Thực hư cách cấp cứu đột quỵ bằng châm kim đầu ngón tay

Theo dõi VGT trên

Theo các chia sẻ trên mạng xã hội, cách làm này sẽ cứu bệnh nhân đột quỵ thay vì nhanh chóng đưa tới bệnh viện bằng xe cấp cứu.

Thời gian qua, đặc biệt trong những ngày miền Bắc rét đậm với tỷ lệ bệnh nhân đột quỵ tăng cao, mạng xã hội lan truyền thông tin về một phương pháp cấp cứu được cho là có thể cứu người với hiệu quả 100%. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào chứng minh tính khoa học của phương pháp này.

Phương pháp cấp cứu đơn giản mà hiệu quả?

Cụ thể, tài khoản M.T.S. chia sẻ trên trang cá nhân của mình: “Khi có người bị đột quỵ, hãy hết sức bình tĩnh. Cho dù bệnh nhân đang ở đâu, cũng không được di chuyển. Vì khi bị di chuyển, các mạch máu não sẽ vỡ ra. Hãy giúp bệnh nhân ngồi tại chỗ và giữ không cho bệnh nhân bị ngã, rồi bắt đầu chích cho máu chảy ra. Nếu bạn có sẵn một cây kim tiêm ở nhà thì tốt nhất, nếu không có kim tiêm, bạn có thể dùng kim may hoặc một cây kim thẳng”.

Thực hư cách cấp cứu đột quỵ bằng châm kim đầu ngón tay - Hình 1

Phương pháp cấp cứu đột quỵ nhận được cả trăm nghìn lượt chia sẻ. Ảnh: Chụp màn hình .

Theo đó, khi gặp bệnh nhân đột quỵ, người này cho rằng chúng ta nên thực hiện các bước sau:

- Hơ kim trên lửa để khử trùng, dùng nó chích 10 đầu ngón tay người bệnh.

- Không cần các huyệt cụ thể, chỉ cần chích cách các móng tay 1 mm.

- Chích đến khi máu chảy ra.

- Nếu máu không chảy ra được, dùng ngón tay để nặn.

- Khi tất cả ngón tay đều đã có máu chảy ra, chờ vài phút, nạn nhân sẽ hồi tỉnh.

Video đang HOT

- Nếu nạn nhân bị méo miệng, chúng ta cần kéo 2 tai nạn nhân cho đến khi chúng đỏ lên.

- Sau đó, chích vào dái tai nạn nhân đến khi mỗi dái tai chảy ra 2 giọt máu. Sau vài phút, nạn nhân sẽ hồi tỉnh.

“Chờ cho đến khi nạn nhân trở lại trạng thái bình thường không có một triệu chứng bất thường nào nữa thì mới chở nạn nhân vào bệnh viện. Vì nếu nạn nhân bị vội vàng chở đi ngay đến bệnh viện bằng xe cấp cứu, khi xe chạy bị xóc, sẽ làm cho các mạch máu não của bệnh nhân vỡ tung ra”, người này kết luận.

Đáng chú ý, bài viết trên thu hút khoảng 100 nghìn lượt chia sẻ với đa phần phản hồi tích cực từ cộng đồng mạng. Nội dung bài viết cho hay phương pháp này được học từ một bác sĩ người nước ngoài. Bản thân nhân vật cũng khẳng định mình có kinh nghiệm thực tế và đảm bảo phương pháp này hiệu quả 100% thông qua câu chuyện của mình.

Không có cơ sở khoa học và nguy hiểm cho sức khỏe

Trao đổi với Zing về thông tin trên, tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Khắc Ninh, Trưởng khoa Đột quỵ và Phục hồi chức năng, Bệnh viện Châm cứu Trung ương (Hà Nội), khẳng định phương pháp này không có hiệu quả với bệnh nhân đột quỵ. Đây là phương pháp chữa ngất, hôn mê…, của y học cổ truyền có tên châm (chích) nặn máu huyệt Thập Tuyên.

