Thuế quan của Mỹ: Washington tìm cách áp thuế lên tới 15% trong 150 ngày

Tờ Wall Street Journal ngày 29/5 đưa tin chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang cân nhắc các căn cứ pháp lý mới để áp thuế đối với phần lớn nền kinh tế toàn cầu, trong đó có điều khoản cho phép áp thuế lên tới 15% trong 150 ngày, sau phán quyết của tòa án thương mại Mỹ chống lại mức thuế quan mới nhất của chính quyền.

Quang cảnh cảng hàng hóa ở Los Angeles, California, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Theo những người am hiểu về vấn đề, đội ngũ của Tổng thống Trump đang cân nhắc phản ứng kép sau phán quyết của tòa án. Trước hết, chính quyền đang xem xét một biện pháp áp thuế tạm thời dựa trên một điều khoản chưa từng được sử dụng trước đây trong Đạo luật Thương mại năm 1974, trong đó có quy định cho phép áp thuế lên đến 15% trong vòng 150 ngày để giải quyết vấn đề mất cân bằng thương mại với các quốc gia khác. Điều này sẽ giúp ông Trump có thời gian để đề ra mức thuế riêng cho từng đối tác thương mại theo một điều khoản khác trong cùng đạo luật này, được dùng để chống lại các hành vi thương mại nước ngoài không công bằng. Bước thứ hai trong chiến lược này sẽ yêu cầu một quy trình thông báo và lấy ý kiến kéo dài, nhưng được các quan chức chính quyền đánh giá là có cơ sở pháp lý vững hơn so với chính sách thuế quan mà tòa án tuyên là bất hợp pháp trong tuần này. Những điều khoản pháp lý thay thế này đã từng được sử dụng nhiều lần trước đây, trong đó có việc chính quyền nhiệm kỳ đầu của ông Trump áp thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.

Theo nguồn tin, các cuộc thảo luận về những chiến thuật mới vẫn đang diễn ra và chính quyền Mỹ chưa đưa ra quyết định cuối cùng. Chính quyền của ông Trump có thể sẽ vẫn tiếp tục chờ thêm tín hiệu để triển khai “kế hoạch B” sau khi tòa phúc thẩm liên bang cho phép các mức thuế khẩn cấp của ông Trump vẫn có hiệu lực trong quá trình kháng cáo.

Nhà Trắng và Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ chưa đưa ra phản hồi về thông tin trên.

Trong phán quyết hôm 28/5, Tòa Thương mại quốc tế Mỹ đã bác bỏ việc ông Trump sử dụng IEEPA để giải quyết tình trạng thâm hụt thương mại. Tòa án nhấn mạnh Hiến pháp Mỹ trao thẩm quyền đặc biệt cho Quốc hội để điều tiết thương mại với các quốc gia khác và thẩm quyền đó không bị lấn át bởi thẩm quyền khẩn cấp của Tổng thống về bảo vệ nền kinh tế Mỹ.

Trong khi đó, liên quan đến các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra, cùng ngày, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết các đối tác thương mại của nước này vẫn đang tiếp tục đàm phán với Mỹ một cách thiện chí và đang cố gắng hoàn tất các thỏa thuận trước khi thời hạn tạm dừng 90 ngày kết thúc.

Ông Bessent cũng cho biết các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc đã bị đình trệ một chút, nhưng ông mong đợi sẽ có nhiều cuộc đàm phán với các quan chức Trung Quốc hơn trong những tuần tới. Theo ông, để có thể đạt được thỏa thuận cuối cùng có thể cần tới sự tham gia trực tiếp của Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Xi Jinping).

Trong khi đó, dự kiến sáng sớm 30/5 theo giờ địa phương, ông Bessent sẽ có cuộc thảo luận với một phái đoàn lớn từ Nhật Bản.

Liên quan đến vòng đàm phán thương mại song phương thứ tư giữa Mỹ và Nhật Bản này, trong một cuộc họp báo ngày 29/5, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani khẳng định Tokyo không có ý định mua thiết bị quốc phòng từ Washington để đổi lấy việc nới lỏng các biện pháp thuế quan. Ông nhấn mạnh các cuộc đàm phán thuế quan và các vấn đề an ninh là những vấn đề riêng biệt. Theo đó, giới chức Nhật Bản sẽ chỉ mua những thiết bị phù hợp để tăng cường năng lực quốc phòng. Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản khẳng định sẽ hợp tác với các cơ quan khác để giải quyết các vấn đề liên quan đến thuế quan.

Phát biểu của ông Nakatani được đưa ra một ngày sau khi trưởng nhóm đàm phán thuế quan của Nhật Bản cho biết việc mua thiết bị quốc phòng của Mỹ có thể giúp giảm thâm hụt thương mại, trở thành một con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán song phương về thuế quan.

Hiện Mỹ đang áp thuế cơ sở 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu, thuế 25% đối với nhôm, thép và ô tô nhập khẩu, trong khi hoãn thuế đối ứng 90 ngày với các đối tác thương mại, trừ Trung Quốc. Theo thông báo trước đó của Mỹ, mức thuế đối ứng mà nước này dự định áp với Nhật Bản là 24%.