Tôm, cá “lên đời” để chinh phục thị trường Mỹ
Doanh nghiệp (DN) xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào Mỹ luôn phải đối mặt với các yêu cầu cao về chất lượng, lại thêm rào cản thuế chống bán phá giá, gian lận thương mại… Đó cũng là điều kiện buộc DN phải “phát triển hoặc là chết”.
Nhiều DN Việt đã “học” cách nâng cao chất lượng sản phẩm, sẵn sàng xâm nhập vào cách thị trường khó tính khác. NTNN điểm lại chặng đường thủy sản Việt chinh phục “ông lớn” Mỹ, trước thềm chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Hứng chịu “sóng cả”
Năm 1994, những lô hàng thủy sản Việt Nam đầu tiên được xuất khẩu vào Mỹ. Hơn 20 năm kể từ những ngày đầu “lò dò” đặt chân đến thị trường Mỹ, tôm cá Việt Nam hiện đã giành được thị phần khá ổn định, lọt vào danh sách những sản phẩm thủy sản được ưa thích tại Mỹ. Theo thống kê của Hiệp hội Chế biến Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tính đến cuối năm 2015, Mỹ là thị trường lớn nhất của thủy sản xuất khẩu Việt Nam ở 4 mặt hàng, gồm tôm, cá tra, cá ngừ và cua ghẹ. Tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ trong năm 2015 đạt trên 1,3 tỷ USD.
Chế biến thủy sản xuất khẩu vào Mỹ tại ĐBSCL. Ảnh: I.T
Do Mỹ là thị trường lớn nên việc xuất khẩu thủy sản vào nước này ngay từ những năm đầu tiên đã đối mặt nhiều “sóng gió”. Năm 2002, cá tra Việt Nam lần đầu tiên đối mặt với vụ kiện chống bán phá giá tại Mỹ. Do thiếu kinh nghiệm trong những tình huống tranh chấp thương mại trên thương trường quốc tế, sản lượng cá tra Việt Nam đã phải “có bước lùi”, giảm từ 5.000 tấn năm 2003 xuống 274 tấn năm 2005.
Gần đây, trong năm 2015, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) tiếp tục hai lần đưa ra mức thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm cá tra phile đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam khiến DN và nông dân rơi vào cảnh khó khăn. Đến cuối năm 2015, Việt Nam chỉ còn hơn 10 DN xuất khẩu cá tra sang Mỹ.
Ngoài ra, cá da trơn Việt Nam còn đối mặt nguy cơ “tuột” mất thị trường Mỹ khi cuối tháng 11.2015, Bộ Nông nghiệp Mỹ (FSIS) quyết định triển khai Chương trình Giám sát cá da trơn đối với cá tra nhập khẩu vào thị trường này. Quy định này bắt đầu có hiệu lực từ tháng 3.2016 và có thời gian chuyển tiếp trong vòng 18 tháng.
Video đang HOT
Cùng với đó, các DN Việt Nam liên tục bị cảnh báo về tình trạng nhiễm khuẩn, kháng sinh… khi Mỹ thắt chặt kiểm tra, kiểm soát hàng thủy sản nhập khẩu. Số lượng lô hàng trả về có thời điểm tăng cao, gây thiệt hại cả về kinh tế lẫn uy tín thương hiệu của thủy sản Việt Nam.
“Trở mình” để phát triển
Việc chịu nhiều áp lực ở thị trường Mỹ giúp DN chế biến, xuất khẩu thủy sản Việt Nam và cả người nuôi thủy sản trong nước phải thay đổi theo hướng tích cực để có thể “trụ hạng”. Nhiều ý kiến cho rằng, những “va chạm” ở thị trường Mỹ giúp DN Việt Nam trưởng thành nhiều hơn, sẵn sàng cho việc hội nhập quốc tế. Ông Nguyễn Phước Bửu Huy – Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Chế biến và Xuất nhập khẩu thủy sản Cadovimex 2 (Đồng Tháp), cho rằng việc Mỹ yêu cầu các sản phẩm chất lượng cao cho người tiêu dùng nội địa đã khiến DN Việt Nam phải tự nâng cao dây chuyền kỹ thuật, nâng tầm chất lượng sản phẩm.
