Tiêm bổ sung vắcxin bị trễ lịch
Sau một thời gian cách ly xã hội, nhiều người đã quay lại các cơ sở tiêm chủng để tiêm bổ sung những vắcxin bị trễ lịch do COVID-19. Vẫn còn một số người lo ngại dịch bệnh nên vẫn tiếp tục kéo dài thời gian chờ tiêm chủng…
Cha mẹ được xem kỹ các thông tin về liều tiêm, ngày sản xuất và hết hạn của vắcxin… trước khi trẻ được chích ngừa – Ảnh: PL
Mấy ngày nay các cơ sở tiêm chủng như Trung tâm VNVC cơ sở tại Hoàng Văn Thụ, Q.Phú Nhuận, TP.HCM, khu chích ngừa của một số bệnh viện đã có nhiều người dân đến chích ngừa. Tuy nhiên, số lượng người đi chích ngừa vẫn không đông như những ngày chưa có dịch bệnh COVID-19.
Tăng 300% một số loại
Tại khu vực chích ngừa ở một bệnh viện ở Q.3, chị N.T.T.L. (20 tuổi, ngụ Q.Tân Phú), kể chị đến đây để chích ngừa mũi thứ 3 của vắcxin HPV – ung thư cổ tử cung. Lịch hẹn mũi thứ 3 này rơi đúng vào những ngày phải cách ly xã hội, lúc đó các cơ sở chích ngừa vắcxin phải đóng cửa nên giờ chị mới đến chích ngừa. Mũi đầu tiên chị chích vào tháng 9-2019, khi đó chưa xảy ra dịch bệnh, người dân đến chích ngừa nhiều hơn nên phải ngồi đợi lâu hơn lần này.
Đang ngồi đợi đến lượt chích ngừa cho những người thân tại Trung tâm VNVC Hoàng Văn Thụ, Q.Phú Nhuận, chị V.N.A. (41 tuổi, ngụ Q.Tân Bình) kể chị đưa con gái và cha mẹ chị đi chích ngừa. Chị đăng ký cho con gái chị chích ngừa vắcxin viêm não Nhật Bản mới và cúm, còn đăng ký cho cha mẹ chị chích vắcxin cúm với phế cầu.
“Bệnh tật không chừa một ai, dù là con nít hay người lớn, nhất là người lớn tuổi, có bệnh nền như cha mẹ mình càng cần chích vắcxin vì hệ miễn dịch đã suy giảm theo tuổi tác”, chị A. chia sẻ. Có nhiều loại vắcxin từ ngày nhỏ cha mẹ chị và chị chưa được chích thì giờ chị lần lượt sắp xếp đưa cha mẹ cùng chị đi chích ngừa.
Anh Nguyễn Hải An (33 tuổi, ngụ Q.11) chia sẻ anh từng mắc cúm, phải nằm trên giường nhiều ngày do bị sốt cao liên tục. Cơ thể lúc đó rất mệt và khó chịu. Anh An đã phải nghỉ nhiều ngày, ảnh hưởng tới công việc, sinh hoạt hằng ngày nên từ khi biết có vắcxin phòng cúm, năm nào vào thời điểm này anh cũng sắp xếp đi chích ngừa.
Bà Nguyễn Hiền Minh, phó giám đốc y khoa hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC, cho biết từ đầu tháng 5 đến nay, số lượng khách hàng tới tiêm các loại vắcxin như cúm, phế cầu, sởi, thủy đậu tại các trung tâm thuộc hệ thống này trên toàn quốc tăng lên đến 300% so với thời gian trước khi có dịch COVID-19.
Hiện Trung tâm này nhanh chóng lập kế hoạch khôi phục hoạt động tiêm chủng, đảm bảo giãn cách xã hội và an toàn cho đội ngũ nhân viên y tế và cộng đồng. Các bác sĩ cũng tư vấn kỹ lưỡng cho khách hàng tiêm bù cho trẻ nào đã bỏ lỡ tiêm chủng những mũi vắcxin thiết yếu trong những tháng vừa qua. Nếu việc tiêm chủng bị gián đoạn, những căn bệnh có thể phòng ngừa bằng vắcxin có thể quay trở lại và bùng phát thành dịch bệnh trong tương lai.
Tránh nguy cơ dịch chồng dịch
Video đang HOT
Sau thời gian giãn cách xã hội theo quy định, các cơ sở tiêm chủng trong TP đã hoạt động trở lại. Nhưng theo ghi nhận của phóng viên, số lượng người đến tiêm chủng tại nhiều cơ sở trong TP vẫn chưa đông như lúc chưa xảy ra dịch bệnh vì nhiều gia đình vẫn còn tâm lý e ngại dịch bệnh.
