Thủy điện không thể vô can
Trong đợt lũ vừa qua, không có nhiều thủy điện xả lũ và mức xả không lớn. Thế nhưng phản ánh từ các địa phương cho thấy bản báo cáo này hoàn toàn khác.
Căn nhà của bà Võ Thị Hoa ( phường Nhơn Hưng, thị xã An Nhơn, Bình Định) bị sập và đổ nát sau cơn lũ – Ảnh: Duy Thanh
Báo cáo cho biết tại thời điểm ngày 15/11, khu vực Bắc Trung bộ có tám hồ chứa thì chỉ có hai hồ xả nước điều tiết, đó là hồ thủy điện A Lưới xả 134 m3/giây, dự kiến trong 12 giờ tới xả 300 m3/giây; hồ Bình Điền xả 296 m3/giây, dự kiến xả 600 m3/giây. Hồ Hương Điền dự kiến xả 360 m3/giây.
Tại khu vực Tây nguyên, với 21 hồ thì chỉ có một hồ xả là thủy điện Buôn Kuốp xả 36 m3/giây, duy trì trong 12 giờ tới. Khu vực duyên hải Nam Trung bộ với 14 hồ có ba hồ xả, gồm hồ Vĩnh Sơn A xả 22 m3/giây, hồ Vĩnh Sơn C xả 15 m3/giây. Riêng có thủy điện Sông Ba Hạ, mức xả theo báo cáo cập nhật ngày 15/11 lên tới 500 m3/giây.
Tai họa mang tên “thủy điện An Khê – Kanak”
Tại An Khê (Gia Lai), đến chiều 17/11 người dân vẫn chưa hết bàng hoàng khi nói về cơn lũ này. Bà Trần Thị Thanh Nga (người dân tại thôn 1, xã Song An, thị xã An Khê) cho biết hai ngày qua gia đình bà phải vật vã với việc di chuyển đồ đạc, nhà cửa để chạy lũ. Rạng sáng 16/11, nước sông Ba lên rất nhanh và có tới 16 hộ gia đình tại xã Song An – nơi gia đình bà sinh sống – ngập sâu trong nước, riêng nhà của gia đình bà thì ngập lên tới bàn thờ. “Tôi ở đây từ năm 1975, ở đây không có con nước nào vô hết. Mà bữa nay tự nhiên thấy nước cuồn cuộn, không biết nước ở đâu mà nhanh vậy. Tủ rương ngã hết, còn gà vịt trôi mất” – bà Nga nói.
Ông Đặng Văn Thu, trưởng thôn Thượng An 1, xã Song An (thị xã An Khê), nói chưa bao giờ nước từ thượng nguồn sông Ba đổ về nhanh và bất ngờ như vậy. Người dân phải chạy lũ thoát thân, sáng hôm sau khi trở về đã thấy nước ngập trắng.
Số liệu của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Tây nguyên cho thấy: mực nước sông Ba đoạn chảy qua thị xã An Khê trong đêm 15 rạng sáng 16/11 vượt trên báo động 3 là 3,65m – mức nước này đã vượt đỉnh lũ lịch sử năm 1981 tới 1,67m. Trong khi đó tại thị xã Ayun Pa, nước lũ cũng chạm cầu Bến Mộng. Người dân ở đây cho biết mực nước lần này lớn hơn cả đợt lũ tháng 10/2010.
Ông Trịnh Duy Thuân, bí thư Thị ủy An Khê, cho biết “thủ phạm” gây ra tình trạng ngập lụt của thị xã An Khê trong đợt mưa lũ vừa qua là do thủy điện An Khê – Kanak. Ông Hồ Văn Diện, phó chủ tịch UBND thị xã Ayun Pa, cũng nói trong đợt ngập lụt lịch sử vừa qua có nguyên nhân từ việc Nhà máy thủy điện An Khê – Kanak và hồ thủy lợi Ayun Hạ đã xả lũ. “Chiều 15/11, sau khi được thông báo hồ thủy điện An Khê – Kanak xả lũ với lưu lượng 2.400 m3/giây, chúng tôi huy động lực lượng khẩn cấp di dời toàn bộ các hộ dân, trâu bò và tài sản của dân ở các phường xã nằm dọc hai bên bờ sông lên khu vực an toàn. Nhờ vậy, dù lũ lịch sử nhưng không gây thiệt hại lớn” – ông Diện nói.
