Tội phạm mua bán người gia tăng, thủ đoạn tinh vi

Lê Hiệp10:02 09/05/2023

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, thời gian gần đây, tình hình tội phạm mua bán người đang có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi.

Sáng 8.5, Ủy ban Tư pháp Quốc hội tổ chức phiên giải trình việc chấp hành pháp luật về phòng, chống mua bán người.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, thời gian gần đây, tình hình tội phạm mua bán người đang có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi. Đối tượng nạn nhân cũng mở rộng, không chỉ là phụ nữ, trẻ em mà cả nam giới, trẻ sơ sinh, bào thai, nội tạng… Đáng lưu ý, phát hiện ngày càng nhiều vụ mua bán người trong nước để ép nạn nhân làm mại dâm hoặc cưỡng bức lao động gây bất an, lo lắng trong nhân dân.

PV Thanh Niên trong một lần vào vai người lao động, lên ô tô để tài xế chở lên cửa khẩu Mộc Bài qua Campuchia làm “việc nhẹ lương cao”. Ảnh THANH NIÊN

Báo cáo nghiên cứu của Thường trực Ủy ban Tư pháp do Phó chủ nhiệm Ủy ban Mai Thị Phương Hoa trình bày tại phiên giải trình cũng đánh giá, hành vi phạm tội mua bán người thời gian qua có sự câu kết chặt chẽ giữa các đối tượng ở trong nước với nước ngoài, được thực hiện bởi các đối tượng chuyên nghiệp… Xuất hiện nhiều đường dây phạm tội mua bán người với các thủ đoạn ” việc nhẹ, lương cao”, tổ chức cho nạn nhân vượt biên để ép buộc làm việc bất hợp pháp ở nước ngoài. Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Tư pháp cũng đánh giá số lượng các vụ phạm tội mua bán người được phát hiện, điều tra, xử lý còn ít so với tình hình thực tế.

Đồng tình với đánh giá của Ủy ban Tư pháp, nhiều đại biểu QH tại phiên giải trình đề nghị các cơ quan hữu quan báo cáo các giải pháp nhằm ngăn chặn các đối tượng lợi dụng sự phát triển công nghệ, nhất là mạng xã hội để thực hiện hành vi phạm tội.

Giải trình, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc cho hay, thời gian qua, việc thực hiện xác thực Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với số điện thoại đã góp phần làm chuyển biến tình hình ngăn ngừa tội phạm, bao gồm cả tội phạm mua bán người. Vừa qua, với sự tích cực của Bộ TT-TT, đã phát hiện 1,2 triệu thuê bao không xác thực chính chủ và không ít trong đó tiềm ẩn việc tội phạm sử dụng để thực hiện hành vi phạm tội. Cũng theo ông Ngọc, sắp tới, Bộ Công an sẽ bàn với Ngân hàng Nhà nước tiến hành xác thực tài khoản thanh toán. “Như vậy, chúng ta sẽ tiếp cận và hạn chế được vấn đề tội phạm lừa đảo, phạm tội trên không gian mạng, lợi dụng công nghệ cao dưới hình thức SIM điện thoại hay thanh toán tài khoản, tiền”, ông Ngọc nói.

Video đang HOT

Thứ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Thanh Lâm cho biết sắp tới, luật Viễn thông sửa đổi trình QH sẽ bổ sung việc quản lý các dịch vụ OTT viễn thông cả trong và ngoài nước. Nếu các nền tảng này không đáp ứng yêu cầu quản lý sẽ ngăn chặn, từ đó phòng ngừa hành vi phạm tội. Bên cạnh đó, cuối năm 2023, Bộ TT-TT sẽ tham mưu trình Chính phủ ban hành nghị định thay thế các nghị định về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng. Theo đó, sẽ yêu cầu tất cả chủ tài khoản mạng xã hội cả trong và ngoài nước như Facebook, YouTube, TikTok… phải thực hiện việc định danh. “Với các tài khoản mạng xã hội không định danh sẽ bị đấu tranh, ngăn chặn, xử lý với các mức độ khác nhau”, ông Lâm nhấn mạnh.

Cho ý kiến luật Đất đai sau khi lấy ý kiến nhân dân

Hôm nay (9.5), Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) khai mạc phiên họp thứ 23. Tại phiên họp kéo dài 4 ngày, UBTVQH sẽ cho ý kiến về nhiều dự án luật, gồm: dự án luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi; dự án luật Đất đai sửa đổi; dự án luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.

Ngoài ra, UBTVQH cũng sẽ cho ý kiến dự thảo Nghị quyết mới về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do QH, HĐND bầu hoặc phê chuẩn; dự thảo Nghị quyết của QH về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM và đề nghị xây dựng dự án luật Chuyển đổi giới tính của đại biểu QH Nguyễn Anh Trí. Cũng tại phiên họp, UBTVQH xem xét thông qua dự thảo Nghị quyết của UBTVQH về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2023 – 2030.

