Thung lũng chết giữa lòng sa mạc châu Phi

Mai Anh01:43 14/08/2020

Sở hữu vẻ đẹp siêu thực nhất thế giới, thung lũng Deadvlei ( Namibia) gây ấn tượng bởi hình ảnh ma mị của những “bộ xương cây” hóa than đen gần 1.000 năm vì không thể tự hủy.

Châu Phi tách đôi, một đại dương mới đang hình thành?

Những dịch chuyển của tầng địa chất có thể tạo nên một đại dương mới.

Ở một trong những điểm nóng nhất trên Trái Đất, gần vùng lõm Afar, lục địa Phi đang dần tách ra. Các nhà khoa học cho rằng việc ba mảng kiến tạo xung quanh châu Phi dần đi chuyển xa nhau cuối cùng sẽ tách châu Phi thành hai phần, và hàng triệu năm nữa sẽ tạo ra một lưu vực đại dương mới.

Vết nứt tại Afar, nơi các nhà khoa học cho rằng có thể tạo nên một đại dương mới. Ảnh: University of Rochester.

Vị trí lý tưởng cho đại dương mới

Bằng chứng rõ ràng nhất cho lý thuyết này là vết nứt dài 56 km trên sa mạc Ethiopia. Các giả thuyết về tương lai của lục địa châu Phi đã được nghiên cứu trong nhiều thập kỷ, nhưng các phép đo vệ tinh mới đang giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về quá trình hình thành nên một đại dương mới.

"Đây là nơi duy nhất trên Trái Đất mà bạn có thể nghiên cứu rạn nứt lục địa trở thành rạn nứt đại dương như thế nào", Christopher Moore, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Leeds với những đề tài sử dụng radar vệ tinh để nghiên cứu hoạt động núi lửa ở Đông Phi nói trên NBC News.

Đại dương mới sẽ mất từ 5-10 triệu năm mới hình thành, và khu vực vùng lõm Afar là nơi lý tưởng để tìm hiểu quá trình này bởi nó nằm giữa ranh giới các mảng Nubian, Somali và Arabian.

Những vết nứt lớn ở châu Phi được cho là kết quả của các lục địa đang dần rời xa nhau. Ảnh: Alamy.

Lớp vỏ của Trái Đất được tạo thành từ 16 mảng kiến tạo lớn. Đây là những khối địa chất khổng lồ với hình dạng không đều, liên tục va đập và trượt lên hay xuống. Trong 30 triệu năm qua, mảng Arabian ngày càng trượt xa khỏi châu Phi. Quá trình này tạo ra Biển Đỏ và Vịnh Aden giữa châu Phi và bán đảo Ả Rập.

Mảng Somali ở phía đông châu Phi cũng đang dần tách xa khỏi mảng Nubian dọc theo Thung lũng tách giãn Đông Phi, kéo dài qua Ethiopia và Kenya.

Đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa thể giải thích vì sao các mảng lại tách rời nhau khiến các lục địa rạn nứt, nhưng đã có thể dự đoán khá chính xác cách mà các mảng sẽ tách rời nhau ra.

"Với đo đạc từ hệ thống GPS, chúng ta có thể đo chính xác tốc độ tách rời là khoảng vài mm/năm. Càng có nhiều dữ liệu từ GPS, chúng tôi càng có thể dự đoán chính xác hơn điều gì sẽ xảy ra", Ken Macdonald, nhà địa chất đại dương tại trường UC Santa Barbara chia sẻ.

Hỏa ngục của Dante

Tuy nhiên, thực hiện nghiên cứu tại vùng Afar không đơn giản bởi khí hậu quá khắc nghiệt.

"Nơi này được gọi là hỏa ngục của Dante. Khu vực có người sinh sống nóng nhất trên bề mặt Trái Đất là Afar. Nhiệt độ ban ngày thường lên tới trên 54 độ C, và ban đêm mát hơn thì xuống 35 độ", Cynthia Ebinger, nhà địa vật lý tại đại học Tulane chia sẻ.

Bà Ebinger đã nghiên cứu vết nứt tại sa mạc Ethiopia từ năm 2005. Theo chuyên gia này, vết nứt tương đương với hàng trăm năm thay đổi của quá trình kiến tạo địa chất.

Hàng triệu năm nữa, Đông Phi có thể tách ra thành một lục địa mới, và một đại dương mới sẽ hình thành. Ảnh: Forbes.