Video đang HOT
Tại cuộc họp với lãnh đạo các ngành liên quan ngày 17/11, ông Hồ Quốc Dũng – phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Bình Định – yêu cầu lãnh đạo Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tham mưu gấp cho UBND tỉnh để kiến nghị sớm có một đán.h giá khoa học về thực trạng lũ lụt miền Trung. Ông Dũng bức xúc: “Tôi xuống dưới dân, người ta nói họ sống cả ngàn đời, mưa thế này là không gì hết. Lâu nay mình sống ở quê mình biết, mưa 200-300mm là thường thôi. Nhưng những năm gần đây, ở miền Trung hễ có mưa là có lũ lớn và rất lớn. Do đó, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn phải tham gia để đán.h giá vì sao chuyện đó xảy ra, chứ bây giờ chẳng ai nói được hết. Hễ có lũ lớn, ông thì đổ cho thủy điện, ông đổ cho thủy lợi, ông thì đổ mưa to, ông thì đổ do phá rừng, đủ thứ, cuối cùng không biết đổ đâu thì nói là do biến đổi khí hậu. Nếu cứ để thế này thì đời sống của người miền Trung ngàn đời nữa còn cơ cực, không cách chi mà ngóc đầu lên nổi”.
Ngày 15/11, nước lũ dâng gần ngập cầu Sông Ba qua thị xã An Khê (Gia Lai) – Ảnh: Lê Trang
Người dân mất trắng
Theo số liệu ghi nhận được cho thấy từ 7h sáng 14/11, mực nước trong hồ thủy điện Hương Điền (dung tích chứa lên đến 820 triệu m3, nằm trên sông Bồ của tỉnh Thừa Thiên – Huế) đã vượt trên mức an toàn cho phép là 40cm và mực nước này liên tục tăng lên vào những giờ sau đó, nhưng phía nhà máy vẫn không có động thái can thiệp nào. Mãi đến 13h ngày 15/11, khi phía hạ nguồn đã “no” nước do mưa kéo dài thì phía trên thượng nguồn do không chịu nổi lượng nước ồ ạt đổ về hồ nên nhà máy này mới mở cửa xả hết mức có thể với lưu lượng xả lên đến 2.000 m3/giây (trong khi nước về hồ đo được là 1.781 m3/giây). Đến 17h cùng ngày, con số xả lũ đã tăng lên 2.400 m3/giây (trong khi nước về hồ là hơn 2.000m3/giây). Việc thủy điện Hương Điền xả lũ không theo quy trình (nước xả khỏi hồ nhiều hơn nước nhận vào hồ) đã khiến hàng vạn hộ dân của Thừa Thiên – Huế bị nhấn chìm trong lũ.
Ông Nguyễn Sự – bí thư Thành ủy TP Hội An (Quảng Nam) – cho rằng ngoại trừ cái lợi của thủy điện mang lại là năng lượng thì mặt trái của nó quá nhiều. Mùa khô tích nước làm Hội An điêu đứng. Nước sông Hoài khô dòng, Cửa Đại bị ngập mặn, nhà máy nước phải đóng cửa. Mùa lũ, việc xả lũ làm nước về nhanh, gây xói lở, đổi dòng, uy hiế.p an nguy của phố cổ. “Ai ủng hộ thủy điện kệ họ nhưng tôi thì không. Bất cứ một thủy điện nào xả lũ, Hội An cũng phải gánh chịu. Ngành du lịch ảnh hưởng khủng khiếp” – ông Sự nói.
Theo ông Hồ Văn Mẫn – phó Ban chỉ huy phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn huyện Đại Lộc (Quảng Nam): “Khi thủy điện xả lũ, có báo trước với ban chỉ huy phòng chống lụt bão huyện, chúng tôi thông báo đến các địa phương và người dân. Tuy nhiên, việc tiếp nhận thông tin của người dân còn hết sức hạn chế, có nhiều người đi làm đâu có nghe thông báo, đối phó không kịp, việc thiệt hại về người và của là rất dễ xảy ra”. Ông Mẫn đề nghị các cơ quan chuyên môn, có thẩm quyền giám sát cho được các hồ chứa nước của thủy điện về quy trình vận hành xả lũ, quy trình phối hợp xả lũ giữa các thủy điện. “Phải dự báo và xả lũ sớm, khi mực nước thấp, mực nước sông ở mức báo động 1, 2 thì nên xả, đừng đợi đến khi nước sông ở mức báo động 3 thì xả một lần mấy nghìn m3/giây, dân hạ du chúng tôi chỉ có uống nước no thôi” – ông Mẫn nhấn mạnh. Ông Mẫn cho rằng trong số các thủy điện hiện đang vận hành có ảnh hưởng đến hạ lưu vùng Đại Lộc, chỉ duy nhất thủy điện A Vương là có ký cam kết cùng giám sát việc xả lũ (địa phương cử người lên giám sát xả lũ tại nhà máy) và thông báo lũ trên hệ thống loa công cộng, các thủy điện khác từ Đăk Mi 4, Sông Bung 4, 4A, 4B đều không thực hiện được việc này.
