Tính toán chiến lược khi Ấn Độ bỏ qua F-35 của Mỹ, chọn Su-57 từ Nga

Ấn Độ chính thức từ chối mua tiêm kích F-35 bất chấp nỗ lực vận động từ Mỹ, hướng đến Su-57 của Nga.

Điều gì khiến New Delhi chọn Moskva thay vì Washington?

Máy bay F-35 Lightning II của Không quân Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Trong bối cảnh Washington liên tục vận động hành lang, thậm chí Tổng thống Donald Trump đã đích thân chào hàng, Chính phủ Ấn Độ mới đây đã chính thức thông báo cho các quan chức Mỹ rằng họ không quan tâm đến việc mua máy bay chiến đấu tàng hình F-35. Theo tạp chí Military Watch (militarywatchmagazine.com) ngày 31/7, quyết định này không chỉ là một sự từ chối đơn thuần mà còn phản ánh những tính toán chiến lược sâu xa của New Delhi, vốn ưu tiên sự tự chủ và đa dạng hóa nguồn cung vũ khí hơn là trở thành một đồng minh quân sự phụ thuộc vào Mỹ.

Dựa trên thông tin gần đây của Bloomberg, các quan chức Mỹ đã bày tỏ sự thất vọng trước quyết định này, đồng thời thừa nhận rằng Chính phủ Ấn Độ “quan tâm nhiều hơn đến một quan hệ đối tác tập trung vào việc cùng nhau thiết kế và sản xuất thiết bị quốc phòng trong nước”. Điều này cho thấy Ấn Độ đang tìm kiếm một mối quan hệ hợp tác công nghệ thực sự, thay vì chỉ là một khách hàng đơn thuần.

Hạn chế về quyền tự chủ và áp lực chính trị

Lý do chính khiến Ấn Độ e dè F-35 không chỉ nằm ở giá cả hay hiệu suất, mà còn ở những hạn chế nghiêm ngặt mà Mỹ áp đặt. F-35 là một trong những máy bay chiến đấu nhạy cảm nhất thế giới , và Washington duy trì quyền kiểm soát rộng rãi đối với cách thức sử dụng máy bay này. Cấp độ kiểm soát này thậm chí đã gây lo ngại cho cả những đồng minh thân cận nhất của Mỹ trong NATO.

Cựu Thống chế Không quân Ấn Độ Anil Chopra đã tóm tắt mối lo ngại phổ biến này khi tuyên bố rằng New Delhi “vẫn thận trọng về xu hướng gây áp lực và bỏ rơi các đồng minh của Mỹ khi lợi ích của Washington khác với lợi ích của họ, cũng như kỳ vọng tiềm tàng của Mỹ về việc Ấn Độ sẽ xa lánh Nga”. Ông Chopra nhấn mạnh rằng việc “lựa chọn một quốc gia đối tác đáng tin cậy, không gây áp lực quá mức là rất quan trọng”.

Sự cảnh giác của Ấn Độ càng trở nên có cơ sở khi quan hệ giữa hai nước trở nên xấu đi gần đây. Sau khi Mỹ áp dụng các mức thuế quan mới đối với Ấn Độ, sự thất vọng trong quan hệ song phương càng tăng cao. Hơn nữa, một sự cố đáng chú ý xảy ra vào đầu năm nay khi một chiếc F-35B của Hải quân Hoàng gia Anh bị cấm bay kéo dài 39 ngày tại Ấn Độ do những vấn đề chưa rõ, đã trở thành chủ đề tranh luận trên truyền thông và mạng xã hội , làm dấy lên nghi ngờ về độ tin cậy của máy bay này.

Lựa chọn thay thế hấp dẫn từ Nga

Trong khi từ chối F-35, Ấn Độ lại đang tiến hành đàm phán để mua chiếc máy bay chiến đấu tàng hình Su-57 của Nga. Động thái này diễn ra bất chấp áp lực liên tục từ Mỹ trong nhiều năm qua, yêu cầu Delhi tách mình khỏi Moskva, đặc biệt là trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng.

Lý do chính khiến Su-57 trở nên hấp dẫn hơn nằm ở chính sách hợp tác của Nga. Theo các báo cáo, Nga đã đưa ra một đề nghị chưa từng có tiền lệ: cung cấp cho Bộ Quốc phòng Ấn Độ toàn quyền truy cập vào mã nguồn của Su-57 như một phần của một thỏa thuận cấp phép sản xuất lớn. Lời đề nghị này hoàn toàn trái ngược với những hạn chế nghiêm ngặt của Mỹ đối với việc cải tiến hoặc sử dụng F-35. Việc có quyền truy cập vào mã nguồn không chỉ giúp Ấn Độ tự chủ hơn trong việc bảo trì và nâng cấp máy bay mà còn hỗ trợ trực tiếp cho chương trình phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm nội địa (AMCA) của họ.

Mặc dù chương trình AMCA của Ấn Độ được kỳ vọng sẽ cho ra mắt máy bay chiến đấu nội địa vào cuối những năm 2030 hoặc muộn hơn, nhưng trong ngắn hạn, Su-57 vẫn là lựa chọn duy nhất để lấp đầy khoảng trống về máy bay thế hệ thứ năm. Lời đề nghị hợp tác sâu rộng của Nga đã củng cố thêm vị thế của Moskva như một đối tác đáng tin cậy, sẵn sàng chia sẻ công nghệ và cho phép Ấn Độ duy trì quyền kiểm soát đối với các hệ thống phòng thủ quan trọng.

Tóm lại, quyết định từ chối F-35 của Ấn Độ là một minh chứng rõ ràng cho việc New Delhi ưu tiên quyền tự chủ chiến lược hơn là tuân theo các yêu cầu của Mỹ. Sự bất mãn với các chính sách kiểm soát và áp lực chính trị, kết hợp với đề nghị hợp tác hấp dẫn từ Nga, đã khiến F-35 trở thành một lựa chọn không phù hợp.