T.iền đem “chạy án” có “đòi” được không?

Chạy án là hành vi bị nghiêm cấm, nhưng trong thực tế, khi vướng vòng lao lý, nhiều người và gia đình vẫn tìm cách để “chạy”. Vậy, số t.iền “chạy án” có được pháp luật bảo vệ cho đòi, khi đã sử dụng để làm việc phi pháp.

800 triệu đồng = án chung thân?

Sự việc bà Ngô Thị Xoan, SN 1971, trú tại khối 15, phường Cửa Nam, TP Vinh, tỉnh Nghệ An liên tiếp mang quan tài đến trước cổng nhà ông Tôn Chí Dũng, trú tại số nhà 67, khối 3, phường Cửa Nam, TP Vinh, tỉnh Nghệ An, rồi đốt hương khấn vái để “đòi nợ” đang trở thành “tâm điểm” của dư luận.

Sự việc gây hiếu kỳ không phải chỉ vì cách đòi nợ khác thường, mà còn bởi số t.iền 800 triệu đồng mà “chủ nợ” tự nguyện đưa cho ông Dũng được cho là t.iền bà Xoan nhờ ông này “chạy án” cho chồng là Nguyễn Thanh Tâm. Ngày 15-9-2014, Nguyễn Thanh Tâm đã bị TAND tỉnh Nghệ An tuyên phạt tù chung thân về hành vi Mua bán trái phép chất m.a t.úy.

Mang quan tài đến dọa, liệu bà Xoan có đòi được t.iền “chạy án”? Ảnh Lê Quyết

Trước đó, vào cuối năm 2013, Nguyễn Thanh Tâm gặp Lương Thị Hương, SN 1990, trú tại huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An nhờ Hương gọi điện sang Lào đặt mua 3 bánh h.eroin và trao cho Hương số t.iền hơn 15.000USD. Sau đó, Tâm đưa xe máy cho Trần Hữu Tuyến, SN 1979, bạn trai của Hương) chở Hương lên khu vực cửa khẩu Thông Thụ, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An gặp một người đàn ông quốc tịch Lào mua 3 bánh h.eroin (trọng lượng khoảng 1.000 gram). Khi Tuyến đang trên đường mang 3 bánh h.eroin về TP Vinh thì bị tổ công tác CA TP Vinh bắt quả tang, còn Tâm và Hương đi ôtô sau Tuyến cũng bị CA TP Vinh phát hiện.

Theo lời bà Xoan, sau khi chồng bà bị bắt, có 2 thanh niên đến gặp bà, cho biết ông Tâm sẽ bị x.ử t.ử hình và khuyên bà đến gặp Tôn Chí Dũng nhờ “chạy án”. Thấy có người mách cửa cứu chồng, bà Xoan liền gặp và trao đổi với Dũng. Dũng hứa sẽ nhờ hai luật sư từ Hà Nội vào để lo liệu cho Nguyễn Thanh Tâm trắng án, được trả tự do trước ngày đưa ra xét xử với giá 800 triệu đồng. Tin lời Dũng, bà Xoan đã vay mượn để lo đủ số t.iền này nhưng đến ngày 7-6-2014, bà Xoan gọi điện, nhắn tin thì không liên lạc được nữa. Tìm đến nhà, bà Xoan mới biết Dũng đã bỏ trốn khỏi địa phương. Sau khi chồng bị tuyên án chung thân, bà này liền thuê một chiếc quan tài cùng một nhóm thanh niên đến nhà bố đẻ của Dũng để “đòi nợ”.

Sự thật trong vụ vợ bị cáo mang quan tài đi đòi t.iền “chạy án”

Đổi trắng thay đen không dễ

Có lẽ cũng khó “trách” bà Xoan khi trong hoàn cảnh chồng vướng vòng lao lý, được mách có cửa thoát mà không “chạy”. 800 triệu đồng là số t.iền không nhỏ, nhưng nếu thật sự đổi được từ án tù chung thân thành trắng án thì có lẽ người phạm tội và gia đình của họ dù có khó khăn đến đâu chắc cũng tìm mọi cách để “chạy”.

Nhưng, nếu cái gì cũng có thể mua được, “chạy” được thì không còn luật pháp, trật tự xã hội không thể thiết lập được. Trong thực tế, có những vụ “mua bán án” có thể đã thành, nếu vụ án đó không bị xem xét, kháng nghị hay mức án được tuyên vô tình hoặc cố ý phù hợp với thỏa thuận của hai bên trước đó. Như vụ “chạy án” mới đây giữa Phó Chánh án TAND huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam rất có thể đã mãi là bí mật nếu bị cáo được tuyên phạt án treo… Thế nhưng, dù là Phó Chánh án, thậm chí là chuẩn bị nhậm chức Chánh án, thì vị thẩm phán chủ tọa phiên tòa này cũng đã không thể “một tay” quyết được mức án từ tù giam thành án treo. Số t.iền “chạy án” trong vụ này có thể được trả lại cho gia đình bị cáo vì họ đã tố cáo sự việc ra ánh sáng.

