Tình hình tại Gaza đang ngày càng xấu đi
Truyền thông khu vực Trung Đông ngày 30/6 dẫn phát biểu của Giám đốc chương trình tại Gaza thuộc Cơ quan Cứu trợ và Việc làm cho người tị nạn Palestine của Liên hợp quốc (UNRWA) Matthias Schmale cảnh báo rằng tình hình tại dải đất bị Israel phong tỏa đang diễn biến theo chiều hướng xấu hơn.
Khói bốc lên tại làng Netiv Haasara, Israel, sau vụ b.ắn tên lửa từ Dải Gaza ngày 4/5. Ảnh: AFP/TTXVN
Phóng viên TTXVN tại khu vực Trung Đông dẫn lời ông Schmale từ mạng truyền thông khu vực cho biết: “Tình hình kinh tế và xã hội ở Gaza đang trở nên tồi tệ hơn”. Theo quan chức UNRWA, việc Israel phong tỏa vùng đất này trong suốt 12 năm qua đang khiến cho tình hình ở đây ngày càng trở nên xấu đi.
Hiện có gần 2 triệu người Palestine đang sinh sống tại Gaza. Chính sách bao vây phong tỏa của chính quyền Tel Aviv đã khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng cao hơn, nền kinh tế kiệt quệ và hoạt động thương mại bị hạn chế nhiều mặt.
Theo số liệu của Trung tâm Thống kê Palestine, tình trạng thất nghiệp ở Gaza đang tiếp tục tăng cao, lên tới 52% trong năm 2018, tăng gần 8% kể từ năm 2017 và hơn 20% kể từ khi Israel áp đặt chính sách phong tỏa vùng lãnh thổ của Palestine này vào năm 2007. Báo cáo mới đây của Chương trình Lương thực thế giới (WFP) cho biết, tình trạng thiếu lương thực đã làm ảnh hưởng tới 2/3 dân số ở Dải Gaza.
UNRWA, được thành lập năm 1949, đã triển khai các chương trình cứu trợ cho những người Palestine tị nạn ở Jordan, Syria, Liban, Bờ Tây và Dải Gaza.
Theo Trương Anh Tuấn (TTXVN)
Bộ ba ‘kiến trúc sư’ thất bại của kế hoạch Hòa bình Trung Đông mới
Kế hoạch Hòa bình Trung Đông mới mang theo kỳ vọng của Tổng thống Mỹ Donald Trump về một "Thỏa thuận thế kỷ" giữa người Palestine và nhà nước Israel.
Video đang HOT
Tuy nhiên, vì nhiều lý do, ba "kiến trúc sư" của bản kế hoạch này đã khiến nó trở thành nỗi thất vọng kể từ khi còn nằm trên giấy.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng bộ ba cố vấn về Hòa bình Trung Đông và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Ảnh: AP
Tay không "bắt" hòa bình
Lịch sử sẽ gọi tên "bộ tam": Jared Kushner, David Friedman và Jason Greenblatt như những nhà kiến tạo hòa bình kỳ lạ nhất của cuộc xung đột Israel - Palestine. Đơn giản là bởi họ được giao trọng trách giải quyết cuộc tranh chấp kéo dài hàng thập kỷ mà không hề có chút kinh nghiệm chính trị hay ngoại giao nào.
Vậy điểm chung của 3 cá nhân này là gì khi họ có cùng một mục tiêu là tạo ra tương lai tươi sáng hơn cho Trung Đông?
Họ đều là những người Do Thái chính thống. Tiếp đến, họ đều có liên quan ít nhiều tới Israel, và cụ thể là, tới những khu định cư Do Thái bất hợp pháp hiện vẫn đang hiện diện tại vùng đất chiếm đóng ở khu Bờ Tây. Cả Friedman và Kushner, thông qua một hội từ thiện của gia đình, từng nhiều năm đứng ra quyên góp cho khu định cư Bet Il, nằm bên trong vùng đất thuộc lãnh thổ Ramallah của phái Hamas. Còn Greenblatt từng theo học một chủng viện Do Thái nằm bên trong một khu định cư gần Jerusalem hồi những năm 1980.
