Thuyền viên làm việc nhiều nhất 14 giờ một ngày

Công ước Lao động Hàng hải của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) vừa chính thức có hiệu lực, bảo vệ quyền lợi cho khoảng 1,5 triệu thuyền viên trên toàn thế giới.

Ngày 20/8, Công ước Lao động Hàng hải ( MLC 2006) chính thức có hiệu lực và trở thành luật quốc tế. Công ước này ra đời nhằm thúc đẩy việc tạo điều kiện sống và làm việc đảm bảo, bền vững cho thuyền viên, tạo ra một sân chơi bình đẳng cho các chủ tàu đạt chuẩn. Để có hiệu lực, Công ước cần sự tham gia của ít nhất 30 nước thành viên ILO, Việt Nam là nước thứ 37 phê duyệt Công ước, trong tổng số 45 nước đã tham gia.

Các thuyền viên Việt Nam bị cướp biển Somalia bắt cóc trở về đến sân bay Nội Bài một năm trước. Ảnh: Nguyễn Hưng.

Tổng Giám đốc ILO, ông Guy Ryder, cho biết, công ước này là một mốc quan trọng trong lịch sử hàng hải, mở ra một kỷ nguyên mới, đảm bảo việc làm bền vững cho thuyền viên.

Theo công ước, thuyền viên dưới 16 tuổi không được làm việc trên tàu. Thuyền viên dưới 18 tuổi không được làm việc ban đêm và làm những công việc nặng nhọc, độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ em. Các thuyền viên phải được đối xử công bằng về cơ hội việc làm, không bị phân biệt đối xử, được miễn phí khi tuyển dụng, điều động. Bên cạnh đó, họ được hồi hương miễn phí và được bồi thường hợp đồng lao động nếu người sử dụng không bảo đảm đúng cam kết hợp đồng. Gia đình thuyền viên cũng phải được cung cấp thông tin về họ kịp thời và miễn phí.

Theo Cục Hàng hải Việt Nam, hiện nay có khoảng 32.000 sỹ quan, thuyền viên được cấp chứng chỉ, trong đó có khoảng 27.000 người đang làm việc trên đội tàu trong nước và các tàu nước ngoài. Đội tàu 1.700 chiếc của Việt Nam đáp ứng được khoảng một phần mười lượng hàng xuất khẩu của Việt Nam và gần một nửa số hàng hóa vận chuyển trong nước.

MLC quy định giờ làm việc bình thường của thuyền viên là 8 giờ một ngày. Mỗi tuần được nghỉ một ngày và được nghỉ các ngày lễ, tết theo luật định. Số giờ làm việc vượt ngoài số giờ quy định làm việc bình thường và làm việc vào những ngày nghỉ, lễ tết, được tính là thời gian làm việc ngoài giờ.

Số giờ làm việc nhiều nhất trong một ngày không được vượt quá 14 giờ. Số giờ làm việc nhiều nhất trong một tuần, không được vượt quá 72 giờ. Lương cơ bản trả theo nguyên tắc ngày làm tối đa 8 giờ và 48 giờ một tuần. Tiền lương tối thiểu làm ngoài giờ phải bằng 1,25 tiền lương cơ bản tính theo giờ.

Số giờ nghỉ ngơi ít nhất trong một ngày không ít hơn 10 giờ. Số giờ nghỉ ngơi ít nhất trong một tuần không ít hơn 77 giờ. Trường hợp đặc biệt, số giờ nghỉ trong ngày có thể bị gián đoạn nhưng không được chia quá 2 phần. Phần đầu tối thiểu là 6 giờ. Thời gian gián đoạn giữa 2 lần nghỉ liên tục không được vượt quá 14 giờ.

Thời gian nghỉ ngơi của thuyền viên cũng được quy định chặt chẽ. Họ phải được nghỉ bù thời gian gián đoạn do sự cố của tàu. Lịch qui định thời gian làm việc tối đa và nghỉ ngơi tối thiểu của mỗi thuyền viên phải được dán ở nơi công cộng. Khi làm việc, nếu xảy ra sự cố, thuyền viên phải được chăm sóc y tế tại chỗ, kịp thời và miễn phí, được quyền khám bác sĩ, nha khoa khi tàu trong cảng hay ở những nơi có thể. Tủ thuốc, trang bị y tế, ấn phẩm y tế phải được duy trì trên tàu và kiểm tra định kỳ theo qui định quốc gia.

Ông Nguyễn Đức Tiến, Cục phó Cục Hàng Hải Việt Nam cho biết, Cục đang triển khai sửa đổi văn bản, chính sách để phù hợp với quy định của Công ước Lao động Hàng hải. Khi công ước có hiệu lực, các nước tham gia phải có trách nhiệm bảo vệ quyền lợi cho người lao động hàng hải và điều tra làm rõ sự việc khi có tranh chấp xảy ra.

“Như trường hợp thuyền viên nhảy khỏi tàu cá Đài Loan, thực hiện theo công ước thì chính quyền nước liên quan phải ủy quyền cho các hội, tổ chức điều tra trách nhiệm của chủ tàu, nguyên nhân xảy ra vụ việc để bảo vệ quyền lợi cho người lao động”, ông Tiến nói.

Trước đó, 4 thuyền viên Việt Nam làm việc trên tàu Hiệp Đại (Đài Loan) nhảy xuống biển bỏ trốn ngày 8/8 khi tàu ở gần đảo Tahiti, cách bờ biển khoảng 800m. Thuyền viên Trần Văn Dũng cho biết, lúc mới nhập tàu họ làm việc 12 tiếng một ngày. Nhưng chỉ hơn 2 tháng sau, họ phải làm việc từ 16 đến 18 h mỗi ngày, có rất ít thời gian để nghỉ ngơi. Khi không hài lòng việc gì đó, chủ tàu liền đánh đập họ.

Ngày 16/8, bốn thuyền viên Đào Ngọc Trung (27 tuổi), Trần Văn Dương (31 tuổi), Hồ Thanh Tùng (30), Lê Văn Chính (20 tuổi, cùng ở xã Quỳnh Long, huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An) nhảy xuống kênh đào Panama bỏ trốn khỏi tàu cá nơi họ làm việc. Các thuyền viên cho biết ngày nào cũng làm việc 18 giờ, nếu không thì chủ tàu dọa không chấm công.

Theo Hoàng Thùy