Tìm bắt loài cá đặc sản chạy thành đàn dưới sông Đakrông ở Quảng Trị, nhà giàu cũng săn lùng
Cuối xuân đầu hạ, khi cái nắng hanh hao phủ khắp núi rừng sông suối cũng chính là lúc Karmái (cá mát) vào mùa sinh sản.
Đây là một đặc sản của vùng sông hồ Đakrông (Quảng Trị).
Cá mát đặc sản không những sạch mà thịt còn chắc, ngon, chế biến được nhiều món ăn đặc biệt. Và cũng bởi thế nên cá mát có giá bán cao, luôn được giới sành ăn săn lùng.
Anh Hồ Văn Tiến, thôn Húc Nghì, xã Húc Nghì, huyện Đakrông (tỉnh Quảng Trị) săn cá mát ở Acho -Ảnh: D.T
Theo đuôi cá mát đến tận Acho
Thượng nguồn của dòng Đakrông được đồng bào Vân Kiều gọi là Acho. Tầm tháng 3, tháng 4 âm lịch, nơi đây trở thành điểm hẹn lý tưởng cho những cuộc săn cá mát.
Anh Hồ Văn Tiến, ở thôn Húc Nghì, xã Húc Nghì, huyện Đakrông, được xem là một trong những người giàu kinh nghiệm trong việc săn cá mát.
5 loài cá quý hiếm sẽ được bảo vệ nghiêm ngặt, có loài mất tích bí ẩn từ năm 1990
Anh Tiến từng theo đuôi các loài cá sạch rong ruổi, lặn ngụp qua hầu như tất cả các con suối, nhánh sông gần nhà, xa nhà. Hiện nay, để thỏa chí đam mê, để sống được với nghề thì hành trình mưu sinh của anh ngày càng phải tiến sâu về phía thượng nguồn.
Anh Tiến thường bắt đầu cuộc săn của mình vào lúc mặt trời bắt đầu hạ sào, đổ bóng về bên kia ngọn núi. Vì đi xa, nên ngoài túi đồ nghề tươm tất với đủ loại ngư lưới cụ, mồi câu, thì anh còn có chiếc xe Wave rsx cũ làm bạn đường.
“Chỉ có độ lì và độ xấu của nó mới đủ sức theo mình chinh chiến những đoạn đường dốc, mấp mô đá sỏi khi tiến vào Acho”, chỉ vào chiếc xe máy cũ, anh Tiến nói.
Sau khi đến bìa rừng, để chiếc xe vào một gốc cây to, anh Tiến phăm phăm tụt dốc, hướng đến một đoạn suối nguyên sơ, khuất lấp sau lùm cây rậm. Trên bờ có nhiều cuội to cuội nhỏ, lòng suối nước trong xanh đến soi tỏ mặt người.
Video đang HOT
Cá mát nướng trui -Ảnh: D.T
Bấy giờ đã gần 5 giờ chiều, hơi nước từ suối thổi lên mát rượi, anh bắt đầu soạn tay lưới ra. Anh nói: “Cá mát sống ở các khe đá, ăn rong rêu.
Cá thường tỏa đi kiếm ăn khi trời nhập nhoạng hoặc vào tối đêm. Những năm gần đây, do nước sông Đakrông bị ô nhiễm nên cá mát ít đi nhiều, mọi người lại hay rà điện nên cá ít sinh sản được. Bây giờ chỉ có ở vùng thượng nguồn này mới có nhiều cá mát”.
Vùng đất cứ chập tối dân ăn cơm nguội rồi leo lên núi, gặp rắn, rết “hết cả hồn”
Nếu bắt cá chình phải dùng lưỡi câu thì với cá mát lại dùng lưới, loại lưới bén 2,5 phân vì cá mát là loài có kích thước nhỏ, con to nhất cũng chỉ cỡ 3-4 ngón tay.
Và để có thành quả kha khá thì mỗi cuộc săn của anh Tiến thường bắt đầu từ nhập nhoạng chiều hôm trước kéo dài cho đến tờ mờ sáng hôm sau.
Với giá bán khoảng 300.000 đồng/kg cho các thương lái, chủ nhà hàng, anh Tiến xoay vòng mỗi tháng làm vài cuộc săn cũng đủ đắp đổi cho cuộc sống gia đình.
