Tình báo Anh kêu gọi ‘dè chừng’ Trung Quốc

MI6 và MI5 cho rằng Trung Quốc sẽ quyết liệt hơn sau khi khống chế thành công Covid-19, kêu gọi kiểm soát chặt hơn các ngành công nghiệp chiến lược.

Cục Tình báo Mật (MI6) và Cơ quan An ninh (MI5) của Anh nhận định Trung Quốc sẽ quyết tâm hơn trong việc bảo vệ mô hình nhà nước của mình sau khi giải quyết xong cuộc khủng hoảng Covid-19 và Thủ tướng Boris Johnson cùng các bộ trưởng phải có “quan điểm thực tiễn” để xem xét chiến lược đối phó của Anh.

Các vấn đề được nêu ra gồm hạn chế Trung Quốc kiểm soát các công ty chủ chốt trong lĩnh vực công nghệ cao của Anh như viễn thông kỹ thuật số và trí tuệ nhân tạo, cũng như giảm số sinh viên Trung Quốc được nghiên cứu tại các trường đại học và những nơi khác của Anh.

MI6 và MI5 tin rằng việc để tập đoàn công nghệ Trung Quốc Huawei tham gia vào mạng 5G tại Anh với tỷ lệ 35% theo quyết định hồi tháng 1 của Thủ tướng Johnson là đúng. Tuy nhiên, đánh giá mới về Trung Quốc của cộng đồng tình báo Anh có thể khiến chính phủ Anh khó bảo vệ quyết định này hơn, khi các thành viên cấp tiến của phe Bảo thủ yêu cầu chính quyền của Thủ tướng Johnson cân nhắc lại.

Một nguồn tin của chính phủ Anh cho biết nước này cần đảm bảo đa dạng về nguồn cung vật tư với “mạng 6G và 7G” nhằm bảo vệ “những viên ngọc quý” về công nghệ, nghiên cứu và đổi mới.

Các cơ quan tình báo Anh nhiều tháng qua đã thúc giục chính phủ chú trọng nhiều hơn vào hoạt động của Trung Quốc. Giám đốc mới của MI5 Ken McCallum hồi cuối tháng 3 nói cơ quan này sẽ tập trung nhiều hơn vào Trung Quốc.

Trụ sở Cục Tình báo Mật (MI6) tại London. Ảnh: Reuters.

MI6 đã thông báo với các bộ trưởng Anh rằng Trung Quốc báo cáo số ca nhiễm và chết vì nCoV trong tháng 1 và 2 thấp hơn thực tế, giống quan điểm CIA nêu ra trước Nhà Trắng.

Bộ trưởng Văn phòng Nội các Anh và Thủ hiến xứ Lancaster Michael Gove tháng 3 cáo buộc Trung Quốc hạ thấp mối đe dọa ban đầu do Covid-19 gây ra. “Đây là trường hợp một số báo cáo của Trung Quốc không rõ ràng về quy mô, bản chất và mức độ lây nhiễm của đại dịch”, Gove nói.

Bộ trưởng Nội vụ Priti Patel, Bộ trưởng Quốc phòng Ben Wallace và Chủ tịch Hạ viện Jacob Rees-Mogg cũng thể hiện thái độ hoài nghi với Trung Quốc.

Tuy nhiên, mối lo ngại về Trung Quốc bị giảm bớt bởi quan hệ thương mại của nước này với Anh. Điều này được củng cố khi Gove buộc phải “dịu giọng” khi nhận số máy thở từ Trung Quốc mà Anh đang rất cần.

“300 máy thở mới từ Trung Quốc hôm nay đã tới. Tôi muốn cảm ơn chính phủ Trung Quốc đã hỗ trợ và đảm bảo khả năng đó”, Bộ trưởng Gove nói.

Dưới thời thủ tướng David Cameron và ngoại trưởng George Ostern, Anh theo đuổi chính sách tích cực thu hút đầu tư từ Trung Quốc vào các lĩnh vực năng lượng hạt nhân và viễn thông. Người kế nhiệm Cameron là Theresa May đã yêu cầu đánh giá lại khoản đầu tư của Tập đoàn Điện hạt nhân Trung Quốc vào nhà máy điện hạt nhân Hinckley Point, song dự án vẫn được tiếp tục.

Cựu cố vấn cao cấp phụ trách Trung Quốc của Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Anh Charles Parton nói “cần suy nghĩ lại về mối quan hệ với Trung Quốc về dài hạn” bởi Bắc Kinh coi mình là đối thủ cạnh tranh lâu dài với phương Tây. Tuy nhiên, ông cho rằng công việc của các cơ quan tình báo không phải “xây dựng chính sách mà là cung cấp thông tin”, đồng thời nhận định các cơ quan tình báo không phải chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ.

Trụ sở Cơ quan An ninh (MI5) tại London, Anh. Ảnh: Reuters.

15 nghị sĩ đảng Bảo thủ cuối tuần trước cũng gửi thư cho Thủ tướng Johnson đề nghị Anh xem xét lại “quan hệ rộng lớn hơn với Trung Quốc” sau khi Covid-19 lắng xuống. “Chúng ta đã thất bại trong việc đưa ra quan điểm chiến lược về nhu cầu kinh tế, kỹ thuật và an ninh dài hạn của nước Anh”, họ viết.

Nguyễn Tiến