Thừa Thiên – Huế: Điều trị hai ca bệnh Whitmore ở trẻ nhỏ
Ngày 6/8, thông tin từ Bệnh viện Trung ương Huế, Thừa Thiên – Huế cho biết, vừa qua Trung tâm Nhi khoa của đơn vị tiếp nhận, điều trị hai trường hợp nhiễm vi khuẩn Burkhoderia Pseudomallei, bệnh Withmore.
Đến nay, một bệnh nhi (19 tháng t.uổi) đã ổn định sức khỏe và được ra viện điều trị ngoại trú.
Khoảng 2 tuần trước, bệnh nhi 19 tháng t.uổi (trú huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị) khởi phát bệnh với dấu hiệu sưng đau vùng mang tai trái, nhập viện tại Khoa Tai – Mũi – Họng, Bệnh viện Trung ương Huế để xẻ abces (áp- xe). Sau đó, bệnh nhi được cấy dịch abces ra vi khuẩn Burkhoderia Pseudomallei (vi khuẩn gây bệnh Whitmore) nên được chuyển sang Trung tâm Nhi khoa.
Sau 2 tuần điều trị với kháng sinh tĩnh mạch, bệnh nhi đã ổn định sức khỏe, vết thương mang tai khô và được cho ra viện điều trị ngoại trú với kháng sinh trong ít nhất 3 tháng, tái khám định kỳ.
Trường hợp mắc bệnh Whitmore nặng hơn là bệnh nhi (6 tháng t.uổi, trú huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị). Cháu bé khởi bệnh trước nhập viện 5 ngày với sốt cao liên tục, đi cầu phân lỏng 6-7 lần/ngày kèm thở nhanh, khó thở. Quá trình điều trị tại bệnh viện tuyến dưới, bệnh nhi được chẩn đoán và điều trị n.hiễm t.rùng huyết nhưng không đỡ sốt, thở nhanh, khó thở nên được chuyển tuyến đến Bệnh viện Trung ương Huế.
Tại đây, trẻ được cấy m.áu ra vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei và được chẩn đoán bị abces phổi kèm nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei. Các y bác sĩ Trung tâm Nhi khoa đã tiến hành điều trị kháng sinh tích cực đường tĩnh mạch phối hợp kháng sinh đường uống cho trẻ. Sau 3 ngày hồi sức tích cực, trẻ hết sốt, đỡ khó thở nhưng còn ho, đờm nhiều. Bệnh nhi tiếp tục được điều trị kháng sinh theo phác đồ dài ngày trong thời gian tới.
Người nhà bệnh nhi 6 tháng t.uổi cho biết, nước sinh hoạt và ăn uống trong gia đình được lấy từ nước giếng khoan qua máy lọc. Nguồn nước này cũng được sử dụng để vệ sinh cho trẻ.
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Trần Thị Hạnh Chân, Phụ trách khoa Tiêu hoá, Tiết niệu, Bệnh nhiệt đới, Trung tâm Nhi khoa, bệnh Whitmore chủ yếu lây qua đường tiếp xúc da hoặc thức ăn, nước uống có vi khuẩn. Bệnh thường xuất hiện ở các thời điểm diễn ra bão lụt, nơi có điều kiện vệ sinh kém.
Bệnh nhân mắc bệnh cần được điều trị kháng sinh dài ngày, thường là kháng sinh tiêm từ 2-4 tuần. Nếu đáp ứng tốt, người bệnh có thể điều trị ngoại trú bằng kháng sinh đường uống ít nhất trong 3 tháng.
“Việc điều trị bệnh Whitmore ở t.rẻ e.m tương tự như người lớn, là sử dụng kháng sinh. Tuy nhiên, việc dùng thuốc đối với các bệnh nhi thường khó tuân thủ do trẻ không hợp tác, nôn mửa. Thậm chí, trong quá trình điều trị có trẻ bị suy giảm miễn dịch và tái phát bệnh, phải kéo dài thời gian điều trị đến khoảng 1 năm” – Thạc sĩ, bác sĩ Trần Thị Hạnh Chân chia sẻ.
Từ 2014-2019, Bệnh viện Trung ương Huế tiếp nhận khoảng 83 trường hợp được chẩn đoán Whitmore (cấy bệnh phẩm dương tính với vi khuẩn Burkhoderia Pseudomallei). Cao điểm từ tháng 10 đến giữa tháng 11/2020, có 28 bệnh nhân Whitmore được ghi nhận. Trong đó, nhiều trường hợp đến viện ở giai đoạn muộn, khi đã có tình trạng nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng… khiến việc điều trị khó khăn, chi phí điều trị cao nhưng kết quả không khả quan.