Về công tác giám sát, UBTVQH sẽ cho ý kiến báo cáo bổ sung KT-XH và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình KT-XH và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023; báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021; báo cáo tài chính nhà nước năm 2021.

UBTVQH cũng sẽ tham gia ý kiến dự thảo báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến kỳ họp thứ 5 QH khóa XV; cho ý kiến về báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 4; xem xét báo cáo công tác dân nguyện của QH tháng 4.2023; cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2022…

Xuất hiện nhiều "quái chiêu" của tội phạm mua bán người

Qua báo cáo của Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an trong quý I năm 2023, tình hình tội phạm mua bán người tiếp tục tiềm ẩn diễn biến phức tạp, toàn quốc phát hiện, điều tra 56 vụ/150 đối tượng phạm tội mua bán người, xác định được 118 nạn nhân bị mua bán.

Đáng chú ý, đã xuất hiện nhiều "quái chiêu" mới của tội phạm mua bán người...

Lợi dụng không gian mạng để thực hiện hành vi phạm tội

Trong quý I năm 2023, lực lượng Cảnh sát hình sự đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan chủ động nắm chắc tình hình tội phạm mua bán người, triển khai các kế hoạch nghiệp vụ, xác lập đấu tranh, triệt phá nhiều đường dây tội phạm mua bán người, mua bán người dưới 16 tuổi trong nội địa và ra nước ngoài.

Toàn quốc phát hiện, điều tra 56 vụ/150 đối tượng phạm tội mua bán người, xác định được 118 nạn nhân bị mua bán. Trong đó, mua bán người: 31 vụ/70 đối tượng; mua bán người dưới 16 tuổi: 25 vụ/80 đối tượng; mua bán người trong nội địa: 28 vụ/99 đối tượng/51 nạn nhân (xảy ra tại các tỉnh, thành phố: Bắc Kạn, Bình Dương, Bình Phước, Cần Thơ, Đồng Nai, Hà Nội, Hải Dương, TP Hồ Chí Minh, Bà Rịa- Vũng Tàu, Lạng Sơn, Ninh Bình, Tuyên Quang); mua bán người ra nước ngoài: 28 vụ/51 đối tượng/67 nạn nhân.

Ngoài ra, Cục Cảnh sát hình sự xác lập mới 2 chuyên án đấu tranh với đường dây tội phạm mua bán, chiếm đoạt mô, bộ phận cơ thể người xảy ra tại Tuyên Quang và các địa phương có liên quan; chuyên án đấu tranh với đường dây mua bán người dưới 16 tuổi. Đã điều tra, khám phá chuyên án triệt phá đường dây mua bán bộ phận cơ thể người (thận) do đối tượng Đường Khắc Nghĩa (SN 1987), trú tại Thái Bình và đồng bọn thực hiện tại địa bàn TP Hà Nội và các địa phương phía Bắc. Kết quả, bắt 5 đối tượng...

Công an các địa phương đã đấu tranh, triệt phá nhiều đường dây tội phạm mua bán người và các hành vi phạm tội khác có liên quan đến mua bán người. Điển hình: Công an tỉnh Lạng Sơn phát hiện điều tra 7 vụ, 19 đối tượng, lừa bán 7 nạn nhân. Công an tỉnh Bình Dương phát hiện, điều tra 6 vụ, 29 đối tượng, lừa bán 7 nạn nhân. Công an TP Hà Nội phát hiện điều tra 4 vụ, 16 đối tượng, lừa bán 9 nạn nhân. Công an tỉnh Hà Giang phát hiện, điều tra 4 vụ, 5 đối tượng, lừa bán 4 nạn nhân. Công an tỉnh Đồng Nai phát hiện, điều tra 4 vụ, 13 đối tượng, lừa bán 20 nạn nhân; Công an tỉnh Đắk Lắk triệt phá 1 đường dây mua bán người, mua bán người dưới 16 tuổi, bắt, khởi tố 6 đối tượng...

Công an tỉnh Đắk Lắk lấy lời khai đối tượng trong đường dây mua bán người.

Tội phạm mua bán người tiếp tục diễn biến phức tạp, nhất là việc lợi dụng không gian mạng để thực hiện hành vi phạm tội. Nổi lên tình hình liên quan đến địa bàn Việt Nam- Lào: Các đối tượng lợi dụng sự phát triển của công nghệ thông tin như qua Internet, điện thoại, sử dụng tên, tuổi, địa chỉ, ảnh giả để kết bạn, làm quen, hứa hẹn đưa ra nước ngoài làm việc nhẹ, lương cao. Sau đó, tổ chức đưa nạn nhân sang Lào (hợp pháp hoặc bất hợp pháp qua các đường mòn, lối mở dọc tuyến biên giới).