Theo những khuyến cáo cập nhật từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Ủy ban Tư vấn về thực hành chủng ngừa (ACIP) trực thuộc Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) và Hội Y học dự phòng Việt Nam, phụ huynh cần đưa con tiêm chủng càng sớm càng tốt các mũi tiếp theo nếu tiêm trễ lịch hẹn mà không cần phải tiêm lại từ đầu.
Ngoài ra, sẽ có những lịch tiêm đuổi (catch-up) của các vắcxin để các bác sĩ có thể căn cứ vào đó chỉ định tiếp tục lịch tiêm vắcxin cho khách hàng nhằm đảm bảo hiệu lực tốt nhất của vắcxin. WHO và các hiệp hội uy tín trên thế giới về tiêm chủng cũng đã đưa ra văn bản hướng dẫn về tuân thủ và tiếp tục chương trình tiêm chủng những vắcxin thiết yếu, đặc biệt là ở những nhóm người nhạy cảm như trẻ em, người già, người mắc các bệnh mãn tính. Trong đó, lưu ý đến các vắcxin quan trọng.
WHO và Unicef đã đưa ra các cảnh báo cần tiêm bổ sung sớm những vắcxin đã bị trễ lịch để tránh nguy cơ dịch chồng dịch, đồng thời cảnh báo nguy cơ thiếu vắcxin do giao thương giữa các nước bị gián đoạn. Do đó, người dân càng cần đi tiêm sớm trở lại.
Không nên trì hoãn lịch tiêm
Nhóm vắcxin tuyệt đối không nên trì hoãn lịch tiêm khi có chỉ định tiêm chủng là vắcxin cho trẻ sơ sinh tiêm ở bệnh viện phụ sản (lao và viêm gan B sơ sinh), vắcxin dại, vắcxin uốn ván.
Nhóm những vắcxin khuyến cáo hoàn tất lịch tiêm sớm là vắcxin sởi – quai bị – rubella, vắcxin chứa thành phần bạch hầu, ho gà, uốn ván và bại liệt, vắcxin viêm não Nhật Bản, vắcxin phòng bệnh do não mô cầu khuẩn. Nhóm vắcxin được khuyến cáo ưu tiên nên tiêm thời điểm này là vắcxin cúm và vắcxin phòng các bệnh do phế cầu khuẩn.
Điểm danh những quan điểm sai lầm về vaccine
Trên thực tế, vẫn còn rất quan điểm sai lầm về vaccine mà ta dễ dàng bắt gặp như trẻ không thực sự cần thiết tiêm vaccine, tiêm vaccine có thể gây hại, tiêm vaccine khiến trẻ bị bệnh,...
Điều này khiến việc tiêm chủng của trẻ đôi khi có thể không được diễn ra đầy đủ và kém hiệu quả.
Những quan điểm sai lầm về vaccine có thể gây nên nhiều hậu quả khác nhau (ảnh: internet)
Những quan điểm sai lầm về vaccine thường gặp nhất trên thực tế:
1. Sử dụng vaccine không thật sự hiệu quả như người ta vẫn nói
Không ít ý kiến cho rằng, việc tiêm chủng hay sử dụng vaccine không hề hiệu quả như vẫn thường được tiêm truyền và tiêm vaccine không nhất định cần thiết cho trẻ.
Tuy nhiên, đây lại là một quan điểm sai lầm rất nghiêm trọng. Tiêm vaccine có thể không thể cho thấy kết quả ngay lập tức như khi chúng ta sử dụng thuốc điều trị cho một căn bệnh nào đó. Nhưng về lâu dài, hiệu quả của sử dụng vaccine là không thể phủ nhận. Nhiều bằng chứng lịch sử đã thể hiện cho điều này, chẳng hạn như vaccine đã giúp xóa sổ bệnh đậu mùa đã gây nên hàng triệu ca tử vong trong chỉ hai năm trước khi vaccine ra đời.
Vì thế, quan điểm cho rằng tiêm vaccine không thực sự hiệu quả hay không cần thiết là một quan điểm sai lầm về vaccine hết sức nghiêm trọng mà cha mẹ nên tránh.
2. Trẻ có thể bị nhiễm bệnh sau khi tiêm vaccine
Trẻ có thể bị nhiễm bệnh sau khi tiêm vaccine cũng là một quan điểm sai lầm về vaccine khác mà các bậc cha mẹ rất hay gặp phải.
Thực tế thì điều này hoàn toàn ngược lại, vaccine chẳng những không gây bệnh cho trẻ mà sẽ chỉ bảo vệ con trẻ của bạn mà thôi. Bởi chúng ta cần biết rằng, thành phần được sử dụng trong vaccine chỉ bao gồm các vi sinh vật gây bệnh đã làm bất hoạt, hoặc các độc tố gây bệnh đã bất hoạt,.... tức đều là những thành phần đã không còn khả năng gây bệnh khi sử dụng, nhưng chúng lại có hiệu quả kích thích đáp ứng miễn dịch của trẻ và khiến trẻ có thể phòng bệnh về sau.
