Tìm thấy Saola – loài thú biểu tượng của Châu Á ở Quảng Nam

Ngày 13.11, Quỹ Quốc tế bảo tồn nhiên nhiên (WWF) và Chi cục kiểm lâm tỉnh Quảng Nam công bố phát hiện hình ảnh loài saola (tên khoa học Pseudoryx nghetinhensis), một trong những loài thú quý hiếm và hiện đang bị đe doạ tuyệt chủng nhất hành tinh.

Sau 15 năm tìm kiếm, vào buổi tối ngày 7.9, bẫy ảnh do các cán bộ WWF và Chi cục kiểm lâm tỉnh Quảng Nam cài đặt đã chụp được hình ảnh một cá thể Saola đang di chuyển dọc con suối trong một thung lũng tại khu vực hẻo lánh của dãy núi Trung Trường Sơn thuộc địa bàn tỉnh Quảng Nam.

Tiến sỹ Văn Ngọc Thịnh, GĐ WWF Việt Nam cho biết: “Khi lần đầu tiên nhìn vào các bức ảnh, chúng tôi đã không thể tin vào mắt mình. Đây là một khám phá nghẹt thở, bởi Saola được những nhà bảo tồn Đông Nam Á coi là một “báu vật”, một số người tin rằng Saola đã biến mất vĩnh viễn khỏi Việt Nam, và ghi nhận này làm sống lại hy vọng về sự bảo tồn loài này”.

Còn ông William Robichaud, Điều phối viên Nhóm Bảo tồn Sao la của Uỷ ban Bảo tồn loài của Liên minh quốc tế bảo tồn thiên nhiên (IUCN) nhận định: “Đây là những bức ảnh chụp loài hoang dã quan trọng nhất của châu Á, có thể là của thế giới trong vòng 10 năm qua”.

Buổi tối ngày 7.9, bẫy ảnh đã chụp được hình ảnh một cá thể sao la đang di chuyển. – Ảnh: WWF

Loài Saola thuộc họ sừng rỗng nhưng trông giống loài linh dương. Saola còn được gọi là kỳ lân châu Á bởi nó hiếm khi được nhìn thấy và được nhận diện với hai cặp sừng song song, nhọn dần về phía cuối và có thể dài tới 50cm.

Theo ông Đặng Đình Nguyên, Phó Chi cục trưởng chi cục kiểm lâm Quảng Nam, Saola được phát hiện vào năm 1992 bởi một nhóm các nhà khoa học của Bộ Lâm nghiệp Việt Nam cũ (nay là Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) và WWF khi đi nghiên cứu đa dạng sinh học rừng tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh, Việt Nam), gần biên giới Việt Nam và Lào.

Nhóm nghiên cứu đã tìm thấy một hộp sọ với cặp sừng kỳ lạ trong nhà một thợ săn. Đó là phát hiện đầu tiên về một loài động vật có vú lớn trên thế giới trong vòng 50 năm và là một trong những phát hiện về loài tuyệt vời nhất thế kỷ 20.

Sau hơn 20 năm, hiểu biết về sinh thái và tập tính của Saola vẫn còn rất hạn chế, và sự khó khăn trong việc nắm bắt loài động vật bí ẩn này đã ngăn cản các nhà khoa học đưa ra ước tính chính xác về quần thể loài. Có thể còn khoảng 200 hoặc chỉ còn vài chục cá thể Saola ở các cánh rừng rậm dọc biên giới Việt – Lào.

Lần cuối cùng Saola được ghi nhận là ở Lào năm 2010. Người dân tại tỉnh Bolikhamxay, Trung Lào, đã bắt được một cá thể Saola, nhưng cá thể này đã chết sau đó.

Trước đó, lần cuối cùng Saola được ghi nhận trong tự nhiên là vào năm 1999 tại Bolikhamxay cũng qua hoạt động bẫy ảnh. Tại Việt Nam, lần cuối cùng một cá thể Saola được nhìn thấy trong tự nhiên là vào năm 1998.

Hình ảnh của Saola được ghi nhận lần này khẳng định sự tồn tại của loài này tại dãy núi Trung Trường Sơn của Việt Nam và sẽ giúp WWF cùng đối tác tìm kiếm những cá thể khác và đưa ra những mục tiêu bảo vệ cần thiết.

Theo Laodong