Ba người đàn ông này đều được Tổng thống Mỹ Donald Trump ca ngợi là những ứng viên giỏi nhất để thiết kế nên bản kế hoạch của Mỹ cho hòa bình Trung Đông - nhiệm vụ không chỉ khiến nhiều người nản chí vì quy mô của nó, mà còn đòi hỏi những kiến thức và kỹ năng chính trị sâu rộng.
Nhưng cuối cùng, cả thế giới sẽ phải trông đợi vào thành quả của ba con người này, bất kể họ có phù hợp để dàn xếp một trong những điểm nóng lớn nhất của thế giới hay không.
Thực tế, dù chưa được công bố đầy đủ, bản kế hoạch của bộ ba này đã tách biệt hẳn với chính sách Trung Đông của các chính quyền Mỹ trước đây. Suốt nhiều thập kỷ trước đó, Washington luôn ủng hội giải pháp hai nhà nước Israel và Palestine cùng tồn tại hòa bình trên cơ sở đường biên giới năm 1967 với thủ đô của Palestine là Đông Jerusalem. Đây được coi là nền tảng để giải quyết những tranh chấp của cuộc xung đột này.
Jared Kushner - con rể Tổng thống Mỹ kiêm cố vấn cấp cao của Nhà Trắng là một trong ba người xây dựng kế hoạch Hòa bình Trung Đông mới. Ảnh: Reuters
Trong khi đó, nhóm "Kushner và những người bạn" lại chọn việc giải quyết nhiệm vụ này theo cách tiếp cận trái ngược: tập trung vào những khía cạnh kinh tế của cuộc xung đột Israel - Palestine. Và tới tận giờ, ở vào năm thứ 3 của nhiệm kỳ Tổng thống của ông Trump, vế còn lại của hòa bình Trung Đông vẫn chưa được ai nhắc đến, hoặc đang nằm ở một ngày nào đó chưa thể xác định trong tương lai.
Giải pháp kinh tế đã được giới thiệu trong một "cuộc hội thảo" diễn ra trong hai ngày 25- 26/6 tại Manama, Bahrain. Chính quyền Palestine đã tẩy chay sự kiện và hạn chế giao thiệp với Mỹ bởi họ coi hội nghị này là "thành kiến và thiên vị Israel". Trong khi đó, không ai thấy có sự hiện diện một cách chính thức của các quan chức Israel.
Được gọi với cái tên "Từ Hòa bình tới Thịnh vượng", Nhà Trắng muốn kêu gọi các nhà đầu tư thế giới gây quỹ 50 tỷ USD cho cơ sở hạ tầng tại khu Bờ Tây bị chiếm đóng và Dải Gaza. Cốt lõi của kế hoạch này là chính quyền Mỹ muốn kết nối giữa hòa bình, phát triển kinh tế với sự công nhận của thế giới Arab đối với Israel và buộc phải chấp nhận hiện trạng "tự trị" của người Palestine thay thế cho "chủ quyền" mà họ vẫn đòi hỏi. Người Palestine gọi đây là kế hoạch để trả t.iền cho các quyền của người Palestine, bất chấp những vấn đề chính trị cốt lõi - sự chiếm đóng của Nhà nước Do Thái đang tàn phá cuộc sống hàng ngày của dân tộc Palestine suốt nhiều chục năm.
Thân Trump và ủng hộ Israel
Người được nhắc tới nhiều nhất trong "bộ tam" là cố vấn cấp cao Nhà Trắng Jared Kushner - con rể của Trump, đồng thời cũng đảm nhận các mối quan hệ với Trung Quốc, Mexico và Canada.
