Tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ

Trẻ nhỏ không dễ diễn đạt thành lời các triệu chứng, vì vậy tiêu chảy cấp ở tuổi bé đi mẫu giáo có thể diễn biến nặng.

Trong điều kiện thời tiết thất thường, các bậc cha mẹ cần lưu ý sức khỏe của trẻ – Ảnh: Shutterstock

“Mùa” tiêu chảy

Trong những ngày mưa nắng thất thường, độ ẩm thay đổi làm cho cơ thể các cháu nhỏ trở nên kém thích nghi. Những ngày này, tại Khoa Nhi, Bệnh viện 103 (Học viện Quân y, Hà Nội), lúc nào cũng chật cứng các bé trong độ tuổi 5-6. Các bé vào viện có chung một tình trạng: sốt cao, tiêu chảy và nôn trớ. Hầu như bé nào vào điều trị cũng trong tình trạng mất nước, da khô, môi khô, cơ thể gầy tóp, mệt lả.

Tiêu chảy cấp thường ít gặp ở trẻ nhỏ chăm sóc ở nhà. Lớp học không phải là nguyên nhân gây ra tiêu chảy mà yếu tố tác động chính là điều kiện môi trường thuận lợi cho mầm bệnh dễ sinh sôi. Ngoài ra, với các bé đi lớp, điều kiện sinh hoạt chung khó đảm bảo công tác vệ sinh nên tiêu chảy cấp dễ xảy ra.

Tiêu chảy cấp có thể diễn biến phức tạp bởi cơ thể của các bé thường phản ứng mạnh với mầm bệnh. Thêm vào đó, các bé chưa có ý thức ăn bổ sung để bù lại phần dinh dưỡng đã mất. Việc cho các bé uống dung dịch bù nước và điện giải cũng rất khó khăn. Do vậy, cơ thể càng kém sức chống đỡ. Các bé thường không diễn tả chính xác được sự thay đổi triệu chứng hoặc diễn biến bệnh lý, vì thế càng khó khăn để phát hiện sớm.

Chăm sóc đặc biệt

Kết quả điều trị phụ thuộc rất lớn vào thời điểm bé được phát hiện bệnh sớm hay muộn. Các bậc cha mẹ cần lưu ý về biểu hiện bệnh:

Thường sau khi đi học về, bé có thể bị sốt nhẹ hoặc hơi ươn người. Từ 6 – 10 giờ sau, bé sẽ bước vào giai đoạn sốt cao, rét run, chân tay lạnh khi cơ thể sốt rất cao (trên 40 độ C), một số bé có thể bị co giật.

Sau giai đoạn sốt, bé sẽ bị nôn trớ. Dịch nôn có thể màu trắng sữa do cặn sữa, hoặc ra cháo khi ăn cháo, ra dịch dạ dày và dịch mật khi chất nôn có màu hanh vàng.

Lúc này, nôn là phản ứng tự nhiên của đường tiêu hóa chống lại bệnh tật. Khi bé nôn được thì cơ thể sẽ nhẹ bớt. Cần cho bé nghiêng người ra trước để dễ nôn, không bế nằm ngửa. Nếu bé đang nằm thì để đầu bé nghiêng. Lau sạch chất nôn dính ở miệng và mũi sau nôn.

Sau khi nôn, bé sẽ bị tiêu chảy. Ban đầu, bạn sẽ thấy bé vật vã, nằm bên này, lăn sang bên kia. Tay có thể xoa bụng hoặc kêu đau bụng, đau đầu, đau mỏi chân tay do sự thay đổi điện giải trong cơ thể khi mất nước. Bé có thể tiêu chảy nhiều, lên tới 5 – 6 lần trong vòng 6 – 10 giờ.

Khi chăm sóc bé, chú ý hạn chế cho bé uống sữa tươi, sữa pha trong những ngày tiêu chảy cấp tính. Vì 2 lý do: sữa là thực phẩm dễ thu hút vi khuẩn nếu không thực sự vệ sinh; sữa rất giàu chất béo và đạm, những thứ khó hấp thu trong các ngày đầu tiên bị bệnh này. Cho bé ăn thực phẩm dễ tiêu hóa (như cháo), giảm chất béo và đặc biệt giữ vệ sinh sạch sẽ.

Theo VNE