Tại Lào, nhiều nạn nhân bị đưa vào các cơ sở kinh doanh có điều kiện để bóc lột sức lao động. Đáng lưu ý, một số đối tượng đã giả danh cơ quan chức năng của Việt Nam để tiếp nhận các công dân Việt Nam do Lào trao trả, sau đó tiếp tục đưa nạn nhân bán vào các cơ sở khác.

Cụ thể, ngày 8/12/2022, Công an tỉnh Bò Kẹo, Lào phối hợp lực lượng chức năng tại Đặc khu kinh tế tam giác vàng tiến hành bắt giữ 8 đối tượng (7 người Việt Nam, 1 người Lào) có liên quan tới hoạt động mua bán người. Bên cạnh đó, Công an Lào đã bắt giữ 2 đối tượng người Việt Nam về hành vi mạo danh cán bộ đại sứ quán Việt Nam tại Lào để đến cơ quan chức năng tỉnh Bò Kẹo đón nạn nhân nghi bị mua bán đã được cơ quan chức năng Lào giải cứu, sau đó đưa sang các điểm dịch vụ khác để bóc lột sức lao động.

Hiện vụ án đang tiếp tục điều tra làm rõ. Cục Cảnh sát hình sự đã cử tổ công tác trực tiếp phối hợp với các cơ quan chức năng của Lào (Cơ quan Thường trực Bộ Công an tại Lào và Cục Phòng, chống mua bán người, Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an Lào) để phối hợp điều tra vụ việc mua bán người do lực lượng chức năng Lào điều tra, khám phá.

Chủ động nắm tình hình, phương thức, thủ đoạn của tội phạm

Để tiếp tục đấu tranh phòng, chống tội phạm này, Cục Cảnh sát hình sự đã chỉ đạo lực lượng Cảnh sát hình sự Công an các địa phương triển khai thực hiện các kế hoạch chuyên đề nghiệp vụ, chủ động nắm tình hình, diễn biến và các phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán người và các loại tội phạm có liên quan (như tổ chức đưa người xuất, nhập cảnh trái phép, tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, môi giới hôn nhân bất hợp pháp, mua bán bộ phận cơ thể người), nhất là các phương thức, thủ đoạn mới để kịp thời triển khai các biện pháp phòng ngừa, điều tra, xử lý tội phạm; tiếp tục triển khai có hiệu quả các giải pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người trong nội địa.

Cục Cảnh sát hình sự tham mưu lãnh đạo Bộ cử thành viên và chuẩn bị nội dung tham gia 3 Đoàn khảo sát việc chấp hành các quy định của pháp luật về phòng, chống mua bán người giai đoạn 2012-2022 của Ủy ban Tư pháp Quốc hội tại 9 địa phương; phối hợp với Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp, Bộ Công an hoàn thiện Kế hoạch lập Hồ sơ xây dựng dự án Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi).

Thực hiện kế hoạch số 1326 giữa Cục Cảnh sát hình sự và Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm, Bộ Tư lệnh Bội đội Biên phòng về phối hợp phòng, chống tội phạm mua bán người giai đoạn 2021-2025, dự thảo kế hoạch điều tra, khảo sát và tổ chức hội thảo trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong đấu tranh chống tội phạm mua bán người năm 2023 nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phối hợp giữa lực lượng Cảnh sát hình sự - Bộ đội Biên phòng - Tòa án nhân dân - Viện Kiểm sát nhân dân các cấp và các đơn vị có liên quan trong phòng, chống tội phạm mua bán người.

Đồng thời, Cục Cảnh sát hình sự phối hợp các đơn vị có liên quan chuẩn bị các điều kiện cần thiết phát hành App phần mềm "Người trợ lý ảo" tuyên truyền phòng, chống xâm hại trẻ em, mua bán người và dự thảo kế hoạch tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực cho lực lượng Công an cấp cơ sở phòng ngừa tội phạm sử dụng công nghệ cao để xâm hại trẻ em, mua bán người; tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng, chống xuất nhập cảnh trái phép, mua bán người, kế hoạch điều tra khảo sát tuyến Việt Nam- Lào về phòng, chống tội phạm mua bán người

Xúi giục đồng bọn giết người rồi thay tên đổi họ, lẩn trốn suốt 15 năm Sau khi cung cấp hung khí, chở đồng bọn và xúi giục gây án giết người, Trần Trung Dũng (SN 1980, ngụ tỉnh Tiền Giang) đã bỏ trốn và thay tên đổi họ. Ngày 27/4, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Tiền Giang đã củng cố hồ sơ điều tra đối với Trần Trung Dũng (SN 1980, ngụ phường 5, thị...