Tọa đàm “Văn hóa ứng xử của giới trẻ trên mạng xã hội”: Tỉnh táo trong thế giới ảo

Mai Thị Diễm12:41 30/10/2019

Ngày 29/10, báo Tiền Phong phối hợp cùng trường ĐH Mở TPHCM tổ chức tọa đàm “Văn hóa ứng xử của giới trẻ trên mạng xã hội – MXH”. Buổi tọa đàm đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp giá trị.

Giới trẻ cần có văn hóa ứng xử trên MXH

Mê hồn trận

Mới đây, một nghệ sĩ nổi tiếng đã lên mạng treo giải thưởng 20 triệu đồng cho fan (người hâm mộ) “xử” người cha có hành vi bạo hành con ruột. Ngay lập tức, cả trăm người kéo đến khiến cơ quan chức năng phải vào cuộc mới giải cứu được nạn nhân. Sau đó, nghệ sĩ này lên mạng xin lỗi, cho rằng mình “bao đồng” và hứa không lặp lại nữa.

Nhà báo Lý Thành Tâm, Trưởng đại diện báo Tiền Phong TPHCM cũng từng là “nạn nhân bất đắc dĩ” của cư dân mạng, chia sẻ: “Nhiều người dùng MXH thậm chí không cần đọc, không cần hiểu mà vẫn cứ like, chia sẻ, bình luận theo số đông. Dần dần số đông quyết định nên chuẩn mực xã hội hội, đạo đức bị thay đổi trên thế giới ảo. Mạng ảo giờ không còn ảo nữa, mà có thể trở thành công cụ đủ sức nâng một con người lên, cũng dư sức dìm người ta xuống”.

Theo TS tâm lý Đào Lê Hòa An, không thể phủ nhận những tính năng giải trí và tác động “cực lớn” của MXH trong việc kết nối thông tin, tìm kiếm bạn bè. Dùng MXH, mọi người có thể có tầm nhìn rộng hơn về cuộc sống, quen biết nhiều bạn bè mới, tìm và kết nối bạn bè một cách nhanh chóng. Nhưng vì sống trong thế giới “phẳng” và “ảo” nên rất nhiều bạn trẻ cư xử thiếu văn hóa trên facebook và các trang mạng xã hội khác. Thật nghịch lý khi những hình ảnh phản cảm lại “câu” được nhiều “like” của người xem, kèm theo là các dòng bình luận gây sốc, văng tục chửi thề thiếu văn hóa.

“Nhu cầu thể hiện bản sắc cá nhân của người trẻ rất lớn, tuy nhiên khả năng của bản thân không đáp ứng được. Vì vậy các bạn đã tìm mọi cách thể hiện mình, thậm chí lệch lạc. Với nhiều người, like không phải vì thích mà là “like cho chết” là điều rất nguy hiểm trên MXH”- TS An tư vấn.

Số liệu từ Bộ Thông tin Truyền thông thống kê, cả nước hiện có gần 270 MXH đã được cấp phép hoạt động, số người dùng là hơn 64 triệu. Trung bình một người sử dụng internet tại Việt Nam dành 2 giờ 37 phút/ngày cho việc lên mạng. Khảo sát của Chương trình nghiên cứu internet và xã hội (VPIS) cho thấy, đến 78% người dùng mạng tại Việt Nam khẳng định từng là nạn nhân hoặc biết những trường hợp phát ngôn gây thù ghét trên MXH.

Cẩn trọng khi “like”, “share”

Thiếu tá, TS chuyên ngành Xã hội học Lê Hoàng Việt Lâm, giảng viên Trường ĐH An ninh Nhân dân cho biết, khi tham gia vào MXH sẽ tạo ra cho con người những cảm giác thỏa mãn, tạo nên giá trị ảo, ganh tỵ, ném đá… “Ngoài ra còn tạo ra các hiếu kỳ, tò mò xâm phạm đời tư, hành vi lệch chuẩn… nguy hiểm hơn là tạo ra một căn bệnh hoang tưởng. Khi người dùng tham gia vào MXH đã để lại những hậu quả vô cùng to lớn, trong đó nguy cơ vi phạm Luật An ninh mạng. Luật an ninh mạng đã có nhưng vẫn phải chờ văn bản hướng dẫn thi hành. Xây “bức tường lửa” như thế nào là do chính chúng ta.

