Thuốc giá “bèo”, chất lượng kém “tràn” vào bệnh viện?
“Có những loại thuốc đầy đủ các tiêu chí đấu thầu, giá rẻ bằng 1/10 thuốc khác, thế nhưng bệnh nhân dùng thì không khỏi. Vì thế, không thể để những thuốc giá “bèo” nhưng chất lượng lại không đạt vào bệnh viện, bệnh nhân sẽ là người khổ đầu tiên”.
PGS.TS Nguyễn Tiến Quyết, Giám đốc BV Việt Đức thẳng thắn chia sẻ tại buổi mở thầu nhận các hồ sơ đấu thầu thuốc vào BV Việt Đức theo hướng dẫn mới về đấu thầu mua thuốc tại bệnh viện.
Lần đầu tiên báo chí được tham dự công khai buổi mở thầu thuốc tại BV. Ảnh: H.Hải
“Tự b.ắn vào chân” nếu nhập thuốc rẻ, kém chất lượng!
Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Quyết, Việt Đức là bệnh viện đầu ngành ngoại khoa, có những bệnh nhân phải mổ 3 – 5 lần. Vì thế, thuốc vào bệnh viện phải là thuốc tốt, giá hợp lý. Còn ham rẻ, đấu thầu thuốc rẻ thì chính người bệnh khổ, bởi thuốc chất lượng không tốt không thể nào chữa bệnh được. Cụ thể, một bệnh nhân nam bị viêm phúc mạc sau mổ cắt túi mật ở bệnh viện tuyến tỉnh vừa được chuyển lên bệnh viện Việt Đức ngày 29/8. Dù đã được mổ cấp cứu, được chỉ định dùng một loại kháng sinh tương đối tốt nhưng đến hai ngày bệnh nhân vẫn không cắt được sốt, bụng vẫn chướng lên và buộc phải thay một loại kháng sinh khác. Ngay sau khi dùng một ngày bệnh nhân đã cắt sốt, tỉnh táo, bụng xẹp.
Giám đốc BV Việt Đức cũng bày tỏ, với riêng bệnh viện Việt Đức, nếu cũng chấm thầu theo đúng thông tư về hướng dẫn đấu thầu thuốc trong các cơ sở y tế (có hiệu lực từ tháng 6/2012) của Bộ Y tế, các loại thuốc muốn trúng thầu phải có giá thành thấp nhất, thì để lo cho toàn bộ số thuốc dùng từ nay đến hết năm 2014, BV chỉ phải chạy khoảng 150 tỷ. Nhưng nếu lấy đúng thuốc để chữa được bệnh cho bệnh nhân tại BV Việt Đức thì số t.iền sẽ tăng gấp đôi.
“Rõ ràng, chấm thầu cho thuốc có giá thành thấp, t.iền sẽ ít đi. Về mặt quản lý, chúng tôi rất muốn chi ít t.iền. Nhưng chúng tôi là những người chịu trách nhiệm cho tính mạng bệnh nhân, đứng trước sự sống – c.hết của người bệnh, chúng tôi không thể làm thế được. Bởi những thuốc này nếu trúng thầu vào bệnh viện, có dùng cho bệnh nhân thì cũng không khỏi bệnh. Như thế, chúng tôi có tội với người bệnh”, ông Quyết thẳng thắn bày tỏ.
TS Quyết cho rằng, cùng là loại thuốc với hoạt chất giống nhau, hàm lượng giống nhau, cùng đủ tiêu chuẩn tham gia dự thầu nhưng Hội đồng tư vấn sẽ xem xét kỹ lưỡng, lựa chọn thuốc tốt, giá hợp lý chứ không thể chọn thuốc rẻ, hiệu quả kém. Ảnh: H.Hải
Ông Quyết lấy dẫn chứng về một loại thuốc kháng sinh Ciprofloxacin, cùng tiêm tĩnh mạch, một loại hoạt chất, hàm lượng 200mg/100ml nhưng một loại thuốc có nguồn gốc từ Châu Âu sản xuất có giá đến 80.000 đồng/lọ, trong khi lọ thuốc còn lại chỉ có giá bang 1/10. “Về mặt pháp lý, cả 2 loại thuốc này đều đã được cấp phép vào Việt Nam, đều có đầy đủ điều kiện dự thầu, cùng được chấm thang điểm kỹ thuật trên 70, nghĩa là đủ điểm dự thầu vào BV nên đương nhiên loại thuốc giá rẻ hơn được chấm trúng thầu. Đã có bệnh viện, sau khi “chấm” thuốc giá rẻ này thì đã không thể dùng cho người bệnh vì chất lượng quá kém, không đáp ứng điều trị. Vì thế, nếu cứ áp dụng cứng nhắc theo quy định của Thông tư 01 về đấu thầu thuốc vào BV thì chẳng khác nào tự b.ắn vào chân mình”, ông Quyết phân tích.
