Thung lũng chết đạt nhiệt độ nóng nhất một thế kỷ qua
Giữa đợt nắng nóng gay gắt khắp miền Tây nước Mỹ, một địa điểm hẻo lánh ở Thung lũng Chết (California) vừa đạt ‘danh hiệu’ trở thành nơi nóng nhất trái đất trong gần một thế kỷ qua.
Thung lũng Chết nằm ở phần phía Bắc sa mạc Mojave, dọc biên giới phía Đông bang California, gần Nevada và sa mạc Great Basin. Đây cũng là vườn quốc gia nóng, khô và thấp nhất ở Mỹ với độ cao 86m bên dưới mực nước biển. Nhiệt độ tại đây chịu ảnh hưởng từ hiện tượng ấm lên toàn cầu do biến đổi khí hậu và đợt nắng nóng kéo dài ở miền Tây nước Mỹ.
Ngày 16/8 vừa qua, địa điểm tại Thung lũng Chết – được đặt tên là Furnace Creek, với dân số 24 người – đã ghi nhận nhiệt độ là 130 độ F (54,4 độ C).
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho biết đây là nhiệt độ nóng nhất toàn cầu được ghi nhận chính thức từ năm 1931, cũng là mức nhiệt cao nhất tại Thung lũng Chết trong vòng 107 năm qua.
Thung lũng Chết cũng giữ kỷ lục về nhiệt độ nóng nhất trên Trái đất được ghi nhận vào năm 1913 với 134 độ F (56,7 độ C). Ở vị trí thứ hai là Kebili (Tunisia) với nhiệt độ ghi nhận là 55 độ C vào ngày 7/7/1931.
Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ khuyến cáo người dân sống ở phía đông California, Nevada, Arizona và Utah hạn chế ra khỏi nhà từ 5-8 giờ sáng. Gần 60 triệu người Mỹ sinh sống từ bang Arizona tới biên giới giáp Canada có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi sự nóng lên của toàn cầu. Nhiệt độ cao là kết quả từ rãnh áp suất cao trải rộng khắp bờ tây nước Mỹ.
Thông thường, thời gian này, miền Tây và Tây Nam nước Mỹ sẽ trải qua mùa mưa – Daniel Berc, nhà khí tượng học của NWS tại Las Vegas cho biết. Nhưng năm nay, mùa mưa vẫn chưa đến, Thung lũng Chết trở nên nóng tột độ do áp suất cao.
Dù chưa có dữ liệu chính xác nhưng hiện tượng này vẫn được ghi nhận. Randall Cerveny, Giám đốc kho lưu trữ, nhà khí tượng học tại Đại học bang Arizona ở Tempe cho biết, quá trình xác minh các hồ sơ toàn cầu về thời tiết khắc nghiệt được lưu trữ tại WMO có thể phải lấy dữ liệu mất hàng tháng. Nhưng “dựa trên bằng chứng có sẵn, chúng tôi có thể chấp nhận những dữ liệu dựa trên quan sát”, Cerveny nói.
Thực tế, California đang phải đương đầu với những đám cháy rừng mạnh trên khắp cả bang. Nhà chức trách ở Mỹ cũng phải cắt điện luân phiên lần đầu tiên từ năm 2001 do nhu cầu dùng điện tăng vọt vì nắng nóng.
1001 thắc mắc: Thung lũng Chết nằm ở đâu, có điều gì lạ kỳ nhất thế giới?
Thung lũng Chết có điều kiện tự nhiên rất khắc nghiệt, nhiệt độ mùa hè mức kỷ lục 56,7C, mùa đông dưới 0C. Ở thung lũng này có một hiện tượng kỳ lạ có một không hai trên thế giới, đá biết chạy.
Tọa lạc gần biên giới bang California và Nevada, thung lũng Chết nằm ở nơi thấp nhất, khô nhất và nóng nhất Bắc Mỹ. Trải dài trên 136,2km và có diện tích đạt 7.800km2, thung lũng Chết nằm dưới chân núi Whitney, có chiều cao 4.421m.
Thung lũng Chết là một phần của Công viên quốc gia cùng tên thuộc Khu dự trữ sinh quyển sa mạc Mojave và Colorado. Nó sở hữu nhiều đặc tính cơ bản của những khu vực nằm dưới mực nước biển.
Trên thực tế, đáy thung lũng Chết chứa rất nhiều muối. Vào giữa kỷ nguyên Pleistocene (khi con người bắt đầu xuất hiện), vẫn tồn tại những vùng biển nằm giữa các lục địa mà một trong số đó chính là thung lũng Chết ngày nay. Khi nước biển bốc hơi hết, những mỏ muối khổng lồ đọng lại dưới đáy thung lũng.
Theo nguyên tắc chung, những nơi càng thấp thì nhiệt độ sẽ càng cao bởi ánh nắng mặt trời chiếu xuống làm nhiệt độ tăng lên. Ở những vùng thấp, nhiệt độ không khí tăng cao nhưng không thể bốc lên mà bị những điểm cao chặn lại khiến không khí càng nóng hơn. Trong khi đó, áp suất không khí ở trên nó cũng tạo ra lực ép khiến khí nóng không thể thoát ra ngoài.