Trải qua nhiều năm “chinh chiến”, so với lúc bị thua kiện chống bán phá giá cá tra vào đầu những năm 2000, đến đầu tháng 12.2015, khi phía Mỹ đưa vào áp dụng chương trình thanh tra cá da trơn, ông Huy không quá bất ngờ, vì các DN trong ngành manh nha nắm được thông tin từ nhiều năm trước nên đã có bước chuẩn bị trước tinh thần.
Theo đó, tại Cadovimex 2, ông Huy đã đầu tư cho dây chuyền chế biến, xuất khẩu, áp dụng chứng nhận an toàn BAP của Mỹ. Công ty cũng trang bị và mời các đơn vị từ Mỹ như Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) sang đánh giá vùng nuôi, con giống, thức ăn và nhà máy chế biến, kiểm soát từ khâu đầu đến khâu cuối… Nhờ đó, DN của ông đã sẵn sàng đáp ứng yêu cầu khắt khe của các bạn hàng Mỹ, Nhật Bản và các thị trường khó tính khác. Ông Nguyễn Hữu Nguyên – Chủ nhiệm Hợp tác xã Thủy sản Châu Phú (xã Mỹ Phú, huyện Châu Phú, An Giang) cho rằng, vấn đề người Mỹ quan tâm là vệ sinh an toàn thực phẩm đối với sản phẩm cá tra, cá basa xuất khẩu. Những vấn đề này cũng là mục tiêu phấn đấu của phần lớn hộ nuôi cá tra tại Việt Nam những năm qua.
Ông Nguyên cho rằng, từ cuối năm 2015, người nuôi cá tra trong nước còn phải áp dụng VietGAP. Chưa hết, hiện cá tra Việt Nam cũng đã có được những chứng nhận an toàn của Mỹ như BAP, USDC, hay các chứng nhận ASC, GlobalGAP, ISO… của châu Âu. Đây cũng là kết quả một quá trình dài phát triển của cá tra Việt Nam.
Ông Trương Đình Hòe – Tổng Thư ký VASEP cho rằng, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm để “bám trụ” thị trường Mỹ, dù phải đối mặt nhiều khó khăn. Hiện tại, có khoảng 27 doanh nghiệp cá tra của Việt Nam đang theo đuổi và tham gia đợt xem xét hành chính lần thứ 12 (POR 12) đối với sản phẩm cá tra đông lạnh, dự kiến vào tháng 9.2016 sẽ có kết quả sơ bộ.
Theo Danviet
Thép Việt xuất khẩu chưa hết 'vận đen'
Nếu ở trong nước, ngành thép đang chịu sức ép lớn của hàng hóa nhập khẩu giá rẻ, thì ở thị trường xuất khẩu, thép Việt cũng chưa hết 'vận đen', khi mới đầu năm đã liên tiếp nhận thêm quyết định gia hạn áp thuế từ các thị trường nhập khẩu.
Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương) vừa cho biết, Ủy ban Chống bán phá giá Indonesia (KADI) đã ra quyết định tiếp tục giữ nguyên mức thuế chống bán phá giá thêm 5 năm đối với thép cuộn cán nguội của Việt Nam, mức thuế 12,3 - 27,8%.
Trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ bị gia hạn áp thuế đợt này, Việt Nam phải chịu mức khá cao so với Hàn Quốc, Đài Loan, nhưng lại thấp hơn nếu so với Nhật Bản (18,6% - 55,6%) và Trung Quốc (13,6% - 43,5%).
Sản xuất thép cuộn cán nguội
Vụ việc được khởi xướng điều tra chống bán phá giá từ năm 2011, theo yêu cầu của nguyên đơn là Công ty PT Krakatau Steel. Tháng 3/2012, Bộ Tài chính Indonesia ra quyết định áp thuế chống bán phá giá ở mức 5,9% - 55,6% (tùy quốc gia) cho sản phẩm nói trên.
Đến tháng 9/2015, Indonesia tiến hành rà soát thuế theo quy định, sau đó tiếp tục áp thuế chống bán phá giá với quan điểm không đổi trong quá trình điều tra rà soát.
