Tình hình Syria hết sức tồi tệ

Các nước phương Tây nhận định rằng những vụ đào tẩu mới nhất là bằng chứng cho thấy Tổng thống Syria Bashar al-Assad không còn khả năng khôi phục quyền kiểm soát đất nước

Thủ tướng Syria tạm quyền Omar Ghalawanji hôm 6-8 đã tổ chức một cuộc họp nội các khẩn cấp sau khi người tiền nhiệm Riad Hijab chạy sang Jordan và lên án “chế độ khủng bố” của Tổng thống Bashar al-Assad.

Chế độ Assad khó khôi phục quyền kiểm soát

Bộ trưởng Thông tin Syria Omran al-Zoubi phủ nhận thông tin một số bộ trưởng đã đào tẩu cùng với ông Hijab khi cho biết cuộc họp trên có sự tham dự của mọi thành viên nội các.

Trước đó, các nhà hoạt động đối lập cho biết 2 bộ trưởng đã đào tẩu, còn Bộ trưởng Tài chính Mohammad Jalilati đã bị bắt khi đang tìm cách chạy khỏi đất nước.Ông Zoubi cũng nhấn mạnhsự đào tẩu của các cá nhân, dù ở cấp nào, cũng không ảnh hưởng đến nhà nước này.

Hiện chưa có thông tin về nơi ở của ông Hijab. Dù vậy, người phát ngôn của ông Hijab nói với đài Al-Jazeera rằng cựu thủ tướng Syria và gia đình đang ở “một địa điểm an toàn”.

Trong tuyên bố được người phát ngôn này đọc, ông Hijab cho biết đã chạy khỏi “chế độ khủng bố, sát nhân và gia nhập cuộc cách mạng thần thánh”. Ông Hijab là quan chức Syria cao cấp nhất chạy khỏi đất nước kể từ khi cuộc nổi dậy nổ ra nhưng chắc chắn không phải là người cuối cùng. Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ hôm 7-8 cho biết một vị tướng nằm trong số 1.500 người Syria chạy qua biên giới để vào lãnh thổ nước này đêm hôm trước.

Khung cảnh hoang tàn tại quận Salah al-Din ở Aleppo hôm 6-8. Ảnh: REUTERS

Các nước phương Tây nhận định rằng những vụ đào tẩu nói trên là bằng chứng cho thấy ông Assad không còn khả năng khôi phục quyền kiểm soát đất nước. Dù vậy, một số nhà phân tích nói sự ra đi của ông Hijabkhông nhất thiết có nghĩa là chế độ của ông Assad sẽ sớm sụp đổ.

Ông Andrew Tabler, chuyên gia của Viện Chính sách Cận Đông ở Washington – Mỹ, cho biết: “Tại Syria, thủ tướng là người đứng đầu chính phủ nhưng chính phủ này không điều hành đất nước mà là chế độ Assad, bao gồm quân đội, các lực lượng an ninh và thành viên gia đình Assad”. Ngoài ra, chế độ của ông Assad chủ yếu là người Alawite, trong khi ông Hijab là người Sunni.

Quan sát viên Liên Hiệp Quốc rút khỏi Aleppo

Trong khi đó, tình hình an ninh ngày càng tồi tệ ở thành phố Aleppo đang bị lực lượng chính phủ vây hãm đã buộc các quan sát viên Liên Hiệp Quốc (LHQ) rút khỏi địa phương này.

Người phát ngôn của lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ Josephine Guerrero hôm 7-8 cho biết 20 quan sát viên không có vũ trang đã quay về trụ sở Phái bộ Giám sát của LHQ (UNSMIS) ở Damascus vào cuối tuần rồi. Aleppo là một trong 4 khu vực mà UNSMIS còn triển khai lực lượng dù các hoạt động chính của phái bộ đã bị đình chỉ từ tháng 6.

Cùng ngày, Trung tướng Babacar Gaye, người đứng đầu UNSMIS tại Syria, nhận định cuộc nội chiến tại nước này đang ngày càng tồi tệ, đồng thời bày tỏ sự lo ngại đặc biệt đối với những diễn biến tại Aleppo. Ông Babacar Gaye cũng kêu gọi các bên đối thoại và bảo vệ dân thường.

Bất chấp lời kêu gọi trên, giao tranh vẫn tiếp diễn ác liệt ở Aleppo trong ngày 7-8. Một nhóm đối lập Syria cho đài CNN (Mỹ) biết họ có bằng chứng hình ảnh về việc quân đội chính phủ dùng vũ khí hạng nặng gần khu vực dân cư. Người phát ngôn Ủy ban Điều phối địa phương (LCC) cho biết “nhiều người” đã bị thương ở quận Shaar, nơi người dân đang đối mặt vớitình trạng thiếu bác sĩ và thuốc men nghiêm trọng.

Ông Assad xuất hiện trên truyền hình

Truyền hình nhà nước Syria hôm 7-8 đã phát hình ảnh Tổng thống Bashar al-Assad tiếp người đứng đầu Hội đồng An ninh quốc gia tối cao Iran Saeed Jalili tại thủ đô Damascus. Đây là lần đầu tiên ông Assad xuất hiện trên truyền hình trong hơn 2 tuần qua.

Tại cuộc gặp, theo hãng tin Reuters ông Jalili tuyên bố sẽ không để cho mối quan hệ gần gũi giữa Tehran và chính phủ của ông Assad bị lung lay bởi cuộc nổi dậy hoặc các kẻ thù bên ngoài.

Ông bày tỏ tin tưởng đối thoại dân tộc giữa tất cả các phe phái trong nước tại Syriasẽ là một giải pháp cho cuộc khủng hoảng hiện nay ở nước này và những giải pháp do bên ngoài đề xuất đều không thể giúp cải thiện tình hình. Ngoài ra, ông Jalili cho biết Iran sẵn sàng cung cấp viện trợ nhân đạo cho Syia.

Theo NLD