Tình báo Mỹ: Có khả năng Nga đã b.ắn rơi máy bay chứ không phải Ukraine

Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết, các cơ quan tình báo Mỹ cho rằng máy bay đã b.ị b.ắn hạ bởi một tên lửa đất đối không nhưng vẫn đang trong quá trình điều tra để xác định thêm thông tin chi tiết về vụ tai nạn, bao gồm cả thủ phạm đã b.ắn tên lửa và liệu tên lửa được b.ắn từ phía Nga hay Ukraine.

Một máy bay Malaysia vừa b.ị b.ắn rơi bởi một tên lửa đất đối không, theo nhận định của các quan chức tình báo Mỹ, khiến các mảnh vỡ rơi khắp một khu vực nông thôn tại Ukraine và các nhà điều tra bắt điều tìm hiểu nguyên nhân của vụ tai nạn này.

Hành trình cuối cùng của máy bay MH17

Các viên cứu hộ, cảnh sát và cả những người thợ mỏ tự do đã cùng nhau dò xét khắp một khu vực tại miền đông Ukraine, gần biên giới với Nga, nơi máy bay của hãng hàng không Malaysia – MH17 b.ị b.ắn rơi ngày 17/07/2014, khiến 298 người trên máy bay t.hiệt m.ạng.

Đây là lần thứ hai trong 5 tháng, một máy bay của hãng Hàng không Malaysia với các hành khách quốc tế và phi hành đoàn đã không thể đến đích – một sự trùng hợp đến kì lạ.

Nguyên nhân của vụ máy bay rơi hôm thứ Năm (17/07/2014) vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên khu vực này đã chứng kiến các cuộc giao tranh ác liệt gần đây giữa quân đội chính phủ và lực lượng ly khai ủng hộ Nga, với các phiến quân nổi dậy khoác lác là đã b.ắn hạ hai máy bai quân sự Ukraine trong khu vực vào ngày 16/07/2014 – chỉ một ngày trước khi sự kiện thảm khốc xảy ra.

Một mảnh của một chiếc máy bay với ký hiệu “Malaysia Airlines” nằm trong cỏ.

Ukraine đã cáo buộc các phiến quân đã b.ắn hạ máy bay của Malaysia Airlines. Các phiến quân đã phủ nhận cáo buộc này.

Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin lại đổ trách nhiệm cho Ukraine về vụ tai nạn này. Ông nói rằng Ukraine phải chịu trách nhiệm về tình trạng bất ổn tại khu vực phía đông nước này. Nhưng Putin không cáo buộc Ukraine đã b.ắn rơi máy bay và cũng không đưa ra câu trả lời cho câu hỏi quan trọng là “liệu Nga có cung cấp tên lửa mạnh mẽ như vậy cho phiến quân hay không”.

Ukraine và phương Tây cáo buộc Nga đã hỗ trợ cho các phiến quân, tuy nhiên, Nga phủ nhận điều này.

Các quan chức tình báo Mỹ cho rằng một tên lửa đất đối không đã b.ắn hạ máy bay nhưng vẫn đang trong quá trình tìm ra thủ phạm đã b.ắn tên lửa này.

Tổng thống Ukraine – Petro Poroshenko gọi đó là “một hành động k.hủng b.ố” và yêu cầu một cuộc điều tra quốc tế. Ông cũng khẳng định quân đội Ukraine không b.ắn chiếc máy bay này.

Nhân viên cứu hộ Ukraine bên cạnh các mảnh vỡ của MH17

Trong bối cảnh căng thẳng như hiện nay, Cơ quan Hàng không Liên bang Nga ngày 18/07/2014 cho biết, các hãng hàng không Nga đã ngưng các chuyến bay đến Ukraine.

Một lưu ý rằng hôm nay 18/07/2014 cũng là ngày đầu tiên trong tháng không có dấu hiệu chiến sự xảy ra trong khu vực, tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu có phải một lệnh ngừng b.ắn chính thức đã được đưa ra hay không.

Hiện trường vụ tai nạn hiện rất lộn xộn. Các mảnh vỡ từ thân của chiếc máy bay Boeing 777 với các màu xanh, trắng, đỏ của hàng hàng không Malaysia nằm rải rác trong một khu vực. Buồng lái và một turbin nằm cách đó 1 km và người dân cho biết đuôi cánh nằm cách đó khoảng 10 km, cho thấy có thể chiếc máy bay đã bị nổ tung trước khi rơi xuống đất.