“Việc dùng kim châm vào đầu ngón tay mang lại cảm giác rất đau, từ đó khiến những trường hợp ngất không do tổn thương nào tỉnh lại. Tuy nhiên, những bệnh nhân hôn mê do đột quỵ sẽ không thể hồi tỉnh bằng phương pháp này. Các trường hợp hồi tỉnh trong bài viết, nếu đúng sự thật, có thể chỉ bị đột quỵ thoáng qua (T.I.A), không làm gì cũng sẽ hết “, TS Ninh nói.

Thực hư cách cấp cứu đột quỵ bằng châm kim đầu ngón tay - Hình 2

Bệnh nhân đột quỵ cần nhanh chóng được đưa đi cấp cứu, tránh trì hoãn hoặc áp dụng các phương pháp truyền miệng gây khó khăn trong điều trị. Ảnh: HSFC.

Theo vị chuyên gia này, phương pháp trên chưa có cơ sở khoa học và không đem lại hiệu quả, thậm chí gây nguy hiểm với những người tăng huyết áp khi cảm giác quá đau sẽ khiến huyết áp cao hơn. Do đó, chúng ta không nên thực hiện biện pháp cấp cứu này.

Đột quỵ là dạng cấp cứu nội khoa, vì vậy, người thực hiện cần có thái độ xử lý đúng để hạn chế di chứng. Một số dấu hiệu để phát hiện sớm bệnh nhân đột quỵ là nửa người đột ngột tê bì (tay, chân cùng bên), rối loạn cảm giác, liệt nhẹ, méo, tê ở miệng cùng bên, uống hay súc miệng bị chảy nước. Ngoài ra, bệnh nhân đột quỵ có thể kèm triệu chứng đau đầu, chóng mặt, đặc biệt với người cao huyết áp.

Thông thường, bệnh có xu hướng diễn biến nặng dần. Những bệnh nhân nặng có thể ngã, liệt nửa người rõ và đi vào hôn mê.

TS Ninh khuyến cáo người dân khi phát hiện người xung quanh có dấu hiệu đột quỵ cần tránh để bệnh nhân di chuyển nhiều, dù còn tỉnh và đi lại được. Đồng thời, chúng ta cần kiểm tra huyết áp, gọi cấp cứu hoặc đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế nhanh nhất có thể.

“Nếu bệnh nhân bị xuất huyết não, việc được cấp cứu sớm sẽ hạn chế tình trạng xuất huyết. Trong trường hợp nhồi máu não, bệnh nhân được cấp cứu trong thời gian vàng dưới 4-5 giờ sẽ giúp các bác sĩ điều trị tiêu huyết khối hoặc lấy cục máu đông hiệu quả”, TS Ninh cho biết.

Trên thực tế, nhiều người đột quỵ vào ban đêm, ngại đến bệnh viện nên đợi tới sáng hoặc ban đầu thấy nhẹ, tự dùng các phương pháp truyền miệng khiến bệnh nặng lên rồi mới đi khám. Lúc này, việc điều trị sẽ khó khăn hơn nhiều và để lại nhiều di chứng nặng nề dù điều trị thành công.

'Thủ phạm' khiến nhiều người trẻ mắc căn bệnh giết người thầm lặng và cách phòng ngừa

Tăng huyết áp không chỉ là bệnh của người cao tuổi mà nhiều người trẻ từ 20 đến 30 tuổi đang mắc phải, đây được xem là 'kẻ giết người thầm lặng' nhất vì người bệnh hầu như không biết mình mang bệnh.

Lối sống bận rộn - thủ phạm gây bệnh

Nếu như trước đây, tăng huyết áp chỉ ở người trên 40 tuổi thì hiện tại nhiều người trẻ dưới 30 tuổi cũng bị tăng huyết áp. Bệnh diễn tiến âm thầm khiến nhiều bệnh nhân khi có biến cố mới phát hiện ra mình bị tăng huyết áp.

Hơn một phần tư người trưởng thành bị tăng huyết áp và ngày càng gia tăng nhanh. Tăng huyết áp không chỉ là bệnh của người cao tuổi mà nhiều người trẻ từ 20 đến 30 tuổi cũng đang mắc.