Cheo cá mát ngon khó cưỡng
Cá mát không xa lạ với những người thường xuyên ghé thăm những bản làng vùng núi cao miền Tây Quảng Trị.
Cá mát nấu món gì cũng ngon, từ nướng trui đến hấp hành, kho lạt hay nấu canh chua, trong đó đặc biệt nhất phải kể đến món cheo cá mát, một món ăn “gây thương nhớ” bởi nhiều hương vị quyện hòa đặc biệt.
Trong một lần đến xã A Túc (nay là xã Lìa) huyện Hướng Hóa (tỉnh Quảng Trị), tôi được mời ở lại dùng cơm với gia đình ông Kôn Giới trú tại thôn Kỳ Nơi.
Trắng đêm săn ếch đát, thấy nhiều cũng không dám bắt thêm
Mâm cơm dọn ra gồm 3 món: Canh chua nấu cá, thịt kho và rau bí luộc. Kỳ lạ thay, rau bí ở đây không được chấm với nước chấm nào như thường thấy, mà lại được chấm cùng dăm bông.
Sau quãng đường xa di chuyển, tôi vừa mệt, vừa đói nên xì xụp ăn, thế nhưng trong lòng vẫn không ngớt băn khoăn: “Rau bí sao lại đi chấm dăm bông, món ăn nơi này quả có nhiều cái lạ?”.
Tan bữa, khi mọi người đều no say, chủ nhà chia sẻ: “Món dăm bông mà chị vừa ăn chính là cheo cá mát, một món ăn để dành của người Pa Kô chúng tôi”.
Vậy là, dù là người Vân Kiều hay người Pa Kô nhưng nếu sinh sống dọc theo sông suối, gắn bó với núi rừng thì họ đều lấy rau rừng, cá mát làm đặc sản. Và tất nhiên, họ cũng có món cheo cá mát giống nhau.
Cá mát sau khi bắt về sẽ được m.ổ b.ụng làm sạch ruột, rửa kỹ lớp rong rêu bám ngoài thân và mang cá, sau đó dùng các thanh tre đã được chẻ nhỏ, vót nhọn một đầu để xuyên cá thành từng xâu, mỗi xâu c.á đ.ộ khoảng từ 5-10 con, rồi treo trên giàn bếp (có lúc nắng to thì phơi ngoài trời).
Ớn lạnh, nguy hiểm khi lén lút săn rắn độc ở miền Tây
Khoảng chục ngày sau, cá hong trên bếp lửa đủ độ khô sẽ được đem xuống chế biến thành món cheo. Món cheo của đồng bào Pa Kô, Vân Kiều khi nhìn vào gần giống như ruốc bông được làm từ thịt lợn của người Kinh, nhưng khi ăn sẽ cảm nhận được sự khác biệt.
Cheo cá mát không dai như ruốc bông nhưng có vị ngọt đậm hơn ruốc bông. Với những người rành chế biến, món cheo cá mát sẽ được biến tấu để có vị đậm đà và dễ ăn hơn.
Kôn Giới chính là một đầu bếp lành nghề, món cheo cá tôi ăn hôm đó vừa có vị bùi ngọt của thịt cá, hương thơm của tiêu rừng và vị cay nồng của một ít muối giã nhuyễn với riềng, ớt khô.
Ở Quảng Trị, người Vân Kiều, Pa Kô thường ăn cheo cá mát kèm với xôi nếp than. Và tất nhiên, đây cũng là một món ngon hiếm khi thiếu được trên bàn ăn mỗi khi đãi khách.
Cứ một vắt xôi lại được chấm với một ít cheo cá mát, xôi dẻo dai béo ngậy đẩy đưa tung hứng với thịt cá mát lịm ngọt, cay xè… Thực khách cứ vậy mà ngất ngây thương rừng, nhớ núi, muốn nhiều lần hơn nữa được quay trở lại Acho.
B.é g.ái 2 t.uổi "học" lớp 6 cùng chị
Hình ảnh em bé 2 t.uổi ngồi cạnh người chị đang học tập ở trong lớp tại một trường vùng cao thuộc huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị lan truyền trên mạng xã hội khiến nhiều người xúc động.