Video đang HOT

Đề cập chuyện “like”, “share”, Ths tâm lý Lê Thị Hằng, Trưởng bộ môn Tâm lý – Khoa Du lịch và Việt Nam học Trường ĐH Nguyễn Tất Thành thẳng thắn: “Văn hóa ứng xử trên MXH vô tình trở thành con dao hạ sát hay nâng đỡ một người nào đó về thể chất lẫn tinh thần. Một lời chê bai, một lời bình luận vô tình có thể làm tổn thương sâu sắc đến tâm lý của một người nào đó mà chúng ta không hề quen biết. Ngược lại, lời khen ngợi, động viên, cổ vũ cũng có thể là một liều thuốc tinh thần giúp cho giới trẻ thấy tự tin và sống lạc quan hơn”.

Từng điều trị nhiều trường hợp nghiện MXH, trong đó đa số là người trẻ, BS Hồ Nhật Quang, Giám đốc Công ty đào tạo huấn luyện Thân Tâm Trí cho rằng, nghiện MXH dễ mắc bệnh hoang tưởng. Muốn trị liệu thì phải quay lại giá trị thực, tạm dừng một thời gian để tìm lại suy nghĩ, nhận thức trong cuộc sống thực tế của mình. Bạn cần xây dựng lối sống tích cực, lạc quan ngay mới có thể chia sẻ những điều tốt đẹp lên đó.

Ở góc độ pháp luật, LS Nguyễn Đức Chánh, Đoàn luật sư TPHCM cho rằng, trên MXH xuất hiện ngày càng nhiều “thẩm phán”, sẵn sàng tuyên án trước khi vụ việc được đưa ra xét xử. Nhưng, khi sự việc đã rõ ràng thì những người từng kết án trên mạng “lơ đẹp”, không một lời xin lỗi nạn nhân và gia đình.

Ông Đặng Mạnh Trung, Vụ trưởng – Trưởng Cơ quan thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương tại TPHCM cho rằng, xu hướng tham gia MXH hiện nay gồm 2 nhóm: Nhóm tham gia chia sẻ thông tin, đóng góp những thông tin có ích hơn, nhóm này chiếm phần lớn; Nhóm thứ 2 tham gia MXH với mục đích đưa thông tin tiêu cực…

U.PHƯƠNG – V. MINH – NG.TÙNG

Theo Tiền phong

Mạng ảo đã không còn 'ảo'

Mạng xã hội đã không còn "ảo" nữa, nó có thể nâng người ta lên nhưng cũng sẽ dìm người ta xuống. Đó là ý kiến của nhiều chuyên gia tại tọa đàm "Văn hóa ứng xử người học trên mạng xã hội" do báo Tiền phong phối hợp cùng trường ĐH Mở TPHCM tổ chức ngày 29/10.

Mở đầu toạ đàm, nhà báo Lý Thành Tâm, Trưởng cơ quan đại diện báo Tiền Phong TPHCM cho biết: intrernet đang phát triển ở Việt Nam với tốc độ chóng mặt. Với dân số hơn 96 triệu người và tỉ lệ đô thị hóa là 35%, lượng người sử dụng Internet ở Việt Nam năm 2018 đạt 64 triệu người dùng, chiếm đạt 67% dân số.

Nhà báo Lý Thành Tâm, Trưởng cơ quan đại diện báo Tiền phong tại TPHCM

Ở mảng mạng xã hội, tính đến đầu năm 2018, Việt Nam có đến 55 triệu người dùng đang hoạt động, đạt tỉ lệ 57% người dùng Internet. Tuy nhiên, nếu chỉ xét riêng về mạng xã hội Facebook, Việt Nam xếp thứ 7 trong số các quốc gia có người dùng, với 59 triệu người dùng vào tháng 7/2018. Bên cạnh đó, từ đầu năm đến nay, tại Việt Nam đã xuất hiện thêm nhiều mạng xã hội khác do chính trong nước cung cấp...

Điều đó chứng tỏ, mạng xã hội vẫn là "mỏ vàng" để thu hút khách hàng trong lĩnh vực kinh doanh, quảng cáo, và các hoạt động liên quan tạo "lợi nhuận" khác. Trong đó, đáng chú ý là lượng người học đang bị ảnh hưởng bởi mạng xã hội quá lớn, với hơn 22 triệu học sinh sinh viên cùng hàng triệu học viên ở nhiều hệ đào tạo khác nhau.

PGS.TS Nguyễn Minh Hà, Hiệu trưởng trường ĐH Mở TPHCM

Theo nhà báo Lý Thành Tâm, nhiều mặt trái của mạng xã hội đang ngày làm thay đổi con người chẳng hạn như tuyên truyền văn hóa đồi trụy, câu like để bán hàng, làm người nổi tiếng... Nhiều người dùng mạng xã hội thậm chí không cần đọc, không cần hiểu mà vẫn cứ share, bình luận, like theo số đông, dần dần số đông quyết định nên chuẩn mực xã hội hội, đạo đức bị thay đổi...