3. Tiêm phòng cùng lúc nhiều bệnh sẽ gây quá tải cho bé
Một quan điểm sai lầm về vaccine khác mà phụ huynh rất hay gặp chính là, hệ miễn dịch của trẻ còn rất yếu và chỉ nên tiêm cho trẻ một loại vaccine mỗi lần, tiêm quá nhiều loại vaccine cùng lúc cho trẻ có thể gây quá tải cho hệ miễn dịch còn non nớt của trẻ.
Thực tế thì cho đến nay, vẫn chưa có bất kỳ bằng chứng y khoa nào cho thấy việc tiêm phối hợp các loại vaccine gây nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ, hay sẽ khiến tỷ lệ biến chứng cao hơn khi tiêm đơn độc một loại vaccine duy nhất. Thay vào đó, tiêm phối hợp vaccine cho thấy nhiều ưu điểm như giảm số lượng mũi tiêm cho trẻ, giảm chi phí tổ chức tiêm chủng, bớt phải thăm khám và chăm sóc sau tiêm chủng quá nhiều lần,...
4. Tiêm phòng vaccine rất dễ gây nên các biến chứng
Thông tin phát triển hơn làm chúng ta có thể tiếp cận thông tin nhanh chóng hơn, trong đó có các thông tin về tai biến vaccine và cho rằng tiêm vaccine rất dễ gây tai biến, biến chứng.
Nhưng điều này hoàn toàn là một quan điểm sai lầm về vaccine. Bởi bất kể một loại vaccine nào trước khi được đưa ra sử dụng trên thực tế đều phải trải qua quá trình thử nghiệm cực kỳ nghiêm ngặt với các tiêu chuẩn khắt khe nhất. Do vậy, tai biến khi sử dụng vaccine mặc dù có những chỉ ở mức tỷ lệ cực thấp, thường chỉ 1/1.000.000. Hơn nữa, nếu được thực hiện tốt chăm sóc và theo dõi sau tiêm chủng thì có thể phát hiện sớm các biểu hiện bất thường, xử lý kịp thời và đảm bảo an toàn cho trẻ.
5. Miễn dịch do nhiễm bệnh tự nhiên tốt hơn miễn dịch do vaccine
Ngày nay, trào lưu antivaccine đang trở thành mối quan tâm của nhiều bậc cha mẹ khi cho rằng miễn dịch mà trẻ thu được do nhiễm bệnh tự nhiên tốt hơn so với miễn dịch thu được thông qua vaccine. Nhưng điều này lại là một quan điểm sai lầm về vaccine cực kỳ nghiêm trọng.
Việc cho trẻ nhiễm bệnh tự nhiên để tạo miễn dịch sẽ khiến trẻ phải nhiễm bệnh một cách thực sự, đối mặt với nhiều nguy cơ biến chứng nguy hiểm khác nhau do bệnh gây nên. Nhưng nếu tiêm phòng vaccine, trẻ vẫn sẽ có thu được tác dụng miễn dịch tương đương miễn dịch tự nhiên, trong khi đó trẻ không bị mắc bệnh cũng như cũng sẽ không có biến chứng do bệnh gây nên.
6. Không được tiêm chủng sẽ chỉ là thiệt thòi của mình trẻ
Tiêm chủng được thực hiện cho từng trẻ, nhưng ý nghĩa mà nó mang lại thì lại là vô cùng quan trọng đối với cả cộng đồng.
Những căn bệnh truyền nhiễm lây nhiễm từ người này qua người khác, giống như những quân cờ domino. Tuy nhiên, khi một người đã được tiêm phòng thì sẽ đề kháng với bệnh và làm đứt gãy quá trình lây nhiễm, từ đó phòng chống bùng phát dịch bệnh.
Do vậy, không được tiêm phòng sẽ chỉ là thiệt thòi của mình trẻ cũng là một quan điểm sai lầm về vacxin thường gặp phải.
Trên đây là một số quan điểm sai lầm về vaccine mà cha mẹ rất thường gặp phải trên thực tế. Vì vậy, nếu có bất kỳ thắc mắc hay chưa hiểu rõ về vacxin, phụ huynh hãy liên hệ với bác sĩ có chuyên môn để được tư vấn chính xác nhất.
Đông nghẹt người tại các cơ sở tiêm chủng: Nguy cơ cao lây nhiễm dịch bệnh Sau khi cách ly xã hội được nới lỏng, nhiều điểm tiêm chủng đã lại mở cửa để phục vụ người dân. Điều đáng nói là tại các địa điểm này, tình trạng chen chúc, đông nghẹt người lại diễn ra tạo ra nguy cơ tiềm ẩn lây nhiễm ngay chính ở các cơ sở tiêm chủng. Điểm tiêm chủng ở Trung tâm...