Thượng đỉnh Nga-Thổ-Iran: Vấn đề Idlib đặt lên hàng đầu

Ba nhà lãnh đạo Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran sẽ ưu tiên thảo luận tình hình Idlib tại Syria – vấn đề còn nhiều mâu thuẫn.

Ngày 16/9, ba nhà lãnh đạo Nga – Thổ Nhĩ Kỳ – Iran đang có cuộc họp thượng đỉnh tại Thủ đô Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ đặt mục tiêu tìm kiếm giải pháp hòa bình cho Syria.

Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan và Tổng thống Iran Hassan Rouhani có cuộc gặp cấp thượng đỉnh tại Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo Aljazeera, ba nhà lãnh đạo có cuộc gặp riêng trước khi ngồi vào cuộc họp cấp thượng đỉnh. Sau cuộc họp này, họ sẽ cùng tiến hành cuộc họp báo về tuyên bố chung của cuộc họp.

Hurriyet Daily News bình luận, chương trình nghị sự cuộc họp thượng đỉnh sẽ tập trung vào tình hình tỉnh Idlib, Syria.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết các nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về tình hình mới nhất ở Syria cũng như “đảm bảo các điều kiện cần thiết cho sự trở lại tự nguyện của người tị nạn và thảo luận về bước đi chung trong giai đoạn trước với mục đích đạt được một giải pháp chính trị lâu dài”.

Tổng thống Erdogan cho biết, nước này có kế hoạch tái định cư một triệu người tị nạn Syria ở đông bắc Syria, nơi Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đang hợp tác để tạo thành một “vùng an toàn”.

Ông Erdogan trước đây cũng đã cảnh báo rằng, Thổ Nhĩ Kỳ có thể mở lại tuyến đường cho người tị nạn và người di cư vào châu Âu nếu không nhận được sự hỗ trợ quốc tế đầy đủ, cho phép nước này đối phó với hàng triệu người tị nạn đến Thổ Nhĩ Kỳ mỗi năm.

Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã đồng ý về tình trạng phi quân sự hóa của khu vực này vào cuối năm 2018, chấp thuận thiết lập các trạm quan sát theo dõi lệnh ngừng bắn và sự rút lui của các tổ chức thánh chiến. Thổ Nhĩ Kỳ hiện có 12 trạm quan sát ở Idlib để thực thi thỏa thuận vùng đệm có được với Nga tại Sochi, cho phép ngăn chặn cuộc tấn công toàn diện của Syria vào Idlib.

Nhưng một phần vùng đệm đã bị Syria chiếm được hồi tháng trước sau khi Ankara không thực hiện các cam kết kiểm soát các tổ chức thánh chiến và chúng đã thường xuyên tiến hành hoạt động mở rộng vùng lãnh thổ. Các nhóm thánh chiến sử dụng các vùng lãnh thổ này để tiến hành các cuộc tấn công vào các căn cứ gần đó của Nga và lực lượng của Syria, buộc Damascus hành động.

Tháng trước, quân đội Syria đã bao vây phiến quân và một vị trí của Thổ Nhĩ Kỳ, trong một động thái mà Ankara cho biết đã đe dọa an ninh quốc gia của nước này. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã cảnh báo rằng bất kỳ cuộc tấn công nào của Chính phủ Syria vào các vị trí của Thổ Nhĩ Kỳ đều sẽ nhận được trả đũa từ lực lượng vũ trang của nước này.

Ngay sau đó, Tổng thống Erdogan và Tổng thống Putin đã tổ chức cuộc họp, đồng ý “bình thường hóa” tình hình tại Idlib.

Vấn đề thứ hai trong chương trình Thượng đỉnh tại Thổ Nhĩ Kỳ sẽ là tình hình ở miền đông Syria nơi nước này và Mỹ đã đồng ý thiết lập một khu vực an toàn dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ – Syria.

Tổng thống Erdogan dự kiến sẽ thông báo cho Tổng thống Putin và Tổng thống Rouhani về những diễn biến thỏa thuận với Mỹ về khu vực này và đảm bảo với họ rằng mục tiêu duy nhất của Thổ Nhĩ Kỳ là tạo ra một hành lang hòa bình dọc theo dải biên giới, củng cố cho an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ và đưa người Syria trở về nhà của họ.

Vào tháng 8, Tổng thống Putin đã ủng hộ ý định của Thổ Nhĩ Kỳ thiết lập một vùng an toàn dọc biên giới.

Vấn đề thứ ba sẽ được thảo luận là việc thành lập một ủy ban hiến pháp để giám sát giai đoạn tiếp theo của dàn xếp chính trị ở Syria. Đây là mong muốn của Tổng thống Nga, khẳng định vai trò không thể bỏ qua của nước này tại Trung Đông, bỏ qua sự có mặt của Mỹ trong khu vực.

Ankara có thể sẽ rất nhiệt tình ủng hộ nỗ lực thành lập một Ủy ban hiến pháp với sự có mặt của 150 người, theo Nghị quyết 2254 của Hội đồng Bảo an LHQ.

Tuy nhiên, ông Dareen Khalifa, nhà phân tích cấp cao của Syria tại International Crisis Group cho rằng, việc thành lập một Ủy ban hiến pháp về vấn đề Syria được kỳ vọng ở mức thấp.

Hải Lâm

Theo baodatviet