Tuy nhiên, số ca bệnh Whitmore ghi nhận từ năm 2020 đến nay đã giảm dần. Từ đầu năm 2024 đến nay, Bệnh viện Trung ương Huế tiếp nhận và điều trị 17 ca bệnh.
Phó Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế Hoàng Thị Lan Hương cho hay, thời gian qua, đơn vị đã hỗ trợ các cơ sở y tế khu vực miền Trung, Tây Nguyên nâng cao năng lực cấy vi khuẩn và phát hiện ca bệnh dương tính vi khuẩn Burkhoderia Pseudomallei. Nhờ đó, nhiều trường hợp được chẩn đoán bệnh ngay từ giai đoạn sớm, góp phần giảm tỉ lệ biến chứng và tăng tỉ lệ điều trị thành công.
Câu hỏi thường gặp liên quan đến suy tuyến thượng thận
Suy tuyến thượng thận là tình trạng tuyến thượng thận không sản xuất đủ những hormone cần thiết cho hoạt động của cơ thể.
Nếu được điều trị kịp thời, người bệnh có khả năng sống và làm việc bình thường mà không ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống.
1. Đông y có chữa được suy tuyến thượng thận?
Điều trị suy tuyến thượng thận cần kết hợp dùng thuốc với điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, thay đổi lối sống, tăng cường vận động... để tăng hiệu quả điều trị, giảm gặp các biến chứng không đáng có.
Suy tuyến thượng thận chủ yếu điều trị bằng tây y. Suy tuyến thượng thận ít được áp dụng điều trị bằng y học cổ truyền vì không phù hợp và không hiệu quả cho người bệnh.
2. Xử trí khi bị suy tuyến thượng thận
Suy tuyến thượng thận nếu không điều trị sớm và dứt điểm thì người bệnh rất có thể gặp nguy hiểm đến tính mạng, nhất là khi bị cơn suy thượng thận cấp. Người bệnh nên sử dụng thuốc theo đúng chỉ dẫn từ bác sĩ.
Video đang HOT
Bệnh nhân sẽ được bù dịch, điều chỉnh các rối loạn điện giải và corticoid đường tĩnh mạch. Điều trị duy trì của suy tuyến thượng thận cần đòi hỏi dùng liều sinh lý của glucocorticoid theo đường uống. Liều thuốc được bác sĩ điều chỉnh thấp nhất để tránh các biến chứng do điều trị thay thế corticoid quá mức (tăng cân, loãng xương, ức chế miễn dịch) song vẫn có hiệu quả tránh được tình trạng suy thượng thận.
Với các bệnh nhân mắc suy tuyến thượng thận nguyên phát cũng nên được điều trị thay thế thuốc có hoạt tính giống mineralocorticoid (là hormone của tuyến thượng thận giúp điều hòa chuyển hóa các chất điện giải).
Với các trường hợp suy tuyến thượng thận sau khi dùng corticoid ngoại sinh việc phục hồi tình trạng teo thượng thận do điều trị corticoid ngoại sinh rất thay đổi. Corticoid phải được giảm liều từ từ kết hợp với theo dõi sát các triệu chứng của suy thượng thận. Trong quá trình điều trị bác sĩ có thể cho xét nghiệm hoặc thực hiện các nghiệm pháp động để đ.ánh giá sự phục hồi của tuyến thượng thận.
Liều corticoid thay thế trong một số trường hợp cần được bác sĩ điều chỉnh cho phù hợp với tình trạng bệnh như cường giáp, có thai, phẫu thuật, chấn thương, n.hiễm t.rùng.
Ngoài việc điều trị thuốc theo chỉ định của bác sĩ thì chế độ ăn uống, lối sống sinh hoạt khoa học cũng đóng vai trò bảo vệ sức khỏe.
Điều trị suy tuyến thượng thận cần kết hợp dùng thuốc với điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, thay đổi lối sống, tăng cường vận động.
3. Bị suy tuyến thượng thận nên ăn và kiêng gì?
Người bị suy tuyến thượng thận cần có chế độ ăn khoa học, hợp lý. Dưới đây là lời khuyên từ chuyên gia dinh dưỡng cho người bị suy tuyến thượng thận:
Những thực phẩm nên sử dụng
Bổ sung protein và các chất béo tốt, bởi đây là nguồn năng lượng có khả năng chuyển hóa thành glucose, giúp cơ thể hoạt động bình thường... Các thực phẩm có hàm lượng protein cao như cá, thịt, trứng,...
