Tổn thất lớn trước sức kháng cự của Nga, Ukraine có cơ hội phản công thành công?

Khi Ukraine phát động cuộc phản công lớn nhằm đẩy lùi Nga ra khỏi lãnh thổ, các lực lượng của nước này đang phải đối mặt với những trận đán.h khó khăn và sự kháng cự quyết liệt của đối phương, đồng thời chịu tổn thất đáng kể về nhân lực, thiết bị, trong khi giành được rất ít lợi thế.

Ukraine đối mặt sự kháng cự mạnh mẽ của Nga

Viện Nghiên cứu chiến tranh có trụ sở tại Mỹ cho biết, cuộc phản công của Ukraine đã diễn ra trong suốt một tuần qua với các hoạt động tấ.n côn.g được thực hiện rõ ràng nhất ở ít nhất 3 khu vực của chiến tuyến.

Pháo binh Ukraine ở Bakhmut. Ảnh: Reuters

Ở phía Nam, các binh sỹ Ukraine phải chiến đấu trên địa hình khắc nghiệt khi khu vực chiến tuyến hầu như là những cánh đồng nông nghiệp bằng phẳng, có rất ít nơi trú ẩn. Cách đó gần 100km, họ tấ.n côn.g khắp vùng đồng bằng nơi có những mỏ than nằm rải rác và tiến về phía một con đường sắt chiến lược. Xa hơn ở phía Đông, họ đang nhắm mục tiêu vào các cứ điểm của Nga trên những ngọn đồi bên ngoài Bakhmut – một thành phố hoang tàn, đổ nát từng chứng kiến các trận chiến dài nhất và ác liệt nhất trong cuộc xung đột.

Ukraine đã giành được một số phần lãnh thổ ở xung quanh Bakhmut, đồng thời đạt được bước tiến trong hoạt động phản công ở Donetsk, nhưng ở hướng Zaporizhia, Kiev dường như vẫn dậm chân tại chỗ dù đã thực hiện những nỗ lực đáng kể.

Các trận chiến ác liệt trong tuần qua đã tạo ra một bước ngoặt mới trong cuộc chiến. Với mỗi cuộc tấ.n côn.g, Ukraine dường như muốn chứng tỏ rằng họ có thể đán.h vào bất cứ đâu và khiến Nga phải phòng thủ ở khắp mọi nơi.

Tổng thống Ukraine Zelensky hôm 10/6 chính thức xác nhận cuộc phản công của nước này đã bắt đầu. Phát biểu trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Canada Justin Trudeau tại Kiev, ông Zelensky cho biết: “Ukraine đang thực hiện chiến dịch phản công và phòng thủ. Nhưng tôi sẽ không nói các hoạt động đó đang ở giai đoạn nào”.

Các cuộc tấ.n côn.g đa hướng, tập trung dọc theo mặt trận phía Nam và phía Đông là phép thử đối với kho vũ khí mới của Ukraine, trong đó có các loại xe tăng và xe bọc thép mà phương Tây chuyển giao, cũng như hàng chục nghìn binh sỹ đã được huấn luyện ở châu Âu trong nhiều tháng qua. Ở giai đoạn đầu, Ukraine cần phải thể hiện sức mạnh đáng kể để giữ vững sự ủng hộ của Mỹ và châu Âu.

Quân đội Ukraine cho biết, trong 24 giờ qua, các lực lượng nước này đã nã đạn pháo và rocket vào trung tâm chỉ huy của Nga, khu vực tập trung nhân lực, vũ khí, trang thiết bị quân sự, kho đạn dược và pháo binh của đối phương.

Một loạt cuộc tấ.n côn.g ban đầu được Ukraine bí mật thực hiện nhằm mục đích thăm dò điểm yếu của Nga và dụ đối phương sớm để lộ chiến lược phòng thủ. Sau đó Kiev sẽ cố gắng tập trung ra đòn quyết định để có thể đạt được thành công cao nhất.

Cây bút Andrew E.Kramer của New York Times cho rằng, một khi được phát động đầy đủ, cuộc phản công của Ukraine sẽ là một trong những hoạt động quân sự lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến II. Ukraine đã triển khai các binh sỹ từ Lữ đoàn cơ giới 47 – một trong 9 lữ đoàn được thành lập vào tháng 10/2022 để giành lại các vùng lãnh thổ đã mất. Lữ đoàn này được trang bị sún.g trường M16 thay vì sún.g trường Kalashnikov mà hầu hết binh sỹ Ukraine quen sử dụng. Ukraine cũng nâng cấp đội xe bọc thép già cỗi có từ thời Liên Xô và tích lũy hàng trăm xe tăng, xe bọc thép, máy móc của phương Tây để rà phá các bẫy mìn.