Thạc sĩ Đặng Duy Gia - Khoa thông tim can thiệp, Viện tim Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết huyết áp là áp lực của dòng màu lên mạch nếu áp lực quá lớn trên 140/90 mm/hg thì được coi là tăng huyết áp. Nó làm cho lòng của động mạch tổn thương, các cholesterol xấu bám vào động mạch gây ra các mảng xơ vỡ, lòng mạch máu hẹp lại, làm kháng lực dòng máu tăng lên. Khi các mảng xơ vữa bong tróc tạo ra các cục huyết khối trôi lên não làm đột quỵ.

Tăng huyết áp lâu ngày có thể dẫn tới rung nhĩ đưa cục máu đông từ tim lên não gây ra nhồi máu não. Nhồi máu não chiếm 80 % nguyên nhân đột quỵ. Còn 20 % là do xuất huyết não. Xuất huyết não cũng liên quan tới huyết áp nếu huyết áp tăng quá cao, áp lực lớn thành mạch não không chịu được gây vỡ mạch máu não.

Thạc sĩ Gia cho biết mỗi năm có khoảng 17 triệu người chết do bệnh mạch máu não và có tới 9 triệu ca liên quan tới tăng huyết áp. Nếu bệnh nhân bị tăng huyết áp thì nguy cơ đột quỵ gấp 3 lần người bình thường.

Điều nguy hiểm đó là hiện nay người trẻ tăng huyết áp tăng nhiều hơn trước đây rất nhiều. 20 năm trước hiếm khi gặp bệnh nhân bị tăng huyết áp hoặc biến chứng từ tăng huyết áp dưới 30 tuổi thì hiện nay mỗi năm có khoảng 10 ca nhập viện dưới 30 tuổi bị nhồi máu cơ tim phải vào viện cấp cứu.

Thủ phạm khiến nhiều người trẻ mắc căn bệnh giết người thầm lặng và cách phòng ngừa - Hình 1

Tăng huyết áp ở người trẻ rất nguy hiểm.

Nguyên nhân chính là do lối sống, stress, nhất là người làm việc văn phòng, bận rộn trong cả ăn uống và không có thời gian vận động làm cho tăng huyết áp tăng lên ở người trẻ. Những thực phẩm có sẵn, đóng gói thường giàu muối, thừa cholesterol. Hơn nữa khi căng thẳng làm mạch máu co lại, tăng kháng lực của thành mạch và gây nên tăng huyết áp.

Theo đánh giá của các chuyên gia tim mạch, bệnh tăng huyết áp ở người trẻ có đến 70% là không có triệu chứng điển hình và thường được phát hiện tình cờ trong những đợt khám sức khỏe định kỳ hoặc bệnh nhân đến khám bệnh vì lý do khác.

Các triệu chứng bệnh thường khó nhận biết. Nhiều người thấy đau đầu, buồn nôn, chóng mặt nên đi khám và phát hiện ra bệnh. Có người phát hiện bệnh thì đã có biến chứng.

Dự phòng bệnh

Phòng ngừa tăng huyết áp ở người trẻ, bác sĩ Gia cho biết đầu tiên phải khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm tăng huyết áp nếu có. Theo khuyến cáo, người trên 18 tuổi ít nhất một năm 1 lần được đo huyết áp tại phòng khám. Nếu huyết áp dưới 120/80mm/hg thì 5 năm sau mới phải đo lại, còn 130/80 trở xuống thì 3 năm sau cần đo lại. Còn người trên 50 tuổi mỗi năm phải đo một lần.

Để phòng bệnh lý tăng huyết áp người trẻ cần bỏ các yếu tố nguy cơ. Ví dụ như căng thẳng không thể bỏ được nhưng có thể bỏ bớt không quá ép bản thân.

Chế độ ăn ít muối, hạn chế ăn thịt đỏ, tăng cường chất xơ và trái cây. Đặc biệt chú ý mỗi ngày chỉ ăn 1 thìa café muối và trong thực phẩm sẵn muối.

Nên tập thể dục 30 phút/ngày và cố gắng 1 tuần 4,5 buổi, không nên tập gắng sức. Khi đi ngủ nên ngủ trước 11h khuya.

