Tiền Giang chủ động phòng, chống hạn, mặn
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang, là địa phương tiếp giáp với biển, chính vì vậy tình trạng mặn đã xâm nhập ở 3 hướng, đó là theo sông Vàm Cỏ Tây vào các huyện Tân Phước và Châu Thành, theo sông Tiền và sông Hàm Luông…
Mùa khô hạn năm nay, diễn biến mặn ở Tiền Giang có chiều hướng phức tạp hơn, độ mặn tăng cao đột biến, xâm nhập sớm hơn so cùng kỳ năm 2016 khoảng 1 tháng, lấn sâu vào nội đồng và luôn duy trì ở mức cao, vượt qua đỉnh mặn lịch sử năm 2016 và ảnh hưởng đến tất cả các địa phương trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở kinh nghiệm phòng, chống hạn, mặn của năm 2016, tỉnh Tiền Giang đã chủ động thực hiện nhiều giải pháp như tăng cường lấy gạn nước ngọt qua cống Xuân Hòa để trữ nước trên các kênh trục, xây dựng và vận hành 9 trạm bơm điện để hạ thấp mực nước trên các kênh trục nhằm gia tăng lượng nước lấy qua công trình đầu mối cống Xuân Hòa, thực hiện nạo vét khai thông dòng chảy các tuyến kênh bị bồi lắng.
Ngoài ra, tỉnh còn tổ chức 415 điểm bơm chuyền, thực hiện phân vùng để điều tiết nước tưới cho cây trồng, nhất là cây lúa vụ đông xuân. Nhờ có những giải pháp này nên chỉ có hơn 2.200 ha lúa đông xuân bị ảnh hưởng năng suất do xuống giống sau lịch thời vụ trong hơn 24.447 ha xuống giống toàn vùng. Kết quả này được xem là thành công đối với vụ đông xuân năm 2019 -2020 khu vực phía Đông.
Nông dân Tiền Giang đào kênh trữ nước ngọt bảo vệ cây ăn trái. (Ảnh: K.V)
Với hơn 36 nghìn ha cây ăn trái ở khu vực phía Nam Quốc lộ 1A của tỉnh này gặp khó khăn về nước tưới, từ ngày 11/3, UBND tỉnh Tiền Giang đã ban hành phương án 64 về vận chuyển nước ngọt cứu khẩn cấp cây sầu riêng và phục vụ sản xuất các cây ăn trái khác ở các địa phương phía Tây tỉnh Tiền Giang.
Thực hiện phương án này, Tiền Giang đã tổ chức 37 điểm cấp nước ngọt cứu khẩn cấp cây sầu riêng và phục vụ sản xuất các cây ăn trái khác ở các huyện phía Tây; các địa phương đã tiếp nhận trên 100 nghìn m3 nước ngọt, và đã phân phối trên 80 nghìn m3 cho hơn 12 nghìn hộ dân. Do chủ động có kịch bản ứng phó, ngay từ khi mặn chưa xuất hiện, tỉnh Tiền Giang đã có văn bản xin Bộ Giao thông Vận tải chủ trương đắp đập giữ ngọt trên kênh Nguyễn Tấn Thành. Do đắp đập trên kênh Nguyễn Tấn Thành và 9 đập phụ giữ ngọt khác nên Tiền Giang đã cơ bản bảo vệ được nguồn nước ngọt cung cấp cho hơn 800 nghìn dân và cấp nước tưới cho hơn 80 nghìn ha đất sản xuất trên địa bàn tỉnh Tiền Giang và Long An.
Video đang HOT
Ngoài ra, việc đắp đập giữ ngọt trên kênh Nguyễn Tấn Thành còn góp phần bảo vệ nguồn nước ngọt cho nhà máy nước của tỉnh Long An đặt trên kênh Nguyễn Văn Tiếp. Việc tổ chức khoan nhiều giếng cũng đã chủ động cấp nguồn nước và xây dựng trạm bơm cấp nước từ kênh Sáu Ầu – Xoài Hột cho Nhà máy nước Đồng Tâm và Bình Đức; mở khoảng 100 vòi nước công cộng cấp nước miễn phí cho các hộ dân ở ven biển, ven sông chưa có nước từ các trạm cấp nước tập trung hoặc xây dựng 4 tuyến ống chuyển tải để chuyển nước về khu vực các huyện, thị phía Đông…
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang Nguyễn Văn Mẫn cho biết thêm, tỉnh đã xây dựng kịch bản ứng phó cho từng khu vực, từng vùng dự án cụ thể trên địa bàn tỉnh. Trong đó, vùng dự án ngọt hóa Gò Công đã vận hành các trạm bơm và tổ chức bơm chuyền trữ nước trên các kênh nội đồng và vận động nhân dân tích cực bơm trữ tối đa trên ruộng, ao.
