Thuốc chống động kinh không độc hại như người ta tưởng

Gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng có nói về thuốc chống động kinh và cho rằng thuốc chống động kinh là “vô cùng độc hại và tác dụng phụ là vô cùng trầm trọng”. Trong ý kiến này có nhiều nhận định chưa đúng.

Thuốc chống động kinh thế hệ cũ

Gardenal và sodanton là các thuốc chống động kinh thế hệ cũ. Các thuốc này có hiệu quả chống động kinh cơn lớn và cơn cục bộ nhưng khá kém. Thuốc có nhiều tác dụng phụ như ngủ nhiều, trì trệ, liệt dương, viêm lợi… có thể tử vong nếu dùng quá liều. Đặc biệt, nếu sử dụng kéo dài thì các thuốc này sẽ gây giảm chỉ số IQ ở bệnh nhân. Cần biết rằng bệnh động kinh gây giảm IQ, khiến cho bệnh nhân trở thành “đần độn”. Nhưng chính sodanton và gardenal lại gây giảm IQ còn nhiều hơn cả bệnh động kinh. Trong nghiên cứu gần đây, chúng tôi nhận thấy sau khi thay gardenal bằng valproat trong 1 năm thì chỉ số IQ của bệnh nhân tăng lên rất nhiều.

Và các thuốc thế hệ mới

Điện não đồ cho bệnh nhân.

- Valproat natri là thuốc chống động kinh được dùng phổ biến nhất hiện nay. Thuốc có nhiều biệt dược như depakin, valparin, encorat… Thuốc có tác dụng trên tất cả các loại động kinh (cục bộ, cơn lớn, cơn bé). Ngoài ra, thuốc còn dùng điều trị bệnh đau đầu do rối loạn vận mạch, do chấn thương sọ não, điều trị rối loạn cảm xúc lưỡng cực. Thuốc rất an toàn cho người lớn và trẻ em. Chống chỉ định chỉ áp dụng cho bệnh nhân bị viêm gan cấp, phụ nữ có thai trong 3 tháng đầu (đặc biệt là 3 tuần đầu) vì có thể gây dị dạng cột sống cổ ở thai nhi.

- Topamax là thuốc chống động kinh thế hệ mới, có hiệu quả rất tốt cho các trường hợp động kinh cục bộ, động kinh cơn lớn, thuốc tác dụng cả với bệnh nhân động kinh kháng trị. Có thể kết hợp với các thuốc chống động kinh khác hoặc dùng đơn độc. Thuốc này rất an toàn, có thể sử dụng cho phụ nữ có thai và cho con bú nếu thấy việc điều trị là cần thiết. Đến nay vẫn chưa ghi nhận được trường hợp nào gây dị dạng thai nhi do dùng thuốc.

- Keppra là thuốc chống động kinh mới. Cũng như topamax, thuốc có hiệu quả tốt cho động kinh cục bộ và cơn lớn kể cả các trường hợp kháng trị. Thuốc rất an toàn và có thể sử dụng cho phụ nữ có thai, cho con bú, trẻ em…

Còn nhiều loại thuốc chống động kinh nữa như oxcarbazepin, gabapentin, lamotrigyl… Nhìn chung các thuốc này đều rất an toàn và rất ít tác dụng phụ. Như vậy, chỉ có thuốc an toàn, rất ít tác dụng phụ. Trừ gardenal và sodanton đã bị khuyến cáo không dùng để điều trị động kinh kéo dài, là đáp ứng tiêu chuẩn “vô cùng độc hại và tác dụng phụ là vô cùng trầm trọng”, còn các thuốc chống động kinh khác đều không thỏa mãn “tiêu chí” này. Vì thế, nếu bạn đang sử dụng thuốc chống động kinh không phải là gardenal hoặc sodanton thì cứ yên tâm mà uống thuốc. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt như có thai 3 tháng đầu, viêm gan cấp… thì nên tư vấn với bác sĩ điều trị để được điều chỉnh liều, thay thuốc hợp lý và an toàn.

TS. Bùi Quang Huy

Theo Sức Khỏe Đời Sống