Nếu người trẻ đã bị tăng huyết áp, cần điều trị duy trì được huyết áp mục tiêu. Đặc biệt, người bệnh cần biết tăng huyết áp là một bệnh mạn tính. Để ngăn ngừa lâu dài các biến chứng, người bệnh nhất thiết phải kiểm soát tốt huyết áp, bằng cách áp dụng lối sống khoa học và tuân thủ thuốc điều trị của bác sĩ. Khi đạt được huyết áp mục tiêu vẫn cần phải theo dõi huyết áp hàng ngày.

Người bệnh phải có chế độ ăn hợp lý, duy trì cân nặng lý tưởng với chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 18,5 đến 22,9, tích cực giảm cân (nếu quá cân). Bên cạnh đó, cần hạn chế uống rượu, bia, ngừng hoàn toàn việc hút thuốc lá hoặc thuốc lào, tăng cường tập thể dục, đi bộ, đi xe đạp hoặc vận động ở mức độ vừa phải, đều đặn khoảng 30-60 phút mỗi ngày; tránh lo âu, căng thẳng thần kinh, tránh bị lạnh đột ngột.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Cứ ba người lớn sẽ có một người bị zona
06:02:57 21/11/2024
Thời điểm ăn trứng giúp ngủ ngon, hỗ trợ sức khỏe não bộ
08:34:12 22/11/2024
Nhà khoa học đưa ra độ tuổi nên ngừng uống bia, rượu
06:04:02 21/11/2024
7 dấu hiệu báo động về sức khỏe không nên phớt lờ
09:23:58 21/11/2024
5 lợi ích tuyệt vời khi ăn mật ong hàng ngày vào buổi sáng
18:22:43 21/11/2024
Bất ngờ cách ăn khoai tây để giảm cân ít người biết
08:07:11 21/11/2024
Đứng làm việc nhiều không tốt cho sức khỏe
08:09:21 21/11/2024
Nguy cơ tiềm ẩn từ lạm dụng phụ gia thực phẩm không rõ nguồn gốc
17:21:47 21/11/2024

Tin đang nóng

Bắt đối tượng tẩm xăng thiêu chết bố mẹ ở Hà Giang
14:38:34 22/11/2024
Lindsay Lohan hiện tại: Lấy lại nhan sắc "nữ thần", hạnh phúc bên chồng con
14:03:02 22/11/2024
Kiểm tra cặp của con sau khi đi học về, phụ huynh TP.HCM bàng hoàng phát hiện ra thứ bên trong: Sao lại có thể như thế?
15:33:19 22/11/2024
Chàng trai Pháp gốc Việt tìm mẹ ở Bắc Kạn, ít giờ sau đã có tin, cha dượng lên tiếng khiến tất cả lặng đi
14:36:54 22/11/2024
Cảnh tượng khiến "tiên nữ đồng quê" Lý Tử Thất bị tố giả tạo
14:45:13 22/11/2024
Mỹ nhân Hàn tan sự nghiệp vì "phông bạt": Cái giá chạy theo sự hào nhoáng
14:05:58 22/11/2024
Lộ vóc dáng Yến Xuân khi mang bầu, một khoảnh khắc hé lộ luôn tình cảm của Đặng Văn Lâm dành cho vợ
13:14:17 22/11/2024
Như Quỳnh: "Tôi hối hận vì đã làm điều đó với Hiền Thục"
16:45:29 22/11/2024

Tin mới nhất

'Vấn đề kháng kháng sinh có thể dẫn đến bẫy đói nghèo ở Việt Nam'

18:18:06 22/11/2024
Các quốc gia thu nhập thấp và trung bình như Việt Nam với nền kinh tế phụ thuộc rất nhiều về vấn đề nông nghiệp, xuất khẩu thì vấn đề kháng kháng sinh cũng tạo ra gánh nặng cho người dân.

1 phụ nữ suýt tử vong vì ngộ độc thuốc tê khi nhổ răng khôn

18:00:38 22/11/2024
Người nhà bệnh nhân cho biết, trước đó chị M có đến một phòng khám nha tư nhân để nhổ răng khôn. Sau khi chích thuốc tê được 20 phút thì bệnh nhân cảm thấy rất mệt, tức ngực nên được chuyển đến Trung tâm Y tế huyện Xuân Lộc.