Nga đối phó như thế nào?

Trong suốt quá trình phản công, Ukraine phải đối mặt với tuyến phòng thủ đáng gờm mà Nga thiết lập suốt nhiều tháng qua, bao gồm các chiến hào, bẫy mìn, công sự, ụ bê tông, hàng rào dây thép gai và hàng rào chống tăng dày đặc.

CNN dẫn nguồn tin từ 2 quan chức cấp cao của Mỹ cho biết, tại một số khu vực ở phía Đông chiến tuyến, các lực lượng Ukraine đã gặp phải sự kháng cự mạnh hơn so với dự đoán của họ, chịu tổn thất nặng nề về thiết bị và vũ khí khi cố gắng xuyên thủng hệ thống phòng thủ của Nga.

Quân đội Nga chuẩn bị khai hỏa các lựu pháo 2A18 D-30. Ảnh: Sputnik

Nguồn tin này cho biết, các bẫy mìn đã gây thiệt hại nặng nề cho đoàn xe bọc thép của Ukraine. Video và hình ảnh quay được từ chiến trường cho thấy, xe tăng Leopard và xe chiến đấu Bradley mà Ukraine mới tiếp nhận của phương Tây đã bị phá hủy, một số vũ khí khác bị bỏ lại trên những cánh đồng.

Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) cho rằng: “Nga đã thiết kế một trong những hệ thống phòng thủ lớn nhất châu Âu kể từ Thế chiến 2″. Theo CSIS, phòng tuyến của Nga ở tỉnh Zaporizhzhia là “nơi được gia cố vững chắc nhất”. Bên cạnh đó, Nga cũng áp dụng chiến thuật tác chiến điện tử và hỗ trợ trên không để đẩy lùi các bước tiến của Ukraine.

Các nhà phân tích quân sự cho rằng, chiến thuật phòng thủ chính của Nga là triển khai lớp đầu tiên gồm các phương tiện có người lái để phát hiện cuộc tấ.n côn.g của Ukraine khi đối phương có ý định đán.h úp. Tiếp sau đó là dựng các bãi mìn và chiến hào. Lớp cuối cùng là quân tiếp viện. Lực lượng này sẽ sẵn sàng lao về phía trước để phản công khi đối phương cố gắng vượt qua các bãi mìn.

Liệu Ukraine có thành công?

Các nhà quan sát cho rằng, hiện còn quá sớm để đán.h giá kết quả cuộc phản công mà Ukraine đang thực hiện. ISW nhận định: “Tổn thất là không thể tránh khỏi trong bất kỳ hoạt động quân sự nào. Lực lượng Ukraine sẽ chịu tổn thất khi phản công, trong đó có việc mất nhiều thiết bị do phương Tây cung cấp và cả những thiết bị từ thời Liên Xô”.

Theo ISW giai đoạn đầu của cuộc phản công bao giờ cũng là “giai đoạn khó khăn nhất và chậm chạp nhất”, trong đó việc triển khai các cuộc tấ.n côn.g cơ giới hóa luôn tiềm ẩn nguy cơ rủi ro cao. Nhưng tổn thất này không phải là chỉ dấu cho thấy toàn bộ quá trình sẽ bị phá vỡ.

Ukraine đã thành lập 12 lữ đoàn phản công, 9 trong số đó được trang bị vũ khí của phương Tây và “dường như họ chỉ sử dụng một phần lực lượng dự trữ”. Tuy nhiên, quân đội Ukraine sẽ phải sử dụng những những nguồn lực sẵn có một cách cẩn thận, cũng như sẵn sàng khôi phục và sửa chữa các hệ thống bị hỏng.

Theo một số chuyên gia quân sự, có thể sẽ phải vài tuần, thậm chí là vài tháng trước khi kết quả của cuộc phản công trở nên rõ ràng. Điều quan trọng là phải xem xét liệu những nỗ lực của Ukraine nhằm thâm nhập vào phòng tuyến của Nga có chuyển thành những bước đột phá quan trọng mà họ cần hay không. Kiev cần phải đạt được bước tiến lớn trong cuộc phản công, nếu không nguy cơ đối với họ sẽ rất cao./.