Thực tế nghiệt ngã đối với người bị thương ở Gaza: Mất chân hay là chết

Nằm trên giường bệnh với đôi chân băng bó vết thương, Shaimaa Nabahin phải đối mặt với một sự lựa chọn đầy đau đớn: cưa bỏ chân trái hoặc không thì có nguy cơ mất mạng.

Người bị thương được đưa đến bệnh viện ở Deir al-Balah ngày 17/10/2023. Ảnh: AP

Cô gái 22 tuổi này được đưa vào bệnh viện ở Gaza một tuần trước, sau khi bị thương trong một vụ không kích của Israel. Các bác sĩ chẩn đoán cô bị nhiễm trùng máu. Để tăng cơ hội sống sót, Nabahin lựa chọn cắt bỏ chân trái của mình, dưới gối 15 cm.

Quyết định này đã đảo lộn cuộc đời của cô sinh viên đại học đang có dự định tới Đức du học sau khi lấy được tấm bằng quan hệ quốc tế ở Gaza, cũng như những lựa chọn đau đớn tương tự đã từng xảy ra với rất nhiều trong số hơn 54.500 người bị thương do giao tranh khốc liệt diễn ra tại Gaza.

“Toàn bộ cuộc sống của tôi đã thay đổi. Nếu tôi muốn đi bất cứ đâu, tôi cần có người giúp đỡ”, Nabahin nói khi đang được chăm sóc tại bệnh viện Al-Aqsa ở thị trấn miền Trung Deir al-Balah.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cơ quan Y tế ở Gaza do Hamas điều hành cho biết việc cắt bỏ tay chân đã trở nên phổ biến trong cuộc chiến Israel-Hamas hiện bước sang tuần thứ 12. Tuy nhiên, các tổ chức không thể đưa ra con số chính xác bệnh nhân phải làm thủ thuật này. Tại bệnh viện ở Deir al-Balah, hàng chục người bị cắt cụt chân đang trong các giai đoạn điều trị và hồi phục khác nhau.

Các chuyên gia cho biết trong một số trường hợp, chân tay có thể được giữ lại nếu có phương pháp điều trị thích hợp. Nhưng sau nhiều tuần hứng chịu các cuộc tấn công dữ dội trên không và trên bộ của Israel, chỉ có 9 trong số 36 bệnh viện ở Gaza vẫn còn hoạt động. Bệnh viện quá tải dẫn đến việc điều trị bị hạn chế và thiếu trang thiết bị cơ bản để thực hiện phẫu thuật. Nhiều người bị thương không thể đưa đến được các bệnh viện khác do bắn phá và giao tranh.

Sean Casey, một quan chức của WHO gần đây đã đến thăm một số bệnh viện ở Gaza, cho biết tình trạng thiếu bác sĩ phẫu thuật mạch máu trầm trọng – những người can thiệp đầu tiên khi gặp bệnh nhân bị chấn thương ở tay, chân – làm gia tăng nguy cơ bệnh nhân bị cắt bỏ các chi. Trong một cuộc họp báo vào tuần trước, ông Casey phát biểu: “Mọi người có thể chết vì các bệnh nhiễm trùng từ vết thương ở chân tay”.

Người Palestine tháo chạy về phía Nam Dải Gaza ở Bureij ngày 10/11/2023. Ảnh: AP

Jourdel Francois, bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình của Tổ chức Bác sĩ Không Biên giới, cho biết nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật ở Gaza là rất cao. Làm việc tại bệnh viện Nasser ở thị trấn Khan Younis phía Nam từ tháng 11, bác sĩ Francois cho biết điều kiện vệ sinh không được đảm bảo và khan hiếm nước là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.

Ông nhớ lại một cô gái trẻ bị dập nát hai chân và cần phải cắt cụt chân khẩn cấp, nhưng cô ấy không thể đăng ký phẫu thuật vào ngày hôm đó vì có quá nhiều vết thương nghiêm trọng khác. Cô gái đã chết vào đêm hôm đó do máu nhiễm khuẩn. “Có 50 người bị thương được đưa đến bệnh viện này mỗi ngày, bạn phải đưa ra lựa chọn”, bác sĩ nói với hãng tin AP qua điện thoại.

Theo giới chức y tế tại Gaza, kể từ khi bùng phát cuộc xung đột mới nhất giữa phong trào Hồi giáo Hamas và Israel ngày 7/10 tới nay, ít nhất 8.525 người đã thiệt mạng, trong đó có ít nhất 3.542 trẻ em và 2.187 phụ nữ. Phía Israel không công bố số liệu thương vong mới trong nhiều ngày qua. Trước đó, giới chức Israel cho biết khoảng 1.400 người ở Israel thiệt mạng và 240 người bị bắt cóc.

Trước khi vòng xoáy bạo lực mới nhất xảy ra, hệ thống y tế của Gaza đã bị quá tải sau nhiều năm xung đột và lệnh phong tỏa biên giới do Israel và Ai Cập thực thi nhằm đáp trả việc Hamas tiếp quản lãnh thổ năm 2007.

Trong năm 2018 và 2019, hàng nghìn người bị thương do các cuộc tấn công từ quân đội Israel. Hơn 120 người bị thương phải buộc cắt cụt chân tay. Kể từ khi đó, những người bị cụt chân ở Gaza vẫn gặp khó khăn trong việc có được chân giả để giúp họ trở lại cuộc sống bình thường.

Hiện tại, ngay cả khi đã cắt bỏ bộ phận nhiễm trùng, những người như Nabahin cũng phải đối diện với một thực tế tàn khốc khi điều kiện sinh sống vẫn trong tình trạng thiếu thốn. Khoảng 85% trong số 2,3 triệu dân số Gaza đã phải di dời, chen chúc trong các lều trại, trường học hoặc nhà của người thân. Nước, thực phẩm và các nhu yếu phẩm cơ bản khác đều đang trong tình trạng khan hiếm.