Nhà báo Lý Thành Tâm cũng cho biết, mình từng là nạn nhân của cộng đồng mạng. Chuyện là nhà văn N.M liên kết tên nhà báo Lý Thành Tâm vào một bài báo mà Tiền Phong lấy lại của báo khác, ngay lập tức, hàng trăm người kéo vào mắng chửi "ông tên Tâm mà không có Tâm"...

Theo nhà báo Lý Thành Tâm, mạng ảo giờ không còn "ảo" nữa. Nó có thể nâng người ta lên, nhưng cũng có thể dìm người ta xuống.

Quang cảnh tọa đàm

PGS.TS Nguyễn Minh Hà, Hiệu trưởng trường ĐH Mở TPHCM cho biết, cả nước có gần 270 mạng xã hội đã được cấp phép hoạt động, số người dùng là hơn 64 triệu. Việt Nam đã vươn lên đứng top trên thế giới về sử dụng mạng xã hội, trong đó người trẻ chiếm tỷ lệ cao.

"Việc xem mạng xã hội như một công cụ chia sẻ thông tin, thông qua mạng xã hội đã kết nối giữa nhà trường với sinh viên là đều hết sức quan trọng. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực mạng xã hội còn có những tiêu cực. Chúng ta nên sử dụng mạng xã hội như thế nào để tận dụng hết lợi ích mang lại mà hạn chế những tiêu cực" - TS Nguyễn Minh Hà đặt vấn đề.

TS Hà mong muốn có những thảo luận về các giải pháp để hướng giới trẻ, nhất là học sinh sinh viên có những kỹ năng sử dụng mạng xã tích cực hơn.

Ở một góc nhìn khác về tiêu cực trên mạng xã hội, Thiếu tá, TS XHH Lê Hoàng Việt Lâm, giảng viên trường ĐH An ninh nhân dân cho biết, khi tham gia vào mạng xã hội sẽ tạo ra cho con người những cảm giác thỏa mãn, tạo nên giá trị ảo, ganh tỵ, ném đá...

Thiếu tá, TS XHH Lê Hoàng Việt Lâm

"Ngoài ra còn tạo ra các hiếu kỳ, tò mò xâm phạm đời tư, hành vi lệch chuẩn... nguy hiểm hơn là tạo ra một căn bệnh hoang tưởng. Khi người dùng tham gia vào mạng xã hội đã để lại những hậu quả vô cùng to lớn, trong đó nguy cơ vi phạm luật an ninh mạng" - Thiếu tá Việt Lâm khẳng định.

Theo ông Lâm, qua nghiên cứu hiện nay trên mạng xã hội có 3 nhóm người sử dụng mạng xã hội. Trong đó ở nhóm 1 là nhóm có ý thức tốt trong việc sử dụng mạng xã hội; nhóm 2 là nhóm cố tình hiểu sai, cố tình bóp méo, bôi đen... xuyên tạc đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước; nhóm thứ 3 là nhóm bị lôi theo, hùa theo những ý kiến phản động của nhóm 2.

Khi tham gia mạng xã hội cần tuân thủ những quy tắc nào? Theo ông Lâm chia sẻ đó là 10 quy tắc cơ bản, trong đó, nếu không nói được những điều lạc quan thì nên giữ im lặng; tế nhị tôn trọng người khác; hãy nhớ rằng những gì chia sẽ trên mạng xã hội là một sự phản ánh của con người bạn hay tính cách, lối sống của bạn; không nên và không cần thiết phải đăng tải hình ảnh của bản thân lên mạng xã hội; tuyệt đối không nên tham gia vào các cuộc tranh luận trên mạng; nhận diện và kiểm chứng thông tin trước khi đăng tải; thể hiện quan điểm, chính kiến trong việc xây dựng xã hội, đất nước; chú trọng chia sẻ những điều hay.

Ngoài ra, ông Lâm cũng nêu lên một số kỹ năng về việc kiểm soát bản thân để không bị nghiện mạng xã hội. Trong đó là xác định rõ mục tiêu sử dụng mạng xã hội, tắt các chế độ báo cáo...

UYÊN PHƯƠNG - VĂN MINH - NGÔ TÙNG

Theo Tiền phong

Xử lý 'anh hùng mạng': Luật có vẫn khó làm! Luật an ninh mạng đã có, nhưng văn bản hướng dẫn vẫn còn đang chờ. Tuy nhiên, mức xử phạt chưa đủ sức răn đe khiến những người vô cớ trở thành nạn nhân của các "anh hùng mạng" vẫn đang sống dở, chết dở. Đại biểu chia sẻ nhiều ý kiến nóng xung quanh mạng xã hội Tọa đàm "Văn hóa ứng...