Việt Nam có loại gia vị ăn vài lát mỗi ngày cũng có thể ngừa hầu hết các bệnh

09:41:31 22/11/2024
Một nghiên cứu cụ thể cho thấy nghệ có hiệu quả như ibuprofen - một loại thuốc chống viêm đối với những người bị viêm khớp. Nghệ được biết đến với lợi ích chống oxy hóa và chống viêm, có thể hỗ trợ tiêu hóa khỏe mạnh.

Chế độ đi bộ 6-6-6 là gì, có lợi cho sức khỏe như thế nào?

09:33:35 22/11/2024
Các số liệu thống kê cho thấy đi bộ sau bữa ăn vào buổi tối làm giảm lượng đường trong máu nhiều hơn so với đi bộ trước bữa ăn. Thêm vào đó, đi bộ buổi tối có thể là biện pháp thư giãn hiệu quả, giúp suy nghĩ và tâm trí mạch lạc hơn.

Phòng ngừa lão thị sớm bằng các bài tập thể dục cho mắt mỗi ngày

09:27:03 22/11/2024
Thói quen dụi mắt có thể gây kích ứng, khiến các mạch máu dưới da bị tổn thương và dẫn đến quầng thâm. Hành động này kéo dài còn có thể gây ra giác mạc hình chóp, hội chứng khô mắt và bong võng mạc.

Coi chừng ngừng tim, đột quỵ khi chạy bộ

08:19:52 22/11/2024
Nâng cao sức khỏe tinh thần và giảm căng thẳng. Lúc này, cơ thể cũng tiết ra các hormone dopamine giúp tinh thần trở nên phấn chấn hơn và cảm thấy hạnh phúc cũng như nâng cao sức khỏe toàn diện.

Cách ăn chay tốt cho sức khỏe tim mạch

08:13:08 22/11/2024
Theo Quỹ Tim mạch và Đột quỵ Canada, chế độ ăn chay có thể giúp giảm huyết áp, cải thiện mức cholesterol, cân nặng khỏe mạnh hơn và ít mắc bệnh đái tháo đường type 2 hơn, tất cả đều có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

Cách tập thể dục an toàn khi ở ngoài trời

07:31:27 22/11/2024
Nguyên nhân là do việc vận động làm gia tăng lưu lượng máu đến vỏ não trước trán (phần trước của thùy trán ảnh hưởng đến khả năng giải quyết vấn đề và cảm xúc). Lưu lượng máu được tăng cường trong quá trình tập thể dục, có thể giúp tăng...

Ngộ độc củ ấu tàu do chế biến sai cách

07:28:59 22/11/2024
Hay tại Bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội) cũng vừa tiếp nhận 2 bệnh nhân cùng một gia đình vào viện trong tình trạng tụt huyết áp, rối loạn nhịp thất phức tạp do ngộ độc aconitin sau uống 100ml rượu ngâm củ ấu tàu.

Hai thực phẩm vàng phòng chống ung thư, giảm cân cho bữa sáng

07:25:35 22/11/2024
Bên cạnh đó, khoai lang chứa calo thấp hơn nhiều so với cơm nên sau khi ăn sẽ không gây tăng cân. Khoai lang còn chứa một chất giống estrogen, có tác dụng bảo dưỡng làn da, trì hoãn lão hóa.

Ăn nấm rừng, 8 người bị ngộ độc

07:23:08 22/11/2024
Khoảng 14 giờ 30 phút cùng ngày, họ nấu nấm cho 8 người cùng ăn. Sau khi ăn khoảng 1 tiếng, cả 8 người đều có triệu chứng hoa mắt, chóng mặt, mất ý thức, buồn nôn, đau bụng.

Những thực phẩm không ăn cùng với cá kẻo tự 'rước họa vào thân'

09:50:58 21/11/2024
Tránh kết hợp cá với các món ăn nhiều tinh bột như khoai tây, mì ống. Việc kết hợp này không chỉ khiến lượng calo và carbohydrate nạp vào quá cao mà còn làm giảm chỉ số đường huyết của bữa ăn, khiến bạn nhanh đói và tăng cảm giác thèm ă...

Có thể bạn quan tâm

Loạt đám cưới ngập vàng khiến dân tình 'choáng ngợp' năm 2024

Netizen

18:55:55 22/11/2024
Mẹ đẻ tặng con gái 1.000 cây vàng, cô dâu Thanh Hóa đeo vàng lồng vàng , hai họ tặng nhiều quà đến mức không kịp kiểm kê...

