Thủ tướng Anh “nhún nhường” Trung Quốc vì lợi ích kinh tế?

Là đồng minh thân thiết của Mỹ, cùng lên tiếng chỉ trích vùng phòng không do Trung Quốc đơn phương thiết lập, nhưng mới đây Thủ tướng David Cameron trong chuyến thăm Trung Quốc đã khẳng định sẽ là nước ủng hộ Bắc Kinh tích cực nhất ở phương Tây!

Thời báo Hoàn Cầu của Trung Quốc từng “khinh thường” Anh ra mặt khi tuyên bố: “Anh chỉ là một đất nước già nua, dành cho du lịch và học tập”.

Tờ báo này thậm chí còn kêu gọi chính quyền của Thủ tướng Cameron nên chấp nhận thực tế rằng trong mắt người Trung Quốc, Anh không phải là một cường quốc và rằng điều này đã thành thói quen trong suy nghĩ của người dân nước này.

Đặc biệt hơn nữa là tuyên bố này được đưa ra trong thời gian ông Cameron có chuyến thăm chính thức đến Bắc Kinh!

Mỹ không giúp đỡ, Anh quay sang Trung Quốc

Nước Anh là đồng minh thân cận truyền thống của Mĩ tại châu Âu. Tuy nhiên, khi khủng hoảng kinh tế tài chính bùng nổ và ảnh hưởng trực tiếp đến xứ sở sương mù, nước Mỹ đã không thế tương trợ người đồng minh lâu năm do bản thân mình cũng đang sa lầy trong khủng hoảng.

Đã có lúc, một nền kinh tế lớn hàng đầu thế giới như Anh phải trông chờ vào những sự kiện của Hoàng gia để kích thích kinh tế. Mãi đến năm 2010, kinh tế Anh mới bắt đầu “tan sương”, mở đầu thời kì khôi phục nhưng chậm chạp và tiềm ẩn nhiều nguy cơ.

Có thể thấy rõ mục đích chuyến công du của Thủ tướng Cameron lần này. Đây không đơn thuần là động thái xoa dịu và hàn gắn mối quan hệ với Trung Quốc sau vụ việc ông Cameron đón tiếp Đạt Lai Lạt Ma hồi năm 2012.

London muốn tiến lại gần hơn với Bắc Kinh, nền kinh tế số 2 thế giới, để đổi lấy các lợi ích về kinh tế. Nước Anh đang vừa muốn giữ mối quan hệ tốt với Washington, vừa muốn gần gũi hơn nữa với Bắc Kinh. Rõ ràng, các chính sách của nước Anh hướng tới Châu Á – Thái Bình Dương đang bị “bóp méo” bởi lợi ích kinh tế.

Chuyến đi “tiền trạm” của Bộ trưởng Tài chính Anh, George Osborne, hồi tháng 10 đã thông báo các quyết định đáng chú ý liên quan tới các chương trình hạt nhân và vị trí của đồng Nhân dân tệ (NDT) trên thị truờng tài chính Anh. Theo đó, Anh đã ký thỏa thuận 16 tỷ bảng cho phép các công ty hạt nhân Trung Quốc CGN và CNNC, cùng tập đoàn Pháp EDF, xây nhà máy điện hạt nhân tại đảo quốc sương mù.

Phát biểu trong thời gian thăm Trung Quốc, ông Osborne mở lòng: “Chúng ta có hệ thống chính trị khác biệt, chúng ta coi trọng những giá trị khác nhau nhưng chúng ta không nên ngại ngần chỉ ra những bất đồng đó. Điều mà tôi muốn làm là tăng sự hiểu biết giữa hai nước, thắt chặt tình hữu nghị và xem xét các lĩnh vực có thể hợp tác nhằm nâng cao đời sống người dân cả hai nước”.

Trước đó, hai bên cũng đã thỏa thuận và thiết lập cơ chế hoán đổi tiền tệ giữa đồng Bảng Anh và đồng NDT với giá trị lên đến 20 tỉ Bảng. Chiến lược quốc tế hóa và gia tăng sức mạnh đồng NDT của Trung Quốc vô tình đã được Anh tiếp sức.