"Chúng tôi cố gắng tìm hiểu điều gì đã gây ra quá trình này", bà giải thích. Bà Ebinger cho rằng áp suất lớn từ các dòng dung nham có thể là nguyên nhân dẫn tới vết nứt tại Afar. Quá trình này giống như bơm đầy hơi vào quả bóng bay, khiến vỏ bóng bay căng và chỉ cần chạm nhẹ là có thể nổ.

Những hiện tượng như thế này, trong tương lai, sẽ định hình lại lục địa Phi. Mỗi mảng ở khu vực Afar đều đang di chuyển với tốc độ khác nhau, nhưng lực tác động chung sẽ tạo ra hệ thống sườn đại dương, và cuối cùng hình thành nên đại dương mới.

"Nước từ vịnh Aden và Biển Đỏ sẽ tràn vào khu vực này và Thung lũng tách giãn Đông Phi, trở thành một đại dương mới. Một phần của Đông Phi sẽ trở thành một lục địa nhỏ riêng biệt", ông Macdonald cho biết.

Mảng Arabian đang di chuyển với tốc độ khoảng 2,5 cm/năm. Hai mảng còn lại chỉ di chuyển khoảng 5 mm/năm. Tuy tốc độ là rất nhỏ, các nhà nghiên cứu cho rằng đây là bằng chứng rõ ràng một sự thay đổi về địa chất sẽ diễn ra.

Khi các mảng tách ra, vật chất từ sâu bên trong Trái Đất sẽ di chuyển lên bề mặt và hình thành lớp vỏ đại dương tại các rặng núi.

"Chúng ta có thể thấy lớp vỏ đại dương đang bắt đầu hình thành, vì nó khác biệt rõ rệt với lớp vỏ lục địa về thành phần và mật độ", ông Christopher Moore cho biết.

Thung lũng Chết, nơi nóng và khắc nghiệt nhất Trái Đất Thung lũng Chết nằm giữa hai bang California và Nevada (Mỹ) là nơi có nhiệt độ cao nhất được ghi nhận cho đến nay. Đây cũng là điểm sâu nhất Bắc Mỹ, 86 m dưới mực nước biển.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip hot: Miu Lê mắng thẳng mặt hội thanh niên coi thường cựu chiến binh, 1 câu nói khiến hàng triệu người vỗ tay00:37

Vụ nữ sinh tử vong ở Vĩnh Long: Làm rõ có hay không hành vi cố ý không khởi tố09:10

Ca sĩ hát cực hay bản hit 3 tỷ view: Từng lọt Top 3 Vietnam Idol, vượt qua biến cố hết mình vì đam mê02:20

Ca khúc đạt 3,1 tỷ lượt xem dịp lễ 30/4, tác giả nói 'không thể tin nổi'05:05

Mối quan hệ thân thiết của NSND Tạ Minh Tâm và sao nữ 1 lần hát live có 20 triệu view02:20

Vụ 'đóng đủ tiền mới cấp cứu': Bệnh nhi chấn thương rất nặng08:26

ĐỘC QUYỀN: Nguyễn Duyên Quỳnh lần đầu lên tiếng về ồn ào quanh bài hát hot nhất dịp 30/4, làm rõ mối quan hệ với Võ Hạ Trâm05:05

Clip hot: Phú bà Vbiz bị chồng bắt ghen trước cả trăm người, nguồn cơn chỉ vì một câu nói00:59

Võ Hạ Trâm chính thức lên tiếng khi bị so sánh với Duyên Quỳnh, thái độ thế nào mà được ủng hộ?06:43

1 động thái làm rõ nghi vấn "bằng mặt không bằng lòng" của Võ Hạ Trâm và chủ nhân hit 3 tỷ view01:01

Cảnh quay sốc nhất Lật Mặt 8: Nước lũ cuốn trôi thiết bị, Lý Hải liều mình lao vào nguy hiểm05:58

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Chú mèo "từ trên trời" rơi thẳng vào nồi lẩu đang sôi sùng sục, thực khách hoảng loạn trước cảnh tượng khó tin

14:53:02 05/05/2025

Sự việchy hữu này diễn ra vào tối ngày 2/5, tại khu vực ngoài trời của một nhà hàng lẩu ở Trùng Khánh, Trung Quốc. Khi thực khách đang dùng bữa, một chú mèo bất ngờ rơi từ tầng hai xuống, rơi trúng vào nồi lẩu đang sôi sùng sục của một ...