Ngày 18/07/2014, khoảng 70 thợ mỏ đã tham gia cùng các lực lượng cứu hộ tại khu vực gần làng Rozsypne, do phiến quân nắm giữ, tại khu vực ly khai Donetsk, cách biên giới Nga khoảng 40 km.

Các thợ mỏ Ukraine tham gia hỗ trợ lực lượng cứu hộ

Ít nhất 4 t.hi t.hể đã được tìm thấy trên các con đường trong ngôi làng này và một phóng viên của hãng tin AP đã nhìn thấy nhiều t.hi t.hể và các bộ phận cơ thể người nằm rải rác một cánh đồng hoa hướng dương bên ngoài Rozsypne.

Một người thuộc phe nổi loạn trong ngôi làng nói với AP rằng ông đã nhìn thấy một phần của thân máy bay cho thấy máy bay đã b.ị b.ắn bởi một đầu đạn.

Kenneth Quinn đến từ Tổ chức An toàn Hàng không (FSF) cho rằng một liên minh quốc tế nhiều quốc gia nên lãnh đạo cuộc điều tra. Mỹ cũng đã đề nghị sẽ giúp đỡ.

Tuy nhiên, cuộc điều tra trên thực tế có thể sẽ rất phức tạp do tình hình an ninh vẫn còn căng thẳng. Tuyến đường nối Donetsk, thành phố lớn nhất trong khu vực, với hiện trường vụ tai nạn đã bị ngăn cách bởi 5 trạm kiểm soát của phiến quân trong ngày 18/07/2014. Tại mỗi trạm kiểm soát, các dân quân đều tiến hành kiểm tra giấy tờ.

Thủ tướng Malaysia cho biết không có cuộc gọi cấp cứu nào được phát đi trước khi máy bay rơi và tuyến đường bay được Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế tuyên bố là an toàn.

Hơn một nửa số hành khách trên máy bay, 154 người, là công dân Hà Lan, 43 người đến từ Malaysia, bao gồm 15 thành viên phi hành đoàn. 27 hành khách là người Úc và 12 người là công dân Indonesia. Các nạn nhân còn bao gồm 3 t.rẻ e.m.

Hành khách trên máy bay bao gồm một đội ngũ đông đảo các nhà hoạt động và nhà nghiên cứu AIDS nổi tiếng thế giới đang trên đường đến dự một hội nghị quốc tế về AIDS tại Melbourne, Úc. Tin tức về tai nạn của họ đã làm dấy lên một làn sóng đau buồn trong cộng đồng các nhà khoa học trên thế giới.

Tại Kuala Lumpur, nhiều người thân của những hành khách trên máy bay đã đến sân bay quốc tế.

Bà Akmar Mohamad Noor, 67 t.uổi, cho biết, chị gái bà đang trên đường đến thăm gia đình sau 5 năm. “Chị ấy đã gọi cho tôi trước khi lên máy bay và nói “Hẹn gặp em sau nhé”, bà Akmar xót xa kể lại.

Các nhà tư vấn đã đến gặp các gia đình tại sân bay, đã được ngăn cách với đám đông các nhà báo.

Chỉ sau hơn 4 tháng, nỗi đau mất mát đã trở lại phi trường ở Kuala Lumpur, Malaysia.

Các cơ quan an ninh của Ukraine đã đưa ra hai đoạn nói chuyện qua điện thoại bị ghi âm lại mà theo họ là đã cho thấy các phiến quân phải chịu trách nhiệm cho vụ tai nạn máy bay. Trong cuộc gọi đầu tiên, các cơ quan an ninh cho biết, chỉ huy phiến quân Igor Bezler đã nói với một quan chức tình báo Nga rằng các lực lượng nổi dậy đã b.ắn rơi một máy bay. Trong cuộc gọi thứ hai, hai chiến binh nổi dậy – một người ở tại nơi xảy ra vụ tai nạn – nói rằng tên lửa đã được phóng đi bởi quân nổi dậy khoảng 25 km về phía bắc của khu vực.

Tính chính xác của đoạn ghi âm còn chưa được xác nhận.