Chiều 1/12, thầy giáo Ngô Duy Hưng, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS A Ngo (huyện Đakrông, Quảng Trị) cho biết, do không có người trông nom nên em Hồ Thị Trúc Mai (học sinh lớp 6, Trường Tiểu học và THCS A Ngo) phải cõng theo người em 2 t.uổi - con của cậu mình lên lớp học.
Thầy Hưng cho biết, hình ảnh chị đang trong giờ học tập, bên cạnh là một em nhỏ được ghi lại tại lớp 6A của nhà trường ở tiết Ngữ văn vào chiều 30/11. Sau đó, thầy Ngô Duy Hưng đã chia sẻ những hình ảnh này lên mạng xã hội với những dòng thông tin xúc động, khiến người xem ngậm ngùi.
Em Kim mới 2 t.uổi ngồi cạnh chị trong giờ lên lớp khiến nhiều người xúc động (Ảnh: Duy Hưng).
Theo lãnh đạo Trường Tiểu học và THCS A Ngo, em Mai không có bố, mẹ đi làm ăn ở miền Nam. Thời gian qua, em sống với bà ngoại đã 70 t.uổi và cậu. Gia đình cậu của Mai có em Hồ Thị Bảo Kim (2 t.uổi). Khi sinh ra được mấy tháng thì mẹ Kim bỏ đi xa, để lại 2 cha con. Kim bị nhiều vết sẹo ở tay, chân và trên cơ thể do một lần bị bỏng nước sôi.
"Nhiều lúc, cha của Kim và bà ngoại bận đi làm trên rẫy nên Mai vừa học bài vừa trông em. Thậm chí, có những ngày Mai phải cõng em đến trường học", thầy Hưng nói.
Lớp học vẫn diễn ra, em Mai vẫn theo dõi thầy cô giáo giảng bài, không gián đoạn việc học (Ảnh: Duy Hưng).
Biết được hoàn cảnh của gia đình em Mai, nhà trường và các thầy cô cũng tạo điều kiện cho cháu Kim ngồi trong lớp để chị vừa trông vừa theo dõi bài giảng. Kim cũng ngoan ngoãn ngồi trong lớp nên ít ảnh hưởng đến việc dạy học.
Đặc biệt, sau giờ lên lớp, một số cô giáo hỗ trợ Mai bằng cách bồng em để giúp học sinh của mình tập trung học tập. Những khi cha hoặc bà ngoại rảnh việc thì đến trường đón em để Mai tiếp tục học.
Cũng theo lãnh đạo nhà trường, Mai là học sinh chuyên cần, chăm chỉ, không bao giờ bỏ học. Vì thế, Mai không chấp nhận ở nhà chăm em mà cố gắng đưa em đến lớp để không bỏ lỡ việc học của chính mình. Trên lớp, Mai đặt em ngồi cạnh suốt tiết học, giờ ra chơi thì bồng em đi dạo quanh trường.
Ngoài giờ lên lớp, cô giáo bồng em giúp học sinh của mình (Ảnh: Duy Hưng).
Cảm thông với hoàn cảnh, cũng như khen ngợi tinh thần hiếu học của em Mai, thầy Ngô Duy Hưng - Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS A Ngo cho biết, nhà trường đã đến thăm, tặng bánh, sữa và động viên bà ngoại tranh thủ chăm cháu để Mai yên tâm học tập trên lớp.
"Học sinh địa phương chủ yếu là con em đồng bào Pa Kô, điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn. Không chỉ em Mai mà nhiều em khác cũng có hoàn cảnh tương tự. Nhà trường thường xuyên theo dõi, hỗ trợ và động viên kịp thời để các em chuyên cần đến lớp, không em nào nghỉ học giữa chừng", thầy Hưng cho hay.
Quảng Trị: Phát triển điện gió là chủ trương đúng, đưa lại lợi ích về kinh tế xã hội Ông Võ Văn Hưng- Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, phát triển điện gió ở miền tây Quảng Trị là chủ trương đúng, đưa lại lợi ích về kinh tế xã hội, đóng góp lớn vào nguồn thu ngân sách, ít tác động đến môi trường. Cánh đồng điện gió ở xã Hướng Linh (huyện Hướng Hóa, Quảng Trị). Ảnh: Nguyễn...