Video đang HOT
Chọn thuốc tốt, người bệnh đỡ khổ
Bà Nguyễn Thị Bích Hường, Phó Giám đốc BV Việt Đức, cho biết, bệnh viện vẫn thực hiện đấu thầu thuốc theo thông tư 01, tuy nhiên, quan điểm của BV là phải ưu tiên các loại thuốc có chất lượng tốt, có hiệu quả điều trị chứ không phải ưu tiên giá.
Theo thông tư 01 về hướng dẫn đấu thầu thuốc trong các cơ sở y tế (có hiệu lực từ tháng 6/2012) của Bộ Y tế, các loại thuốc muốn trúng thầu phải có giá thành thấp nhất. Thực hiện theo hướng dẫn này, nhiều tỉnh đã tiết kiệm được 20 – 30% chi phí t.iền thuốc so với các năm. Tuy nhiên, một điều đáng báo động cũng được đặt ra, đó là bệnh nhân đáp ứng điều trị chậm.
Giám đốc BV Việt Đức cũng cho rằng, thuốc là một mặt hàng đặc biệt nên phải có tiêu chí chấm thầu riêng. “Chúng ta không phải vì mục đích giảm giá thuốc nhằm trấn an dư luận mà phải đặt mục tiêu chữa được bệnh, đưa giá thuốc về giá hợp lý của thực tế. Nhà nước, Bộ Y tế cũng không khuyến khích chúng ta lấy thuốc rẻ mà không chữa được bệnh. Vì thế, tôi quán triệt là mua được thuốc đúng, giá hợp lý, không bao giờ được mua thuốc kém chất lượng”, ông Quyết khẳng định.
Cũng theo Ban giám đốc BV Việt Đức, những năm qua, BV Việt Đức luôn đặt tiêu chí thuốc tốt, giá hợp lý, chú ý đến từng mục đích sử dụng. Trong nhiều năm qua, Việt Đức đã chọn được giá hợp lý mà thuốc tốt vì đã có hội đồng đấu thầu thuốc với đầy đủ các chuyên gia của các lĩnh vực để phân tích thuốc nào tốt, thuốc nào không tốt.
TS Quyết bày tỏ: “Không dùng thuốc tốt rất nguy hiểm, vừa kéo dài thời gian điều trị, tăng gánh nặng cho người bệnh, vừa khó giảm tải được bệnh viện. Có một số thuốc bảo hiểm rất ủng hộ BV lấy thuốc hãng, thuốc đắt nhưng hiệu quả.
Với những loại thuốc đắt t.iền này, BV Việt Đức có những quy định chặt chẽ để tránh tình trạng lạm dụng thuốc. Ví như những loại thuốc có giá trị trên 200 ngàn/ đơn vi thuốc đều được đưa vào danh mục để bác sĩ điều trị biết giá. Và khi kê đơn sẽ có đơn vị kiểm soát kê đơn. Đã từng có bác sĩ bị phạt vì kê đơn thuốc đắt t.iền, dẫn đến tình trạng nhiều bác sĩ khác e dè trong chỉ định. Chúng tôi luôn chủ trương phải điều trị theo tình trạng bệnh chứ không phải là vượt quá chi phí điều trị”.
Hồng Hải
Theo Dantri
Lo thuốc rẻ t.iền, kém chất lượng tràn vào bệnh viện
Bệnh viện Việt Đức lần đầu tiên tổ chức đấu thầu công khai theo cơ chế mới của Bộ Y tế và mời báo chí chứng kiến với mong muốn tránh mua phải thuốc giá rẻ, chất lượng kém.
Gói thầu trị giá hơn 200 tỷ đồng, cung cấp tất cả các loại thuốc cho Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) năm 2013-2014, được công bố hôm qua. Ngoài 65 doanh nghiệp đấu thầu, lần đầu tiên báo chí cũng được tham dự.