Hãng thông tấn Nga dẫn lời phát ngôn viên của phiến quân Donetsk – Sergey Kavtaradze, phủ nhận việc các cuộc nói chuyện điện thoại bị ghi âm là thật.

Tổng thống Mỹ Barack Obama gọi vụ tai nạn này là “một thảm kịch tồi tệ” và đã trao đổi qua điện thoại với Tổng thống Putin cũng như Poroshenko. Trong khi đó, Anh đã đề nghị Hội đồng Bảo an Liên hơp quốc tổ chức một cuộc họp khẩn cấp về Ukraine.

Tổng thống Putin cho rằng Ukraine phải chịu trách nhiệm về vụ tai nạn.

“Bi kịch này sẽ không xảy ra nếu Chính phủ Ukraine không tiếp tục chiến dịch quân sự ở miền Đông – Nam đất nước. Quốc gia đã để xảy ra sự việc này cần phải chịu hoàn toàn trách nhiệm”, Tổng thống Putin phát biểu.

Tại Liên Hợp Quốc, Đại sứ Ukraine – Yuriy Sergeyev nói với AP, Nga đã cung cấp cho quân ly khai một hệ thống tên lửa mạnh mẽ và Moscow phải cùng với các phiến quân chịu trách nhiệm về vụ tai nạn này.

Các cơ quan hàng không tại một số quốc gia, bao gồm cả Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ (FAA), đã đưa ra cảnh báo, yêu cầu các máy bay không bay qua một số khu vực tại Ukraine trước khi xảy ra vụ tai nạn hôm thứ Năm nhưng nhiều hãng vận tải, như Malaysia Airlines, vẫn tiếp tục đi qua lộ trình này vì “đó là lộ trinh ngắn hơn, đồng nghĩa với việc tốn ít nhiên liệu hơn và như vậy sẽ tốn ít t.iền hơn”, chuyên gia hàng không Norman Shanks cho biết.

Trong vài giờ sau vụ tai nạn của máy bay MH17, nhiều hàng hàng không cho biết họ sẽ tránh các tuyến đường bay đi qua không phận Ukraine.

Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết, các cơ quan tình báo Mỹ cho rằng máy bay đã b.ị b.ắn hạ bởi một tên lửa đất đối không nhưng vẫn đang trong quá trình điều tra để xác định thêm thông tin chi tiết về vụ tai nạn, bao gồm cả thủ phạm đã b.ắn tên lửa và liệu tên lửa được b.ắn từ phía Nga hay Ukraine.

Tuy nhiên, theo vị quan chức này, các đ.ánh giá của tình báo Mỹ cho thấy có nhiều khả năng các lực lượng ly khai thân Nga hoặc Nga đã b.ắn rơi máy bay chứ không phải Chính phủ Ukraine.

Anton Gerashenko, cố vấn của Bộ trưởng Nội vụ Ukraine, đang trên Facebook cho biết máy bay MH17 đang bay trên độ cao 10.000 m thì b.ị b.ắn bởi một tên lửa từ bệ phóng Buk, có thể phóng lên đến độ cao 22.000 m. Ông cho biết, thông tin của ông là dựa trên “thông tin tình báo”.

Igor Sutyagin, một nhà nghiên cứu về Nga tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng Hoàng gia Anh (RUSI) cho rằng cả lực lượng của Ukraine và Nga đều có hệ thống tên lửa SA-17 hay còn được gọi là hệ thống phóng tên lửa đất đối không Buk.

Tổng thống Ukraine, Poroshenko khẳng định lực lượng vũ trang Ukraine không hề b.ắn vào bất cứ mục tiêu trên không nào.

Phiến quân gần đây đã khoe khoang về việc mua các hệ thống Buk. Ngày 18/07/2014, phóng viên AP đã nhìn thấy một bệ phóng trông giống như hệ thống tên lửa Buk tại khu vực gần thị trấn miền đông Snizhne, do phiến quan chiếm giữ.

Sutyagin cho rằng Nga đã cung cấp vũ khí cho quân ly khai những vẫn chưa tìm được bằng chứng cho thấy “sự chuyển giao hệ thống đó từ Nga”.

Lãnh đạo phiến quân Andrei Purgin nói với AP ông chắc chắn quân đội Ukraine đã b.ắn rơi máy bay nhưng không đưa ra bằng chứng nào.

Thanh Vân (dịch từ bigstory)

Theo NTD