nhiệm Quản trị Khí quyển và Đại dương Quốc gia, Mỹ), cách tốt nhất để an toàn trong cơn giông bão là trú ẩn bên trong một chiếc xe hơi hoặc tòa nhà kín. Nếu không thể, bạn tìm cách khác để tránh không đứng ngoài trời khi có sét.

“Tránh đứng dưới tán cây, tránh xa các vật thể ướt và kim loại”, Jensenius nói thêm. Cả cát ướt cũng có thể dẫn dòng điện từ một tia sét.

Bạn phải chờ 30 phút sau tiếng sấm cuối cùng mới được rời khỏi nơi trú ẩn. Lý do, sét đánh xuống mặt đất có thể xảy ra ngay cả khi bầu trời đã quang và tâm của một cơn bão cách xa 16 km.

Nguyễn Nam

Theo Businessinsider/VNE