"Tôi nghe rất nhiều đồng nghiệp các nơi nói về thuốc rẻ, chất lượng không tốt vào bệnh viện, ảnh hưởng đến chất lượng điều trị. Vì thế, tôi muốn các bạn đến xem xét cụ thể việc đấu thầu. Sẽ không có chuyện thuốc chất lượng kém được vào Việt Đức", PSG Nguyễn Tiến Quyết, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức chia sẻ lý do mời một số cơ quan thông tấn tới chứng kiến buổi đấu thầu.
Điều ông Quyết giãi bày xuất phát từ lo ngại của các bệnh viện khi phải thực hiện đấu thầu mua thuốc theo cơ chế mới. Thông tư liên tịch số 01 do liên bộ Y tế - Bộ Tài chính ban hành đầu năm ngoái và có hiệu lực từ 1/6/2012, từng được kỳ vọng giúp giảm giá thuốc thông qua cơ chế đấu thầu công khai. Thực tế, cơ chế này đã giúp nhiều bệnh viện cắt giảm chi phí dành cho mua thuốc một cách đáng kể, có nơi tới 30%.
Tuy nhiên, quy định mới này chỉ chú trọng đến thuốc giá rẻ chứ chưa quan tâm tới nguồn gốc nguyên liệu. Điều 16 của Thông tư này quy định, mỗi nhóm thuốc chỉ được xét trúng thầu một mặt hàng, ngoài các tiêu chí như đạt yêu cầu kỹ thuật, chất lượng quy định thì ưu tiên mặt hàng có giá đ.ánh giá thấp nhất trong nhóm thuốc đó.
Lấy ví dụ cụ thể về trường hợp một đồng nghiệp ở bệnh viện khác gửi cho ông 2 lọ thuốc, ông Quyết cho biết cả hai cùng là thuốc kháng sinh, tiêm tĩnh mạch, cùng hoạt chất, hàm lượng 200mg/100ml, thế nhưng một lọ có giá đến 80.000 đồng, lọ kia chỉ 8.000 đồng (khác nhau về nước sản xuất). Về mặt pháp lý, cả 2 loại này đều đã được cấp phép vào Việt Nam, cùng được chấm thang điểm kỹ thuật trên 70, nghĩa là đủ điểm dự thầu vào bệnh viện. Theo cơ chế đầu thấu thuốc mới, loại thuốc giá rẻ sẽ có cơ hội trúng thầu cao hơn.
Nhiều chuyên gia cho rằng loại thuốc chỉ giá 8.000 đồng, lại là kháng sinh, tiêm đường tĩnh mạch thì không thể chữa khỏi được bệnh.
Sở Y tế Quảng Ngãi mới đây thông báo năm nay có 6 gói thầu mua thuốc với giá giảm 30% so năm ngoái. Tiết kiệm ngân sách khoảng 20 tỷ đồng, nhưng cả lãnh đạo Sở lẫn bác sĩ bệnh viện đều ngại nguồn thuốc rẻ dễ dẫn đến chất lượng điều trị kém.
Chung lo ngại này, lãnh đạo một bệnh viện tại Hà Nội cho rằng thuốc theo đúng tiêu chí trong thông tư thì giá rất thấp nhưng không chữa được bệnh.
Trao đổi với báo chí tại buổi đấu thầu hôm qua, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức cho rằng nên triển khai Thông tư 01 với tinh thần là làm thế nào để đưa thuốc về giá hợp với thực tế, chứ không khuyến khích rẻ mà không chữa được bệnh.
Theo ông, muốn mua được thuốc tốt, giá hợp lý cần có một hội đồng thuốc giỏi, gồm các chuyên gia trong tất cả các lĩnh vực, công khai dân chủ việc đấu thầu. Hội đồng này sẽ phân tích thuốc tốt, không tốt từ đó lựa chọn thuốc phù hợp. Với trường hợp của Việt Đức, ông cho biết nếu ưu tiên chấm thầu cho các loại thuốc rẻ t.iền có đủ các tiêu chí, đủ điểm kỹ thuật được phép dự thầu thì dự toán giá nhập theo kế hoạch trong cả năm 2014 chỉ khoảng 150 tỷ đồng. Song vẫn các mặt hàng thuốc đó nhưng nếu lựa chọn các loại thuốc có chất lượng tốt, đúng, để có tác dụng chữa bệnh thì phải mất đến 300 tỷ đồng.
