Thuần hóa dúi rừng thành dúi nhà, nuôi không kịp để bán
Từ đôi dúi rừng giống, đến nay trại của chị Nguyễn Thị Nam (xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế) đã nhân đàn và sở hữu 20 con dúi bố mẹ sinh sản.
Duyên đến với con dúi của chị Nam rất bất ngờ. Là đặc sản tại miền rừng núi Nam Đông, vì thế, chẳng ai nghĩ đến việc thuần dưỡng, nuôi nhốt dúi rừng.
Thế mà cặp dúi rừng qua tay chị Nam lại lớn lên trông thấy. Nhận thấy việc nuôi dúi rừng có thể mở ra cách làm kinh tế mới, hiệu quả, chị Nam mua thêm 2 cặp dúi. Đến nay, từ lứa dúi bố mẹ, chị đã nhân đàn lên gấp 10 lần, đó là chưa kể dúi thịt, dúi giống.
Theo chị Nguyễn Thị Nam, sau 3 tháng nuôi, dúi đạt trọng lượng khoảng 1,3 kg, bán với giá 400-600.000 đồng/kg.
Dúi là động vật gặm nhấm, khá hung dữ. Vì thế, chị linh động xây chuồng riêng cho mỗi con. Chị Nam cho biết: “Xây chuồng cho dúi rất dễ. Gạch men 50×50cm ốp xung quanh. Nền đổ xi măng cao 5cm. Bên trên chỉ cần đậy bằng ván gỗ”.
Dúi có khả năng đào bới tốt, vì thế nền cần được thi công đảm bảo. Riêng với vách chuồng, nếu không ốp được gạch (phía bóng hướng vào trong), có thể tráng xi măng thật láng.
Dù không phải là động vật kén ăn, nhưng thức ăn của dúi như tre, mía, cây lau sậy, bắp, sắn… phải đảm bảo chất lượng. Điều lưu ý là các thức ăn phải khô ráo, sạch sẽ. Với thổ nhưỡng phong phú, mía, tre, sắn có sẵn, hàng tháng chị Nam chỉ mất 20 nghìn đồng tiền mua thêm bắp cho đàn dúi ăn.
Thận trọng nhất là lúc chị Nguyễn Thị Nam cho thức ăn vào chuồng dúi. Nhẹ nhàng cho dúi quen với sự hiện diện của mình, lùi vào góc trái, chị Nam đẩy khúc mía vào góc phải.
Chị Nam phân trần: “Dúi ăn dễ, phân dúi cũng không hôi. Vì thế việc cho ăn và vệ sinh chuồng trại rất dễ dàng. Nếu bận rộn, có thể 2 ngày cho dúi ăn một bữa, mỗi tuần vệ sinh chuồng một lần; phải đảm bảo dúi ăn hết thức ăn, tránh dư thừa gây nấm mốc, mầm bệnh cho dúi”.
Video đang HOT
Mỗi năm một đôi dúi có thể sinh 4 lứa, mỗi lứa từ 3-5con. Dúi mẹ chăm con rất giỏi, vì thế việc chăm sóc rất dễ. Sau hơn 1 tháng, dúi con được tách mẹ, nuôi riêng từng chuồng.
Việc phối giống cho dúi đòi hỏi phải có sự quan sát. Chị Nam chia sẻ kinh nghiệm cho dúi phối giống: “Ghép đôi cho dúi không quá khó. Chọn con đực thả vào chuồng dúi cái (hoặc ngược lại). Nếu đôi dúi quấn quýt nhau thì giữ nguyên. Ngược lại, nếu chúng gằm ghè nhau thì phải tách ra, thay thế bằng con khác. Để đôi dúi ở với nhau trong vòng một tuần thì có thể tách ra, dúi cái mang thai thì ngực sẽ căng, điều này rất dễ phân biệt…”
Hiện nay, vừa bán dúi thịt, chị Nam vừa tăng đàn và bán cả dúi giống. Thịt dúi thơm ngon, giá dao động từ 400 – 600 nghìn đồng/kg. Sau 3 tháng nuôi là dúi có thể cho xuất chuồng, mỗi con đạt 1,3 kg.
Dúi giống đắt hàng, trung bình mỗi con chị Nam thu về 400 nghìn đồng (trọng lượng khoảng 400 gam). Với mức giá hiện tại, một đôi dúi bố mẹ được chăm sóc tốt mỗi năm có thể mang về hơn chục triệu đồng (gồm dúi giống và dúi thịt). Nhu cầu dúi thịt tại Nam Đông rất cao, cung không đủ cầu, vì thế thịt dúi được các nhà hàng đặc biệt săn đón.
