Tiến hành phiên xử đầu tiên của vụ kiện chất độc da cam tại Pháp

Nạn nhân tiến hành khởi kiện các công ty Mỹ là một nữ công dân Pháp gốc Việt.

Hôm nay (16/4), tại Tòa Đại hình Pháp đặt tại thành phố Evry, vùng Essonne, diễn ra phiên xử đầu tiên vụ công dân người Pháp gốc Việt Trần Tố Nga – nạn nhân chất độc da cam do quân đội Mỹ rải xuống Việt Nam – kiện các công ty hóa chất của Mỹ.

Bà Trần Tố Nga. (Ảnh: Thùy Vân/VOV)

Theo bà Trần Tố Nga, phiên xử hôm nay là phiên điều trần giữa các luật sư của bà trong vụ kiện và 24 luật sư của 12 công ty hóa chất của Mỹ. Bản thân nguyên đơn là bà không có mặt tại phiên xử đầu tiên hôm nay.

Cuộc chiến dài lâu

Bà Trần Tố Nga hiện được xác định là nạn nhân chất độc da cam duy nhất mang quốc tịch Pháp, sau ông Théo Ronco, cựu đặc phái viên của báo Nhân đạo – người đã từ trần.

Sau khi tòa án Mỹ ba lần bác đơn của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam kiện các công ty hóa chất Mỹ, cuộc đấu tranh nhằm vạch trần tội ác của quân đội Mỹ và các công ty này trở nên rất khó khăn. Nhưng cánh cửa một lần nữa lại mở ra khi chính phủ mới của Tổng thống Francois Hollande lên nhậm chức, khôi phục lại quyền của các thẩm phán Pháp xét xử một vụ kiện đa quốc gia cho phép công dân Pháp đệ đơn kiện một nước khác.

Và André Bouny – Chủ tịch Ủy ban Quốc tế ủng hộ những nạn nhân chất độc da cam Việt Nam- đã tìm và thuyết phục bà Trần Tố Nga – người được Pháp trao Huân chương Bắc đẩu bội tinh và được nhập quốc tịch Pháp – theo đuổi vụ kiện công lý chống lại các công ty hóa chất đã cung cấp loại thuốc diệt cỏ có chứa dioxine cho quân đội Mỹ rải xuống Việt Nam.

Trò chuyện với phóng viên VOV, bà Trần Tố Nga tâm sự rằng cuộc chiến này sẽ dai dẳng, vụ kiện vô cùng tốn kém, phía các tập đoàn khổng lồ của Mỹ rất giàu có sẽ tìm cách kéo dài vụ kiện đến khi bà không còn đủ sức khỏe hoặc không còn đủ sự ủng hộ tài chính để đấu tranh.

Cố “dìm” kết quả

Bà Trần Tố Nga phát biểu như sau:

“Mình đang chuẩn bị cho cuộc chiến mới là cuộc chiến người ta dùng cơ thể của mình để oánh. Có một điều phải chuẩn bị là yêu cầu giám định y khoa trở lại, phía bên kia sẽ cử bác sỹ và họ sẽ cố dập là mình không nhiễm dioxin. Nhiều tháng nay tôi phải chuẩn bị, tôi nuôi bệnh hơn là trị bệnh.

Phía Mỹ có thể yêu cầu giám định lại, hiện nay không biết người ta sẽ xét nghiệm mình như thế nào, có lấy lại máu nữa hay không. Vừa rồi bạn bè bàn với nhau là không biết họ sẽ dùng phòng thí nghiệm nào để làm trở lại, bác sỹ bên họ có thể sẽ cố dìm kết quả.

Nhưng dù thế nào, chúng ta đã đi được một bước thắng lợi là chưa bao giờ hai tập đoàn khổng lồ Monsanto và Dow Chemical trả lời các vụ kiện thì lần này họ phải trả lời và cứ xếp vào bên bị và cử luật sư tới tham gia vụ kiện. Như thế là thắng lợi bước đầu.”

Chi phí dịch thuật rất cao

Cũng theo bà Nga, một trong những khó khăn lớn nhất hiện nay là chi phí dịch tài liệu cho vụ kiện. Phía nguyên phải dịch các kết luận của tòa án cũng như phần phản biện của mình từ tiếng Pháp sang tiếng Anh, mà quy định của tòa án thì việc dịch tính theo số lượng từ chứ không phải trang, nên chi phí rất cao. Nhưng niềm an ủi của bà là nhiều Việt kiều trên khắp thế giới đã gửi tiền ủng hộ bà trong vụ kiện này./.

Theo Thùy Vân/VOV-Paris