Tôi trên mạng cũng là tôi ngoài đời!

Nếu phiên bản Facebook và phiên bản đời thực khác nhau, thì Facebook chỉ đang bộc lộ những khía cạnh mà bạn không có cơ hội bộc lộ mà thôi.

Diễn đàn Đăng gì lên Facebook bây giờ? làsự kiện nho nhỏ chúng tôi tổ chức trong thời điểm dịch COVID-19 căng thẳng. Đó cũng là thời điểm chúng ta ở yên trong nhà và “ sống trên mạng” nhiều hơn.

Tới nay, Diễn đàn đã đi một quãng đường khá dài với hàng trăm ý kiến gửi về toà soạn, thể hiện cái nhìn đa chiều đầy thú vị về việc chơi Facebook. Chúng tôi rất trân quý từng dòng chữ tâm huyết của bạn đọc.

Hình minh họa – PEXELS

Có thể thấy, đã lên mạng chơi “Phây”, dù theo kiểu tự do, hay chọn “tém mình”, dù chủ động hay vô tình, người ta đều trao cho người khác những nhận biết về cá nhân.

Mạng xã hội là một kênh thông tin cởi mở, trao quyền xuất bản cho từng cá nhân. Và mọi người được tự do bày tỏ trong giới hạn của “ tiêu chuẩn cộng đồng”.

Thế nhưng, ở chiều ngược lại, những người đọc, người tiếp nhận đều có xu hướng đánh giá nguồn tin thông qua tin tức một cá nhân chia sẻ.

Chính vì thế, dù bạn chơi Facebook theo phong cách nào, thì thông tin bạn đưa ra mỗi ngày vẫn sẽ nói gì đó về bạn. Bạn hài hước hay nghiêm túc, hiền hòa hay mãnh liệt, sâu sắc hay nhạt nhẽo… đều được mọi người tiếp nhận thông qua những thứ gì bạn thể hiện.

Vậy, điều gì sẽ xảy ra nếu những gì bạn chia sẻ trên Facebook không phản chiếu đúng con người thật của bạn ngoài đời?

Điều này phụ thuộc vào mức độ kỳ vọng của bạn với việc chơi Phây. Có bài viết chia sẻ rằng, chơi Facebook cũng là một cuộc chơi, nếu phải ngó trước nhìn sau thì còn gì là thú vị.

Một số người không làm việc hay kinh doanh bằng Facebook cho rằng họ không cần xây dựng hình ảnh nên họ có thể sử dụng mạng xã hội tùy theo ý thích.

Facebook hay các trang mạng xã hội đã tạo ra một phiên bản của bạn, dù bạn có muốn hay không

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, khi bạn tham gia vào mạng xã hội, đồng nghĩa với việc bạn xuất hiện trước một cộng đồng, những gì bạn phát ra đều sẽ được người khác tiếp nhận và dần dần định hình một cái nhìn về bạn, tạo ra một phiên bản của chính bạn.

Quá trình này diễn ra âm thầm dù bạn có chủ ý hay không. Và chắc chắn, nó tác động vào các mối quan hệ.

Đây cũng là một quá trình tạo ra các tình huống kiểu như: một ngày đẹp trời bị bạn cũ phớt lờ, bị một chị hàng bún ngó lơ, hay anh hàng xóm “cà khịa” một vấn đề mà bạn chưa từng chia sẻ với ai trong xóm.

Rất có thể, Facebook của bạn đã “kể” gì đó, những thông tin vu vơ bạn phả ra mỗi ngày trên mạng ảo đã lướt qua những con người thật, tạo ra một dây chuyền phản ứng và thứ bạn nhận được lại chính là những tương tác ngoài đời thật.

Đó là với những người “không cần hình ảnh đẹp, không cần nhân hiệu trên Phây”, còn lại, phần đông chúng ta vẫn đang làm việc qua mạng. Rất nhiều mối quan hệ, nhiều cơ hội làm việc và kết nối chỉ diễn ra trên mạng. Nhiều người không thể gặp nhau ngoài đời để kịp biết hết về bạn, và thông tin trên mạng trở thành công cụ duy nhất để họ biết bạn là ai, phong cách của bạn là gì, bạn chín chắn đến đâu, sâu sắc ở mức độ nào…

Trong thời giãn cách, và thậm chí là sau đây, khi dịch bệnh được kiểm soát ắt hẳn thế giới cũng đã kịp hình thành rõ hơn văn hóa làm việc qua mạng. Lúc này, hình ảnh trên mạng ảo lại quan trọng hơn bao giờ hết. Hành xử online cũng cần thật như hành xử ngoài đời.

“Thật” không có nghĩa là phải nghiêm trọng, nghiêm túc, biến chỗ chơi thành chỗ trình diễn. Mà “thật”, có nghĩa là tôn trọng những quy tắc hành xử mà bạn vốn rất tôn trọng ở ngoài đời.

Bạn có thể bông đùa, “cù nhây”, có thể thoải mái cà khịa – nhưng nếu có những lời lẽ mà bạn không bao giờ muốn nói ngoài đời thật, thì cũng đừng buông ra trên Phây.

Chắc chắn, Facebook không thể phản ánh toàn diện về một con người. Những nó cũng không thể bộc lộ những gì mà bạn không có. Vì thế, người ta có quyền tin rằng bạn trên mạng cũng là chính là bạn ngoài đời. Nếu hai phiên bản đó khác nhau, thì phiên bản Facebook chỉ đang bộc lộ những khía cạnh mà bạn không có cơ hội bộc lộ ngoài đời thật.

Vậy thì, Đăng gì lên Facebook bây giờ? Quyền xuất bản nằm trong tay bạn. Mỗi tài khoản là một màu sắc. Nhưng nếu không định lên Facebook để rước buồn bực, thì hãy chín chắn và đáng yêu như bạn ngoài đời trong mỗi lần tương tác trên “Phây”.

Xin chân thành cảm ơn quý độc giả đã đồng hành sôi nổi cùng chúng tôi. Xin phép được khép lại Diễn đàn này để chúng ta tiếp tục với các sự kiện hấp dẫn khác.