Một lưu ý đặc biệt về nơi ở của dúi, đó là đảm bảo độ tối, và tránh ẩm thấp. Dúi chịu lạnh giỏi, nhưng rất kỵ nước mưa. Vì thế chuồng nuôi phải vừa mát, vừa tránh dột. Nắm vững tập tính loài, và nhận thấy tiềm năng từ con dúi, chị Nguyễn Thị Nam đang tìm kiếm nguồn vốn để mở rộng diện tích chăn nuôi.
“Mình muốn xây dựng trang trại đúng chuẩn chứ không manh mún, nhỏ giọt như hiện nay. Đây là dự định khó khăn vì nguồn vốn đầu tư khá lớn”, chị Nam bày tỏ.
Nuôi dúi không phải là mô hình mới lạ tại các tỉnh miền núi phía Bắc. Chỉ cần nắm vững đặc điểm sinh trưởng, thu nhập từ loài gặm nhấm này rất đáng mơ ước.
Bà Hoàng Thị Loan, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) huyện Nam Đông cho biết: “Chị Nguyễn Thị Nam là hội viên rất tích cực, năng động. Mô hình nuôi con dúi của chị Nam vừa lọt top 10, vượt qua vòng chung khảo Cuộc thi “Phụ nữ khởi nghiệp” lần thứ nhất năm 2019 được Hội LHPN tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức”.
Theo Huế Mai (Báo Thừa Thiên Huế)
Tỷ phú nuôi loài "chuột mốc" sợ ồn, ham ăn tre, mía trong bóng tối
Chúng tôi ngỡ ngàng bởi ông chủ của 3 trang trại dúi đút túi hàng tỷ đồng là chàng trai sinh năm 1991. Lê Văn Lâm, xã Văn Sơn, huyện Triệu Sơn (Thanh Hóa) khiến người đối diện nhầm tưởng anh đã có hàng chục năm làm chủ trang trại khi nói về những dự định của mình trong tương lai.
Tốt nghiệp đại học GTVT nhưng Lâm nhưng nghe theo tiếng gọi trái tim, trở về tiếp quản trang trại của bố và chuyển đối tượng nuôi sang con dúi. Theo Lâm, đây là loài đặc sản, tương đối mới và đầu ra rộng mở, nhất là khi thực hiện được chuỗi liên kết sản phẩm...
Tỷ phú nuôi dúi Lê Văn Lâm, sinh năm 1991 và đã từng tốt nghiệp Đại học Giao thông vận tải.
Từ một trại nuôi gà, lươn của gia đình, mỗi năm chỉ đem lại nguồn thu 70 - 80 triệu đồng, Lâm đã khiến mọi người trầm trồ với doanh thu vài ba tỷ đồng/năm. Lúc đầu, Lâm chọn mua 15 đôi dúi mốc về nuôi và tự gây giống. Thời gian đầu, do chưa có kinh nghiệm nuôi, một số đôi không sinh sản và số lượng hao hụt chỉ còn 10 đôi.
Không nản chí, Lâm lên mạng tìm hiểu kỹ thuật nuôi, phòng bệnh cho dúi và đến năm 2012 quyết định mở rộng quy mô trang trại lên 300 m2 ngay trong vườn nhà với số lượng 700 chuồng. Thấy đầu ra rộng lại cho lợi nhuận cao, năm 2015, Lâm xây thêm 700 chuồng nuôi tại 1 trang trại ở Bắc Kạn; 3.000 chuồng nuôi tại Đăk Lăk. Các trang trại, nhà hàng của Lâm phải thuê 20 người làm công với mức thu nhập 7 triệu đồng/người/tháng.
Tính ra, mỗi năm các trang trại của Lâm xuất chuồng khoảng 2.000 con giống; 1,5 tấn dúi thương phẩm với tổng doanh thu trên 2 tỷ đồng, trừ chi phí lãi ròng trên 1 tỷ. Ngoài ra, Lâm còn xây dựng hệ thống trang trại vệ tinh tại Quảng Ninh, Nam Định, Hà Nội, Hòa Bình, Quảng Trị, Đồng Nai theo phương thức cấp giống, hỗ trợ kỹ thuật và thu mua toàn bộ sản phẩm; xây dựng nhà hàng ẩm thực chuyên các món thịt dúi tại Thái Nguyên.