"Doanh nghiệp ưu tiên mặt hàng giá rẻ là đương nhiên. Nhưng bệnh viện không phải nhà buôn, phải chịu trách nhiệm trước tính mạng của người bệnh thì không thể làm như vậy được. Nếu áp cứng nhắc theo Thông tư 01 thì chẳng khác nào bệnh viện tự b.ắn vào chân mình", ông Quyết nhấn mạnh.
Nhiều chuyên gia lo ngại cơ chế đầu thầu thuốc mới đang tạo thuận lợi cho thuốc kém chất lượng vào bệnh viện. Ảnh minh họa: N.P.
Khảo sát thuốc trúng thầu vào bệnh viện một số tỉnh gần đây cho thấy, Ấn Độ đang dẫn đầu về thuốc ngoại trúng thầu, Trung Quốc lần đầu đứng hàng thứ 5. Trong khi đó thuốc của Anh, Pháp, Mỹ... rất hãn hữu. Trong khi đó về mặt chất lượng, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế vừa có văn bản yêu cầu kiểm nghiệm 100% lô thuốc nhập khẩu từ các công ty có thuốc vi phạm chất lượng. Trong danh sách này từ ngày 1/1/2011 đến 23/8/2013 có 37 công ty vi phạm thì có 25 công ty của Ấn Độ.
Trao đổi bên lề một hội thảo gần đây, ông Nguyễn Minh Thảo, Phó tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam thừa nhận, thông tư mới, bước đầu đã có một số kết quả, nhưng cần nghiên cứu sâu hơn để đảm bảo giá tốt nhưng thuốc phải tốt.
"Đúng là có một thực tế là giá mà quá rẻ sẽ lẫn chất lượng không đảm bảo, nhưng cái đấy chúng ta có thể kiểm soát được-kiểm soát nguyên liệu sản xuất thuốc. Chúng tôi cũng đang nghe ngóng từ phía các bác sĩ điều trị", ông Thảo chia sẻ.
Hiện Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế đang nhận các ý kiến đóng góp để sửa sửa đổi thông tư này. Nhiều ý kiến cho rằng việc phân chia nhóm thuốc căn cứ tiêu chuẩn nhà máy (PIC/S-GMP và EU- GMP ) là đúng nhưng chưa đủ. Lý do vì chất lượng và hiệu quả điều trị của thuốc còn phụ thuộc yếu tố khác: chất lượng nguồn nguyên liệu, trình độ và quy trình công nghệ, kỹ thuật bào chế...
Hiện nay đã công bố đến 691 nhà máy đạt nguyên tắc, tiêu chuẩn PIC/S-GMP và EU-GMP, trong đó có trên 85 nhà máy của Ấn Độ, 14 nhà máy của Indonesia, 9 của Malaysia... Trong khi, các thuốc sản xuất tại các nước Ấn Độ, Indonesia... chưa được thật sự có uy tín chất lượng nên bác sỹ không sử dụng nhiều.
Phó giáo sư Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội thì cho rằng, để đ.ánh giá một loại thuốc thì hiệu quả điều trị, tác dụng phụ, tính an toàn là tiêu chí quan trọng. Khi đóng gói một viên thuốc hoặc lọ thuốc có sự dung sai về hàm lượng. Có loại cho dung sai rộng, nhưng những thuốc của Mỹ, Anh thì dung sai rất ít. Muốn đ.ánh giá đúng thuốc cần phải thử tương đương sinh học nhưng việc này rất tốn kém.
Hiện nay chưa có một tiêu chí riêng để chấm thầu trong đấu thầu thuốc mà vẫn lấy tiêu chí chung của luật đấu thầu. Theo các chuyên gia, thuốc là một mặt hàng đặc biệt nên phải có tiêu chí chấm thầu riêng, đó là tốt, giá hợp lý, không phải thuốc rẻ nhưng không có khả năng chữa bệnh được.
Nam Phương
Theo VNE
Dẹp loạn giá thuốc Nếu áp dụng đúng quy chế đấu thầu mới, giá một số loại thuốc có thể giảm 20%-30% so với hiện nay. Chi phí t.iền thuốc chiếm đến 60% chi phí điều trị, do đó kiểm soát chi phí thuốc có ý nghĩa quan trọng trong giảm chi phí điều trị. Quy định mới về đấu thầu thuốc trong các cơ sở y...