Còn trong vụ việc này, nếu đúng số t.iền 800 triệu đồng bà Xoan đưa cho ông Dũng là để nhờ “chạy án” cho chồng, thì số t.iền này được xử lý như thế nào, việc đòi nợ của bà Xoan có được pháp luật bảo vệ? Bởi “chạy án” là hành vi vi phạm điều cấm của pháp luật. Bà Xoan biết rõ việc đưa t.iền cho Dũng là nhằm đổi trắng thay đen, thực hiện một giao dịch bất hợp pháp nhằm giảm tội cho chồng nhưng vẫn cố tình thực hiện. Còn ông Dũng, đương nhiên biết việc nhận t.iền là để làm một việc bất hợp pháp nhưng vẫn làm.

Khi “chạy án”, cả người nhờ “chạy án”, người trực tiếp nhận “chạy án” và người môi giới việc “chạy án” đều đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Điều nhiều người đang băn khoăn là số t.iền 800 triệu đồng nói trên được xử lý như thế nào? Có ý kiến cho rằng, cần áp dụng Điều 76 Bộ luật Tố tụng Hình sự, tịch thu sung công số t.iền này để răn đe chung vì số t.iền này được dùng để thực hiện việc bị pháp luật nghiêm cấm.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, hành vi của Tôn Chí Dũng là l.ừa đ.ảo và bà Xoan là người bị hại. Tuy mục đích của việc giao dịch ông Dũng và bà Xoan là trái pháp luật nhưng bà Xoan đã bị lừa, nên cần buộc ông Dũng trả lại số t.iền này cho bà Xoan.

Làm t.iền ở tòa án hay chuyện ‘có luật riêng cho dân’?

T.iền dùng để “chạy án” có đòi được?

Theo các chuyên gia pháp lý, để giải quyết vấn đề này, cần xác định tội danh cụ thể. Theo thông tin ban đầu, Tôn Chí Dũng chỉ là người lao động tự do. Như vậy, ông Dũng không có thẩm quyền giải quyết vụ việc của chồng bà Xoan. Trong vụ việc này, phải làm rõ hai thanh niên đến mách bà Xoan gặp ông Dũng có phải là một màn kịch được dàn dựng để bà Xoan tin rằng ông Dũng có thể giúp chồng bà Xoan trắng án. Nếu đúng, hai đối tượng này đã có vai trò giúp sức cho ông Dũng, làm cho bà Xoan tin ông này có quan hệ với người giải quyết vụ án và có khả năng “chạy án”. Do đó, hành vi của ông Dũng và những người “môi giới” trước đó có dấu hiệu cấu thành tội L.ừa đ.ảo chiếm đoạt tài sản.

Cụ thể, trong trường hợp không xác định được ông Dũng có hành vi đưa số t.iền nhận của bà Xoan cho người tiến hành tố tụng hay người có chức vụ có thể can thiệp vào việc giải quyết vụ án của Nguyễn Thanh Tâm thì hành vi này sẽ bị xử lý theo qui định tại Điều 139 Bộ luật Hình sự. Bởi lẽ, ông Dũng đã dùng thủ đoạn gian dối, đưa ra những thông tin không đúng sự thật (có khả năng “chạy án”) nhằm làm cho người khác tin và mong muốn người nhà bà Xoan tin đó là thật để lấy được số t.iền 800 triệu đồng. Sau khi cầm t.iền, ông này đã không liên lạc, không trả lại cho bà Xoan khi bị đòi và bỏ trốn nên đây là hành vi l.ừa đ.ảo chiếm đoạt tài sản. Khi vụ việc được xác định là l.ừa đ.ảo, người bị hại đã bị xâm hại về tài sản, thì phía bị hại sẽ được trả lại số t.iền đã bị chiếm đoạt từ việc l.ừa đ.ảo.

Còn trong trường hợp ông Dũng nhận t.iền của bà Xoan rồi làm trung gian, đã đưa số t.iền này cho những người tiến hành tố tụng, hoặc người có chức vụ quyền hạn khác nhằm giảm án, chạy tội cho Nguyễn Thanh Tâm thì hành vi này có dấu hiệu cấu thành tội Đưa hối lộ. Khi đó, cả người đưa hối lộ và nhận hối lộ đều phải chịu trách nhiệm hình sự và số t.iền 800 triệu đồng sẽ bị tịch thu sung công do là t.iền phạm pháp.

Theo Phap luât Xa hôi