Lâm chia sẻ: "Thị trường dúi thương phẩm hiện nay cung chưa đủ cầu. Tôi mới chỉ liên kết tiêu thụ sản phẩm với tập đoàn FLC, hệ thống khách sạn Mường Thanh và một vài mối tại Hà Nội là đã hết nhẵn hàng rồi. Sở dĩ một vài cơ sở nuôi không thành công là do không tìm được đầu ra ổn định chứ con dúi thuộc diện đặc sản được rất nhiều thực khách sành ăn lựa chọn".
Lâm cho biết, dúi là con đặc sản dễ nuôi, hiệu quả kinh tế cao.
Theo Lâm, trong số các đối tượng vật nuôi đặc sản, dúi là con vật dễ nuôi, hiệu quả kinh tế cao. Thời gian dành cho con dúi ít, mỗi ngày chỉ cho ăn 1 lần vào chiều tối nên người nuôi rất thảnh thơi. Chuồng nuôi dúi thiết kế đơn giản, không tốn nhiều diện tích, 100 m2 có thể nuôi được 400 con dúi. Chuồng có thể xây hoặc đổ tấm bê tông gắn lại với nhau với kích thước chiều cao 60cm x rộng 50cm x dài 50cm.
Chuồng phải kín gió, nên bố trí nơi ít tiếng động, không bị ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào. Thức ăn của loài gặm nhấm này đơn giản, khẩu phần mỗi con dúi chỉ cần 20 cm tre rộng chừng vài ngón tay, 10 hạt ngô, 20 cm thân mía và cũng chỉ cần cho ăn 1 bữa/ngày. Nên cho dúi ăn vào chiều tối, bởi đặc điểm của loài gặm nhấm là thích ăn trong bóng tối.
Chuồng nuôi dúi được làm khá đơn giản.
Không nên cho ăn quá nhiều khiến dúi tích lũy quá nhiều mỡ sẽ mất khách. Cứ 1 tuần cho dúi ăn thêm xương lợn, trâu bò, ốc bươu vàng (lấy mình ruột) luộc chín hoặc giun đất.
Dúi tự xé tanh tre làm tổ, phân dúi gần như không có mùi hôi thối nên không gây áp lực về môi trường. Đặc điểm của loài dúi là không cần uống nước, lượng chất thải ra ít và khô nên thường 15 - 17 ngày chủ trại mới phải dọn chuồng. Lúc dọn nhớ để lại tổ để dúi ngủ.
Để đảm bảo nguồn cung thức ăn, Lâm trồng gần 1 ha mía, ngô và thu mua tre của người dân trong vùng. Lượng thức ăn của dúi rất ít, chỉ chiếm khoảng 10 - 15% trong tổng chi phí nuôi.
Thức ăn chủ yếu của dúi là tre, thân cây mía...
Dúi chịu lạnh tốt, mùa hè có thể phun sương trên mái che tạo nhiệt độ dưới 330 để dúi sinh trưởng, phát triển tốt.
Dúi phát dục khi nuôi được 6 - 7 tháng. Thời điểm này, cần ghép đôi để dúi giao phối. Sau khoảng vài giờ, nếu hai cá thể đực - cái không xung đột thì ghép đôi chúng. Sau 15 ngày người nuôi tách đôi để dúi cái dưỡng thai và sinh sản. Dúi mang thai 2 tháng sẽ sinh, nuôi con được 1 tháng thì tách dúi con sang chuồng nuôi thương phẩm; sau 5 ngày lại ghép đôi để dúi giao phối. Mỗi năm dúi sinh sản 4 lứa, mỗi lứa 2 - 5 con. Dúi giống sau 3 tháng xuất chuồng có thể đạt 500 - 700 gr; dúi thương phẩm nuôi 7 tháng có thể xuất chuồng (tùy thuộc vào nhu cầu khách hàng) có thể đạt trọng lượng 1,5 kg.
Theo Võ Văn Dũng (NNVN)
Nuôi loài chuột lông mượt như nhung, hay ăn tre mía, bán 400 ngàn/kg Anh Nguyễn Văn Huân, hộ đầu tiên nuôi dúi ở bản Kim Tân, xã Huy Bắc, huyện Phù Yên (Sơn La). Từ 10 cặp dúi giống ban đầu, nay anh Huân phát triển đàn dúi bố mẹ lên tới 200 con, duy trì đàn dúi thịt, dúi giống từ 300-400 con. Dúi thịt anh Huân bán với giá 400.000 đồng/kg, dúi giống bán...