Vùng dự án Bảo Định, tỉnh đã kiểm tra, xử lý kịp thời các công trình ngăn mặn, đắp các đập, các cống; vùng kiểm soát lũ, ngành chuyên môn kiểm tra chặt chẽ diễn biến chất lượng nguồn nước, mực nước, mặn trên sông Tiền, sông Năm Thôn và phối hợp chặt chẽ với các địa phương giáp ranh để kịp thời cảnh báo cho người dân trong công tác phòng, chống… Nhờ các giải pháp chủ động trên, có thể thấy, Tiền Giang đã cơ bản đáp ứng được yêu cầu nước sinh hoạt của người dân trên địa bàn tỉnh, những khó khăn về hạn, mặn gay gắt của năm 2020 từng bước được khắc phục…
Thích ứng với hạn, mặn
Ngay từ rất sớm, các cơ quan chức năng đã nhận định, mùa khô năm 2019-2020, Đồng bằng sông Cửu Long sẽ hứng chịu xâm nhập mặn gay gắt, thậm chí hơn cả mùa khô 2015-2016.
Thậm chí, xâm nhập mặn ở khu vực này đến sớm ngay trong các tháng cuối năm 2019 và sẽ cao hơn, gay gắt hơn nhiều so với trung bình nhiều năm.
Gồng mình chống đỡ thiên tai kép
Những cánh đồng khô hạn ở Long An. (Ảnh: K.V)
Theo đó, ngay từ giữa tháng 12/2019, xâm nhập mặn vào sâu trong đất liền từ 40km đến 50km, cao hơn năm 2016 từ 3km đến 5km. Tháng 1, 2 và đến giữa tháng 3/2020, ranh mặn 4% xâm nhập sâu vào đất liền 55km đến 110km, cao hơn từ 3km đến 7km so với năm hạn mặn lịch sử 2015- 2016. Cùng với đó, khoảng cách xâm nhập mặn vào trong sông từ 45km đến 65 km, các sông Hàm Luông, sông Tiền, Cổ Chiên, sông Vàm Cỏ...bị xâm nhập mặn sâu, có nơi trên 70km. Cũng từ trong năm 2019, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn dự báo có khoảng 120.000 hộ dân sẽ thiếu nước trong mùa hạn mặn.
Tình trạng xâm nhập mặn sẽ gây rủi ro rất lớn cho vụ đông xuân tại khu vực cách biển hàng chục km. Thực tế chứng minh, xâm nhập mặn năm nay đã khiến cho sản xuất nông nghiệp của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long gặp vô vàn khó khăn, nhiều diện tích lúa bị khô cháy do không có nước tưới, những vườn cây ăn trái trù phú của các tỉnh Bến Tre, Tiền Giang xác xơ vì thiếu nước ngọt..., cây cối khát, con người cũng khát. Hàng trăm nghìn người dân Đồng bằng sông Cửu Long giữa mùa khô hạn phải chắt chiu từng giọt nước ngọt để mưu sinh. Có những nơi nắng rát kéo dài từ tháng này qua tháng khác không có nổi một giọt mưa, cộng với nước mặn lấn sâu, khiến tình trạng thiếu nước sinh hoạt ngày càng nghiêm trọng.
Tình hình khô hạn không chỉ gây thiệt hại nhiều diện tích lúa, hoa màu, người dân thiếu nước sinh hoạt mà còn gây ra nhiều vụ sạt lở, sụt lún đất rất nghiêm trọng ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Điển hình như tại tỉnh Cà Mau trong những ngày vừa qua đã xảy ra tới trên 900 điểm sạt lở, sụt lún các tuyến lộ giao thông với tổng chiều dài gần hàng chục km, gây thiệt hại lớn về vật chất. Không chỉ ở tỉnh Cà Mau mà các địa phương như Hậu Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng cũng liên tiếp xảy ra các vụ sạt lở bờ sông. Mới đây nhất tại khu vực 5, phường An Bình, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ đã xảy ra một vụ sạt lở bờ sông Cần Thơ với chiều dài gần 30m, sâu 2m đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến 5 căn nhà của người dân.
