Tổn thất tinh thần của ông Chấn được bồi thường chưa bằng 1 ổ bánh mì thịt/ngày!

Thiệt hại về vật chất của “người tù chung thân” Nguyễn Thanh Chấn (Bắc Giang), dù sao cũng dễ cân đo, đong đếm hơn. Còn thiệt hại tổn thất về tinh thần của ông Chấn do phải hơn 10 năm ngồi tù oan và những đau khổ, mất mát mà những người thân của ông phải gánh chịu, là con số mà không ai có thể thể tính ra bằng tiền cho đủ được.

Điều 47 Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước quy định: “Thiệt hại do tổn thất về tinh thần trong trường hợp sức khỏe bị xâm phạm được xác định căn cứ vào mức độ sức khỏe bị tổn hại nhưng không quá 30 tháng lương tối thiểu”.

Mức lương tối thiểu hiện hành là 1.150.000 đồng. Như vậy, tối đa khoản tiền bồi thường thiệt hại do tổn thất về tinh thần cho ông Chấn là 30 tháng lương tối thiểu, tức chỉ 34.500.000 đồng.

“Đây là con số quá nhỏ bé so với thiệt hại về tinh thần gây ra cho một người bị ngồi tù oan hơn 10 năm. Người xưa có câu “nhất nhật tại tù, thiên thu tại ngoại”. Ông Chấn bị tù oan tới 3.686 ngày, nghĩa là 3.686 cái “thiên thu” mà chỉ được bồi thường tinh thần có 34,5 triệu đồng là quá bèo bọt. Tính ra mỗi ngày chỉ có 9.359 đồng, mua chưa được ổ bánh mì thịt.

Không lẽ hàng bao nhiêu năm trời gánh chịu nỗi oan ức, sức khỏe thì tổn hại, tâm trí luôn căng thẳng, tâm sinh lý bất ổn nên dẫn đến bệnh đau đầu kinh niên vì không biết ngày nào được ra tù… mà chỉ rẻ vậy thôi sao? Đây là điều bất hợp lý, không thể chấp nhận được.

Ông Nguyễn Thanh Chấn trong vòng tay người thân ngày trở về

Do đó, luật cần phải sửa đổi, thậm chí có thể nâng mức bồi thường tinh thần lên thành 300 thậm chí 3.000 tháng lương tối thiểu”, luật sư Lê Quang Vũ (Văn phòng luật sư Người Nghèo) đề nghị.

Đó là chưa nói 10 năm phải xa vợ, xa con, những nỗi nhớ thương người thân đến mức gần phát điên đó… thì tính toán thế nào?

“Daniel Chong, sinh viên Đại học California San Diego (Mỹ) vừa nhận được khoản bồi thường kỷ lục, trị giá 4,1 triệu USD sau khi bị bỏ quên trong phòng giam chỉ có 4 ngày mà không có cơm ăn, nước uống, thậm chí phải uống nước tiểu để sống. Tính ra, mỗi ngày bị tù oan, anh sinh viên này được bồi thường tới hơn 1 triệu USD, tức hơn 20 tỉ đồng. Con số bồi thường cao kỷ lục như vậy là do ở Mỹ, họ tính toán mức bồi thường về tinh thần rất cao. Tất nhiên Việt Nam thì không thể so sánh với Mỹ, nhưng với mức bồi thường tinh thần quá thấp như hiện nay là điều không thể chấp nhận được”, luật sư Vũ nói.

Tiền bạc không phải là vấn đề quan trọng nhất. Nhưng chuyện 10 năm ông Chấn ngồi tù thì cha mẹ, vợ con, anh em trong nhà không dám ngẩng mặt lên nhìn ai, đi đâu cũng bị mang nỗi nhục là có chồng, có cha, có anh em phạm tội giết người là câu chuyện hoàn toàn có thật.

Anh Nguyễn Chí Quyết (con trai cả của ông Chấn) cho hay bệnh viện vừa yêu cầu mẹ anh phải nhập viện để chữa trị dứt điểm bệnh suy nhược về thần kinh.

Theo anh Quyết, mặc dù đang phải điều trị, chữa bệnh tại Bệnh viện tâm thần Bắc Giang, nhưng nhiều việc liên quan đến vấn đề tù oan của cha anh nên mẹ anh thường xuyên phải xin ở nhà để làm việc với các cơ quan chức năng.

Anh Quyết cho biết mức bồi thường thiệt hại trong việc cha anh bị tù oan sẽ theo quy định của nhà nước. Còn mức bồi thường về những thiệt hại của gia đình trong suốt thời gian đi kêu oan cho cha anh, họ nói sẽ được thỏa thuận sau.

Thế nhưng thỏa thuận sau là bao giờ? Và mức bồi thường sẽ là bao nhiêu cho hợp lý? Vụ án quan trọng như thế mà xét xử sai, khiến người ngay phải chịu oan tới 10 năm trời, biết phải đền bù sao cho xứng đáng?

Đành rằng Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước cũng có quy định mức bồi thường cho “chi phí hợp lý và thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc cho người bị thiệt hại”. Tuy nhiên, thế nào là “chi phí hợp lý và thu nhập thực tế bị mất” thì hiện luật vẫn còn bỏ ngỏ.

Theo Một thế giới