Gene 'lạ' giúp hải nữ Jeju lặn sâu 10 m đến 80 tuổi

19:26:49 04/05/2025

Một nghiên cứu mới công bố tiết lộ bí mật giúp các hải nữ (haenyeo) tại đảo Jeju, Hàn Quốc duy trì khả năng lặn biển đến 80 tuổi trong điều kiện khắc nghiệt.

Hàng trăm chú chó dachshund săn đuổi kỷ lục ở Hungary

16:54:21 03/05/2025

Hàng trăm chú chó dachshund đã tụ tập tại Công viên thành phố Budapest, Hungary và đi dạo theo một vòng dài, ồn ào dưới ánh nắng mùa Xuân...

"Kẻ trộm ninja" sa lưới sau hàng chục lần gây án, cảnh tượng lúc bị bắt khiến không ai nhịn được cười

14:04:40 03/05/2025

Sau hơn 20 lần thực hiện đủ các vụ trộm cắp mà vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật, cuối cùng kẻ trộm tinh quái này cũng sa lưới.

Đang dọn gầm giường, cụ ông "sốc ngang" khi thấy "báu vật" vàng 6 tỷ đồng

13:55:16 03/05/2025

Cụ ông phát hiện kho báu vàng trị giá 6 tỷ đồng vứt lăn lóc dưới gầm giường thu hút sự chú ý của nhiều người. Cụ thể, một cụ ông giấu tên đã nghỉ hưu sống ở Somerset, Anh, vào năm 2016, đã phát hiện một vương miện Hy Lạp cổ đại 2.300 nă...

Cô gái 22 tuổi tiết kiệm 1,3 tỷ đồng trong 2 năm nhờ nhặt rác

10:20:46 03/05/2025

Melanie Diaz (22 tuổi, Tampa, Florida, Mỹ) bắt đầu việc bới rác từ năm 2023, sau khi xem các video về những người thu gom đồ từ rác thải thương mại và dân cư.

Kỳ lạ bộ tộc bắt phụ nữ bịt lỗ mũi để bớt đẹp

10:18:17 03/05/2025

Những người phụ nữ thuộc bộ tộc Apatani ở Ấn Độ tự huỷ hoại nhan sắc của mình bằng cách nhét những đồng xu lớn vào mũi.

Vì sao chó nghe và hiểu khi chủ nhân gọi tên?

18:39:44 02/05/2025

Việc một chú chó phản ứng khi nghe tên không đơn thuần là phản xạ - đó là kết quả của nhiều năm tiến hóa và tình cảm được nuôi dưỡng từng ngày.

Hình ảnh lạ xuất hiện giữa đại dương khiến các nhà khoa học đau đầu: Bí mật là gì?

11:06:52 02/05/2025

Dù đã nghiên cứu hàng thập kỷ, các nhà khoa học vẫn liên tục phát hiện ra những hiểu biết mới về cách thức hoạt động và tương tác của các yếu tố trong lòng đại dương.

Bán nhà 4 tỷ lấy một con cua vàng, cô gái nói không hối hận: Chuyên gia đưa ra kết luận gây kinh ngạc

11:06:04 02/05/2025

Theo Sohu, vào năm 2010, khi một cô gái trẻ ở Chiết Giang, Trung Quốc trong một lần đi dạo chợ đồ cổ thì bị thu hút bởi một con cua. Ban đầu, vẻ ngoài màu vàng của nó không có gì đặc biệt.

Hai chú chó cao nhất và lùn nhất thế giới gặp nhau

11:05:13 02/05/2025

Trong khuôn khổ lễ kỷ niệm 70 năm thành lập, Tổ chức Kỷ lục Guinness Thế giới lần đầu tổ chức buổi gặp mặt giữa chú chó cao nhất và chú chó thấp nhất thế giới.

Vì sao một câu cảm ơn của bạn với ChatGPT cũng tiêu tốn cả chục triệu USD và tác động của nó đến môi trường khủng khiếp thế nào?

10:10:59 02/05/2025

Một dòng tweet tưởng chừng vu vơ của tài khoản @tomiinlove vào ngày 16/4 đã khơi mào một sự tò mò lớn trong cộng đồng mạng: liệu OpenAI phải trả bao nhiêu tiền điện mỗi khi người dùng lịch sự

Có thể bạn quan tâm

'Lạc lối' trong thế giới mùa hạ với những chiếc váy bí

Thời trang

18:26:12 05/05/2025

Mùa hạ đến, mang theo ánh nắng rực rỡ và làn gió ấm áp, là thời điểm lý tưởng để những chiếc váy bí, biểu tượng của sự thanh lịch và nữ tính lên ngôi.