Tiết lộ những lợi ích tiềm ẩn của tiếng chim hót

Hãy nhắm mắt và tưởng tượng: bạn đang lạc bước giữa những ngọn đồi xanh mướt, ánh nắng ban mai ấm áp vuốt ve làn da, và đâu đó vang vọng tiếng chim hót líu lo, rộn ràng.

Một khung cảnh thanh bình, thư thái đến lạ thường.

Chim ruồi ong tại Palpite, tỉnh Matanzas, Cuba, ngày 5/7/2024. Ảnh minh hoạ: Getty Images/ TTXVN

Nhưng đáng buồn thay, những khoảnh khắc yên ả như thế đang dần trở nên hiếm hoi trong cuộc sống hiện đại hối hả.

Thế giới âm thanh tự nhiên của chúng ta đang lặng đi, khi quần thể chim ngày càng suy giảm. Con người cũng ngày càng ít tương tác với thiên nhiên, một hiện tượng được gọi là “sự tuyệt chủng của trải nghiệm”.

Và đáng lo ngại hơn, điều này có liên quan trực tiếp đến sự suy giảm sức khỏe và phúc lợi cộng đồng.

Chim không chỉ mang vẻ đẹp rực rỡ mà tiếng hót của chúng còn là bản nhạc nền du dương cho những hoạt động ngoài trời của chúng ta. Nghe một bản hợp xướng chim hót lúc bình minh chẳng khác nào thưởng thức một dàn nhạc giao hưởng đầy đủ, với đủ các nhạc cụ dây, gỗ, đồng và bộ gõ, tạo nên một âm thanh đa dạng, phong phú. Nhưng nếu dàn nhạc chỉ còn trống bass và một chiếc kèn trumpet, thì bản nhạc đó sẽ trở nên tẻ nhạt và thiếu sức sống.

Một nghiên cứu gần đây đã khám phá mối liên hệ giữa tiếng chim hót và con người, đặc biệt là tại các vườn nho ở Anh, nơi ngành trồng nho đang phát triển nhanh chóng và thu hút du khách qua các tour tham quan và nếm rượu.

Nhóm nghiên cứu đã khảo sát cộng đồng chim tại 21 vườn nho và đo lường các đặc điểm của cảnh quan âm thanh bằng các chỉ số âm thanh, thể hiện sự phức tạp và âm lượng của âm thanh.

Kết quả cho thấy những vườn nho có nhiều loài chim hơn thường có âm thanh phong phú và sống động hơn. Điều này không có gì bất ngờ: một vườn nho với chim sơn ca, chim đen, chim én, chim sẻ và chim oanh sẽ có âm thanh khác biệt hoàn toàn so với một vườn nho chỉ có vài con chim bồ câu, quạ và trĩ.

Nhưng liệu sự im lặng của cảnh quan âm thanh có thực sự ảnh hưởng đến chúng ta không? Câu trả lời là có.

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy những lợi ích sức khỏe khi dành thời gian trong thiên nhiên, bao gồm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường và lo âu. Tuy nhiên, đóng góp của âm thanh tự nhiên vào những lợi ích này vẫn còn là một ẩn số.

Để làm rõ điều này, các nhà nghiên cứu đã khảo sát 186 du khách tham gia tour du lịch rượu vang tại ba vườn nho khác nhau. Một số vườn nho có cảnh quan âm thanh phong phú tự nhiên, số khác được “cải thiện” bằng cách gắn loa ẩn phát tiếng hót của 5 loài chim khác nhau. Mục đích là để xem sự tương tác của du khách với thiên nhiên sẽ thay đổi như thế nào khi có sự đa dạng của loài chim và âm lượng tiếng hót.

Âm thanh đáng kinh ngạc và những trải nghiệm thú vị

Kết quả thật sự đáng ngạc nhiên. Theo ông Paul Harrison, người quản lý tại Saffron Grange, một vườn nho ở Essex: “Điều đáng kinh ngạc là tiếng chim hót có tác động đáng kể đến con người”.

Những du khách được trải nghiệm âm thanh to hơn và phức tạp hơn, dù là từ môi trường tự nhiên hay từ việc “cải thiện”, đều bày tỏ sự yêu thích đặc biệt.

Họ cảm thấy gắn kết hơn với thiên nhiên và hài lòng hơn với chuyến tham quan. Khi được nghe âm thanh phong phú, họ cảm thấy thư thái, tích cực và như thể thoát khỏi những lo toan thường nhật. Họ chia sẻ rằng họ bị “cuốn hút bởi âm thanh” và cảm thấy tiếng chim hót “rất hấp dẫn”.

Thật thú vị khi chúng ta thường khai thác những lợi ích của thiên nhiên một cách vô thức. Như Harrison nhận xét, chúng ta dễ coi đó là điều hiển nhiên: “Tất cả chúng ta đều được hưởng lợi từ âm thanh của vườn nho mỗi ngày, và có lẽ vì nó quá quen thuộc nên chúng ta không nhận ra hết tác động tích cực của nó đến sức khỏe so với các môi trường làm việc khác”.

Kết nối với thiên nhiên: Tiếng chim hót và sức khỏe

Nghiên cứu này là minh chứng rõ ràng về tác động trực tiếp của tiếng chim hót lên sức khỏe con người. Bảo tồn chim không chỉ là bảo tồn đa dạng sinh học mà còn là nâng cao trải nghiệm của chúng ta khi hòa mình vào thiên nhiên.

Thế giới chúng ta đang trải nghiệm khác xa với thế giới của ông bà ta. Chúng ta ngày càng xa rời thiên nhiên, và những lợi ích mà thiên nhiên mang lại cũng dần mất đi. Đáng lo ngại hơn, những thay đổi này đang bị chấp nhận như một tiêu chuẩn mới.

Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng những phát hiện này sẽ khiến nhiều người suy nghĩ như Harrison, người đã kết luận: “Điều này cho thấy thiên nhiên quan trọng như thế nào đối với nhân loại trên nhiều phương diện. Hy vọng một nghiên cứu như thế này sẽ thúc đẩy đầu tư và giúp duy trì cũng như cải thiện cảnh quan âm thanh tự nhiên của chúng ta”.

Nghiên cứu đưa ra một lý do thuyết phục dù hơi ích kỷ, để bảo vệ cảnh quan âm thanh tự nhiên.

Chỉ cần một giờ tiếp xúc với tiếng chim hót đa dạng và sống động, chúng ta đã có thể cảm thấy thư thái và lạc quan hơn.

Hy vọng rằng mọi người sẽ được truyền cảm hứng để đầu tư vào bảo tồn và thúc đẩy sự tương tác với thiên nhiên trong những bối cảnh sáng tạo, chẳng hạn như sân trong nơi làm việc hoặc những nhà hàng có chỗ ngồi ngoài trời.

Hãy lắng nghe tiếng chim hót, đó là bản giao hưởng chữa lành mà thiên nhiên ban tặng cho chúng ta.