Thung lũng Chết là một trong những điển hình của loại địa hình này. Được bao quanh bởi những dãy núi cao, bề mặt bằng phẳng khiến nhiệt độ bị mặt trời nung nóng khó có thể bị hấp thụ hoặc thoát khỏi thung lũng. Khí nóng bốc lên ngay lập tức bị áp suất không khí nén xuống, khiến cho không khí bên trong thung lũng nóng và ngột ngạt hơn. Quá trình này diễn ra liên tiếp khiến không khi nóng lưu thông khắp thung lũng Chết.
Thung lũng Chết ở Mỹ nóng đến gần 57 độ C.
Dù thời tiết chưa cực đoan, thung lũng Chết từng là nơi sinh sống của bộ tộc Timbisha, gốc gác của người Mỹ bản xứ suốt hơn 1.000 năm qua. Do đất đá đều mang một màu đỏ rực nên người thổ dân Timbisha gọi đây là "thung lũng sơn".
Thung lũng Chết ở Mỹ là một trong những nơi đặc biệt nhất thế giới và là nơi khô và nóng nhất trên toàn bộ lục địa Bắc Mỹ. Cụ thể, mùa Hè năm 2001, trong 154 ngày liên tục, nhiệt độ ở Thung lũng Chết luôn trên 38 độ C. Nhiệt độ cao nhất đo được ở Thung lũng Chết là 56,7 độ C vào ngày 10/7/1913.
Một điều đặc biệt ở thung lũng Chết là khả năng di chuyển của những hòn đá nặng hàng trăm kg. Các nhà khoa học nhận thấy, hiện tượng đá "di chuyển" chỉ xảy ra ở nơi duy nhất mang tên gọi Racetrack, lòng hồ cạn khô bên trong thung lũng. Những hòn đá liên tục thay đổi vị trí theo những quỹ đạo bất định, để lại dấu vết trải dài hàng trăm m trên nền đất khô cằn.
Vì sao đá biết di chuyển?
Nhiều giả thuyết được đưa ra nhằm lý giải cho hiện tượng kỳ bí trên bao gồm cả tác động của từ trường hoặc thậm chí là do việc làm của người ngoài hành tinh. Mãi cho đến mới đây, nhóm các nhà nghiên cứu tại Viện hải dương học Scripps thuộc Đại học San Diego đã có lời giải đáp thỏa đáng cho hiện tượng kỳ lạ nói trên.
Từ mùa đông năm 2011, nhóm đã đặt một trạm khí tượng với độ chính xác và tin cậy cao nhằm đo đạc sức gió trong khoảng thời gian mỗi giây 1 lần. Đồng thời, nhóm mang tới đây 15 hòn đá có trang bị hệ thống định vị GPS để phục vụ công tác nghiên cứu.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng chuyển động của các tảng đá đòi hỏi một sự phối hợp hoàn hảo của nhiều yếu tố khác nhau.
Đầu tiên, bề mặt thung lũng phải được phủ lớp nước với độ sâu đủ lớn để tạo thành lớp băng nổi trong suốt mùa đông nhưng vẫn còn đủ độ nông để các hòn đá còn nhô lên không khí.
Khi nhiệt độ xuống thấp vào ban đêm, hồ cạn sẽ đóng một lớp băng mỏng (windowpane ice) phía trên, bên dưới vẫn là nước lỏng. Lượng băng sau đó sẽ dày lên để đủ độ cứng và tạo đủ lực đẩy tảng đá, nhưng vẫn còn phải đủ mỏng để có thể tự do di chuyển (ở bước tiếp theo). Khi đó, hòn đá sẽ được bao quanh bởi lớp băng mỏng nói trên, một phần tảng đá nhô lên, phần còn lại ngập trong nước.
Cuối cùng, khi mặt trời dần xuất hiện, băng sẽ tan chảy và nứt ra thành từng mảng. Những tảng băng sẽ được những cơn gió nhẹ đẩy trôi đi trên bề mặt hồ cạn và đẩy những hòn đá di chuyển theo.
Một điều đáng ngạc nhiên là chuyển động trên khá nhẹ nhàng và không cần phải dùng nhiều lực: Mỗi tấm băng chỉ dày từ 3-5mm, được di chuyển bởi cơn gió có tốc độ 3-5m/s và đẩy những hòn đá đi với tốc độ vài inch mỗi giây. Với tốc độ này, gần như con người không thể nhìn thấy được trừ khi tiến lại thật gần để quan sát kỹ.
Khám phá thung lũng chết. Clip nguồn youtube
Châu Anh (t/h)
Vùng đất nào nóng nhất thế giới? Cao nguyên sa mạc này có nhiệt độ mặt đất nóng nhất hành tinh. Các phép đo vệ tinh được thực hiện từ năm 2003-2009 cho thấy nhiệt độ tối đa là 70,7 độ C. 1. Vùng đất nào nhiệt độ mặt đất nóng nhất hành tinh? A. Sa mạc Syria B. Dasht-e Loot, Iran Câu trả lời đúng là đáp án B:...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Nữ thạc sĩ Cambridge xin vào sở thú làm công việc 'bốc mùi', 8h sáng đến 5h chiều chỉ quanh quẩn chăm thú