Trong khi đó, tại Malaysia, đường đi của thép Việt vào thị trường này cũng gập ghềnh hơn, khi Bộ Công nghiệp và Thương mại quốc tế Malaysia (MITI) đã ban hành kết luận sơ bộ về vụ việc điều tra chống bán phá giá với sản phẩm thép cuộn cán nguội nhập khẩu từ Việt Nam.
Theo đó, nhằm ngăn chặn thiệt hại gây ra cho ngành sản xuất nội địa, Malaysia quyết định áp dụng mức thuế chống bán phá giá tạm thời, tương ứng với biên độ phá giá 4,58 - 10,55% cho thép Việt Nam.
Tại thời điểm cuối năm 2015, sản phẩm ống thép cuộn các-bon (Circular Welded Carbon-Quality Steel Pipe - CWP) cũng bị Hoa Kỳ khởi xướng điều tra chống bán phá giá.
Số liệu của Hải quan Hoa Kỳ cho thấy, giá trị nhập khẩu ống thép hàn các-bon từ Việt Nam vào Hoa Kỳ trong năm 2014 là 60,6 triệu USD, đây là mức nhập khẩu lớn nhất trong số các nước bị điều tra.
Bên cạnh đó, biên độ phá giá cáo buộc đối với các doanh nghiệp Việt Nam cũng cao nhất, ở mức 113,18% so với một số quốc gia cũng bị Hoa Kỳ khởi kiện.
Ông Hồ Nghĩa Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho biết, năm 2015 là năm của phòng vệ thương mại đối với ngành thép. Việt Nam đã phải chịu 12 vụ điều tra chống bán phá giá, thì có tới 6 vụ về sản phẩm thép, trong đó 3 vụ do Malaysia và 3 vụ do Thái Lan khởi xướng.
Lý giải vì sao chỉ trong một thời gian ngắn, ngành thép đã bị vướng kiện chống bán phá giá nhiều đến vậy, đại diện VSA cho rằng, do lượng thép xuất khẩu của Việt Nam gần đây tăng cao, lại thêm giá bán ở mức khá thấp, khiến các nước đối tác sử dụng phương án kiện để bảo vệ sản xuất nội địa.
Thép cũng là mặt hàng bị "soi" nhiều, do là ngành công nghiệp cơ bản, các nước đều muốn phát triển, đồng thời bảo hộ sản xuất.
Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam) cho rằng, nguy cơ bị mất thị trường xuất khẩu là rất hiện hữu, nếu các doanh nghiệp thép không điều chỉnh lượng hàng hóa xuất khẩu phù hợp với từng thị trường.
"Các quốc gia nhập khẩu chỉ cần thấy sản lượng thép nhập vào nội địa tăng đột biến là đã đưa vào diện cảnh báo, chưa nói đến giá xuất khẩu", bà Trang cho biết. Cũng cần nhắc lại, có thời điểm Hiệp hội Gang Thép Malaysia đã lên tiếng cảnh báo sản phẩm thép, tôn tráng kẽm, tôn mạ màu từ Việt Nam nhập khẩu vào Malaysia tăng vọt trong một thời gian ngắn. Phía Malaysia cho biết, nếu Việt Nam không có những điều chỉnh kịp thời thì họ sẽ khởi kiện.
VSA nhận định, trong năm nay, thép Việt sẽ đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt tại thị trường Campuchia, Lào... trước sắt thép giá rẻ từ Trung Quốc đang dồn vào đây. Còn tại các thị trường Indonesia, Malaysia, Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ, thép Việt tiếp tục bị áp thuế chống bán phá giá ở mức cao, nên xuất khẩu sẽ khó khăn hơn.
Theo Báo Đầu Tư
Thép nhập khẩu tiếp tục bị điều tra Bộ Công Thương quyết định tiến hành điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với mặt hàng thép mạ nhập khẩu. Thép mạ nhập khẩu bị Bộ Công Thương kiểm tra Quyết định này được ban hành sau khi Bộ Công Thương xem xét đơn kiện từ đại diện ngành sản xuất thép mạ trong nước gồm 4 nhà...