Thủy điện phải đảm bảo không gây lũ chồng lũ

Đó là yêu cầu của Thứ trưởng Bộ TN-MT Nguyễn Thái Lai khi nhấn mạnh một số nội dung trọng tâm thực hiện quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn, được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 16/6 vừa qua.

Ngày 23/6, tại Đà Nẵng, Bộ TN-MT cùng lãnh đạo tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng đã tổ chức công bố quyết định 909/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn trong mùa lũ hàng năm.

Quyết định 909 của Thủ tướng Chính phủ có 3 chương 22 điều quy định chi tiết, cụ thể quy trình vận hành các hồ chứa A Vương, Đắk Mi 4 và Sông Tranh 2 vào mùa lũ trên lưu vực hệ thống sông Vu Gia – Thu Bồn vào mùa mưa lũ từ ngày 1/9 đến 15/12 hàng năm.

Thủy điện Đắk Mi 4 xả lũ năm 2013

Theo quy trình này, các hồ thủy điện A Vương, Đắk Mi 4 và Sông Tranh 2 trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn phải vận hành theo nguyên tắc thứ tự ưu tiên: Đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các công trình thủy điện A Vương, Đắk Mi 4 và Sông Tranh 2, không để mực nước hồ chứa vượt cao trình mực nước lũ kiểm tra với mọi trận lũ có chu kỳ lặp lại nhỏ hơn hoặc bằng 1.000 năm; góp phần giảm lũ cho hạ du và đảm bảo hiệu quả phát điện.

Nguyên tắc vận hành các hồ thủy điện A Vương, Đắk Mi 4 và Sông Tranh 2 trong mùa lũ phải đảm bảo chức năng giảm lũ cho hạ du, cụ thể: Không cho phép sử dụng phần dung tích hồ từ cao trình mực nước dâng bình thường đến cao trình mực nước lũ kiểm tra để điều tiết lũ khi các cửa van của công trình xả chưa ở trạng thái mở hoàn toàn, trừ trường hợp đặc biệt theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ hoặc Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai.

Khi vận hành giảm lũ cho hạ du phải tuân thủ theo quy định về trình tự, phương thức đóng, mở van các công trình xả đã được các cấp có thẩm quyền ban hành, bảo đảm không gây lũ đột ngột, bất thường đe dọa trực tiếp đến tính mạng, tài sản của nhân dân khu vực ven sông ở hạ du hồ chứa; Trong mùa lũ, khi chưa tham gia vận hành giảm lũ cho hạ du, mực nước các hồ chứa không được vượt mực nước cao nhất trước lũ của các hồ thủy điện A Vương ở cao trình 376m, Đắk Mi 4 ở mức 255m và Sông Tranh 2 ở mức 172m.

Lãnh đạo 2 địa phương Quảng Nam và Đà Nẵng cùng các ngành liên quan nghe công bố Quyết địnhThủ tướng Chính phủ về ban hành Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn trong mùa lũ

Trong quá trình vận vận hành phải thường xuyên theo dõi, cập nhật thông tin về tình hình thời tiết, mưa, lũ; Mực nước tại các trạm thủy văn, mực nước, lưu lượng đến hồ và các bản tin dự báo tiếp theo để vận hành, điều tiết cho phù hợp với thực tế. Khi kết thúc quá trình giảm lũ cho hạ du phải đưa dần mực nước hồ về cao trình mực nước trước lũ nên trên, trừ trường hợp quy định.

Quy trình quy định rõ mực nước đón lũ của các hồ khi tham gia giảm lũ cho hạ du gồm: Hồ thủy điện A Vương ở cao trình 370m (cao trình mực nước chết 340m), Đắk Mi 4 cao trình 251m (cao trình mực nước chết 240m) và Sông Tranh 2 cao trình 165m (cao trình mực nước chết 140m); Mực nước tại các trạm thủy văn để quyết định vận hành các hồ giảm lũ gồm trạm Ái Nghĩa ở mức 8,5m, trạm Câu Lâu ở mức 3,5m.

Việc vận hành hồ chứa giảm lũ cho hạ du đối với các hồ A Vương, Đắk Mi 4 và Sông Tranh 2 do Trưởng Ban chỉ huy PCLB&TKCN tỉnh Quảng Nam quyết định; đối với tình huống bất thường, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam sẽ quyết định việc vận hành 3 hồ chứa này. Trong điều kiện thời tiết bình thường sẽ do Giám đốc các đơn vị quản lý, vận hành hồ chủ động vận hành điều tiết.

Theo quy trình, khi không tham gia vận hành giảm lũ cho hạ du, nếu có yêu cầu của UBND TP Đà Nẵng thì hồ thủy điện Đắk Mi 4 phải xả nước về lưu vực sông Vu Gia theo yêu cầu nhưng không vượt quá 12,5m3/s.

Theo ông Huỳnh Vạn Thắng – Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TP Đà Nẵng, ông hoàn toàn đồng ý với quyết định của Thủ tướng Chính phủ về quy trình vận hành 3 hồ chứa thủy điện này; tuy nhiên ông cũng thắc mắc là nên đưa các hồ thủy điện khác trên hệ thống sông Vu Gia – Thu Bồn tham gia vào quy trình vận hành. Ngoài ra, ông Huỳnh Vạn Thắng cũng cho rằng phải có một đội ngũ chuyên gia giỏi chuyên môn để giúp lãnh đạo địa phương trong việc vận hành các hồ chứa này, nhất là trong lúc mưa bão lớn xảy ra.

Còn theo ông Phùng Tấn Viết – Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng thì đây là điều kiện, cơ sở pháp lý, là nền tảng số liệu để Quảng Nam và Đà Nẵng triển khai thực hiện và thực hiện chức năng giám sát.

Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cũng đề nghị Bộ TN-MT sớm xây dựng và ban hành các văn bản dưới quyết định này để địa phương thực hiện triên khai đồng bộ nhằm giảm vấn đề ngập lũ vào mùa mưa và thiếu nước vào mùa khô.

Tại buổi công bố quyết định này, ông Nguyễn Thái Lai, Thứ trưởng Bộ TN-MT đã yêu cầu các nhà máy thủy điện phải thực hiện đầy đủ quy trình vận hành các hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn, đảm bảo nguyên tắc lũ không chồng lũ, góp phần giảm lũ và đảm bảo an toàn cho công trình và hiệu quả phát điện.

“Bộ TN-MT cùng các cơ quan Trung ương và địa phương sẽ sớm xây dựng kịch bản xử lý tình huống và môi trường trong mùa lũ; khẩn trương hoàn thiện dự thảo quy trình điều tiết nước mùa cạn, tiến tới ban hành quy trình vận hành cả năm của các hồ trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn”, ông Nguyễn Thái Lai phát biểu.

Theo Dantri