Khô hạn kéo dài còn làm cho nhiều diện tích rừng ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nằm trong tình trạng báo động. Đã xảy ra cháy rừng tại khu vực núi Cấm, ấp Tà Lọt, xã An Hảo, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang gây thiệt hại cho khoảng 6 ha rừng. Qua thống kê, tỉnh Bến Tre có trên 5.200 ha diện tích lúa bị thiệt hại; khoảng 20.000 ha cây ăn trái, 72.000 ha dừa và hơn 1.000 ha cây giống, hoa cảnh có nguy cơ bị ảnh hưởng; tình hình nuôi thủy sản cũng gặp khó khăn với hàng trăm ha diện tích nuôi tôm càng xanh bị ảnh hưởng...
Trong khi đó, tại tỉnh Tiền Giang, nước mặn đã xâm nhập đến cầu Mỹ Thuận, làm ảnh hưởng đến tất cả các huyện, thị xã và thành phố trên địa bàn tỉnh này. Xâm nhập mặn đã làm cho hơn 36.000 ha vườn cây ăn trái khu vực phía Nam quốc lộ 1A của tỉnh Tiền Giang luôn trong tình trạng thiếu nước tưới. Mặn xâm nhập sâu, vượt qua vị trí lấy nước trên sông Tiền của hai nhà máy nước Bình Đức và Đồng Tâm của tỉnh Tiền Giang, đã đe dọa nghiêm trọng đến nguồn nước sinh hoạt của hơn 800.000 dân trên địa bàn TP Mỹ Tho và các huyện phía Đông của tỉnh. Riêng tại tỉnh Long An, qua thống kê sơ bộ, ước tính diện tích lúa bị ảnh hưởng trong mùa khô là khoảng trên 13.500 ha, trong đó có 2.600 ha ở huyện Thủ Thừa và Tân Trụ có khả năng mất trắng. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh Long An có gần 10.000 hộ dân sống phân tán đang bị thiếu nguồn nước sinh hoạt do ảnh hưởng bởi hạn, mặn.
Theo báo cáo của ngành nông nghiệp, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long trong mùa khô 2019-2020 luôn ở mức độ gay gắt và duy trì ở mức cao trong thời gian dài của mùa khô đã làm thiệt hại khoảng gần 39.000 ha diện tích sản xuất lúa và có khoảng 95.600 hộ dân gặp khó khăn về nguồn nước sinh hoạt. Nước mặn đã ảnh hưởng đến 10/13 tỉnh ở Đồng bằng sông Cửu Long, trừ An Giang, Đồng Tháp và Cần Thơ. Nhiều tỉnh đã phải công bố tình huống khẩn cấp do xâm nhập mặn trên địa bàn như Cà Mau, Kiên Giang, Bến Tre, Tiền Giang, Long An...
Chính phủ và các địa phương vào cuộc
Người dân Đồng bằng sông Cửu Long dùng mọi biện pháp để chắt chiu giữ lấy nguồn nước ngọt cạn kiệt. (Ảnh: K.V)
Trước tình hình nghiêm trọng trên, Chính phủ và các bộ, ngành của Trung ương, cùng các địa phương khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đã có những cuộc họp khẩn cấp và những quyết sách nhằm giảm nhẹ tới mức thấp nhất thiệt hại, giúp bà con khu vực này vượt qua khó khăn chồng chất của thiên tai và dịch bệnh. Đầu tháng 1/2020, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã chủ trì Hội nghị Phòng, chống hạn, mặn khu vực Đồng bằng sông Cửu Long tại tỉnh Bến Tre với chủ đề "Phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn, bảo đảm sản xuất nông nghiệp và dân sinh khu vực Đồng bằng sông Cửu Long mùa khô năm 2019 - 2020".
Theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, nguy cơ thiếu nước để phục vụ sản xuất và sinh hoạt của người dân ngày càng gia tăng trong thời gian vừa qua và trong thời gian tới là do tình trạng ô nhiễm nước tại các dòng sông, hồ chứa... chưa được kiểm soát chặt chẽ do ảnh hưởng của quá trình xả thải của các cơ sở sản xuất và sinh hoạt không qua xử lý. Việc sử dụng nước lãng phí, thiếu các công trình tích trữ nước còn đang rất phổ biến. Đặc biệt do tác động của biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan, khó dự báo... gây ra khô hạn, cùng với tác động của nước biển dâng.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng yêu cầu các địa phương phải chủ động xây dựng phương án bảo đảm nguồn nước sinh hoạt cho người dân trên địa bàn, có các biện pháp tích trữ nước cho sinh hoạt, chủ động có các giải pháp cụ thể, phù hợp với từng địa phương để duy trì sản xuất, giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ sản xuất, cuộc sống của người dân, nhất là bảo đảm nước sinh hoạt.
Tiếp đó, vào đầu tháng 3/2020, cũng tại tỉnh Bến Tre, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương đã có buổi làm việc với các tỉnh: Bến Tre, Tiền Giang, Cà Mau, Long An, Kiên Giang về hạn hán, xâm nhập mặn. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đánh giá cao sự vào cuộc và triển khai thực hiện sớm các giải pháp phòng chống hạn mặn của các bộ, ngành Trung ương, nhất là các cấp ủy, chính quyền các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, 7 tỉnh ven biển đã chủ động sáng tạo, năng động các giải pháp cụ thể, chi tiết phục vụ sản xuất và đời sống của người dân.
Các tỉnh đã thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 04 và các kết luận của Thủ tướng trong công tác phòng, chống hạn mặn đã chỉ đạo trước đó vào tháng 9/2019 tại tỉnh Tiền Giang. Thủ tướng đã yêu cầu các bộ, ngành Trung ương, các địa phương liên quan tiếp tục thực hiện tốt hơn nữa việc giảm dịch bệnh, ổn định đời sống, không để người dân thiếu nước sinh hoạt; theo dõi nguồn nước thượng nguồn để có dự báo, thông tin kịp thời; đánh giá và cân đối nguồn nước sinh hoạt cho người dân; kiên quyết không để người dân có nguy cơ thiếu đói và thiếu nước; chuẩn bị lịch trình tốt nhất cho vụ hè thu, điều chỉnh giá thành các sản phẩm dịch vụ thủy lợi...
Cùng với Chính phủ, các bộ, ngành liên quan như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học và Công nghệ...đã đưa ra nhiều giải pháp giúp các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long khắc phục khô hạn, mặn xâm nhập, để bà con nông dân ổn định cuộc sống, vượt qua khó khăn. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký quyết định hỗ trợ kinh phí phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo quyết định, hỗ trợ 530 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2020 cho 8 địa phương gồm Bến Tre 70 tỷ đồng, Long An 70 tỷ đồng, Tiền Giang 70 tỷ đồng, Cà Mau 70 tỷ đồng, Kiên Giang 70 tỷ đồng, Sóc Trăng 60 tỷ đồng, Trà Vinh 60 tỷ đồng, Bạc Liêu 60 tỷ đồng để thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn như bơm nước, nạo vét kênh mương, đắp đập tạm ngăn mặn giữ ngọt; đào ao, giếng trữ nước ngọt; kéo dài đường ống cấp nước sinh hoạt; mua thiết bị lọc, trữ nước; vận chuyển nước cho người dân, bệnh viện, trường học tại vùng khó khăn về nguồn nước ngọt..., điều này đã giúp cho người dân các tỉnh bị thiệt hại do hạn mặn kéo dài những tháng qua càng tin tưởng vào chủ trương, đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước./...
Cá bè trên sông Tiền chết nhiều, chưa rõ nguyên nhân Nhiều bè cá của các hộ dân trên sông Tiền chuẩn bị thu hoạch thì bị chết nhiều chưa rõ nguyên nhân. Tình trạng này kéo dài hơn nửa tháng nay khiến người nuôi đứng trước nguy cơ thua lỗ. Từ cuối tháng 4 đến nay, nhiều bè điêu hồng trên sông Tiền ở cồn Thới Sơn, cồn Tân Long, TP Mỹ Tho...