Thuê côn đồ đi đòi nợ: Không hiểu hay cố tình thách thức pháp luật?

Nếu như thời điểm cuối năm 2011, địa bàn Hà Nội ghi nhận 4, 5 vụ vỡ nợ “tín dụng đen” thuộc dạng “khủng” với số tiền lên đến cả trăm tỉ đồng thì thời gian gần đây, hiện tượng “tín dụng đen” bắt đầu gia tăng số vụ đòi nợ với xu hướng thuê côn đồ đến tận nhà con nợ để gây sức ép. Chủ nợ và những đối tượng đòi nợ thuê cố tình thách thức pháp luật? Hay cơ quan chức năng còn lúng túng trước hiện tượng này?

Hiện trường vụ đòi nợ thuê tại quán hải sản “Gia đình” quận Cầu Giấy

Hỗn chiến vì đòi nợ

Xin trở lại vụ án mạng tại nhà số 9 phố Hàn Thuyên, phường Phạm Đình Hổ, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, hôm 7-7. Theo tài liệu điều tra ban đầu của CAQ Hai Bà Trưng, tính đến tháng 1-2012, số tiền cả gốc lẫn lãi mà người nhà Vũ Thanh Tùng vay nợ đã lên đến… 1 tỷ đồng. Khi vay tiền, người nhà của Vũ Thanh Tùng thế chấp giấy tờ của ngôi nhà số 9 Hàn Thuyên. Tháng 4-2012, trước dấu hiệu “con nợ” không có khả năng thanh toán được tiền gốc, lãi, cá nhân đang cầm giấy tờ nhà số 9 Hàn Thuyên đã làm thủ tục sang tên mình.

Một ngày trước khi xảy ra việc Vũ Thanh Tùng cầm dao sát hại Trần Việt Hưng, ngôi nhà số 9 đã bị chủ nợ cùng một số cá nhân kéo đến, khóa cửa ra vào trong khi bên trong vẫn còn nguyên đồ đạc của gia đình Tùng. Tiền chưa lấy lại được, ngôi nhà cũng chưa chắc đã đòi được quyền sở hữu, song, cái giá phải trả cho toan tính và hành vi vi phạm pháp luật là một người chết, một người phải đối diện với tội danh giết người.

Hai ngày sau, tại ngõ 49 Lê Đại Hành, quận Hai Bà Trưng, một vụ việc với tính chất tương tự đã xảy ra. Lúc đó khoảng 17h30, trong khi đang ở nhà, chị Nguyễn Thị H. bất ngờ phải “tiếp” 4 vị khách nam giới với thái độ hùng hổ kéo đến. Mục đích của số thanh niên này là tìm T., con gái chị H. để đòi nợ. Mặc dù biết T. không có nhà, số thanh niên trên vẫn tìm cách gây sự, nhổ nước bọt trúng mặt chị H. Chứng kiến cảnh trên, Nguyễn Minh Chiến, con trai chị H. đã cầm một vật kim loại nhào vào đám thanh niên lạ mặt. Ẩu đả xảy ra và hậu quả là Chiến cùng Trần Tuấn Anh, 30 tuổi, quê Kim Thành, Hải Dương – một trong 4 người kéo đến gây sự – bị thương và phải đưa vào bệnh viện cấp cứu. Một vụ việc nghiêm trọng khác được ghi nhận là vụ thứ ba xảy ra trong cùng một tuần ở địa bàn thành phố; đó là vụ việc tại nhà hàng hải sản “Gia đình”, đường Lê Đức Thọ. 5 người bị thương, một số xe ba bánh tự tạo bị đốt cháy. Vụ việc gây hoang mang, bức xúc dư luận này được xác định nguyên nhân cũng liên quan đến nợ nần.

Nghiêm trị để răn đe

Cướp tài sản, cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật, hủy hoại tài sản… có ít nhất 4 tội danh nêu trên mà đối tượng tham gia thực hiện các vụ đòi nợ trái pháp luật sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Câu hỏi đặt ra là, đối tượng có hành vi đòi nợ trái pháp luật không ý thức được cái giá phải trả trước pháp luật, hay cố tình thách thức pháp luật?

Theo dõi diễn tiến tố tụng những vụ án liên quan đến các giao dịch dân sự vay nợ, một điều nhận thấy là không nhiều những ổ nhóm đòi nợ, côn đồ bị truy trọn vẹn toàn bộ đối tượng; cũng không nhiều những kẻ chủ mưu – chủ nợ bị đưa ra xét xử. Theo quan điểm của một luật sư đoàn Luật sư TP Hà Nội, trong bối cảnh kinh tế khó khăn từ đầu năm 2011 đến nay, trước những dấu hiệu của sự đổ vỡ “tín dụng đen”, thì “đòi nợ thuê” là loại tội phạm được cảnh báo trước sẽ trở nên phức tạp. Đáng nhẽ, sẽ phải có những vụ án điểm được đưa ra xét xử để tạo sự răn đe chung, để ngăn chặn những vụ việc tương tự. Nhưng, động thái hết sức cần thiết này đã không được làm, hoặc có, nhưng còn rất ít.

Cùng với yêu cầu truy xét, bắt giữ, xử lý nghiêm các đối tượng chủ mưu và đòi nợ thuê, thì biện pháp phòng ngừa được đánh giá cực kỳ quan trọng. Nhưng dường như, ở nhiều địa bàn, công tác này cũng chưa được chú trọng. Nhiều cấp cơ sở chưa rà soát, nắm bắt được hết những cá nhân có dấu hiệu vay – nợ “tín dụng đen”, chưa thiết lập được kênh thông tin trong những tình huống xảy ra đòi nợ thuê, mặc dù, những dấu hiệu của loại tội phạm, hoạt động này đã được báo trước. Dẫn chứng ở đây chính là vụ án mạng ở nhà số 9 phố Hàn Thuyên; 1 ngày trước hôm xảy ra án mạng, cơ quan chức năng đã lập biên bản ngăn chặn với chủ nhà và số đối tượng lạ mặt, nhưng sau đó vẫn có người bị sát hại (?!). Nhận thức pháp luật kém hay cố tình thách thức pháp luật? Trả lời câu hỏi cho những hành vi, hoạt động đang có dấu hiệu phức tạp liên quan đến đòi nợ thuê, phải bằng sự chủ động, quyết liệt hơn nữa của các cơ quan tố tụng.

Theo ANTD