Ông Nguyễn Văn Trúc, chủ tịch UBND huyện Đại Lộc, cũng nói những ngày qua mưa quá lớn, cộng thêm việc xả lũ của các thủy điện nhanh và đột ngột, có lúc xả hơn 7.000 m3/giây. Nước lớn về ban đêm, trong vòng hai giờ mà từ báo động 1 lên đến báo động 3, người dân ở dưới trở tay không kịp. Mỗi lần thủy điện xả lũ là y như rằng người dân Đại Lộc mất trắng, đợt này hoa màu bị hư hỏng nặng hơn 100ha.
Tính đến chiều tối 17/11, nước về lòng hồ tại thủy điện Sông Tranh 2 là 2.558 m3/giây, khiến nước trong lòng hồ dâng cao vượt trên ngưỡng tràn hơn 3,5m, buộc thủy điện này phải tiếp tục xả tràn với lưu lượng lên đến 2.450 m3/giây. Trong khi đó lượng nước về hồ ở thủy điện A Vương là 250 m3/giây, hiện nhà máy này đang xả về hạ lưu một lượng nước tương tự đã nhận.
Người dân đòi bồi thường Ông Ksor Munh, trưởng buôn Thin, xã Phú Cần, huyện Krông Pa (Gia Lai), cho biết đợt lũ vừa qua gây nhiều thiệt hại cho hoa màu ở buôn của ông. “Chúng tôi đề nghị chủ đầu tư thủy điện bồi thường cho người dân chứ không thể để trồng lên được chút hoa màu là lại bị mất trắng như thế này được” – ông nói. Anh Rơ Lan Lê (ở buôn Đúk, xã Phú Cần) đứng trước ruộng mì 1ha bị nước ngập mênh mông, nói: “Đây là thu nhập duy nhất của gia đình và cứ đến mùa lũ, thủy điện xả liên tục là chúng tôi lại phải chịu mất mùa”. Chiều 17/11, khi trao đổi về vấn đề này, phó giám đốc Nhà máy thủy điện An Khê – Kanak Nguyễn Văn Tặng xác nhận trong ngày 15/11 thủy điện An Khê – Kanak có xả lũ. “Chúng tôi thực hiện việc xả lũ theo quy trình vận hành liên hồ chứa của Chính phủ quy định và thông báo sớm cho các địa phương có khả năng bị ảnh hưởng nằm ở phía hạ nguồn nhà máy. Cụ thể: trong ngày 15/11 đã xả lũ từ 2.000-2.400 m3/giây tùy thời điểm” – ông Tặng nói.
Theo Xahoi
Miền Trung vẫn chìm trong lũ, 31 người chế.t
Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn trung ương, lũ các sông từ Quảng Ngãi đến Bình Định lên lại; các sông từ Thừa Thiên Huế đến Quảng Nam và Phú Yên đang xuống chậm và còn ở mức từ báo động 1 đến báo động 2, một số nơi trên báo động 2.
Nhiều nơi ở miền Trung vẫn còn ngập nặng
Lũ các sông từ Quảng Ngãi đến Bình Định tiếp tục lên; các sông từ Thừa Thiên Huế đến Quảng Nam và Phú Yên tiếp tục xuống chậm.
Đến trưa, chiều 17-11, lũ các sông từ Quảng Ngãi đến Bình Định sẽ đạt đỉnh, riêng sông Kôn tại Thạch Hòa đạt đỉnh vào tối nay.
Hội An: nước rút chậm
Trong khi đó, từ giữa khuya đến sáng 17-11, lũ ở TP Hội An (Quảng Nam) bắt đầu xuống chậm. Dù vậy, nhiều nơi ở phố cổ vẫn còn chìm ngập trong biển nước.