Khả năng ca hát của Minh Hằng so với Tóc Tiên ra sao?

Tv show

18:54:00 22/11/2024
Theo đó, Mỹ Linh nhắc đến khá nhiều người, tuy nhiên câu chuyện liên quan đến Minh Tuyết, Tóc Tiên, Minh Hằng là thu hút sự chú ý nhất.

Tình cảnh trái ngược của Son Heung-min

Sao thể thao

18:21:30 22/11/2024
Đội trưởng tuyển Hàn Quốc tỏa sáng khi ghi bàn trong hai trận đấu tại vòng loại World Cup 2026 gặp Kuwait và Palestine. Thành tích này giúp anh vượt mốc 50 bàn thắng cho tuyển quốc gia.

Gã đàn ông nửa đêm tưới xăng đốt nhà người khác ở Hà Nội

Pháp luật

18:15:20 22/11/2024
Ngày 22/11, TAND TP Hà Nội tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Đoan (SN 1986, trú tại huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định) mức án 19 năm tù về tội Giết người.

Tỉnh Hải Nam/Trung Quốc cam kết giảm đau cho phụ nữ khi sinh con để tăng tỷ lệ sinh

Uncat

18:00:40 22/11/2024
Theo truyền thống, nhiều phụ nữ thường không lựa chọn điều trị giảm đau trong quá trình sinh con tự nhiện vì lo ngại về tác dụng phụ. Nếu sử dụng dịch vụ này, toàn bộ chi phí thường do bệnh nhân chi trả.

Lý do Nga sử dụng tên lửa IRBM đáp trả việc Ukraine tấn công bằng tên lửa tầm xa

Thế giới

18:00:35 22/11/2024
Trong khi đó, tên lửa đạn đạo tầm trung (IRBM) và tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) lớn hơn nhiều, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và được thiết kế để tấn công các mục tiêu ở khoảng cách xa hơn rất nhiều.

Bộ đôi APT. vừa xuất hiện đã náo loạn MAMA: Bruno Mars một mình một kiểu giữa rừng sao, Rosé nói gì mà vui thế?

Sao châu á

17:54:02 22/11/2024
Dù không đi thảm đỏ nhưng Bruno Mars - Rosé vẫn trở thành nhân vật nhận được nhiều sự chú ý nhất lễ trao giải MAMA 2024.

Hoa sữa về trong gió - Tập cuối: Ông Tùng gặp lại con trai bất hiếu

Phim việt

17:44:36 22/11/2024
Ông Tùng từ quê lên Hà Nội gấp và bất ngờ khi thấy con trai của mình đã chờ sẵn ở bến xe khách. Từ khi về quê ở, ông không còn liên lạc với con trai của mình nữa.

Sao Việt 22/11: Hoa hậu Ý Nhi về nước, Trương Ngọc Ánh hội ngộ chồng cũ

Sao việt

17:07:18 22/11/2024
Hoa hậu Ý Nhi về Việt Nam thăm gia đình, Trương Ngọc Ánh và Trần Bảo Sơn vui vẻ gặp gỡ trong tiệc sinh nhật con gái.

Không phải em út BTS, đây mới là người mà Rosé viết hẳn 1 ca khúc kể tội thao túng, chiếm hữu, tệ bạc?

Nhạc quốc tế

17:01:12 22/11/2024
Rosé thừa nhận nhân vật từng khiến cô trải qua mối quan hệ độc hại là nguồn cảm hứng rất lớn khi sáng tác những ca khúc cho album lần này khiến các fan càng thêm tò mò người này là ai

Món ngon mùa Đông bổ, rẻ: Loại trứng nhỏ xíu chỉ hơn 1000k/quả nhưng bổ hơn trứng gà, ngày lạnh làm những món này ngon tuyệt lại dễ làm

Ẩm thực

16:41:44 22/11/2024
Ngày lạnh, bạn có thể tham khảo cách chế biến món ngon dưới đây, tạo nên các món ăn tốt cho bệnh mất ngủ hay quên, cao huyết áp...