Trước chuyến thăm, ông Cameron còn mở một tài khoản trên mạng xã hội Sina Weibo của Trung Quốc, nhằm thu hút sự chú ý của người dân nước này. Trong tin nhắn bằng tiếng Hoa đầu tiên, ông viết “Xin chào các bạn của tôi ở Trung Quốc. Tôi vui mừng gia nhập Weibo và đón chờ chuyến thăm Trung Quốc sắp đến”.

Tháp tùng ông Cameron lần này là 6 bộ trưởng cùng hơn 100 đại diện các công ty, tổ chức và các tập đoàn hàng đầu nước Anh. Đây được xem là chuyến công du có sự tháp tùng đông nhất từ trước đến nay của một Thủ tướng Anh đến Trung Quốc.

Thủ tướng David Cameron và Thủ tướng Lý Khắc Cường chứng kiến kí kết hợp tác giữa Trung Quốc và Liên minh châu Âu – Ảnh: Reuters

“Nhún nhường” để đạt lợi ích?

Trong cuộc hội kiến với Thủ tướng Lý Khắc Cường, ông Cameron có nhắc đến việc gặp Đạt Lai Lạt Ma hồi tháng 5.2012 không phải là chủ ý của ông và nước Anh không bao giờ công nhận chính quyền Tây Tạng. Đáp lại, ông Lý Khắc Cường cảm ơn Anh đã tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn của Trung Quốc.

Một vấn đề nhạy cảm nữa là “nhân quyền” cũng được nhắc đến. Tuy nhiên, ông Cameron chỉ đề cập một cách vắn tắt, ca ngợi tiến trình cải cách kinh tế vừa được đề ra tại Hội nghị Trung ương 3.

Liền sau đó, ông nhấn mạnh đến mối quan hệ kinh tế song phương và khả năng thúc đẩy đầu tư tại cả hai nước. Giá trị trao đổi thương mại song phương trong 10 tháng qua đạt trên 56,1 tỉ USD, tăng 7,5% so với cùng kì năm ngoái.

Chuyến thăm lần này được hi vọng sẽ mang lại các bản hợp đồng trị giá trên 6 tỉ bảng Anh. Trước mắt, hai nước đã kí kết các hợp đồng và bản ghi nhớ trên các lĩnh vực y tế, văn hóa và thể thao. Anh còn thúc đẩy tự do thương mại (FTA) giữa châu Âu và Trung Quốc, trong đó Anh sẽ giữ vai trò hạt nhân đàm phán với các nước khác.

Điều này khiến Bắc Kinh cảm thấy hài lòng và có thể xem xét lại các kế hoạch đầu tư vào thị trường Anh.

Nước Anh và cá nhân Thủ tướng Cameron đã tỏ rõ các thiện chí mong muốn tăng cường hợp tác và nhận được nhiều hơn sự đầu tư từ phía Trung Quốc.

Dù đem lại các bản hợp đồng trị giá hàng tỉ bảng, nhưng sự nhún nhường của Anh cùng sức mạnh đang lên của Trung Quốc khiến người ta liên tưởng ngay tới tâm lý phù thịnh. Trung Quốc đã trở nên cực kỳ lớn mạnh về tiền của, và để tận dụng được nguồn lực to lớn đó thì các nước khác cần phải tỏ ra một thái độ nhún nhường và có phần “cung kính”. Anh cũng không phải là ngoại lệ.

Trong lịch sử, Trung Quốc đã từng bị nước Anh chi phối, liệu trong những thập kỉ tới sẽ có sự đổi ngôi? Đất nước Trung Hoa bán thuộc địa khi xưa đã trở thành người khổng lồ cả về kinh tế lẫn quân sự, khiến cả Mĩ cũng phải e dè. Cựu mẫu quốc Anh ngày nay dường như đang phải hướng tới Trung Nguyên để “nương nhờ” sức mạnh kinh tế khổng lồ của Trung Quốc.

Theo Một Thế Giới