Toà yêu cầu điều tra kiểm sát viên liên quan vụ ‘chạy án’

TAND Cấp cao huỷ án sơ thẩm kết tội cán bộ công an lừa tiền “chạy án” vì cho rằng có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm khi chưa làm rõ vai trò của một kiểm sát viên.

Quyết định này vừa được TAND Cấp cao tại TP HCM đưa ra khi xét xử phúc thẩm bị cáo Phạm Quang Tiến (56 tuổi, cựu cán bộ Công an TP HCM) – bị TAND TP HCM tuyên phạt 8 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Hồ sơ vụ án được giao cho cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại.

Liên quan đến vụ án, bị cáo Trần Thị Diệu Trang, 51 tuổi; Nguyễn Vũ Thanh Thủy, 47 tuổi; Nguyễn Long (40 tuổi, em trai Thủy) bị cáo buộc tội Môi giới hối lộ và Đưa hối lộ.

Hồ sơ vụ án thể hiện, năm 2018, Nguyễn Duy (32 tuổi) bị Công an quận Tân Phú truy bắt khi điều tra vụ trộm, nên gọi điện thoại cho mẹ nuôi Trần Thị Diệu Trang nhờ tìm người “lo thoát tội”.

Bà Trang sau đó gọi cho Phạm Quang Tiến (bạn của em gái), cán bộ Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an TPHCM, nhờ giúp đỡ. Tiến đồng ý và cho biết chi phí khoảng 300 triệu đồng.

Từ ngày 16 đến 19/11/2018, Nguyễn Vũ Thanh Thủy và Nguyễn Long (chị và anh của Duy) đã đến khách sạn của bà Trang tại quận Bình Tân đưa 2 lần tiền, tổng cộng 320 triệu đồng. Những lần giao tiền đều được em dâu của Thủy ghi hình làm bằng chứng.

Sau khi nhận đủ tiền bà Trang gói vào tờ báo đưa cho Long cầm, cùng đến quán cà phê tại quận 10 gặp Tiến. Tại đây, Long trực tiếp nhờ Tiến giúp Duy và đưa gói tiền. Tuy nhiên, sau hơn một tuần đưa tiền, em trai vẫn bị khởi tố bắt giam nên Thủy và Long tố cáo Trang. Cuối năm 2019, Duy bị TAND quận Tân Phú tuyên phạt 5 năm tù.

Bị cáo Tiến (áo xanh) và những người liên quan trong vụ án tại phiên toà sơ thẩm. Ảnh: Cộng tác viên.

Quá trình điều tra, Tiến khai khi nghe Trang nhờ đã nói “chuyện này phức tạp lắm, đừng dính vào”, nhưng bà Trang năn nỉ quá đã gọi điện thoại trao đổi với ông Đinh – cán bộ VKSND TP HCM, nhờ giúp. Tiến sau đó cầm gói tiền Long đưa đến giao cho ông Đinh ở vườn hoa bên hông trụ sở của VKS. Để làm bằng chứng, Tiến đã gọi điện thoại cho ông này nói về việc nhận và giao tiền đồng thời ghi âm toàn bộ cuộc gọi. Đoạn ghi âm này đã được Tiến nộp cho cơ quan điều tra.

Tuy nhiên, cơ quan điều tra cho rằng không có căn cứ xem xét xử lý ông , bởi trong đoạn ghi âm này Tiến không nói rõ về nguồn gốc số tiền, mục đích và thực tế số tiền đã đưa là bao nhiêu. Trong khi ngoài Tiến không có ai biết hoặc từng liên hệ với người này. Kết luận giám định của Phân viện khoa học hình sự Bộ Công an về “mẫu tiếng nói của Đinh do Tiến cung cấp chất lượng kém, không đủ điều kiện để tiến hành giám định”. Hơn nữa Tiến cũng không cung cấp được chứng cứ, tài liệu nào khác để chứng minh.

Làm việc với cơ quan điều tra, ông Đinh khai quan hệ bạn bè với Tiến trong thời gian làm kiểm sát viên tại VKSND quận 10, khi đó Tiến làm việc tại Công an quận 10. Đến năm 2013 ông chuyển về VKSND TP HCM làm việc và “suốt thời gian quen biết chưa bao giờ nhận tiền của Tiến” để giúp đỡ cho ai.

Hồi cuối năm ngoái, TAND TP HCM xử sơ thẩm, tuyên phạt Tiến 8 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Trang lĩnh 4 năm 6 tháng tù về tội Môi giới hối lộ; Thủy và Long bị phạt 3 năm 6 tháng về tội Đưa hối lộ.

Trang, Thủy và Long sau đó kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và hưởng án treo. Còn Tiến cho rằng hồ sơ còn nhiều uẩn khúc, đề nghị tòa phúc thẩm xem xét lại tội danh vì “không lừa đảo cũng như nhận tiền của ai”.

Quá trình xét xử phúc thẩm các bị cáo giữ nguyên quan điểm.

TAND Cấp cao cho rằn g, quá trình điều tra Tiến có nhiều lời khai khẳng định, sau khi nhận tiền của người thanh niên (tức Long) tại quán cà phê (không kiểm đếm) đã chạy xe đến VKSND TP HCM đưa cho Đinh ở vườn hoa bên hông trụ sở rồi ra về nên không biết bao nhiêu tiền. Lời khai này mâu thuẫn với lời khai của ông Đinh (không nhận tiền), song cơ quan điều tra chưa cho hai bên đối chất.

Cơ quan điều tra thu giữ tin nhắn Tiến gửi đến số điện thoại của ông Đinh vào ngày 16/11/2018, nội dung nêu tên 4 người, trong đó có Nguyễn Duy. Ông Đinh phủ nhận việc này trong khi dữ liệu online thể hiện điện thoại nhận 6 tin nhắn từ số của Tiến. Cơ quan điều tra chưa yêu cầu nhà mạng cung cấp các nội dung để làm rõ sự thật khách quan.

Ngoài ra, theo kết luận giám định của Phân viện Khoa học hình sự Bộ Công an ngày 12/3/2020, việc không đủ điều kiện để giám định là do “mẫu tiếng nói so sánh của ông Đinh chất lượng kém, tiếng nói nhỏ, nội dung lời nói không đúng trọng tâm với mẫu cần giám định” chứ không phải do chất lượng ghi âm của mẫu cần giám định. Tuy nhiên, cơ quan điều tra không thu lại mẫu tiếng nói của ông Đinh để trưng cầu giám định lại; trong khi đó cáo trạng (ngày 2/10/2020 của VKSND TP HCM) lại xác định kết luận giám định về “mẫu tiếng nói do Tiến cung cấp chất lượng kém, không đủ điều kiện để giám định” là không đúng.

Từ đó, HĐXX phúc thẩm cho rằng tòa cấp sơ thẩm có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm. Việc chưa làm rõ hành vi của kiểm sát viên (người được cho là nhận tiền chạy án) sẽ làm ảnh hưởng đến xác định tội danh và hình phạt đối với Tiến và các bị cáo khác. Do đó, các cơ quan tố tụng cần điều tra, xét xử lại vụ án một cách toàn diện.