Ăn thực phẩm giàu vitamin C như xoài, táo, cam, đu đủ,... Dưỡng chất này có tác dụng tăng sức đề kháng, tăng cường hệ miễn dịch cũng như thúc đẩy sản xuất cortisol cho cơ thể.
Uống đủ nước, người bệnh cũng có thể thêm một chút muối Himalaya và nước chanh vào trong nước uống để đạt hiệu quả cao.
Vitamin nhóm B, cụ thể là vitamin B5 và B6 là dưỡng chất tham gia trực tiếp vào hoạt động sản xuất ra hormon tuyến thượng thận.
Vitamin nhóm 5 rất giàu trong các loại đậu, bơ, yến mạch,...
Các nhóm thực phẩm cần kiêng đối với bệnh suy tuyến thượng thận
Tránh các món ăn chứa nhiều natri và photpho.
Không nên ăn nhiều các loại carbohydrate đã tinh chế.
Hạn chế những thức ăn gây nguy cơ dị ứng và viêm nhiễm cao: đậu tương, tôm cua, lúa mì, đồ ăn được chế biến với nhiều chất phụ gia.
Hiện nay, bệnh suy tuyến thượng thận vẫn chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn. Hầu hết người bệnh đều phải điều trị bằng thuốc đến hết đời.
4. Suy tuyến thượng thận có chữa khỏi được không?
Hiện nay, bệnh suy tuyến thượng thận vẫn chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn. Hầu hết người bệnh đều phải điều trị bằng thuốc đến hết đời.
Liệu trình điều trị suy tuyến thượng thận chủ yếu là sử dụng thuốc corticosteroid vĩnh viễn. Phần lớn trường hợp, các bác sĩ sẽ chỉ định bạn dùng hydrocortison để thay thế cortisol. Đôi khi, những loại thuốc khác cũng có thể góp mặt vào toa thuốc, ví dụ như prednisone hoặc dexamethasone. Tuy nhiên, so với hydrocortison, hai loại này không quá thông dụng.
Trong khi đó, sự thiếu hụt aldosterone có thể được giải quyết bằng fludrocortison. Ngoài ra, nhằm đạt kết quả như mong đợi, đôi khi bác sĩ cũng sẽ yêu cầu bạn tăng thêm một lượng nhỏ muối ăn trong mỗi khẩu phần để hỗ trợ quá trình điều trị.
5. Những lưu ý khi sử dụng thuốc chữa bệnh suy tuyến thượng thận
Việc sử dụng nhóm thuốc cortisol cần đặc biệt tuân thủ về liều lượng và thời điểm dùng thuốc, nếu uống không đủ liều lượng hoặc uống trễ hơn thời gian quy định sẽ dẫn đến những tác dụng không mong muốn của thuốc.
Vì thế bạn nên:
Uống thuốc vào 1 khung giờ cố định trong ngày.
Để thuốc ở nơi dễ thấy để hạn chế việc quên thuốc.
Luôn chuẩn bị thuốc dự phòng đặc biệt trong trường hợp đi công tác hay du lịch.
Sẵn sàng tìm kiếm sự trợ giúp từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và những người xung quanh.
Thường xuyên tái khám theo lịch bác sĩ yêu cầu.
Tuân thủ sát sao chỉ định của bác sĩ.
Nếu gặp triệu chứng không mong muốn, liên hệ ngay đến trung tâm y tế gần nhất.
6. Chi phí điều trị suy tuyến thượng thận
Tùy theo triệu chứng, t.iền sử bệnh lý,... mà mỗi người sẽ cần làm các xét nghiệm chức năng khác nhau. Vì thế chi phí cũng không cố định. Chi phí dự tính cho các xét nghiệm, khám dao động từ 40.000 đồng - 1.200.000 đồng.
Hầu hết bệnh nhân được chỉ định thực hiện thăm khám, xét nghiệm về hormone tuyến thượng thận như: cortisol m.áu, aldosterol, hormone kích vỏ thượng thận của tuyến yên ACTH. Với kết quả chẩn suy tuyến thượng thận mạn tính, các bệnh nhân được chỉ định điều trị bằng thuốc hydrocortison và theo dõi định kỳ.
Đắk Lắk ghi nhận thêm 1 trường hợp mắc bệnh Whitmore Thông tin từ Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk vừa ghi nhân thêm 1 trường hợp nhiễm "vi khuẩn ăn thịt người" (mắc bệnh Whitmore) tại huyện Krông Pac. Bệnh nhân là nữ, sinh năm 1982. Theo hồ sơ bệnh án, vào ngày 10/10, bệnh nhân có biểu hiện đau bụng dữ dội nên đi khám...