Tại một số tuyến đường trong phố cổ như: Trần Phú, Lê Lợi, Nguyễn Thái Học, nước đã rút gần hết. Riêng 2 tuyến đường nằm ven sông Hoài là Bạch Đằng và Nguyễn Thị Minh Khai, nước vẫn còn ngập lênh láng.
Cụ thể, đoạn đường Bạch Đằng gần chợ Hội An, nước còn ngập sâu đến 1,5m khiến khu chợ chưa thể hoạt động trở lại. Nhiều hộ dân ngụ trên đường Nguyễn Thị Minh Khai vẫn phải bì bõm lội nước ra bên ngoài bởi mực nước còn cao xấp xỉ ngang đầu gối.
"Lũ bắt đầu rút chậm kể từ 12g tối hôm qua. Đến bây giờ nước chỉ còn ngấp nghé ở bậc thang cấp ngoài hiên. 4 năm kể từ năm 2009, người dân trong phố cổ mới hứng chịu trận lũ lớn đến vậy. Lũ lên nhanh khiến nhiều hộ kinh doanh quà lưu niệm không kịp trở tay, hàng hóa bị ngấm nước", chị Nguyễn Thị Ngọc Châu, ngụ trên đường Nguyễn Thị Minh Khai, cho biết.
Trong sáng 17-11, Công ty môi trường thành phố Hội An cử lực lượng xuống khu vực cầu An Hội phối hợp với người dân sinh sống gần Chùa Cầu tiến hành thu gom lục bình, rác rưới. Cả tấn lục bình theo con nước lũ từ thượng nguồn trôi dạt về bủa vây trên mặt nước sông Hoài, sau đó ứ đọng tại cầu An Hội.
Một chiếc xe múc loại lớn đã được điều động đến chuyên chở nhằm nhanh chóng làm sạch dòng sông, khơi thông dòng chảy.
Còn ở khối An Hội (phường Minh An), đến 9g30 sáng nay vẫn chưa thoát khỏi cảnh ngập nặng. Tại nhiều điểm ngập sâu 1,5m. Các hộ dân đi sơ tán lũ đến thời điểm này mới quay trở về nhà dọn dẹp nhà cửa, tống khứ rác thải ứ đọng suốt 2 ngày qua.
34 người chế.t, mất tích
Theo Văn phòng Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn, theo thống kê sơ bộ, tính đến 7g sáng 17-11, mưa lũ đã làm 31 người chế.t (Bình Định 13 người, Quảng Ngãi 13 người, Quảng Nam 2 người, Phú Yên 1 người, Gia Lai 1 người, Kon Tum 1 người); 2 người mất tích tại Quảng Nam và Gia Lai do lũ cuốn trôi; 3 người bị thương ở Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.
Theo Trung tâm phòng chống lụt bão khu vực miền Trung - Tây nguyên hồ chứa vừa và lớn các tỉnh Tây Nguyên (từ Kon Tum đến Đắk Nông): Các hồ đang vận hành bình thường. Dung tích hồ đang ở mức cao, nhiều hồ đã đầy nước.
Hiện ở Quảng Nam, các huyện Điện Bàn, Đại Lộc, Duy Xuyên và TP Hội An ngập trên diện rộng. Hiện vùng ngập đã giảm khá, còn ngập những vùng thấp trũng hạ du sông Thu Bồn.
Quảng Ngãi hiện hơn 40 xã tại lưu vực các sông: Sông Vệ, Trà Khúc, Trà Câu, Trà Bồng trên địa bàn các huyện: Nghĩa Hành, Mộ Đức, Tư Nghĩa, Sơn Tịnh, thành phố Quảng Ngãi, Đức Phổ, Bình Sơn đã bị ngập sâu, nhiều địa phương bị cô lập.
Hiện tại hạ du sông Vệ, sông Trà Câu còn ngập, các khu vực khác giao thông đã trở lại bình thường.
Bình Định đang bị ngập trên diện rộng. Toàn tỉnh có 98.094 nhà (trên 41 xã/10 huyện) bị ngập.
Theo Tuổ.i trẻ
Người dân miền Trung khốn khổ vì lũ rút chậm Nước lũ đang xuống nhưng với tốc độ rất chậm. Nhiều nơi như vùng "rốn lũ" huyện Đại Lộc (Quảng Nam) vẫn chìm trong nước, giao thông bị chia cắt. Sáng 17.11, PV đã tiếp cận được những khu vực bị ngập nặng phía bắc Quảng Nam sau một ngày bị nước lũ cô lập. Tuy nhiên, để vào đến thị trấn Ái...