Jared Kushner từng là một nhà phát triển bất động sản và CEO của công ty gia đình. Jared từng theo học đại học Havard, nơi cha ông đã ủng hộ 2,5 triệu USD. Những lời bàn tán xuất hiện kể từ đó, nhiều người hoài nghi liệu Jared có được vinh dự này nhờ vào tài năng của bản thân hay các mối quan hệ gia đình.
Vị trí của Jared Kushner tại Nhà Trắng cũng vấp phải nhiều sự chỉ trích không chỉ bởi thói gia đình trị mà còn vì người ta thấy xung đột lợi ích ở đây - khi ông có thể kiếm lợi từ các cơ hội kinh doanh.
Bản thân gia đình Kushner cũng công khai việc coi Tổng thống Israel Benjamin Netanyahu là người bạn của gia đình. Trong lần thăm Mỹ cách đây ít lâu, Netanyahu còn ghé qua nhà Kushner. Thậm chí, ông còn nói rằng nếu ngủ lại nhà Kushner, ông sẽ chọn phòng của Jared. Dù đảm nhận vai trò kiến tạo hòa bình Trung Đông, Jared Kushner cũng không tin vào khả năng điều hành một nhà nước của người Palestine. Trong một cuộc phỏng vấn trang Axios, Jared nói: "Hy vọng là một ngày nào đó họ có thể điều hành công việc của một chính quyền".
Jason Greenblatt thăm khu định cư Nahal Oz phía ngoài Dải Gaza. Ảnh: Reuters
Jason Greenblatt, một luật sư về thương mại, thậm chí còn làm việc với Tổng thống Mỹ lâu hơn. Trong gần 2 thập kỷ Jason là phó Chủ tịch điều hành và cố vấn pháp lý của Tổ chức Trump. Năm 2016, Tổng thống Trump còn miêu tả Jason Greenblatt là "người yêu Israel thật sự". Greenblatt tiếp cận thông tin về xung đột Israel - Palestine thông qua những bảng tóm tắt tin tức hàng ngày qua email, tin từ một nhóm vận động lợi ích của người Do Thái lớn tại Mỹ là Ủy ban Quan hệ công chúng Mỹ Israel và một chương trình phát thành tiếng Do Thái hàng tuần.
"Tôi từng nói rằng tôi có liên hệ với Chính phủ Israel ở mức độ cao và lắng nghe suy nghĩ của họ" Greenblatt nói. Jason Greenblatt cũng không giấu diếm việc ông không có bất cứ liên hệ nào với người Palestine từ rất lâu rồi, từ khi Jason còn là sinh viên Chủng viện Do Thái ở khu định cư Yeshivat Har Etzion 30 năm trước. Jason Greenblatt còn bày tỏ ác cảm với giải pháp hai nhà nước.
Trong một cuộc họp tại Hội đồng bảo an LHQ tháng trước, Greenblatt không ngần ngại gọi "sự ám ảnh" của cơ quan này đối với vấn đề khu định cư Do Thái là trò khôi hài. Jason thậm chí còn đổ lỗi cho Cơ quan về Người tị nạn Palestine của LHQ (UNRWA) là để kéo dài vấn đề người tị nạn Palestine. Và đó là cơ sở để Mỹ cắt khoản ngân sách 300 triệu USD cho UNRWA. Cuối cùng, Jason Greenblatt còn ví tiến trình hòa bình Trung Đông như một giao dịch làm ăn.
Phan Tùng
Theo baonghean
Nga: Kế hoạch kinh tế của Mỹ cho Trung Đông không hiệu quả Bộ Ngoại giao Nga ngày 27/6 cho rằng kế hoạch kinh tế trị giá 50 tỷ USD của Mỹ cho Trung Đông là "không hiệu quả." Người dân Palestine biểu tình phản đối hoạch hòa bình Trung Đông của Mỹ tại thành phố Ramallah, Bờ Tây ngày 25/6. (Ảnh: AFP/TTXVN) Bộ Ngoại giao Nga ngày 27/6 cho rằng kế hoạch kinh tế của...