Người đàn ông tay không bắt sống "quái thú" dài 6m ẩn nấp trong nhà vệ sinh

Người đàn ông kinh hãi khi nhìn thấy thứ này từ chiếc xe đi bên cạnh

Kỳ lạ, loài cây có thể phát nổ như 'bom'

Bí ẩn 1.000 ngôi mộ ở Đức bị dán mã QR

Sáp thơm gây ô nhiễm không khí ngang với động cơ ô tô

Cô dâu bỏ trốn cùng bạn trai ngay trong ngày cưới

Cụ ông nộp đơn khiếu nại hàng xóm vì gà trống gáy lúc 3 giờ sáng

Hiện tượng lạ ở Úc: Cứ 3:02 chiều hằng ngày, người dân đổ xô ra siêu thị để làm 1 việc không phải mua hàng, săn sale

Sau hơn 100 năm, một thứ vừa lộ diện khiến cả thế giới sửng sốt

Vẻ đẹp của loài ốc xoắn vách quý hiếm ở Việt Nam

Loài cây quý hiếm nhất thế giới, cứng như sắt, chỉ có ở Việt Nam
Có thể bạn quan tâm

Cảnh báo tác hại do lạm dụng nhuộm tóc
Làm đẹp
11:36:05 22/02/2025
Dồn dập các vụ côn đồ đường phố, tự cho mình quyền 'mạnh được, yếu thua'
Pháp luật
11:33:48 22/02/2025
Cubarsi muốn học theo phong cách chơi của Van Dijk
Sao thể thao
11:28:43 22/02/2025
Ba Lan đề nghị Kiev hợp tác với Tổng thống Mỹ
Thế giới
11:22:25 22/02/2025
Tất cả những nỗ lực của Lọ Lem: Càng đọc càng bực!
Netizen
11:16:00 22/02/2025
Cô gái bất ngờ nổi rần rần nhờ góc ban công 3m2 ngập tràn hoa tươi, cư dân mạng cảm thán: "Tuyệt đối điện ảnh"
Sáng tạo
11:06:08 22/02/2025
Vợ sao nam Vbiz nổi đóa trước thềm đám cưới, đáp trả căng: "Nghiệp từ miệng mà ra!"
Sao việt
11:03:12 22/02/2025
Chuyện tình "mưa dầm thấm lâu" của anh chàng khiếm thị với nữ ca sĩ hơn 14 tuổi
Tv show
10:50:43 22/02/2025
Ba thế hệ diễn viên đóng vai Hoàng Dung hội ngộ
Hậu trường phim
10:48:08 22/02/2025
Loại vi khuẩn gây ung thư dễ dàng lây trong cả gia đình
Sức khỏe
10:41:55 22/02/2025